PDA

View Full Version : Làm thế nào để trở thành bác-sĩ y-khoa .... Giáo dục



2013CANA
04-01-2013, 03:07 PM
Lời nói đầu: Bài viết nầy dựa vào chương trình của các đại học, và trườngy khoa (colleges of medicine) ở Hoa Kỳ (Canada cũng có chương trình tương tự).Tác giả xin dành chương trình ở Úc Châu, Âu Châu hoặc Á Châu cho các bác sĩ hoặcgiáo sư y khoa ở những nơi liên hệ.

Bác sĩ y khoa là một trong những nghề cao quý trong xã hội, đặc biệt là đối vớixã hội VN. Thật vậy, khi biết con mình muốn theo đuổi ngành y khoa, cha mẹ ngườiViệt rất vui mừng, hảnh diện, khuyến khích và sẳn sàng hy sinh tiền bạc, thì giờvà công sức để giúp con mình thực hiện ước mơ đó.
Nhưng làm thế nào để trở thành một bác sĩ ?

Ðoạn đường mà sinh viên phải vượt qua để trở thành một bác sĩ y khoa ở Hoa Kỳkhông phức tạp, nhưng đầy gian khổ. Nó đòi hỏi người sinh viên hầu như phải"tài đức vẹn toàn", nghĩa là chẳng những người sinh viên phải có mộthọc bạ với điểm cao và điểm thi MCAT (Medical College Admission Test) cũng phảicao. Thêm vào đó, người sinh viên phải có những đức tính cần thiết cho một vịlương y.

I .Chương Trình Học

Một sinh viên muốn trở thành bác sĩ phải học hết chương trình đại học (4 năm),thi MCAT, nạp đơn xin nhập học đại học y khoa (phải viết luận văn và phỏng vấn).Nếu được nhận nhập học thì người sinh viên phải trải qua 4 năm học y khoa, thựctập (residency) 3, 4 năm. Nếu hội đủ điều kiện thì sẽ trở thành bác sĩ. Do đó,sau khi tốt nghiệp trung học, người sinh viên phải bỏ ra ít nhất 11 năm học đểtrở thành bác sĩ.

(1) Bốn năm đại học.

Trên nguyên tắc, đại học y khoa Hoa Kỳ không đòi hỏi sinh viên dự tuyển vào trườngy khoa phải học chuyên về một ngành (major) nào . Một điều kiện chung là thísinh cần có căn bản về khoa học, (vật lý, hoá học và sinh vật học -- physics,chemistry and biology), toán (calculus), nếu biết thống kê (statistics) thìcàng tốt. Ngoài ra, thí sinh cũng cần có khả năng Anh văn (verbal and writing)cao. Thêm vào đó, nếu thí sinh giỏi về các môn khác thì càng tốt.
Mặc dù không bắt buộc, các thí sinh dự tuyển y khoa thường tham gia chươngtrình chuẩn bị y khoa (pre-medical programs). Chương trình nầy không phải là mộtngành chính (major) vi` các sinh viên trong chương trinh nầy có thể chọn lựangành chính mà mình thích (thí dụ như sinh vật học, vật lý , hoá học, toán, âmnhạc ...), nhưng phải học các lớp (courses) căn bản để có đủ kiến thức thi MCATvà điều kiện mà các đại học y khoa đòi hỏi.

Theo Ðại Học Harvard, các sinh viên chuẩn bị vào đại học y khoa cần học các lớpsau đây:

• Hóa học tổng quát có thực nghiệm, một năm (general chemistry with lab)
• Sinh vật học có thực nghiệm, một năm (biology with lab)
• Hoá học hữu cơ có thực nghiệm, một năm (organic chemistry with lab)
• Vật lý học tổng quát có thực nghiệm, một năm (general physics with lab)
• Anh văn, một năm (English)

Ngoài ra, hơn 50 trường y khoa đòi hỏi một hoặc hai lục cá nguyệt (semesters)toán (college math, calculus, and/or statistics). Mười bốn đại học y khoa đòi hỏi1 lục cá nguyệt về sinh hoá học (biochemistry). Mười bảy trường y khoa đòi hỏisinh viên phải học 1 năm về sinh vật học (biology). Một vài trường y khoa cũngđòi hỏi sinh viên phải học tâm lý học (psychology) và xã hội học (sociology).

Về điểm học trung bình (grade point average, GPA), các trường y khoa Hoa kỳkhông minh thị ấn định điểm trung bình tối thiểu phải có để được nhận học.Tuynhiên, vì sự cạnh tranh (competition) cao giữa các thí sinh, thông thường, muốnđược nhận vào một trường y khoa ở Hoa Kỳ, số điểm trung bình trong 4 năm đại học(B. A. or B. S.) ít ra cũng phải là 3.50/4.00. Có trường đăng GPA tối thiểu phảicao hơn 3.00. Nhưng GPA tối thiểu không bảo đảm để được nhận học. Do đó, các ứngviên vào đại học y khoa thường cố gắng có điểm trung bình càng gần 4.0 càng tốt.

(2) Ðiểm MCAT (Medical College Admission Test)

Vào năm thứ ba của chương trình đại học (junior year), sinh viên muốn nạp đơnxin vào trường y khoa sau khi tốt nghiệp B. A./B. S., phải thi MCAT. Bài thi nầygồm có 4 phần (sections)

(a) Anh Văn (đọc/hiểu, lý luận) [Verbal reasoning/reading comprehension]
(b) Toán Lý-Hoá [chemistry & physics – physical sciences]
(c) Hoá học hữu cơ và sinh vật học [Organic Chemistry & Biology –Biological Sciences]
(d) Viết văn -- 2 đề luận văn [ Wrting Sample – two essay questions]

Một bài thi khá là một bài thi có 10 điểm trở lên cho mỗi section (a), (b) và(c). [Ðiểm tối đa cho mỗi section là 15. Tuy nhiên, thí sinh nào đạt được 15 điểmcho mỗi section phải là thần đồng, hoặc là người có thể đi trên nước ( walk onwater)].

II. Sinh Hoạt Ngoài Học Ðường (Extra-curricular activities)

Một thí sinh y khoa cần có một thành tích đáng kể về các sinh hoạt ngoại học đường.Những sinh hoạt nầy gồm các công tác thiện nguyện như tình nguyện làm việc tạicác bịnh viện hoặc các cơ sở y tế khác, các công tác tình nguyện cho cộng đồng.Ngoài ra, các thi sinh cần có những sinh hoạt cá nhân bền bỉ như thể thao, âmnhạc, v.v… Ðây là một yếu tố quan trọng mà người sinh viên muốn theo nghề bácsĩ y khoa cần lưu ý để chuẩn bị.
Ngoài ra, ứng viên y khoa cần chứng tỏ khả năng lảnh đạo (leadership), chẳng hạnnhư chủ tịch hoặc phó chủ tịch của ban đại diện sinh viên, chủ tịch của hội tiềny khoa (pre-medical society), v.v... Những thành tích về lảnh đạo có thể giúp ứngviên được chọn cho nhập học ở đại học y khoa.

III. Nạp đơn vào đại học y khoa

Sau khi thi MCAT, người sinh viên nạp đơn xin vào đại học y khoa qua trung tâmAMCAS (the American Medical College Application Service). Ðây là một cơ quan cónhiệm vụ cứu xét, tiến hành, và chuyển đơn, điểm MCAT, học bạ của sinh viên chocác trường y khoa mà sinh viên đó muốn xin vào học. Trong đơn, người sinh viênphải chọn trường y khoa mà họ muốn xin nhập học (trung bình các sinh viên chọnkhoảng 6 trường, hy vọng 1 trong 6 trường sẽ nhận cho nhập học). Ðơn xin nhập họcphải gởi đi một năm trước khi nhập học trường y khoa (nghĩa là đơn phải gởi trểlắm là vào năm thứ ba của đại học (junior year). Khi gởi đơn xin nhập học, ngườisinh viên phải đính kèm học bạ, điểm MCAT, thư giới thiệu và một luận văn.

a. Thư giới thiệu: Người viết thư giới thiệu (letters of recommandation)phải là giáo sư, bác sĩ mà sinh viên từng làm việc dưới quyền, hoặc vị giám thị(supervisor) của người sinh viên trong lúc đương sự làm việc có lương hoặc tìnhnguyện tại một sở nào đó (thường liên quan đến vấn đề y tế như nhà thương hoặccác tổ chức liên quan đến sức khoẻ (health-related organizations).

b. Luận Văn (Essay). Trong bài luận văn nầy, người sinh viên cần giảithích tại sao mình muốn làm bác sĩ và xứng đáng là một bác sĩ. Thường sinh viênnên viết một câu chuyện đời tư của mình (personal story) một cách thành thật,nói lên động lực của ước vọng làm bác sĩ của mình.

c. Đơn xin nhập học II (second application): Khoảng 5 tuần sau khi nạp đơnqua AMCAS, nếu hội đủ điều kiện điểm trung bình (GPA) và điểm MCAT, cũng như luậnvăn khá, người sinh viên sẽ nhận được mẫu đơn thứ II từ một (hoặc nhiều) trườngđại học y khoa mà người sinh viên muốn xin nhập học. Trong đơn này, người sinhviên phải viết thêm một bài luận thứ II, và phải trả lời thêm một số câu hỏi mànhà trường đã đặt ra. Trung bình người sinh viên phải nạp đơn thứ II trong vòng3 tuần. Nếu trể hạn, đơn sẽ bị khước từ .

d. Phỏng Vấn (interview) Trong cuộc phỏng vấn nầy, trường y khoa chú tâmvào bằng chứng về các hoạt động ngoài chương trình học vấn của người sinh viên(evidence of extracurricular activities), khả năng ăn nói (communicationskills), sự thấu hiểu và quan tâm đối với người khác (empathy and concern forothers), ý thức xã hội và chính mình (social-awareness and self-awareness),phán đoán và khả năng giải quyết vấn đề.
Cuộc phỏng vấn nầy rất quan trọng, nhà trường sẽ nhận hoặc từ chối sự nhập họccủa người sinh viên căn cứ trên cuộc phỏng vấn nầy .

IV. Chương Trình Ðại Học Y Khoa

Khi được nhận vào đại học y khoa, người sinh viên phải trải qua 4 năm học. Sauđây là một thí dụ của bốn năm y khoa lấy từ chương trình của School ofMedicine, Virginia Commonwealth University thuộc tiểu bang Virginia. (Chưongtrình của các đại học y khoa khác cũng tương tợ, như không hoàn toàn giống vì mỗitrường có chương trình riêng của họ).

(1) Năm thứ nhất. (từ giữa tháng tám đến tháng sáu). Trong năm học đầu,các sinh viên sẽ học về cơ cấu, hoạt động, sự phát triển và tăng trưởng của conngười. Các môn học gồm có:
Foundations of Clinical Medicine
Medical Bioethics
Population Medicine
Medical Biochemistry
Human Genetics
Gross & Developmental Anatomy
Physiology
Histology
Behavioral Sciences
Immunology
Neurosciences

(2) Năm thứ hai: Trong năm học nầy (từ tháng tám đền cuối tháng năm), sinhviên sẽ học về bệnh lý học trong cách chửa trị các căn bệnh. Các sinh viên đềuphải ghi danh học các lớp sau đây:

Foundations of Clinical Medicine
Medical Bioethics
Pharmacology
Pathogenesis
Microbiology
Hematology/Oncology
Endocrine
Renal
Respiratory
Cardiovascular
Behavioral Sciences II
Central Nervous System
Women’s Health
Gastrointestinal
Musculoskeletal

(3) Năm thứ ba: Trong năm học nầy, các sinh viên sẽ được huấn luyện trongcác bệnh viện, phải tham gia tập sự (clerkships) các ngành sau đây:

Internal Medicine (12 weeks)
Surgery (8 weeks)
Pediatrics (8 weeks)
OB/GYN (6 weeks)
Psychiatry (6 weeks)
Neurology (4 weeks)
Family Medicine (4 weeks)

4. Năm thứ tư: Ðây là năm tự do lựa chọn (elective year). Trường có 232 lớpđể sinh viên chọn lựa (electives). Mỗi lớp kéo dài 4 tuần. Nhằm đáp ứng nhu cầucủa từng cá nhân sinh viên, nhà trường dành cho sinh viên quyền lựa chọn cácmôn theo sở thích. Mục đích của chương trình nầy là cho phép sinh viên theo đuổimục tiêu của mình mà không phải theo một chương trình định sẳn, đồng thời giúpsinh viên chưa có quyết định chọn ngành mình theo đuổi có cơ hội tìm kiếm ngànhchuyên môn.

Năm học nầy được chia ra làm 9 kỳ (periods), mổi kỳ kéo dài 4 tuần. Các sinhviên phải luân phiên tại Medical College of Virginia of Fairfax Inova Campus đểthực tập, cập nhật hoá các khoa học căn bản và y khoa bệnh viện (Update ofBasic Science and Clinical Medicine) và hoàn tất lớp Step 2 Board Reviews.

Ngoài ra, các sinh viên y khoa phải thi kỳ thi giấy phép Hoa Kỳ cấp 1 ("U.S. Licensing Examination (USMLE) step 1) vào cuối năm thứ 2, trước khi vào họcnăm thứ 3. Nếu đậu kỳ thi USMLE 1, người sinh viên sẽ được lên học năm thứ tư.Nếu rớt kỳ thi nầy, người sinh viên phải tạm ngưng môn lựa chọn để học thi lại.
Sau khi đậu USMLE1 và học xong năm thứ ba, các sinh viên phải thi USMLE step 2.Các sinh viên phải đậu USMLE 2 mới được ra trường với bằng MD. Các sinh viênkhông đậu USMLE 2 trong vòng một năm sẽ không được cấp bằng MD và bị trục xuấtkhỏi trường.

V. BÁC SĨ TẬP SỰ (Medical Residents)

Sau khi tốt nghiệp với văn bằng MD (Doctor of Medicine), trước khi được phéphành nghề, các sinh viên vừa tốt nghiệp cần phải trải qua một thời kỳ huấn luyệnít nhất 3 năm tại một bệnh viện. Vị bác sĩ tập sự nầy được gọi là"resident", có trách nhiệm đối với bệnh nhân của mình dưới sự giám thịcủa một bác sĩ thực thụ (senior resident) . Thời gian tập sự (residency) thườngkéo dài 3 năm (có lương căn bản khoảng $40,000 đến $50,000/năm). Có một sốngành chuyên môn đòi hỏi phải tập sự đến 8 năm mới có thể được cấp giấy phéphành nghề (to be licensed to practice). Trong thời gian thực tập, người bác sĩnầy phải thi đậu USMLE Step 3 để được phép hành nghề ở tiểu bang (to bestate-certified for practice of medicine)

V. Lời Cuối Cho Sinh Viên và Phụ Huynh

Cùng các bạn trẻ,

Tuổi trẻ, có rất nhiều người ước mơ trở thành bác sĩ để cứu người. Tuy nhiên,muốn trở thành một bác sĩ người sinh viên phải trải qua một giai đoạn huấn luyệncực nhọc và khó khăn để bảo đảm trong tương lai có thể đãm nhận trách nhiệmquan trọng của một y sĩ.

Nhiều bạn cố gắng trở thành một bác sĩ vì đây là một nghề cao quý để “cứu nhânđộ thế” cũng như được quý trọng trong xã hội (nhất là xã hội VN). Trong chiềuhướng đó, thiết tưởng cũng nên nhắc rằng, không phải chỉ làm bác sĩ mới có thểthực hiện được ước mơ trên. Cho nên, bạn cần phải tự hỏi có thật sự mình muốntrở thành một bác sĩ hay không? Là một bác sĩ, bạn phải làm việc rất nhiều giờvà cực khổ, bạn phải đối phó với nhiều bệnh nhân khó tánh, và cuộc sống của bạnsẽ gắn liền với cái sinh tử của người khác. Bạn phải có khả năng bình tỉnh đểquyết định trong tình trạng khẩn cấp. Do đó, bạn cần suy nghĩ cận thận trướckhi bước vào con đường học vấn dài hạn (ít nhất là 11 năm hậu trung học). Ðể biếtmình phù hợp với nghề bác sĩ y khoa hay không, bạn cần làm những công tác thiệnnguyện tại các bệnh viện, các phòng cứu cấp để kinh nghiện những cảnh máu và nướcmắt, những quyết định của bác sĩ trong tình trạng nguy ngập, cũng như những cuộcmổ xẻ quan trọng, mệt mỏi và căng thẳng. Chính vì thế, các trường y khoa rấtquan tâm đến quá trình công tác thiện nguyện của bạn.

Sau khi trải qua các kinh nghiệm qua các công tác thiện nguyện, nếu bạn vẫn còntheo đuổi ước mơ trở thành bác sĩ, bạn phải cố gắng hết sức mình dù bạn là ngườirất thông minh, bởi vì có rất nhiều sinh viên khác cũng thông minh như bạn. Hằngnăm, hằng chục ngàn sinh viên phải tranh nhau để được nhận vào các đại học ykhoa và số sinh viên được nhận nhập học thì có giới hạn.

Như đã đề cập từ đầu, con đường đi để trở thành một bác sĩ y khoa khá dài và đầygian khổ. Bạn nên biết rằng mức cạnh tranh để được nhận học rất cao (extremelycompetitive). Thí dụ, Harvard Medical School chỉ nhận 6.9% sinh viên nạp đơnxin học khoá 2014. Nghĩa là, 100 sinh viên nạp đơn xin học, chỉ có khoảng 7sinh viên được nhận vào khoá 2014. Tỷ số nhận học trung bình hằng năm (averageannual acceptance rate) của College of Medicine, University of North Carolinaat Chapel Hill là 3%. Các sinh viên được lựa chọn không những phải học giỏi,thông minh mà còn phải được phát triển trên nhiều phương diện (well-rounded). Họcgiỏi chỉ là một trong những yếu tố cần thiết, nhưng không phải là yếu tố đủ đểđược chọn vào học ngành y khoa.

Cùng các vị phụ huynh,

Nhiều người trong quý vị ước mơ con mình được trở thành bác sĩ . Tuy nhiên,không phải bất cứ một sinh viên giỏi nào cũng có thể trở thành bác sĩ . Kinhnghiệm cho thấy có một số sinh viên xuất sắc, nhưng không bao giờ được nhận vàocác trường y khoa vì lý do "đương sự không thích hợp" với thiên chứcy sĩ (biểu lộ qua các cuộc phỏng vấn hoặc luận văn).

Có nhiều cha mẹ nghĩ rằng nếu làm bác sĩ con mình sẽ có nghề nghiệp vững chắcvà làm ra tiền để bảo đảm tương lai, cũng như có danh dự trong xã hội. Quan niệmnầy không chính xác vì có nhiều ngành nghề khác cũng giúp cho ta đạt được mụctiêu vừa kể. Nhiều người rất thành đạt với luật khoa (Law) hoặc quản trị kinhdoanh (MBA, Master of Business Administration) hay tài chánh (Finance).

Bác sĩ y khoa chỉ thích hợp cho những ai luôn hy sinh bản thân cho người khác.Một bác sĩ ham danh háo lợi là một tệ trạng của xã hội. Và vì thế giới bấttoàn, ta vẫn thấy có những thành phần xấu trong giới y khoa. Chính vì thế màtrường y khoa luôn dè dặt trong việc thâu nhận sinh viên.

Tóm lại, các vị phụ huynh chớ nên thất vọng khi con em mình không được nhận họchoặc không tiếp tục theo nghành y khoa. Ðặc biệt là các phụ huynh không nên épbuộc con em. Ép buộc sẽ không có kết quả mà đôi khi gây ra những khó khăn khôngcần thiết trong gia đình.
Hương Saigon