Triển
10-17-2015, 02:38 AM
Hột CHIA
Thực phẩm thượng hảo hạng - Siêu bổ dưỡng?
http://cdn4.spiegel.de/images/image-905243-galleryV9-srrn.jpg
bài viết của Bettina Levecke
Ai để bọc Chia vào xe đi chợ là phải trả từ 20 đến 40 euro một kí-lô. Loại ngũ cốc này không phải thuộc loại rẻ nhưng nhu cầu mua hột này theo công ty khảo sát BioVista vẫn không giảm. Hột Chia được cho là siêu ngũ cốc, nghĩa là một loại thực phẩm đặc biệt có chất dinh dưỡng rất cao. Hột ngũ cốc này bổ dưỡng và khiến người dùng mạnh khỏe hơn, tuy nhiên giới chuyên gia nghi ngờ về hiện tượng chung quanh hột ngũ cốc này.
Hans Hauner, giám đốc trung tâm y học dưỡng sinh Else Kröner-Fresenius ở Munich nói, "Tôi thấy vụ này người ta quá phóng đại quảng cáo". "Có vài loại thực phẩm địa phương cũng có chất bổ ngang ngửa với hột Chia".
Hột Chia là hột gì vậy?
Chia (còn gọi là Salvia hispanica) là một loại cây trồng cả năm thuộc họ hoa Môi (Salbei, Salvia) phát nguồn từ Mễ Tây Cơ và Guatemala. Hột nho nhỏ ăn được có màu đen hoặc màu xám của nó, thực vật học gọi là trái phân tán tương truyền đã có mặt trong bữa ăn của nền văn minh Maya và Aztec rồi.
Chia cũng giống như Dền (Amaranth), Kiều mạch (Fagopyrum), Quinoa là một loại giả ngũ cốc, nghĩa là Chia có thể dùng tương tự như ngũ cốc. Tuy nhiên Chia không thể nướng được, nghĩa là nhồi bột từ Chia, miếng bột sẽ chảy xệ ra, vì vậy nếu muốn làm bánh nướng từ Chia phải thêm nguyên liệu phụ. Hột Chia có một điều đặc biệt là khi tiếp xúc với nước, nó sẽ nở ra và có một màng bao bọc trong suốt.
Trong hột Chia có chất gì?
Trong hột Chia bé tí này quả thật có nhiều dưỡng chất. Bà Silke Restemeyer, chuyên gia dinh dưỡng của Hội Dưỡng Sinh Đức (DEG) cho biết, "Các hột này chủ yếu có nguồn dồi dào acide béo chưa bão hòa" (unsaturated fatty acid). Có gần 40% chất béo tàng ẩn trong các hột, phần lớn là alpha-Linolenic acid (Omega-3) và Linolenic acid (Omega-6).
Trong cơ thể người, chất alpha-Linolenic acid sẽ biến thành chất có hiệu quả hơn nữa là Eicosapentaenoic acid (EPA) và Docosahexaenoic acid (DHA). "Loại acid quý giá này thông thường chỉ có trong các loại cá có nhiều mỡ", Restemeyer cho biết.
Đặc biệt nữa là lượng Protein cao. Lúa mì có 14 phần trăm chất đạm, Chia có gần 20 phần trăm. Cứ 100 gram Chia là có một lượng 34,4 gram chất xơ (Dietary fiber). Ngoài ra Chia có nhiều sinh tố (đặc biệt là sinh tố A và C, Niacin) và chất khoáng (Calcium, Magnesium, Phosphor).
Được ăn lượng bao nhiêu?
Chia được phân vào loại Novel Food (loại thực phẩm mới) theo quy định thực phẩm ở Châu Âu. Khi khởi sự vào thị trường năm 2009, lần đầu tiên Chia được dùng trong các loại bánh nướng. Mãi đến năm 2013 cơ quan an toàn thực phẩm của Châu Âu (EFSA) mới cấp phép được nhập cảng Chia nguyên hột dưới dạng thực phẩm, nhưng chỉ được phép dùng hat Chia tối đa 15 gram trong một ngày. Restemeyer giải thích, "Đó là biện pháp cẩn thận thôi bởi vì cho đến nay vẫn còn thiếu các nghiên cứu trong thời gian dài". Lượng Chia có trong bánh mì và bánh nướng nằm trong dung lượng cho phép là 10 phần trăm.
Mong đợi tác dụng gì?
Ông Hauner chuyên khoa dinh dưỡng ở Munich cho biết, "Trên nguyên tắc hột Chia được đánh giá có lợi cho sự dinh dưỡng". Tuy nhiên tác dụng của 15 gram hột Chia (khoảng chừng một muỗng canh) cũng ít thôi. Để có một hiệu quả sức khỏe có thể đo lường được, các khoa học gia phải tăng lượng dùng hột Chia trong một ngày lên.
Các nhà nghiên cứu làm một cuộc khảo sát 12 tuần lễ cho các bệnh nhân áp huyết cao mỗi ngày dùng 35 gram hột Chia. Áp huyết của họ đã hạ trong khoảng thời gian này. Các cuộc khảo sát tương tự cũng cho ra các kết quả như vậy. Hauner cho biết, "Đây là những dấu hiệu lý thú nhưng vẫn chưa đủ làm bằng chứng khoa học" . "Vẫn còn quá ít dữ liệu để thực sự dẫn chứng được một hiệu ứng có giá trị chung cho sức khỏe".
Ai thích ăn hột Chia thì cứ dùng, Restmeyer nói. Không phải e ngại có dị ứng: "Dù gì đi nữa hột Chia cũng làm cho bữa ăn thêm phong phú". Đặc biệt cho những người ăn chay mỗi ngày ăn một muỗng Chia là có được acid béo Omega-3 và Calcium.
"Ăn Chia" như thế nào?
Hột Chia có thể dùng đa dạng như phụ gia khi làm bánh sẽ làm tăng thêm chất dinh dưỡng cho bánh mì và bánh nướng. Vì có vị trung dung Chia cũng có thể dùng chung với cốm, mà cũng có thể rắc lên sà-lách và canh, súp. Các hột Chia nở ra trong nước có thể thay thế cho trứng hoặc thay thế cho bơ thực vật lúc nướng hoặc là làm chất đặc cho nước sốt hay trong món thạch.
Có loại hột nào tương tự không?
Hột Chia phải trải qua một quãng phiêu lưu xa xôi. Từ Nam Mỹ hoặc từ Úc sang đến kệ siêu thị là một đoạn đường dài. Bà Silke Restemeyer nói, "Một loại hột tương tự cũng có lý mà rẻ hơn là hột cây gai" (Leinsamen, Flax seeds). Cây gai (Lein, Linum) là hột ngũ cốc cùng một tác dụng mà lại có ở địa phương - hột này có một hỗn hợp chất dinh dưỡng tương tự như hột Chia và có các đặc tính giống như hột Chia, mà chỉ có 3 đến 4 euro một kí-lô mà thôi. "Các loại ngũ cốc và hột đậu khác ở địa phương như hột phí (Hasel, Hazel), hạch đào (Walnuß, Juglans) khi phân chất mỡ cũng giống như vậy, hoàn toàn có thể so sánh với hột Chia".
(*** dịch lại từ "Chia-Samen: Superfood - super gut? (http://www.spiegel.de/gesundheit/ernaehrung/chia-samen-im-check-gut-aber-nicht-einzigartig-a-1056210.html)")
Thực phẩm thượng hảo hạng - Siêu bổ dưỡng?
http://cdn4.spiegel.de/images/image-905243-galleryV9-srrn.jpg
bài viết của Bettina Levecke
Ai để bọc Chia vào xe đi chợ là phải trả từ 20 đến 40 euro một kí-lô. Loại ngũ cốc này không phải thuộc loại rẻ nhưng nhu cầu mua hột này theo công ty khảo sát BioVista vẫn không giảm. Hột Chia được cho là siêu ngũ cốc, nghĩa là một loại thực phẩm đặc biệt có chất dinh dưỡng rất cao. Hột ngũ cốc này bổ dưỡng và khiến người dùng mạnh khỏe hơn, tuy nhiên giới chuyên gia nghi ngờ về hiện tượng chung quanh hột ngũ cốc này.
Hans Hauner, giám đốc trung tâm y học dưỡng sinh Else Kröner-Fresenius ở Munich nói, "Tôi thấy vụ này người ta quá phóng đại quảng cáo". "Có vài loại thực phẩm địa phương cũng có chất bổ ngang ngửa với hột Chia".
Hột Chia là hột gì vậy?
Chia (còn gọi là Salvia hispanica) là một loại cây trồng cả năm thuộc họ hoa Môi (Salbei, Salvia) phát nguồn từ Mễ Tây Cơ và Guatemala. Hột nho nhỏ ăn được có màu đen hoặc màu xám của nó, thực vật học gọi là trái phân tán tương truyền đã có mặt trong bữa ăn của nền văn minh Maya và Aztec rồi.
Chia cũng giống như Dền (Amaranth), Kiều mạch (Fagopyrum), Quinoa là một loại giả ngũ cốc, nghĩa là Chia có thể dùng tương tự như ngũ cốc. Tuy nhiên Chia không thể nướng được, nghĩa là nhồi bột từ Chia, miếng bột sẽ chảy xệ ra, vì vậy nếu muốn làm bánh nướng từ Chia phải thêm nguyên liệu phụ. Hột Chia có một điều đặc biệt là khi tiếp xúc với nước, nó sẽ nở ra và có một màng bao bọc trong suốt.
Trong hột Chia có chất gì?
Trong hột Chia bé tí này quả thật có nhiều dưỡng chất. Bà Silke Restemeyer, chuyên gia dinh dưỡng của Hội Dưỡng Sinh Đức (DEG) cho biết, "Các hột này chủ yếu có nguồn dồi dào acide béo chưa bão hòa" (unsaturated fatty acid). Có gần 40% chất béo tàng ẩn trong các hột, phần lớn là alpha-Linolenic acid (Omega-3) và Linolenic acid (Omega-6).
Trong cơ thể người, chất alpha-Linolenic acid sẽ biến thành chất có hiệu quả hơn nữa là Eicosapentaenoic acid (EPA) và Docosahexaenoic acid (DHA). "Loại acid quý giá này thông thường chỉ có trong các loại cá có nhiều mỡ", Restemeyer cho biết.
Đặc biệt nữa là lượng Protein cao. Lúa mì có 14 phần trăm chất đạm, Chia có gần 20 phần trăm. Cứ 100 gram Chia là có một lượng 34,4 gram chất xơ (Dietary fiber). Ngoài ra Chia có nhiều sinh tố (đặc biệt là sinh tố A và C, Niacin) và chất khoáng (Calcium, Magnesium, Phosphor).
Được ăn lượng bao nhiêu?
Chia được phân vào loại Novel Food (loại thực phẩm mới) theo quy định thực phẩm ở Châu Âu. Khi khởi sự vào thị trường năm 2009, lần đầu tiên Chia được dùng trong các loại bánh nướng. Mãi đến năm 2013 cơ quan an toàn thực phẩm của Châu Âu (EFSA) mới cấp phép được nhập cảng Chia nguyên hột dưới dạng thực phẩm, nhưng chỉ được phép dùng hat Chia tối đa 15 gram trong một ngày. Restemeyer giải thích, "Đó là biện pháp cẩn thận thôi bởi vì cho đến nay vẫn còn thiếu các nghiên cứu trong thời gian dài". Lượng Chia có trong bánh mì và bánh nướng nằm trong dung lượng cho phép là 10 phần trăm.
Mong đợi tác dụng gì?
Ông Hauner chuyên khoa dinh dưỡng ở Munich cho biết, "Trên nguyên tắc hột Chia được đánh giá có lợi cho sự dinh dưỡng". Tuy nhiên tác dụng của 15 gram hột Chia (khoảng chừng một muỗng canh) cũng ít thôi. Để có một hiệu quả sức khỏe có thể đo lường được, các khoa học gia phải tăng lượng dùng hột Chia trong một ngày lên.
Các nhà nghiên cứu làm một cuộc khảo sát 12 tuần lễ cho các bệnh nhân áp huyết cao mỗi ngày dùng 35 gram hột Chia. Áp huyết của họ đã hạ trong khoảng thời gian này. Các cuộc khảo sát tương tự cũng cho ra các kết quả như vậy. Hauner cho biết, "Đây là những dấu hiệu lý thú nhưng vẫn chưa đủ làm bằng chứng khoa học" . "Vẫn còn quá ít dữ liệu để thực sự dẫn chứng được một hiệu ứng có giá trị chung cho sức khỏe".
Ai thích ăn hột Chia thì cứ dùng, Restmeyer nói. Không phải e ngại có dị ứng: "Dù gì đi nữa hột Chia cũng làm cho bữa ăn thêm phong phú". Đặc biệt cho những người ăn chay mỗi ngày ăn một muỗng Chia là có được acid béo Omega-3 và Calcium.
"Ăn Chia" như thế nào?
Hột Chia có thể dùng đa dạng như phụ gia khi làm bánh sẽ làm tăng thêm chất dinh dưỡng cho bánh mì và bánh nướng. Vì có vị trung dung Chia cũng có thể dùng chung với cốm, mà cũng có thể rắc lên sà-lách và canh, súp. Các hột Chia nở ra trong nước có thể thay thế cho trứng hoặc thay thế cho bơ thực vật lúc nướng hoặc là làm chất đặc cho nước sốt hay trong món thạch.
Có loại hột nào tương tự không?
Hột Chia phải trải qua một quãng phiêu lưu xa xôi. Từ Nam Mỹ hoặc từ Úc sang đến kệ siêu thị là một đoạn đường dài. Bà Silke Restemeyer nói, "Một loại hột tương tự cũng có lý mà rẻ hơn là hột cây gai" (Leinsamen, Flax seeds). Cây gai (Lein, Linum) là hột ngũ cốc cùng một tác dụng mà lại có ở địa phương - hột này có một hỗn hợp chất dinh dưỡng tương tự như hột Chia và có các đặc tính giống như hột Chia, mà chỉ có 3 đến 4 euro một kí-lô mà thôi. "Các loại ngũ cốc và hột đậu khác ở địa phương như hột phí (Hasel, Hazel), hạch đào (Walnuß, Juglans) khi phân chất mỡ cũng giống như vậy, hoàn toàn có thể so sánh với hột Chia".
(*** dịch lại từ "Chia-Samen: Superfood - super gut? (http://www.spiegel.de/gesundheit/ernaehrung/chia-samen-im-check-gut-aber-nicht-einzigartig-a-1056210.html)")