2013CANA
04-18-2013, 07:16 AM
Những Hồng Nhan Của Một Thời
Sầu Ðông
Qua biên giới Canada, ông lái xe vào Buffalo, thuộc địa phậntiểu bang New York, lấy xa lộ 90 về hướng đông và chạy tiếp tới Syracuse. Ôngvà người em vào một tiệm cà phê ở ngoại biên thành phố. Trong tiệm những ngườiđàn ông Mỹ áo quần ơ hờ, và những chị đàn bà xộc xệch đang ngồi trước những lycà phê cỡ lớn. Ðèn néon đỏ, tím quảng cáo một hãng bia Mỹ trong vùng ở váchtường phía trong, sau lưng quầy dọn cà phê đỏ bầm, hắt lên vách tường một màulờ lợ bịnh hoạn. Chú em ông đã qua lại vùng này nhiều lần. Ông ta bảo:
- Anh thấy không, thành phố Mỹ nàocũng giống nhau: những toà nhà chọc trời, những bảng hiệu đập vào mắt người ta,xa lộ nườm nượp xe cộ ngược xuôi, hối hả, và chắc chắn không thể thiếu nhữngkhu nhà ở tồi tàn mà tội ác có thể diễn ra hàng ngày.
- Tội ác thì ở đâu mà chẳng vậy? Chúkhông nhớ lúc mình còn kẹt ở bên nhà, khu Cầu Sơn mình ở, sau 75, mình đã chẳngchứng kiến hàng ngày bọn du đãng lộng hành đó sao?
- Ðó là sau 75. Trước kia, đâu cóđến nỗi. Ngoài ra phải nói là du đãng xứ mình không bì được với tụi anh chị xứnày. Tụi này dữ dội và tàn bạo hơn bọn côn đồ xứ mình cả ngàn lần đó anh. Lưumanh côn đồ xứ mình chỉ là tép riu, loại cao bồi vườn so với dân anh chị nơinày. Súng đạn ở đây đối với bọn nó như trò đùa. Gia đình Anh Chị qua Canada lạiở được khu đàng hoàng như vậy là tốt số lắm đó. Ở mấy khu dân nghèo ớn vô cùng.Tụi em phải mất vài năm mới thoát được bọn mất dậy ở Phila. về đây. Không hiểusao mà cô hồn ở đâu nhiều thế. Chúng lổn nhổn đầy đường. Xứ này cái gì nó cũngdạy được, trừ công dân giáo dục. Anh nhìn con ngựa cái bên kia thấy có 'bụi'không? Ðó là hình ảnh của một số khá đông thường dân nghèo ở đây. Chả cứ gì dânbình dân như mụ , mà ngay đến bọn ăn mặc lịch sự, lái xe láng coóng, nhiều đứahễ mở miệng là chửi thề tùm lum, bẩn không chịu được.
Ông nhìn qua người đàn bà Mỹ trungniên đang đưa điếu thuốc lên môi. Môi tím nhợt, và những móng tay sơn màu tímxẫm. Bà ta nói với người đàn ông ngồi bên cạnh bằng cái giọng ồ ề của một conngựa cái tới kỳ. Ông nhớ tới những lần lái xe đi làm về bị những chị phụ nữ àoào qua mặt, lấn đường, và sẵn sàng bóp còi mỗi khi không vừa ý. Những con đànbà ấy là một trong những sản phẩm đặc biệt của Bắc Mỹ. Chúng khát tình và tiền-mà tình ở đây thì chúng học trong loại xxx. Dính đến hai chuyện này là chúngkhông chịu nhường bước.
- Từ đây đến nhà chú còn khoảng baonhiêu tiếng?
- Khoảng 6 tiếng nữa, nếu mình chạynhư sáng nay, cỡ 110km/giờ.
- Chỗ chú ở chắc dân tình hiền lành?
- Ðỡ hơn là ở Phila., vì nó là thànhphố nhỏ. Nhưng mà cũng còn tùy khu vực. Em ở ngoại ô nên dễ chịu hơn. Trongthành phố cũng khá xô bồ. Tới đó rồi anh sẽ thấy. Anh còn nhớ chị Hằng khôngnhỉ? Chị Hằng nhà ở đường Nguyễn Bỉnh Khiêm ấy mà.
- ...
- Chị Hằng đã có lần anh chở em lạinhà hôm đưa tiễn anh Hoàng- anh của chị ấy- đi vào quân trường. Phải công nhậnlà hồi đó chị ấy đẹp dễ sợ. Mà hình như chị ấy có lúc yêu anh, phải vậy khônganh?
- ...
- Trước khi qua Toronto thăm anhchị, em có gặp chị ấy cùng đứa con hôm đi chợ. Chị hỏi thăm anh nhiều lắm. Ôngnhớ đến cô em của thằng bạn rất thân và cũng rất quậy của ông những năm hai đứacòn học trung học. Gia đình thằng bạn thuộc lớp công chức thời Pháp. Ông bốlịch thiệp, dễ chịu, có dáng dấp của một tay công tử Hà Nội xưa; và bà mẹ đẹp ,thật sang. Mấy anh em nhà đó đều đẹp trai, đẹp gái. Thằng bạn ông đã biết tángái từ những năm đệ ngũ, đệ tứ. Hồi còn học Trần Lục, thỉnh thoảng nó nhờ ôngxin phép cụ tổng giám thị nghỉ học, lấy cớ là nhà mắc bận. Thật ra nó trốn họcđi chơi với đào. Nó là đứa đắt đào. Chỉ phải cái tội ham chơi, lười học. NhưngHoàng lại thân với ông vì ông là một thằng bạn hiền, học giỏi, chuyên môn gàbài cho Hoàng. Thường thường những chiều thứ bảy nó hay chở ông vòng vòng khuchợ Tân Ðịnh. Nó cười cuời mỗi lần lên giọng bảo là dời trường Chu Văn An ởđường Trần Bình Trọng về học ở Trần Lục- Tân Ðịnh mà được lời nhiều. Lời nhấtlà cua được vài ba em khá đẹp. Nó để vuột mất cô con gái một cụ giám thị, xinhxắn và mũm mĩm như một búp bê, vì cô này thương một thằng bạn học lớp kế bên.May mắn là nó cũng xong được cái tú tài một. Thỉnh thoảng ông vẫn lại chơi nhàHoàng và gặp Hằng. Bà mẹ rất mực quí ông. Năm ông học thi tú tài hai thì cô bémới lên đệ ngũ, nhưng nhan sắc của nàng đã đủ để chiều chiều rất nhiều chàngtrai lượn Solex, Mobylette, hoặc Vespa ngang nhà. Ông bần thần nhớ đến cô emthằng bạn, đẹp thật đẹp ấy. Ðã có lần Hoàng dạm ý ông:'' Mày có chịu con em taokhông, tao ráp lại cho?''
Nhưng ông đã nhùng nhằng không dứtkhoát. Có lần chạm nhẹ phải vai Hằng ông thấy chếnh choáng. Về đến nhà ông cònthấy cặp mắt đen tròn như có đuôi đang dõi theo ông và cặp má hây hây màu hồngđào như muốn dụi vào lưng ông. Nhưng năm ấy ông đang gạo thi tú tài, và mẹ ôngkhông muốn ông đến nhà Hoàng thường. Những năm sau này ông ít có dịp gặp lạianh em Hoàng. Ông vẫn ngờ ngợ có gì đó không ổn sau một nhan sắc như thế. Rồiđường đời mỗi người mỗi ngả: Hoàng vào Thủ Ðức. Ông ra đi dạy.
Ông đã đi dạy, rồi bị động viên đinhiều nơi trước khi trở lại Sàigòn vào năm 1969. Ðã có lần ông thấy Huyền ngồisau Vespa ôm eo ếch một thanh niên tóc tai chải chuốt, khuôn mặt đẹp như tài tửToshiro Mifune. Anh chàng có dáng dấp của một tay chơi. Ông nhận ra ngay vẻ đẹpsắc sảo của nàng, và thân hình đã là thân hình bốc lửa của một phụ nữ gợi cảm.
Ông quay sang hỏi chú em:
- Chồng chị ấy người mình ?
- Người Việt mình. Nhưng chị chobiết đây là người chồng thứ ba. Không thấy chị nói gì về hai người kia. Họ cóhai đứa con chung. Cuộc sống kể là ổn. Chồng làm kế toán cho một bệnh viện, vợlàm hãng dụng cụ y khoa. Em có cho chị ấy biết là tháng này anh qua chơi vớigia đình em vài ngày. Chị ấy có dặn là thế nào cũng phải đưa anh lại chơi vớigia đình chị ấy. Còn ông bà cụ hiện đều còn sống, ở Cali. với thằng út.
* * * * * Xe chạy qua biên giới của bang NewYork, vào Pennsylvania. Cây bắt đầu xanh. Vào đầu tháng năm các loại cây nhưtáo, mận, đào đã bắt đầu trổ hoa. Chỉ trong vòng tuần lễ, hoa đã chi chít trêncành. Thiên nhiên Bắc Mỹ vào thời kỳ này đẹp lạ lùng, hệt như những thiếu nữ datrắng xứ này đột nhiên rực rỡ vào tuổi dậy thì. Bao nhiêu nhựa sống tích lạivào mùa đông chợt bùng ra, vội vàng. Toàn hoa là hoa. Hoa màu trắng xen lẫn hoamàu hồng nhạt. Càng vào sâu hướng đông, xe chạy càng nhiều. Hai bên đường cảnhthật đẹp. Những đồi cây xanh, và thỉnh thoảng những làng nhỏ với những căn nhàchẳng khác lắm những căn nhà ở những thành phố mà ông chạy qua. Tới Harrisburg,xe vào 83 và xuôi nam, đến York rồi qua Reading. Cảnh đẹp nhưng xe chạy như bắtcướp.
Chú em quay qua nói với ông:
- Khoảng nửa tiếng nữa là về tớinhà. Ði ngang nhà chị Phú em sẽ chỉ cho anh. Chúng em cũng hay ghé thăm chị từkhi dọn về thành phố này.
Bà Phú là chị họ của ông. Bà nổitiếng là người nhiều tham vọng trong họ. Thời thiếu nữ, bà là người có nhansắc. Bà xuất thân từ trường Sainte Marie ngoài Hà-Nội. Bà nuôi mộng ngay từ nhỏlấy chồng quyền thế. Chồng bà trước 75 làm lớn trong quân đội. Sau 75, ông kẹtlại cùng với mấy đứa con. Bà và hai đứa lớn thoát đi được vào những ngày cuốicùng của tháng tư. Ông đã bị đi tù hơn mười năm. Những đứa con kẹt lại quatrước ông vài năm. Ông mới qua sau này. Ông và đám con kéo nhau về Texas. Cómột đứa theo gia đình vợ bảo lãnh đến Montréal . Còn bà, vài năm sau khi dếnMỹ, bà cần một người đàn ông có thể giúp bà trong những chuyện vặt ở nhà cũngnhư trong việc di chuyển vào mùa đông gay gắt. Hiện giờ bà sống với người đànông ấy như hai nguời bạn già cần đến sự nương tựa của nhau. Ông biết những sónggió của gia đình này qua lời kể của những đứa cháu họ. Nhưng mà, ngay từ nhữngngày xa xưa, mỗi lần thấy cách cư xử của ông anh rể họ đối với họ hàng cũng nhưlời ăn tiếng nói của bà chị họ đối với kẻ ăn, người làm; những bình phẩm, miệtthị của bà đối với những người không may phải làm những nghề mà xã hội Việt Namxưa coi là thấp hèn, ông thấy dấy lên trong ông nỗi bất bình. Nào ai biết đượcngày sau?!
Xe chạy dần vào khu trung tâm thànhphố. Những căn nhà xưa cũ hình như ít được chăm sóc. Những townhouse san sátnhau, cũ kỹ, buồn nản. Xe qua vài ngã tư. Góc nào cũng một tiệm tạp hoá. Ðã 6giờ chiều, nhưng trời còn nắng. Hai bên đường những gã thanh nhiên nhờ nhờ vừađi, vừa nhún nhảy, tóc tai như người tiền sử. Có gã ngồi bệt bên góc tiệm, taycầm chai có bọc giấy dầu bên ngoài. Ông đoán chừng là rượu. Ðây đó những cô gáiáo thun hở rún, vai trần đi bên cạnh những tên đàn ông lừ đừ.
- Ðó! Nhà chị Phú đó anh. Căn nhàbên cạnh căn có để bảng bán đó anh. Thong thả rồi anh em mình sẽ lại thăm chị .Chị ấy gặp anh chắc mừng lắm.
* * * * * Ông xuống xe trước căn nhà của vợchồng bà Hằng. Nhà nằm trong khu trung lưu của dân thành phố. Một căn nhà vừaphải, kiến trúc không có gì đặc biệt, nhưng vườn quanh nhà thật lớn, có dễ bằngsáu, bảy lần những vườn nhà bên. Ông còn đang mải ngắm vườn thì có tiếng nguờimừng rỡ trước cửa nhà:
- Anh Châu! chị và các cháu đâu? Saokhông đưa chị và các cháu qua chơi? Trông anh cũng chẳng khác xưa bao nhiêu.Hôm trước nghe chú Trúc đi Canada thăm gia đình anh, em có gởi lời hỏi thăm,mong có dịp gặp lại anh ở đây. Thật em không ngờ. Mới đấy mà đã 30 năm rồi. Anhcó thấy em tàn tạ đi nhiều không?
- Nhà tôi còn phải ôm mấy thằng cháungoại. Còn các cháu khác bận đi làm, lúc này chưa lấy hè được. Có lẽ phải vàiba năm nữa đi chơi đâu mới đi chung được cô ạ.
Ông tránh trả lời câu hỏi của bàHằng về dung nhan của bà. Mọi người bước vào nhà. Phòng khách khá rộng. Ðồ đạcloại sang nhưng bừa bộn. Bà Hằng nói chữa:
- Mời anh và cô chú Trúc ngồi chơi.May là ngày cuối tuần còn thở được một tí. Xấu hổ quá, nhưng xin anh và cô chúmiễn chấp cho; nhà bừa bộn, đủ thứ tích từ ngày này qua ngày khác mà không saodọn dẹp được. Một cháu mới tách ra ở riêng từ vài tháng nay, còn cháu gái cuốituần đi chơi với bồ.
- Ông xã đâu?
- Ông ấy tuần này phải làm thêm vàocuối tuần, có lẽ trễ lắm mới về tới nhà.
- Cuối tuần mà cũng đi làm sao?
- Vâng, từ mấy tháng nay cứ hai tuầnanh ấy lại phải làm thêm giờ một lần.
Ông nhìn bà Hằng và bỗng nhiên thấyái ngại: những nếp nhăn hằn rõ trên trán, trên da mặt. Những cục thịt hai bêngò má lộ rõ. Và hai khoé môi trệ xuống. Ðôi mắt bà không còn cái nhanh nhẹn,tinh nghịch, mời mọc như dạo nào. Cái mệt mỏi đã đọng vào trong hai túi nằmdưới mắt, và cái nọng dưới cằm.
- Cô vẫn đi làm?
- Vâng, phải đi làm chứ anh, nếukhông lấy gì sống hả anh. Lại còn con bé, năm tới nếu nó xuống Washington học,mình cũng lại phải góp chút ít cho nó. Ngày mai em còn được nghỉ và ông xã cũngcó nhà, mời anh và anh chị Trúc đi buffet với tụi em. Anh thấy đấy, nhà cửa ,bếp núc bề bộn như thế này, và thời giờ ai cũng eo hẹp.
- Cám ơn cô nhiều. Gặp nhau thế nàylà mừng lắm rồi, khỏi bày vẽ chi cho mệt. Vả lại, ngày mai tôi có hẹn qua nhàbà chị họ ở cách đây khoảng mười lăm phút. Chú Trúc đây đã hẹn với bà ấy từchiều hôm qua. Ngày kia tôi chạy qua New Haven thăm một người bạn, rồi từ đó vềlại Toronto.
- Thế thì để em sửa soạn bánh mìquết tôm để anh và cô chú Trúc dùng chơi. Em đã làm sẵn để trong tủ lạnh, chỉđem ra nướng là xong.
Ông nhìn bà Hằng:
- Chừng nào cô chú nghỉ hưu?
- Tụi em còn cả chín, mười năm nữamới về hưu được. Nếu có về hưu non cũng phải đến 60, nghiã là còn phải cày tiếp5 năm nữa. Ðuối lắm rồi nhưng vẫn phải lết. Em chỉ mong là lúc về hưu non cònđủ sức để dưỡng già. Ông chồng em mới bị stroke hồi cuối năm ngoái.
- Thế thì nói chú ấy nghỉ đi. Trên50 rồi, kiếm việc chi làm part-time cho đỡ cực xác.
- Cũng muốn lắm đó anh, nhưng khôngngưng được. Nhà chưa trả xong, và xe không có không được anh ạ. Mà nào em cònmuốn bay nhảy gì đâu? Hai lần đổ vỡ ở VN, qua đây mấy năm đầu, em cũng có gặpmột vài người trước kia biết em, khi còn ở VN, và cũng đeo đuổi em, nhưng rồicũng chỉ là bèo bọt. Xứ này khó ai có thể nuôi nổi ai, trừ khi họ là dân ngonlành sẵn từ vài thế hệ. Dân mình qua đây, càng vua chúa, quan quyền, càng thêthảm. Em cũng đã thử một vài nghề, nhưng không thích ứng được. Nay thì em chấpnhận làm ở hãng làm dụng cụ y khoa này, lương lậu sống được, benefits khá, nhưngcàng ngày nó càng hành mình về thời gian, về sức lực. Từ mấy năm nay, em làmgần như không có ngày nghỉ, trừ mỗi năm lấy hè vài tuần. Nhưng nghỉ hè mà chẳngkhác chạy giặc, cũng vội vội, vàng vàng. Hình như mỗi người mang sẵn cái nghiệptrong người đó anh. Thời còn trẻ, anh biết đấy, bao nhiêu người theo em, và emchẳng phải động tới móng tay. Bố mẹ cưng chiều rất mực. Ðến Bắc Mỹ này thê thảmquá! Nhưng may là sớm thoát được bọn cộng sản. Em có nghe những ngườì qua saukể lại về những cay đắng, khổ sở khi họ còn kẹt lại sau 75 và những nỗi thốngkhổ ngút trời trên đường vuợt biển.
-...
Bà Hằng nói một hơi như muốn giãibày những uẩn ức từ nhiều năm:
- Ngày xưa, lúc anh hay lại nhà chơivới anh Hoàng, mẹ em cứ nói là anh học hành đàng hoàng, tính tình hiền lành,tương lai rồi ra sẽ khá. Nhưng năm anh thi xong phần hai, rồi anh Hoàng đilính, anh không lại nhà chơi thường nữa. Năm đệ nhị em yêu một người trong sốnhững nguời theo em vào dạo ấy. Hắn ở hải quân, đẹp trai,nhưng sau em mới biếthắn mèo chuột quá. Em liền bỏ hắn, chấp nhận lời cầu hôn của con một gia đìnhlàm xuất nhập cảng lớn. Tụi em có một đứa con. Cháu mất vì sưng phổi. Sau vìtính tình xung khắc, cuối cùng chúng em chia tay. Hai năm sau, em lấy chồng lầnthứ hai. Anh ấy làm cho một ngân hàng lớn của Mỹ ở Sàigòn vào lúc đó, nhưng rồicuộc hôn nhân cũng thất bại. Anh ấy ghen quá, và gia đình anh chị em anh ấy lạiquá khắt khe. Rồi 1975 ào tới. Gia đình em tứ tán cả. Anh Hoàng em mất tích vàonhững ngày cuối tháng ba ở vùng BMT. Bố Mẹ em kẹt lại VN. Em nhờ một con bạn cóthằng chồng Mỹ giúp thoát được vào Toà Ðại Sứ Mỹ vào ngày 28.04.
Ðến Mỹ, em đã vất vả nhiều những nămđầu. Có lúc em nghĩ đến tự tử. Chẳng gì em cũng đã từng là người được nhiềungười theo đuổi. Em chưa hề phải làm việc cực khổ. Và những nguời em lấy làmchồng cũng là những nguời chẳng kém cạnh gì ở xứ mình. Nhưng mà, đặt chân đếnMỹ, mọi chuyện hầu như đảo lộn. Mà em, em không thể bán mình đi được!
Dẫu sao, em cũng con nhà! Lúc emxuống tinh thần đến cùng cực thì gặp ông chồng em đây. Hiền lành, nhẫn nại,nhưng phải cái hơi gàn. Lúc ấy, anh ấy đã làm cho bệnh viện gần nhà hiện nay.Sau khi em được cứu thoát, anh ấy hỏi lấy em. Em lấy anh ấy cho xong. Vậy màcũng đã sống được với nhau từ 1980 tới giờ đó anh. Bây giờ thì em an phận vớicuộc sống hiện tại. Con cái chúng nó lớn rồi chúng nó có cuộc đời của chúng nó.Nhưng nhiều lúc buồn lắm anh ạ! Hình như em vẫn chưa được sống cuộc đời thậtcủa mình.
Ông ngỏ lời an ủi:
- Ðừng buồn chi nhiều cho mệt ngườicô ạ. Cô có nhà, có cửa thế này là hơn nhiều người lắm rồi. Ông xã lại nghềnghiệp đàng hoàng. Và các cháu cũng đã lớn rồi. Giờ chỉ lo giữ gìn sức khoẻ đểlúc hưu còn có thể hưởng chút tuổi già. Cô đừng tưởng là chúng tôi sung sướng.Qua đến đây, lớp người như chúng tôi kể như đã 'xong' rồi; khó lòng lội ngượcdòng được. Ðược cái may là các cháu cũng đã lớn, đã tự lo thân được phần nào,nên mình cũng cảm thấy ít bứt rứt, lo lắng hơn những năm trước, nhất là khi cònkẹt ở Việt Nam. Chắc cô cũng biết là tôi sống khá đơn giản, gần như không cónhu cầu, nhờ vậy mà cũng ít bị dòng thác vật chất xứ này cuốn đi.
- Cám ơn anh. Mấy năm gần đây emcũng nghĩ như anh. Chạy đua cho bằng người ở xứ này thì có ngày đứt hơi mà chết. Trước khi làm kế toán cho bệnh viện, ông chồng em đã làm bảo hiểm, rồi bánnhà, nhưng kham không nổi. Vậy mà năm ngoái cũng bị một trận stroke, tưởng làxong rồi! Tụi em cũng muốn bán cái nhà đi, nhưng còn tiếc rẻ. Mà ở thì chỉ ngủcó vài tiếng đồng hồ mỗi tối. Dọn dẹp nhà cửa cũng không còn thời gian nữa!!!
- Cô không xin làm bớt thời gian điđược à?
- Mình có tuổi rồi. Nếu xin bớt giờthì thế nào tụi nó cũng kiếm chuyện đuổi mình đi để kiếm người khác. Nói thậtvới anh, mấy năm đầu khi mới qua phải thuê apt. ở gần bọn nhọ, em muốn hoákhùng. Tối ngày chúng mở nhạc, chúng đi đứng rần rần, chúng la, chúng hét.Những đứa chơi thuốc phiện thì còn tàn tệ gấp bội! Ở đây dân ăn welfare chiếmkhoảng 30 phần trăm dân số thôi, mà anh thấy đấy, ra khỏi khu vực này một chútlà đã đủ thấy mệt. Trên Phila. Chúng nó lổn nhổn đầy đường. Thành thử cực thìcực, tụi em vẫn rán đi cầy. Nhưng đến lúc này thì quả thật là nhiều ngày thấyđuối sức thật sự. Mình giống như con trâu già lết trên ruộng nước vậy.
Ông cắn một miếng bánh. Vị bùi củatôm chiên bơ không làm tan nỗi ngậm ngùi ở đâu ùn ùn lùa tới. Lũ chúng ta! Lũchúng ta!! Có phải tất cả chúng ta sinh ra đã lầm chốn, lầm thời?!
* * * * * Nhà bà Phú là một căn townhouse nhỏnằm ở khu nhiều di dân Puerto Rico và da màu. Phòng khách tối, trang hoàng sặcsỡ. Ông có cảm tưởng ngồi trong một am đồng bóng. Cái hình ảnh của một mệnh phụuy quyền vào những năm 1970 đã nhoà hẳn. Bà nhìn ông:
- Chú kẹt lại Việt Nam mười mấy nămmà cũng chẳng đổi khác bao nhiêu. Chú có bị đi học tập lâu không?
- Già đi nhiều đó chị. Em cũng có bịđi học tập nhưng là sĩ quan cấp úy giải ngũ nên chỉ bị ít ngày.
- Trong gia đình mấy anh, em tôibiết, gia đình cô chú vậy mà đỡ hơn cả. Qua đây trễ, mà lại ổn định hơn nhiềugia đình qua trước.
- Cám ơn chị. Bề ngoài thì vậy, cònbề trong cũng khó nói lắm chị ơi.
- Gì thì gì tôi biết chắc chắn làgia đình cô chú khá hơn tôi nhiều lắm rồi. Tôi chẳng còn gì cả. Chồng con chẳngra gì .
Bà Phú bỗng nhiên bật khóc tức tưởi:
- Cái dòng cha, con nhà nó khốn nạnquá. Lúc ở ngoài Trung, hắn hết theo con này ,lại đeo con khác. Tôi đã biết từngày xưa rồi, nhưng bao nhiêu lần, chứng nào vẫn tật ấy. Kẹt lại Việt Nam cũngvì mấy con điếm thối đó. Qua đây những năm đầu, nếu chú gặp tôi chú không nhậnra đâu. Phần nào chồng, con còn kẹt lại Việt nam, phần nào con qua đến đây, khôngbiết thương mẹ tuổi đã lớn, chỉ mong sống gần con, mà thằng con lớn thì cũngkhông khác gì cha nó, nay theo con này, mai theo con khác. Nghĩ tới là muốnphát điên chú ạ. Ðến lúc nó êm êm được một chút, chịu lấy vợ thì nó bỏ mẹ nómột thân một mình ở lại vùng này. Nó theo gia đình vợ nó qua Texas làm ăn. Tôinói cách nào nó cũng không nghe chú ạ. Hình như tôi sống là để trả nợ cha connhà nó. Ðứa con gái lấy chồng rồi cũng qua tiểu bang khác. Tôi một thân mộtmình, nếu không tin vào Ðấng Bề Trên thì chắc tôi đã chẳng còn sống đến ngàynay. Ðuối quá, tôi phải kêu thêm người về chia bớt một phòng ở căn nhà này đây,vừa nhờ người ta đỡ đần cho mình trong công việc nhà, vừa giúp đưa đi làm, chợbúa. Tôi đã chịu cực, chịu khổ đi làm, đi học, gom góp tiền bạc gởi về Việt Namnuôi đám con còn kẹt lại cũng như nuôi hắn, vậy mà qua tới đây, lũ con và cảhắn nữa cũng vong ơn, bội nghiã, tàn nhẫn bỏ lại tôi bơ vơ một mình. Bây giờthì tôi chỉ còn trông cậy vào cái ông chia phòng với tôi. Ông này học hànhkhông bằng hắn, xưa chỉ là dân buôn thường nhưng được cái chịu khó, sai bảođược...
Ông nhớ đến gã anh rể họ đã có mộtthời mửa ra khói ở một vài tỉnh miền Trung. Gã anh họ này làm lớn nhưng tị nạnhtừng chút với anh em, họ hàng nhà vợ. Hình như ông ta không muốn bất cứ ai bênhọ nhà vợ học hành hay có chức tước gì khá hơn ông ta được. Ngày ông ta rời phitrường Tân Sơn Nhất đoàn tụ theo diện H.O. ông còn thấy cô nhân tình mới củaông ta, tuổi chỉ bằng đứa con lớn đi kè kè bên cạnh. Hắn chẳng phải là nòitình, mà là cái giống gì ấy, ông vẫn nói đùa với mấy nguời trong họ. Và nhưvậy, đã một thời, có những đứa con hoang của dân tộc đã trèo lên tới chóp đỉnhcủa quyền lực ở một miền. Nhưng,hình như tất cả những đứa con ấy, cũng nhưnhững đứa con khốn khổ khác của dân tộc bất hạnh này, khi lưu vong ra ngoài, đãtan ra, tan ra như những bụi tuyết giữa không gian hoang lạnh mênh mông vô cùngcủa Bắc Mỹ!!
Ông còn đang lan man với cái ý nghĩkhông mấy lạc quan thì tiếng bà Phú lôi ông trở lại :
- Mấy năm nay tôi cứ phải uống thuốcan thần. Tuần nào cũng đi bác sĩ. Lúc này mọi chuyện phó thác cho Chúa. Chúaquan phòng vô cùng. Âu cũng là cái số mình phải chịu như vậy. Bề Trên định saomình nhận chịu làm vậy. Mình càng dẫy dụa bao nhiêu thì giây trói buộc nó càngxiết mình bấy nhiêu. Bây giờ thì tôi thấy thanh thản lại rồi. Mình cũng chẳngcòn bao nhiêu lâu nữa. Chú biết không? Năm nay tôi đã 72 rồi. Thời gian trôinhanh quá! Tôi dọn mình hàng ngày!!
Phải, thời gian trôi nhanh quá! Mớingày nào, ông còn thỉnh thoảng thấy cô bé Hằng xinh đẹp, em của thằng bạn hamvui, mà chỉ vừa vào độ tuổi mới lớn đã làm không biết bao nhiêu thanh niên phảirạo rực. Mới ngày nào đây thôi ông còn thấy bà Phú khoan thai giữa đám tùytùng. Cũng mới ngày nào đây thôi ông còn gặp biết bao người đẹp, những nguời màmộng đầu đời chẳng phải chỉ là một mái gia đình nho nhỏ.
Ông còn nhớ mới vài ba tuần trướcông bất ngờ gặp lại một bạn thân cũ ở Ottawa khi ông đến thành phố này thămthằng con đang theo học tại đây. Ông đã học chung với người bạn này từ thuởtiểu học ở một thành phố nhỏ ngoài Bắc vào những năm đầu thập niên 50. Bạn đưaông về nhà. Bạn ông thuộc loại cao, trắng, đi đứng chững chạc theo kiểu con nhàquyền quí xưa. Và cô vợ có những nét yêu kiều của Lady Di. Hai vợ chồng làm địaốc thành công. Nhà đẹp, xe đẹp, người đẹp, ông đã nói đùa bạn ông như vậy. Vậymà có ai ngờ thằng bạn ông đã phải mổ tim hở ngực. Hắn banh áo tự nhiên cho ôngcoi vết mổ chạy dài từ phiá dưới xương quai xanh xuống đến bụng. Hắn cười cườichỉ vào cô vợ, nói như thể cô vợ là nguyên nhân chính của vết thương chí tử nơitim hắn. Và ông đã không thể nào quên được vẻ nhẫn nại có phần chịu đưng củanguời vợ bạn trước thái độ như có phần trách móc của chồng mình. Ông biết làngười đàn bà ấy rất mực thương chồng, nhưng qua tiếng thở dài mà đôi lúc ôngbắt gặp trong câu chuyện với hai vợ chồng, và cả ánh mắt mà theo ông có sức lôicuốn, cám dỗ nhiều người của nguời phụ nữ ấy, trong thoáng giây như sững lại,ông thấy như cả một lớp những hồng nhan xưa đã cột vận mệnh của mình vào vớivận mệnh của những thân thế chìm nổi, trên một đất nước đầy những trò chính trịphù phiếm.
SầuÐông.
Sầu Ðông
Qua biên giới Canada, ông lái xe vào Buffalo, thuộc địa phậntiểu bang New York, lấy xa lộ 90 về hướng đông và chạy tiếp tới Syracuse. Ôngvà người em vào một tiệm cà phê ở ngoại biên thành phố. Trong tiệm những ngườiđàn ông Mỹ áo quần ơ hờ, và những chị đàn bà xộc xệch đang ngồi trước những lycà phê cỡ lớn. Ðèn néon đỏ, tím quảng cáo một hãng bia Mỹ trong vùng ở váchtường phía trong, sau lưng quầy dọn cà phê đỏ bầm, hắt lên vách tường một màulờ lợ bịnh hoạn. Chú em ông đã qua lại vùng này nhiều lần. Ông ta bảo:
- Anh thấy không, thành phố Mỹ nàocũng giống nhau: những toà nhà chọc trời, những bảng hiệu đập vào mắt người ta,xa lộ nườm nượp xe cộ ngược xuôi, hối hả, và chắc chắn không thể thiếu nhữngkhu nhà ở tồi tàn mà tội ác có thể diễn ra hàng ngày.
- Tội ác thì ở đâu mà chẳng vậy? Chúkhông nhớ lúc mình còn kẹt ở bên nhà, khu Cầu Sơn mình ở, sau 75, mình đã chẳngchứng kiến hàng ngày bọn du đãng lộng hành đó sao?
- Ðó là sau 75. Trước kia, đâu cóđến nỗi. Ngoài ra phải nói là du đãng xứ mình không bì được với tụi anh chị xứnày. Tụi này dữ dội và tàn bạo hơn bọn côn đồ xứ mình cả ngàn lần đó anh. Lưumanh côn đồ xứ mình chỉ là tép riu, loại cao bồi vườn so với dân anh chị nơinày. Súng đạn ở đây đối với bọn nó như trò đùa. Gia đình Anh Chị qua Canada lạiở được khu đàng hoàng như vậy là tốt số lắm đó. Ở mấy khu dân nghèo ớn vô cùng.Tụi em phải mất vài năm mới thoát được bọn mất dậy ở Phila. về đây. Không hiểusao mà cô hồn ở đâu nhiều thế. Chúng lổn nhổn đầy đường. Xứ này cái gì nó cũngdạy được, trừ công dân giáo dục. Anh nhìn con ngựa cái bên kia thấy có 'bụi'không? Ðó là hình ảnh của một số khá đông thường dân nghèo ở đây. Chả cứ gì dânbình dân như mụ , mà ngay đến bọn ăn mặc lịch sự, lái xe láng coóng, nhiều đứahễ mở miệng là chửi thề tùm lum, bẩn không chịu được.
Ông nhìn qua người đàn bà Mỹ trungniên đang đưa điếu thuốc lên môi. Môi tím nhợt, và những móng tay sơn màu tímxẫm. Bà ta nói với người đàn ông ngồi bên cạnh bằng cái giọng ồ ề của một conngựa cái tới kỳ. Ông nhớ tới những lần lái xe đi làm về bị những chị phụ nữ àoào qua mặt, lấn đường, và sẵn sàng bóp còi mỗi khi không vừa ý. Những con đànbà ấy là một trong những sản phẩm đặc biệt của Bắc Mỹ. Chúng khát tình và tiền-mà tình ở đây thì chúng học trong loại xxx. Dính đến hai chuyện này là chúngkhông chịu nhường bước.
- Từ đây đến nhà chú còn khoảng baonhiêu tiếng?
- Khoảng 6 tiếng nữa, nếu mình chạynhư sáng nay, cỡ 110km/giờ.
- Chỗ chú ở chắc dân tình hiền lành?
- Ðỡ hơn là ở Phila., vì nó là thànhphố nhỏ. Nhưng mà cũng còn tùy khu vực. Em ở ngoại ô nên dễ chịu hơn. Trongthành phố cũng khá xô bồ. Tới đó rồi anh sẽ thấy. Anh còn nhớ chị Hằng khôngnhỉ? Chị Hằng nhà ở đường Nguyễn Bỉnh Khiêm ấy mà.
- ...
- Chị Hằng đã có lần anh chở em lạinhà hôm đưa tiễn anh Hoàng- anh của chị ấy- đi vào quân trường. Phải công nhậnlà hồi đó chị ấy đẹp dễ sợ. Mà hình như chị ấy có lúc yêu anh, phải vậy khônganh?
- ...
- Trước khi qua Toronto thăm anhchị, em có gặp chị ấy cùng đứa con hôm đi chợ. Chị hỏi thăm anh nhiều lắm. Ôngnhớ đến cô em của thằng bạn rất thân và cũng rất quậy của ông những năm hai đứacòn học trung học. Gia đình thằng bạn thuộc lớp công chức thời Pháp. Ông bốlịch thiệp, dễ chịu, có dáng dấp của một tay công tử Hà Nội xưa; và bà mẹ đẹp ,thật sang. Mấy anh em nhà đó đều đẹp trai, đẹp gái. Thằng bạn ông đã biết tángái từ những năm đệ ngũ, đệ tứ. Hồi còn học Trần Lục, thỉnh thoảng nó nhờ ôngxin phép cụ tổng giám thị nghỉ học, lấy cớ là nhà mắc bận. Thật ra nó trốn họcđi chơi với đào. Nó là đứa đắt đào. Chỉ phải cái tội ham chơi, lười học. NhưngHoàng lại thân với ông vì ông là một thằng bạn hiền, học giỏi, chuyên môn gàbài cho Hoàng. Thường thường những chiều thứ bảy nó hay chở ông vòng vòng khuchợ Tân Ðịnh. Nó cười cuời mỗi lần lên giọng bảo là dời trường Chu Văn An ởđường Trần Bình Trọng về học ở Trần Lục- Tân Ðịnh mà được lời nhiều. Lời nhấtlà cua được vài ba em khá đẹp. Nó để vuột mất cô con gái một cụ giám thị, xinhxắn và mũm mĩm như một búp bê, vì cô này thương một thằng bạn học lớp kế bên.May mắn là nó cũng xong được cái tú tài một. Thỉnh thoảng ông vẫn lại chơi nhàHoàng và gặp Hằng. Bà mẹ rất mực quí ông. Năm ông học thi tú tài hai thì cô bémới lên đệ ngũ, nhưng nhan sắc của nàng đã đủ để chiều chiều rất nhiều chàngtrai lượn Solex, Mobylette, hoặc Vespa ngang nhà. Ông bần thần nhớ đến cô emthằng bạn, đẹp thật đẹp ấy. Ðã có lần Hoàng dạm ý ông:'' Mày có chịu con em taokhông, tao ráp lại cho?''
Nhưng ông đã nhùng nhằng không dứtkhoát. Có lần chạm nhẹ phải vai Hằng ông thấy chếnh choáng. Về đến nhà ông cònthấy cặp mắt đen tròn như có đuôi đang dõi theo ông và cặp má hây hây màu hồngđào như muốn dụi vào lưng ông. Nhưng năm ấy ông đang gạo thi tú tài, và mẹ ôngkhông muốn ông đến nhà Hoàng thường. Những năm sau này ông ít có dịp gặp lạianh em Hoàng. Ông vẫn ngờ ngợ có gì đó không ổn sau một nhan sắc như thế. Rồiđường đời mỗi người mỗi ngả: Hoàng vào Thủ Ðức. Ông ra đi dạy.
Ông đã đi dạy, rồi bị động viên đinhiều nơi trước khi trở lại Sàigòn vào năm 1969. Ðã có lần ông thấy Huyền ngồisau Vespa ôm eo ếch một thanh niên tóc tai chải chuốt, khuôn mặt đẹp như tài tửToshiro Mifune. Anh chàng có dáng dấp của một tay chơi. Ông nhận ra ngay vẻ đẹpsắc sảo của nàng, và thân hình đã là thân hình bốc lửa của một phụ nữ gợi cảm.
Ông quay sang hỏi chú em:
- Chồng chị ấy người mình ?
- Người Việt mình. Nhưng chị chobiết đây là người chồng thứ ba. Không thấy chị nói gì về hai người kia. Họ cóhai đứa con chung. Cuộc sống kể là ổn. Chồng làm kế toán cho một bệnh viện, vợlàm hãng dụng cụ y khoa. Em có cho chị ấy biết là tháng này anh qua chơi vớigia đình em vài ngày. Chị ấy có dặn là thế nào cũng phải đưa anh lại chơi vớigia đình chị ấy. Còn ông bà cụ hiện đều còn sống, ở Cali. với thằng út.
* * * * * Xe chạy qua biên giới của bang NewYork, vào Pennsylvania. Cây bắt đầu xanh. Vào đầu tháng năm các loại cây nhưtáo, mận, đào đã bắt đầu trổ hoa. Chỉ trong vòng tuần lễ, hoa đã chi chít trêncành. Thiên nhiên Bắc Mỹ vào thời kỳ này đẹp lạ lùng, hệt như những thiếu nữ datrắng xứ này đột nhiên rực rỡ vào tuổi dậy thì. Bao nhiêu nhựa sống tích lạivào mùa đông chợt bùng ra, vội vàng. Toàn hoa là hoa. Hoa màu trắng xen lẫn hoamàu hồng nhạt. Càng vào sâu hướng đông, xe chạy càng nhiều. Hai bên đường cảnhthật đẹp. Những đồi cây xanh, và thỉnh thoảng những làng nhỏ với những căn nhàchẳng khác lắm những căn nhà ở những thành phố mà ông chạy qua. Tới Harrisburg,xe vào 83 và xuôi nam, đến York rồi qua Reading. Cảnh đẹp nhưng xe chạy như bắtcướp.
Chú em quay qua nói với ông:
- Khoảng nửa tiếng nữa là về tớinhà. Ði ngang nhà chị Phú em sẽ chỉ cho anh. Chúng em cũng hay ghé thăm chị từkhi dọn về thành phố này.
Bà Phú là chị họ của ông. Bà nổitiếng là người nhiều tham vọng trong họ. Thời thiếu nữ, bà là người có nhansắc. Bà xuất thân từ trường Sainte Marie ngoài Hà-Nội. Bà nuôi mộng ngay từ nhỏlấy chồng quyền thế. Chồng bà trước 75 làm lớn trong quân đội. Sau 75, ông kẹtlại cùng với mấy đứa con. Bà và hai đứa lớn thoát đi được vào những ngày cuốicùng của tháng tư. Ông đã bị đi tù hơn mười năm. Những đứa con kẹt lại quatrước ông vài năm. Ông mới qua sau này. Ông và đám con kéo nhau về Texas. Cómột đứa theo gia đình vợ bảo lãnh đến Montréal . Còn bà, vài năm sau khi dếnMỹ, bà cần một người đàn ông có thể giúp bà trong những chuyện vặt ở nhà cũngnhư trong việc di chuyển vào mùa đông gay gắt. Hiện giờ bà sống với người đànông ấy như hai nguời bạn già cần đến sự nương tựa của nhau. Ông biết những sónggió của gia đình này qua lời kể của những đứa cháu họ. Nhưng mà, ngay từ nhữngngày xa xưa, mỗi lần thấy cách cư xử của ông anh rể họ đối với họ hàng cũng nhưlời ăn tiếng nói của bà chị họ đối với kẻ ăn, người làm; những bình phẩm, miệtthị của bà đối với những người không may phải làm những nghề mà xã hội Việt Namxưa coi là thấp hèn, ông thấy dấy lên trong ông nỗi bất bình. Nào ai biết đượcngày sau?!
Xe chạy dần vào khu trung tâm thànhphố. Những căn nhà xưa cũ hình như ít được chăm sóc. Những townhouse san sátnhau, cũ kỹ, buồn nản. Xe qua vài ngã tư. Góc nào cũng một tiệm tạp hoá. Ðã 6giờ chiều, nhưng trời còn nắng. Hai bên đường những gã thanh nhiên nhờ nhờ vừađi, vừa nhún nhảy, tóc tai như người tiền sử. Có gã ngồi bệt bên góc tiệm, taycầm chai có bọc giấy dầu bên ngoài. Ông đoán chừng là rượu. Ðây đó những cô gáiáo thun hở rún, vai trần đi bên cạnh những tên đàn ông lừ đừ.
- Ðó! Nhà chị Phú đó anh. Căn nhàbên cạnh căn có để bảng bán đó anh. Thong thả rồi anh em mình sẽ lại thăm chị .Chị ấy gặp anh chắc mừng lắm.
* * * * * Ông xuống xe trước căn nhà của vợchồng bà Hằng. Nhà nằm trong khu trung lưu của dân thành phố. Một căn nhà vừaphải, kiến trúc không có gì đặc biệt, nhưng vườn quanh nhà thật lớn, có dễ bằngsáu, bảy lần những vườn nhà bên. Ông còn đang mải ngắm vườn thì có tiếng nguờimừng rỡ trước cửa nhà:
- Anh Châu! chị và các cháu đâu? Saokhông đưa chị và các cháu qua chơi? Trông anh cũng chẳng khác xưa bao nhiêu.Hôm trước nghe chú Trúc đi Canada thăm gia đình anh, em có gởi lời hỏi thăm,mong có dịp gặp lại anh ở đây. Thật em không ngờ. Mới đấy mà đã 30 năm rồi. Anhcó thấy em tàn tạ đi nhiều không?
- Nhà tôi còn phải ôm mấy thằng cháungoại. Còn các cháu khác bận đi làm, lúc này chưa lấy hè được. Có lẽ phải vàiba năm nữa đi chơi đâu mới đi chung được cô ạ.
Ông tránh trả lời câu hỏi của bàHằng về dung nhan của bà. Mọi người bước vào nhà. Phòng khách khá rộng. Ðồ đạcloại sang nhưng bừa bộn. Bà Hằng nói chữa:
- Mời anh và cô chú Trúc ngồi chơi.May là ngày cuối tuần còn thở được một tí. Xấu hổ quá, nhưng xin anh và cô chúmiễn chấp cho; nhà bừa bộn, đủ thứ tích từ ngày này qua ngày khác mà không saodọn dẹp được. Một cháu mới tách ra ở riêng từ vài tháng nay, còn cháu gái cuốituần đi chơi với bồ.
- Ông xã đâu?
- Ông ấy tuần này phải làm thêm vàocuối tuần, có lẽ trễ lắm mới về tới nhà.
- Cuối tuần mà cũng đi làm sao?
- Vâng, từ mấy tháng nay cứ hai tuầnanh ấy lại phải làm thêm giờ một lần.
Ông nhìn bà Hằng và bỗng nhiên thấyái ngại: những nếp nhăn hằn rõ trên trán, trên da mặt. Những cục thịt hai bêngò má lộ rõ. Và hai khoé môi trệ xuống. Ðôi mắt bà không còn cái nhanh nhẹn,tinh nghịch, mời mọc như dạo nào. Cái mệt mỏi đã đọng vào trong hai túi nằmdưới mắt, và cái nọng dưới cằm.
- Cô vẫn đi làm?
- Vâng, phải đi làm chứ anh, nếukhông lấy gì sống hả anh. Lại còn con bé, năm tới nếu nó xuống Washington học,mình cũng lại phải góp chút ít cho nó. Ngày mai em còn được nghỉ và ông xã cũngcó nhà, mời anh và anh chị Trúc đi buffet với tụi em. Anh thấy đấy, nhà cửa ,bếp núc bề bộn như thế này, và thời giờ ai cũng eo hẹp.
- Cám ơn cô nhiều. Gặp nhau thế nàylà mừng lắm rồi, khỏi bày vẽ chi cho mệt. Vả lại, ngày mai tôi có hẹn qua nhàbà chị họ ở cách đây khoảng mười lăm phút. Chú Trúc đây đã hẹn với bà ấy từchiều hôm qua. Ngày kia tôi chạy qua New Haven thăm một người bạn, rồi từ đó vềlại Toronto.
- Thế thì để em sửa soạn bánh mìquết tôm để anh và cô chú Trúc dùng chơi. Em đã làm sẵn để trong tủ lạnh, chỉđem ra nướng là xong.
Ông nhìn bà Hằng:
- Chừng nào cô chú nghỉ hưu?
- Tụi em còn cả chín, mười năm nữamới về hưu được. Nếu có về hưu non cũng phải đến 60, nghiã là còn phải cày tiếp5 năm nữa. Ðuối lắm rồi nhưng vẫn phải lết. Em chỉ mong là lúc về hưu non cònđủ sức để dưỡng già. Ông chồng em mới bị stroke hồi cuối năm ngoái.
- Thế thì nói chú ấy nghỉ đi. Trên50 rồi, kiếm việc chi làm part-time cho đỡ cực xác.
- Cũng muốn lắm đó anh, nhưng khôngngưng được. Nhà chưa trả xong, và xe không có không được anh ạ. Mà nào em cònmuốn bay nhảy gì đâu? Hai lần đổ vỡ ở VN, qua đây mấy năm đầu, em cũng có gặpmột vài người trước kia biết em, khi còn ở VN, và cũng đeo đuổi em, nhưng rồicũng chỉ là bèo bọt. Xứ này khó ai có thể nuôi nổi ai, trừ khi họ là dân ngonlành sẵn từ vài thế hệ. Dân mình qua đây, càng vua chúa, quan quyền, càng thêthảm. Em cũng đã thử một vài nghề, nhưng không thích ứng được. Nay thì em chấpnhận làm ở hãng làm dụng cụ y khoa này, lương lậu sống được, benefits khá, nhưngcàng ngày nó càng hành mình về thời gian, về sức lực. Từ mấy năm nay, em làmgần như không có ngày nghỉ, trừ mỗi năm lấy hè vài tuần. Nhưng nghỉ hè mà chẳngkhác chạy giặc, cũng vội vội, vàng vàng. Hình như mỗi người mang sẵn cái nghiệptrong người đó anh. Thời còn trẻ, anh biết đấy, bao nhiêu người theo em, và emchẳng phải động tới móng tay. Bố mẹ cưng chiều rất mực. Ðến Bắc Mỹ này thê thảmquá! Nhưng may là sớm thoát được bọn cộng sản. Em có nghe những ngườì qua saukể lại về những cay đắng, khổ sở khi họ còn kẹt lại sau 75 và những nỗi thốngkhổ ngút trời trên đường vuợt biển.
-...
Bà Hằng nói một hơi như muốn giãibày những uẩn ức từ nhiều năm:
- Ngày xưa, lúc anh hay lại nhà chơivới anh Hoàng, mẹ em cứ nói là anh học hành đàng hoàng, tính tình hiền lành,tương lai rồi ra sẽ khá. Nhưng năm anh thi xong phần hai, rồi anh Hoàng đilính, anh không lại nhà chơi thường nữa. Năm đệ nhị em yêu một người trong sốnhững nguời theo em vào dạo ấy. Hắn ở hải quân, đẹp trai,nhưng sau em mới biếthắn mèo chuột quá. Em liền bỏ hắn, chấp nhận lời cầu hôn của con một gia đìnhlàm xuất nhập cảng lớn. Tụi em có một đứa con. Cháu mất vì sưng phổi. Sau vìtính tình xung khắc, cuối cùng chúng em chia tay. Hai năm sau, em lấy chồng lầnthứ hai. Anh ấy làm cho một ngân hàng lớn của Mỹ ở Sàigòn vào lúc đó, nhưng rồicuộc hôn nhân cũng thất bại. Anh ấy ghen quá, và gia đình anh chị em anh ấy lạiquá khắt khe. Rồi 1975 ào tới. Gia đình em tứ tán cả. Anh Hoàng em mất tích vàonhững ngày cuối tháng ba ở vùng BMT. Bố Mẹ em kẹt lại VN. Em nhờ một con bạn cóthằng chồng Mỹ giúp thoát được vào Toà Ðại Sứ Mỹ vào ngày 28.04.
Ðến Mỹ, em đã vất vả nhiều những nămđầu. Có lúc em nghĩ đến tự tử. Chẳng gì em cũng đã từng là người được nhiềungười theo đuổi. Em chưa hề phải làm việc cực khổ. Và những nguời em lấy làmchồng cũng là những nguời chẳng kém cạnh gì ở xứ mình. Nhưng mà, đặt chân đếnMỹ, mọi chuyện hầu như đảo lộn. Mà em, em không thể bán mình đi được!
Dẫu sao, em cũng con nhà! Lúc emxuống tinh thần đến cùng cực thì gặp ông chồng em đây. Hiền lành, nhẫn nại,nhưng phải cái hơi gàn. Lúc ấy, anh ấy đã làm cho bệnh viện gần nhà hiện nay.Sau khi em được cứu thoát, anh ấy hỏi lấy em. Em lấy anh ấy cho xong. Vậy màcũng đã sống được với nhau từ 1980 tới giờ đó anh. Bây giờ thì em an phận vớicuộc sống hiện tại. Con cái chúng nó lớn rồi chúng nó có cuộc đời của chúng nó.Nhưng nhiều lúc buồn lắm anh ạ! Hình như em vẫn chưa được sống cuộc đời thậtcủa mình.
Ông ngỏ lời an ủi:
- Ðừng buồn chi nhiều cho mệt ngườicô ạ. Cô có nhà, có cửa thế này là hơn nhiều người lắm rồi. Ông xã lại nghềnghiệp đàng hoàng. Và các cháu cũng đã lớn rồi. Giờ chỉ lo giữ gìn sức khoẻ đểlúc hưu còn có thể hưởng chút tuổi già. Cô đừng tưởng là chúng tôi sung sướng.Qua đến đây, lớp người như chúng tôi kể như đã 'xong' rồi; khó lòng lội ngượcdòng được. Ðược cái may là các cháu cũng đã lớn, đã tự lo thân được phần nào,nên mình cũng cảm thấy ít bứt rứt, lo lắng hơn những năm trước, nhất là khi cònkẹt ở Việt Nam. Chắc cô cũng biết là tôi sống khá đơn giản, gần như không cónhu cầu, nhờ vậy mà cũng ít bị dòng thác vật chất xứ này cuốn đi.
- Cám ơn anh. Mấy năm gần đây emcũng nghĩ như anh. Chạy đua cho bằng người ở xứ này thì có ngày đứt hơi mà chết. Trước khi làm kế toán cho bệnh viện, ông chồng em đã làm bảo hiểm, rồi bánnhà, nhưng kham không nổi. Vậy mà năm ngoái cũng bị một trận stroke, tưởng làxong rồi! Tụi em cũng muốn bán cái nhà đi, nhưng còn tiếc rẻ. Mà ở thì chỉ ngủcó vài tiếng đồng hồ mỗi tối. Dọn dẹp nhà cửa cũng không còn thời gian nữa!!!
- Cô không xin làm bớt thời gian điđược à?
- Mình có tuổi rồi. Nếu xin bớt giờthì thế nào tụi nó cũng kiếm chuyện đuổi mình đi để kiếm người khác. Nói thậtvới anh, mấy năm đầu khi mới qua phải thuê apt. ở gần bọn nhọ, em muốn hoákhùng. Tối ngày chúng mở nhạc, chúng đi đứng rần rần, chúng la, chúng hét.Những đứa chơi thuốc phiện thì còn tàn tệ gấp bội! Ở đây dân ăn welfare chiếmkhoảng 30 phần trăm dân số thôi, mà anh thấy đấy, ra khỏi khu vực này một chútlà đã đủ thấy mệt. Trên Phila. Chúng nó lổn nhổn đầy đường. Thành thử cực thìcực, tụi em vẫn rán đi cầy. Nhưng đến lúc này thì quả thật là nhiều ngày thấyđuối sức thật sự. Mình giống như con trâu già lết trên ruộng nước vậy.
Ông cắn một miếng bánh. Vị bùi củatôm chiên bơ không làm tan nỗi ngậm ngùi ở đâu ùn ùn lùa tới. Lũ chúng ta! Lũchúng ta!! Có phải tất cả chúng ta sinh ra đã lầm chốn, lầm thời?!
* * * * * Nhà bà Phú là một căn townhouse nhỏnằm ở khu nhiều di dân Puerto Rico và da màu. Phòng khách tối, trang hoàng sặcsỡ. Ông có cảm tưởng ngồi trong một am đồng bóng. Cái hình ảnh của một mệnh phụuy quyền vào những năm 1970 đã nhoà hẳn. Bà nhìn ông:
- Chú kẹt lại Việt Nam mười mấy nămmà cũng chẳng đổi khác bao nhiêu. Chú có bị đi học tập lâu không?
- Già đi nhiều đó chị. Em cũng có bịđi học tập nhưng là sĩ quan cấp úy giải ngũ nên chỉ bị ít ngày.
- Trong gia đình mấy anh, em tôibiết, gia đình cô chú vậy mà đỡ hơn cả. Qua đây trễ, mà lại ổn định hơn nhiềugia đình qua trước.
- Cám ơn chị. Bề ngoài thì vậy, cònbề trong cũng khó nói lắm chị ơi.
- Gì thì gì tôi biết chắc chắn làgia đình cô chú khá hơn tôi nhiều lắm rồi. Tôi chẳng còn gì cả. Chồng con chẳngra gì .
Bà Phú bỗng nhiên bật khóc tức tưởi:
- Cái dòng cha, con nhà nó khốn nạnquá. Lúc ở ngoài Trung, hắn hết theo con này ,lại đeo con khác. Tôi đã biết từngày xưa rồi, nhưng bao nhiêu lần, chứng nào vẫn tật ấy. Kẹt lại Việt Nam cũngvì mấy con điếm thối đó. Qua đây những năm đầu, nếu chú gặp tôi chú không nhậnra đâu. Phần nào chồng, con còn kẹt lại Việt nam, phần nào con qua đến đây, khôngbiết thương mẹ tuổi đã lớn, chỉ mong sống gần con, mà thằng con lớn thì cũngkhông khác gì cha nó, nay theo con này, mai theo con khác. Nghĩ tới là muốnphát điên chú ạ. Ðến lúc nó êm êm được một chút, chịu lấy vợ thì nó bỏ mẹ nómột thân một mình ở lại vùng này. Nó theo gia đình vợ nó qua Texas làm ăn. Tôinói cách nào nó cũng không nghe chú ạ. Hình như tôi sống là để trả nợ cha connhà nó. Ðứa con gái lấy chồng rồi cũng qua tiểu bang khác. Tôi một thân mộtmình, nếu không tin vào Ðấng Bề Trên thì chắc tôi đã chẳng còn sống đến ngàynay. Ðuối quá, tôi phải kêu thêm người về chia bớt một phòng ở căn nhà này đây,vừa nhờ người ta đỡ đần cho mình trong công việc nhà, vừa giúp đưa đi làm, chợbúa. Tôi đã chịu cực, chịu khổ đi làm, đi học, gom góp tiền bạc gởi về Việt Namnuôi đám con còn kẹt lại cũng như nuôi hắn, vậy mà qua tới đây, lũ con và cảhắn nữa cũng vong ơn, bội nghiã, tàn nhẫn bỏ lại tôi bơ vơ một mình. Bây giờthì tôi chỉ còn trông cậy vào cái ông chia phòng với tôi. Ông này học hànhkhông bằng hắn, xưa chỉ là dân buôn thường nhưng được cái chịu khó, sai bảođược...
Ông nhớ đến gã anh rể họ đã có mộtthời mửa ra khói ở một vài tỉnh miền Trung. Gã anh họ này làm lớn nhưng tị nạnhtừng chút với anh em, họ hàng nhà vợ. Hình như ông ta không muốn bất cứ ai bênhọ nhà vợ học hành hay có chức tước gì khá hơn ông ta được. Ngày ông ta rời phitrường Tân Sơn Nhất đoàn tụ theo diện H.O. ông còn thấy cô nhân tình mới củaông ta, tuổi chỉ bằng đứa con lớn đi kè kè bên cạnh. Hắn chẳng phải là nòitình, mà là cái giống gì ấy, ông vẫn nói đùa với mấy nguời trong họ. Và nhưvậy, đã một thời, có những đứa con hoang của dân tộc đã trèo lên tới chóp đỉnhcủa quyền lực ở một miền. Nhưng,hình như tất cả những đứa con ấy, cũng nhưnhững đứa con khốn khổ khác của dân tộc bất hạnh này, khi lưu vong ra ngoài, đãtan ra, tan ra như những bụi tuyết giữa không gian hoang lạnh mênh mông vô cùngcủa Bắc Mỹ!!
Ông còn đang lan man với cái ý nghĩkhông mấy lạc quan thì tiếng bà Phú lôi ông trở lại :
- Mấy năm nay tôi cứ phải uống thuốcan thần. Tuần nào cũng đi bác sĩ. Lúc này mọi chuyện phó thác cho Chúa. Chúaquan phòng vô cùng. Âu cũng là cái số mình phải chịu như vậy. Bề Trên định saomình nhận chịu làm vậy. Mình càng dẫy dụa bao nhiêu thì giây trói buộc nó càngxiết mình bấy nhiêu. Bây giờ thì tôi thấy thanh thản lại rồi. Mình cũng chẳngcòn bao nhiêu lâu nữa. Chú biết không? Năm nay tôi đã 72 rồi. Thời gian trôinhanh quá! Tôi dọn mình hàng ngày!!
Phải, thời gian trôi nhanh quá! Mớingày nào, ông còn thỉnh thoảng thấy cô bé Hằng xinh đẹp, em của thằng bạn hamvui, mà chỉ vừa vào độ tuổi mới lớn đã làm không biết bao nhiêu thanh niên phảirạo rực. Mới ngày nào đây thôi ông còn thấy bà Phú khoan thai giữa đám tùytùng. Cũng mới ngày nào đây thôi ông còn gặp biết bao người đẹp, những nguời màmộng đầu đời chẳng phải chỉ là một mái gia đình nho nhỏ.
Ông còn nhớ mới vài ba tuần trướcông bất ngờ gặp lại một bạn thân cũ ở Ottawa khi ông đến thành phố này thămthằng con đang theo học tại đây. Ông đã học chung với người bạn này từ thuởtiểu học ở một thành phố nhỏ ngoài Bắc vào những năm đầu thập niên 50. Bạn đưaông về nhà. Bạn ông thuộc loại cao, trắng, đi đứng chững chạc theo kiểu con nhàquyền quí xưa. Và cô vợ có những nét yêu kiều của Lady Di. Hai vợ chồng làm địaốc thành công. Nhà đẹp, xe đẹp, người đẹp, ông đã nói đùa bạn ông như vậy. Vậymà có ai ngờ thằng bạn ông đã phải mổ tim hở ngực. Hắn banh áo tự nhiên cho ôngcoi vết mổ chạy dài từ phiá dưới xương quai xanh xuống đến bụng. Hắn cười cườichỉ vào cô vợ, nói như thể cô vợ là nguyên nhân chính của vết thương chí tử nơitim hắn. Và ông đã không thể nào quên được vẻ nhẫn nại có phần chịu đưng củanguời vợ bạn trước thái độ như có phần trách móc của chồng mình. Ông biết làngười đàn bà ấy rất mực thương chồng, nhưng qua tiếng thở dài mà đôi lúc ôngbắt gặp trong câu chuyện với hai vợ chồng, và cả ánh mắt mà theo ông có sức lôicuốn, cám dỗ nhiều người của nguời phụ nữ ấy, trong thoáng giây như sững lại,ông thấy như cả một lớp những hồng nhan xưa đã cột vận mệnh của mình vào vớivận mệnh của những thân thế chìm nổi, trên một đất nước đầy những trò chính trịphù phiếm.
SầuÐông.