tonthattue
11-14-2011, 05:13 PM
New Economics
Dưới đây là các số thống kê, một con người tương ứng với 1%.
a) Về tài sản, bảng nầy cho biết 6 người chiếm giữ hầu hết tiền tải của cải. Con số nầy hơi quá nhiều, các thống kê khác cho biết chỉ từ 3 đến 4.
b) Tôi rất hoài nghi về con số người không có điện là 24%, tôi muốn nói nhiều hơn, đặc biệt ở Phi và Á Châu. Công thức của Staline tự nó mâu thuẩn. Xã hội chủ nghĩa = độc tài vô sản + điện khí hóa. Độc tài không thể giúp phát triển, khó có điện; tuy biết rằng điện khí hóa trong chuyện nầy ngầm hiểu kỹ nghệ hóa, một giấc mơ trong đầu óc của Staline.
c) Mọi yêu tố đều có liên hệ mật thiết, có ảnh hưởng hổ tương. Quan niệm liên kết nầy (interconnectedness) đã có trong triết lý đông phương từ tiền sử, ngày nay Tây Phương (kẻ có ảnh hưởng khắp năm châu) mới bắt đầu nói khi nghiên cứu về môi sinh.
d) mối quan tâm to lớn nhất là cứ có một người chết thì hai trẻ được sinh ra. Ai sẽ nuôi chúng trong nghĩa đầy đủ nhất của danh từ "bringing up". Chuyện kế hoạch hóa gia đình chưa giải quyết được. Chính sách một con của Tàu chưa hay không được dân Tàu hiểu, họ vẫn xem đó là một áp đặt phi nhân. Bên phía trời Tây thì pro choice và pro life là những đề tài tranh cử mà bên dưới là các công ty thương mãi và các thế lực chính trị xã hội; pro life đã dùng bạo động chống pro choice, giết các bác sĩ sản kha, đốt bệnh viện v.v...
Trong lúc ấy các nhà viễn tượng (visionaire) và tương lai học (futuriste) nhìn ngày mai với khá nhiều ưu lo: tài nguyên thiên nhiên ngày một sút giảm. Khai thác mỏ kim loại chỉ để lại hàng triệu mẫu đất trơ trụi, không cây mọc và làm cho nước chảy nhanh và lở đất. Có người đề nghị khai thác vàng ở những công viên đẹp nhất của Mỹ; Bill Clinton nói vàng quý nhưng các nơi thiên nhiên ấy quí hơn vàng. Ước gì VN biết như vậy trong trường hợp bauxite, vàng người ta không lấy mà mình đổi cả vị thế chiến lược và quặng nhôm. Trong khi các nước tân tiên như Hoa Kỳ phá hủy các đập thủy điện vì chúng chống với các quy luật thiên nhiên thì Lào đang xây một đập trên sông Cửu Long với hệ quả chết khô cả ba nước Việt Mên Lào. Các khu kỹ nghệ ở các nước nôn nóng làm giàu như Tàu và VN không sản xuất gì hơn là các dư liệu (residu) chảy vào nước và đất. Các công ty dầu hỏa lớn đã đổ triệu triệu lít dầu thô trên biển. Mấy chục năm trước người Nhật kêu gọi thế giới an tâm vì đại dương sẽ cung cấp đủ thực phẩm, ngày nay họ còn lạc quan như vậy không?
e) Ngân hàng thế giới (World Bank) cho xuất bản một tập sách nhỏ với kết luận nạn đói (famine) không phải là hậu quả của thiếu tài nguyên thiên nhiên mà là hậu quả của chính trị. Thật vậy, VN đói năm Dậu vì Nhật cấm bán lúa, lấy lúa làm nhiên liệu. Sau 1975, ngăn sông cấm chợ để đi kinh tế mới đã phát sinh một thứ sâm thời cách mạng quí hơn vàng; đó là củ sắn, ăn vào xanh xương mét máu. Thấy trẻ con không có gì ăn, LHQ cho xây một lò bánh mì để phụ nữ Afganistan làm việc có chút tiền và thực phẩm, Taliban không cho vì theo giáo luật Muslim, phụ nữ không được quyền làm việc; các bà đi kiếm mì khô đâm nhuyễn cho con ăn. Nạn đói hiện đang đe dọa Somalie và Ethiopie là kết quả của những năm tương tranh chính trị còn dai đẳng. Sudan nhất quyết cho dân chết đói bằng cách không cho thế giới cứu trợ. Chính sách bóp miệng của các chết độ CS lấy công lao của dân chúng vào các mục tiêu xa vời làm dân khổ, ăn thiếu không làm việc nổi đề sản xuất cho nhu cầu. Bắc Triều Tiên đang đói nặng; cũng như thời bao cấp, mỗi người VN được mua vải không đủ che cái sự đời đen như mõm chó, có tem phiếu chỉ mua 5 gam bột ngọt.
Quan niệm của World Bank nói trên đã được minh chứng bằng một loạt bài nghiên cứu của một giáo sư tại UC San Diego. Kết luận nầy vẫn còn giá trị; những điều phá hoại môi sinh, trên thực chất, là những vấn để chính trị. Giới thương mại không chịu làm gì để bớt lệ thuộc vào dầu thô; các công ty ở Mỹ ủng hộ đảng nào ít nghĩ tới môi sinh, vì bảo vệ môi sinh gây tốn kém.
g) Nền kinh tế tiêu thụ kéo theo sự phung phí. Ford đã sản xuất một chiếc xe mà một gallon (4 lít) xăng chỉ chạy trong vòng 6 hay 7 miles. Ca sĩ Cecile Dion xài nước nhiều bẳng vài trăm gia đình. Hậu quả dây chuyền không lường được
Người ta không quên lời báo động của Thomas Malthus về quả bom dân số trong cuốn sách xuất bản 1798. Sức mạnh của dân số to lớn hơn sức mạnh của trái đất trong việc cung cấp thực phẩm. Thực tế của nước giàu nhất thế giới, the USA, là theo thống kê dân số định kỳ mới nhất 2010, 46% dân chúng nhận trợ cấp của chính phủ như food stamps, tiên mặt và y tế, trợ cấp an sinh phụ trội. Muốn hưởng những thứ nầy, phải sống dưới mức nghèo. Tỷ số nầy chỉ một năm sau (là bây giờ) đã lên quá nửa, 51%.
Tuy vậy cảm ơn Trời Đất, một số người đang cố sức điều chỉnh những thái quá, từ việc nhỏ cho đến việc lớn hơn. Việc nhỏ là tích trử rác và cỏ mục làm phân hữu để không phải dùng phân hóa học với dư hậu (run off) đi vào đất. Lớn hơn chút nữa, thành lập các công ty mà tất cả nhân viên đều làm chủ, dùng phần lớn tiền lời cho công ích xã hội. Vận động thay đổi những lối suy nghĩ cũ (old mind set). Mấy chục "think tanks" hoạt động về tư tưởng và thực tế; khác nhau trong vài chi tiết địa phương và mục tiêu doanh nghiệp nhưng tất cả đều tự nhận nằm trong phong trào New Economics. Nếu con người đã phá hoại với kết quả hiện nay, con người cũng có thể can thiệp để đi lên theo hướng nhân bản.
New Economics là một đóa hoa nở chậm từ gốc mà E.F Schumacher trồng khi ông làm cố vấn kinh tế cho chính phủ U Nu, Miến Điện 1955. Dựa vào cơ duyên tùng sự tại quốc gia trầm lặng nầy ông đưa ra một lý thuyết đơn giản gọi là Kinh Tế Phật Giáo (Buddhist Economics) với tư tưởng căn bản là chánh mệnh trong Bát Chánh Đạo.
Các bạn ở đâu trong số một trăm người nầy. Tôi tin chắc các bạn đều ở trong số thuận lợi như có bằng đại học, có nước trong lành, có điện, có tự do, đủ ăn, không bị xi đa (aids) và chắc chắn bạn ở trong số 7 người có computer. Biết đâu có bạn nằm trong số sáu, sáu người chiếm hết của cải vật chất tiền tài, real estate, bond, stock, security, air plane, Tour d'Eiffel, Wall Street, là những kẻ ho ra bạc khạt ra tiền, thiên hạ có bốn bồ mà mình đã lấy hơn ba. Có khá nhiều khả thể các bạn nằm trong số 20, giàu có dư ăn dư để sáng đánh golf, chiều chèo perissoire, tối ngâm vịnh với chai XO, tuy không bằng mấy anh em nhà Wal Mart. Cứ tự nhiên nhi nhiên, cần chi phải ôm, cần chi phải xả theo kiểu mấy ông thầy bàn, thiên huyền hay thiên sắc. Tục đế chính là chân đế. E.F Schumacher đi từ tục đế của những nông dân cày ruộng, những bé chăn trâu, ông đã thấy cuộc sống chân chính, ông không thấy cần có cuộc đấu tranh giai cấp đầy máu, trái lại ông hướng về Bát Chánh Đạo, đi tìm cái đẹp nhỏ nhoi làm khẩu hiệu cho đường hướng suy luận của minh. Small is beautiful.
Thân kính,
tôn thất tuệ
Xin tham khảo sơ bộ:
http://en.wikipedia.org/wiki/Buddhist_economics
http://www.smallisbeautiful.org/buddhist_economics/english.html
(Chính mệnh, tiếng pali Sama àjìvo : Sống chân chính, không tham lam, vụ lợi xa rời nhân nghĩa).
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Sẽ ra sao nếu Trái đất chỉ có 100 người?
Thử tưởng tượng Trái đất này chỉ là 1 ngôi làng với dân số 100 người mà thôi.
Theo thống kê gần đây nhất, dân số thế giới hiện đã vượt mốc 6,93 tỷ người. Nếu thống kê cụ thể, con số rất lớn khiến bạn khó tưởng tượng sự "khủng khiếp" của những gì đang diễn ra trên thế giới. Bởi vậy xin rút gọn tỉ lệ lại thành 100 người để tất cả dễ hình dung.
Bạn có bao giờ thắc mắc trên thế giới có bao nhiêu người da màu? Có bao nhiêu người nói tiếng Anh? Tiền sẽ thuộc về ai nhiều nhất? Một năm có bao nhiêu đứa trẻ được sinh ra trong ngôi làng đó? Cùng tìm hiểu 20 sự thật đang ngày ngày diễn ra trong "ngôi làng" Trái đất này!
Vì hình vẽ (graphic) tôi không biết cách in, xin nêu kết quả như sau:
1. Màu da : 70 người da màu, 30 người da trắng. (trắng cũng là màu vậy! ttt)
2. Độ tuổi: 70 người trưởng thành, 30 trẻ em.
3. Quốc tịch: 61 người châu Á, 12 Châu Âu; 13 Châu Mỹ, 13 Châu Phi, 1 Châu Đại Dương
4. Điện: 76 người có, 24 người không.
5. Giới tính: 48 nam, 52 nữ
6. Ngôn ngữ: 14 tiếng Tàu, 8 Ấn, 4 Ả rập; 50 các tiếng khác, 6 Nga, 6 Tây ban nha, 9 Anh.
7. Nhân khẩu học hằng năm: 2 trẻ sinh / 1 người chết
8. Nhân quyền: 48 người bị cướp quyền làm người; 52 người có tự do
9. Giới tính: 10 người đồng tính; 90 người bình thường
10. Giáo dục: 1 người tốt nghiệp đại học, 99 người không
11. Lương thực: 5 béo phì, 30 đủ ăn; 50 không đủ ăn 20 suy dinh dưỡng, 1 chết đói. (chưa đủ 100)
12. Tiền tệ: 6 chiếm 59% của cải (đều là người Mỹ????), 20 người chiếm 2%,74 chia nhau phần còn lại 39%.
13. Nước sạch để dùng: 83 có / 17 không.
14. Học vấn: 84 biết chữ, 16 mù chữ
15. Sợ hải: 20 người lo bị khủng bố và các tai nạn khác; 80 người tự nhiên bình thản.
16. HIV: 1 bị, 99 không.
17. Tôn giáo: 33 Thiên Chúa, 24 tôn giáo khác, 19 Hồi, 13 Ấn giáo, 6 Phật , 5 tin rằng mọi sinh vật có sự sống
18. Năng lượng: 20 người xài 80% năng lượng, 80 người xài 20%.
19 Không khí: 68 có không khí trong lành mà thở, 32 sống trong ô nhiễm.
20. Máy tính (computer): 7 người có, 93 người không.
Phố mình rất chậm!
Dưới đây là các số thống kê, một con người tương ứng với 1%.
a) Về tài sản, bảng nầy cho biết 6 người chiếm giữ hầu hết tiền tải của cải. Con số nầy hơi quá nhiều, các thống kê khác cho biết chỉ từ 3 đến 4.
b) Tôi rất hoài nghi về con số người không có điện là 24%, tôi muốn nói nhiều hơn, đặc biệt ở Phi và Á Châu. Công thức của Staline tự nó mâu thuẩn. Xã hội chủ nghĩa = độc tài vô sản + điện khí hóa. Độc tài không thể giúp phát triển, khó có điện; tuy biết rằng điện khí hóa trong chuyện nầy ngầm hiểu kỹ nghệ hóa, một giấc mơ trong đầu óc của Staline.
c) Mọi yêu tố đều có liên hệ mật thiết, có ảnh hưởng hổ tương. Quan niệm liên kết nầy (interconnectedness) đã có trong triết lý đông phương từ tiền sử, ngày nay Tây Phương (kẻ có ảnh hưởng khắp năm châu) mới bắt đầu nói khi nghiên cứu về môi sinh.
d) mối quan tâm to lớn nhất là cứ có một người chết thì hai trẻ được sinh ra. Ai sẽ nuôi chúng trong nghĩa đầy đủ nhất của danh từ "bringing up". Chuyện kế hoạch hóa gia đình chưa giải quyết được. Chính sách một con của Tàu chưa hay không được dân Tàu hiểu, họ vẫn xem đó là một áp đặt phi nhân. Bên phía trời Tây thì pro choice và pro life là những đề tài tranh cử mà bên dưới là các công ty thương mãi và các thế lực chính trị xã hội; pro life đã dùng bạo động chống pro choice, giết các bác sĩ sản kha, đốt bệnh viện v.v...
Trong lúc ấy các nhà viễn tượng (visionaire) và tương lai học (futuriste) nhìn ngày mai với khá nhiều ưu lo: tài nguyên thiên nhiên ngày một sút giảm. Khai thác mỏ kim loại chỉ để lại hàng triệu mẫu đất trơ trụi, không cây mọc và làm cho nước chảy nhanh và lở đất. Có người đề nghị khai thác vàng ở những công viên đẹp nhất của Mỹ; Bill Clinton nói vàng quý nhưng các nơi thiên nhiên ấy quí hơn vàng. Ước gì VN biết như vậy trong trường hợp bauxite, vàng người ta không lấy mà mình đổi cả vị thế chiến lược và quặng nhôm. Trong khi các nước tân tiên như Hoa Kỳ phá hủy các đập thủy điện vì chúng chống với các quy luật thiên nhiên thì Lào đang xây một đập trên sông Cửu Long với hệ quả chết khô cả ba nước Việt Mên Lào. Các khu kỹ nghệ ở các nước nôn nóng làm giàu như Tàu và VN không sản xuất gì hơn là các dư liệu (residu) chảy vào nước và đất. Các công ty dầu hỏa lớn đã đổ triệu triệu lít dầu thô trên biển. Mấy chục năm trước người Nhật kêu gọi thế giới an tâm vì đại dương sẽ cung cấp đủ thực phẩm, ngày nay họ còn lạc quan như vậy không?
e) Ngân hàng thế giới (World Bank) cho xuất bản một tập sách nhỏ với kết luận nạn đói (famine) không phải là hậu quả của thiếu tài nguyên thiên nhiên mà là hậu quả của chính trị. Thật vậy, VN đói năm Dậu vì Nhật cấm bán lúa, lấy lúa làm nhiên liệu. Sau 1975, ngăn sông cấm chợ để đi kinh tế mới đã phát sinh một thứ sâm thời cách mạng quí hơn vàng; đó là củ sắn, ăn vào xanh xương mét máu. Thấy trẻ con không có gì ăn, LHQ cho xây một lò bánh mì để phụ nữ Afganistan làm việc có chút tiền và thực phẩm, Taliban không cho vì theo giáo luật Muslim, phụ nữ không được quyền làm việc; các bà đi kiếm mì khô đâm nhuyễn cho con ăn. Nạn đói hiện đang đe dọa Somalie và Ethiopie là kết quả của những năm tương tranh chính trị còn dai đẳng. Sudan nhất quyết cho dân chết đói bằng cách không cho thế giới cứu trợ. Chính sách bóp miệng của các chết độ CS lấy công lao của dân chúng vào các mục tiêu xa vời làm dân khổ, ăn thiếu không làm việc nổi đề sản xuất cho nhu cầu. Bắc Triều Tiên đang đói nặng; cũng như thời bao cấp, mỗi người VN được mua vải không đủ che cái sự đời đen như mõm chó, có tem phiếu chỉ mua 5 gam bột ngọt.
Quan niệm của World Bank nói trên đã được minh chứng bằng một loạt bài nghiên cứu của một giáo sư tại UC San Diego. Kết luận nầy vẫn còn giá trị; những điều phá hoại môi sinh, trên thực chất, là những vấn để chính trị. Giới thương mại không chịu làm gì để bớt lệ thuộc vào dầu thô; các công ty ở Mỹ ủng hộ đảng nào ít nghĩ tới môi sinh, vì bảo vệ môi sinh gây tốn kém.
g) Nền kinh tế tiêu thụ kéo theo sự phung phí. Ford đã sản xuất một chiếc xe mà một gallon (4 lít) xăng chỉ chạy trong vòng 6 hay 7 miles. Ca sĩ Cecile Dion xài nước nhiều bẳng vài trăm gia đình. Hậu quả dây chuyền không lường được
Người ta không quên lời báo động của Thomas Malthus về quả bom dân số trong cuốn sách xuất bản 1798. Sức mạnh của dân số to lớn hơn sức mạnh của trái đất trong việc cung cấp thực phẩm. Thực tế của nước giàu nhất thế giới, the USA, là theo thống kê dân số định kỳ mới nhất 2010, 46% dân chúng nhận trợ cấp của chính phủ như food stamps, tiên mặt và y tế, trợ cấp an sinh phụ trội. Muốn hưởng những thứ nầy, phải sống dưới mức nghèo. Tỷ số nầy chỉ một năm sau (là bây giờ) đã lên quá nửa, 51%.
Tuy vậy cảm ơn Trời Đất, một số người đang cố sức điều chỉnh những thái quá, từ việc nhỏ cho đến việc lớn hơn. Việc nhỏ là tích trử rác và cỏ mục làm phân hữu để không phải dùng phân hóa học với dư hậu (run off) đi vào đất. Lớn hơn chút nữa, thành lập các công ty mà tất cả nhân viên đều làm chủ, dùng phần lớn tiền lời cho công ích xã hội. Vận động thay đổi những lối suy nghĩ cũ (old mind set). Mấy chục "think tanks" hoạt động về tư tưởng và thực tế; khác nhau trong vài chi tiết địa phương và mục tiêu doanh nghiệp nhưng tất cả đều tự nhận nằm trong phong trào New Economics. Nếu con người đã phá hoại với kết quả hiện nay, con người cũng có thể can thiệp để đi lên theo hướng nhân bản.
New Economics là một đóa hoa nở chậm từ gốc mà E.F Schumacher trồng khi ông làm cố vấn kinh tế cho chính phủ U Nu, Miến Điện 1955. Dựa vào cơ duyên tùng sự tại quốc gia trầm lặng nầy ông đưa ra một lý thuyết đơn giản gọi là Kinh Tế Phật Giáo (Buddhist Economics) với tư tưởng căn bản là chánh mệnh trong Bát Chánh Đạo.
Các bạn ở đâu trong số một trăm người nầy. Tôi tin chắc các bạn đều ở trong số thuận lợi như có bằng đại học, có nước trong lành, có điện, có tự do, đủ ăn, không bị xi đa (aids) và chắc chắn bạn ở trong số 7 người có computer. Biết đâu có bạn nằm trong số sáu, sáu người chiếm hết của cải vật chất tiền tài, real estate, bond, stock, security, air plane, Tour d'Eiffel, Wall Street, là những kẻ ho ra bạc khạt ra tiền, thiên hạ có bốn bồ mà mình đã lấy hơn ba. Có khá nhiều khả thể các bạn nằm trong số 20, giàu có dư ăn dư để sáng đánh golf, chiều chèo perissoire, tối ngâm vịnh với chai XO, tuy không bằng mấy anh em nhà Wal Mart. Cứ tự nhiên nhi nhiên, cần chi phải ôm, cần chi phải xả theo kiểu mấy ông thầy bàn, thiên huyền hay thiên sắc. Tục đế chính là chân đế. E.F Schumacher đi từ tục đế của những nông dân cày ruộng, những bé chăn trâu, ông đã thấy cuộc sống chân chính, ông không thấy cần có cuộc đấu tranh giai cấp đầy máu, trái lại ông hướng về Bát Chánh Đạo, đi tìm cái đẹp nhỏ nhoi làm khẩu hiệu cho đường hướng suy luận của minh. Small is beautiful.
Thân kính,
tôn thất tuệ
Xin tham khảo sơ bộ:
http://en.wikipedia.org/wiki/Buddhist_economics
http://www.smallisbeautiful.org/buddhist_economics/english.html
(Chính mệnh, tiếng pali Sama àjìvo : Sống chân chính, không tham lam, vụ lợi xa rời nhân nghĩa).
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Sẽ ra sao nếu Trái đất chỉ có 100 người?
Thử tưởng tượng Trái đất này chỉ là 1 ngôi làng với dân số 100 người mà thôi.
Theo thống kê gần đây nhất, dân số thế giới hiện đã vượt mốc 6,93 tỷ người. Nếu thống kê cụ thể, con số rất lớn khiến bạn khó tưởng tượng sự "khủng khiếp" của những gì đang diễn ra trên thế giới. Bởi vậy xin rút gọn tỉ lệ lại thành 100 người để tất cả dễ hình dung.
Bạn có bao giờ thắc mắc trên thế giới có bao nhiêu người da màu? Có bao nhiêu người nói tiếng Anh? Tiền sẽ thuộc về ai nhiều nhất? Một năm có bao nhiêu đứa trẻ được sinh ra trong ngôi làng đó? Cùng tìm hiểu 20 sự thật đang ngày ngày diễn ra trong "ngôi làng" Trái đất này!
Vì hình vẽ (graphic) tôi không biết cách in, xin nêu kết quả như sau:
1. Màu da : 70 người da màu, 30 người da trắng. (trắng cũng là màu vậy! ttt)
2. Độ tuổi: 70 người trưởng thành, 30 trẻ em.
3. Quốc tịch: 61 người châu Á, 12 Châu Âu; 13 Châu Mỹ, 13 Châu Phi, 1 Châu Đại Dương
4. Điện: 76 người có, 24 người không.
5. Giới tính: 48 nam, 52 nữ
6. Ngôn ngữ: 14 tiếng Tàu, 8 Ấn, 4 Ả rập; 50 các tiếng khác, 6 Nga, 6 Tây ban nha, 9 Anh.
7. Nhân khẩu học hằng năm: 2 trẻ sinh / 1 người chết
8. Nhân quyền: 48 người bị cướp quyền làm người; 52 người có tự do
9. Giới tính: 10 người đồng tính; 90 người bình thường
10. Giáo dục: 1 người tốt nghiệp đại học, 99 người không
11. Lương thực: 5 béo phì, 30 đủ ăn; 50 không đủ ăn 20 suy dinh dưỡng, 1 chết đói. (chưa đủ 100)
12. Tiền tệ: 6 chiếm 59% của cải (đều là người Mỹ????), 20 người chiếm 2%,74 chia nhau phần còn lại 39%.
13. Nước sạch để dùng: 83 có / 17 không.
14. Học vấn: 84 biết chữ, 16 mù chữ
15. Sợ hải: 20 người lo bị khủng bố và các tai nạn khác; 80 người tự nhiên bình thản.
16. HIV: 1 bị, 99 không.
17. Tôn giáo: 33 Thiên Chúa, 24 tôn giáo khác, 19 Hồi, 13 Ấn giáo, 6 Phật , 5 tin rằng mọi sinh vật có sự sống
18. Năng lượng: 20 người xài 80% năng lượng, 80 người xài 20%.
19 Không khí: 68 có không khí trong lành mà thở, 32 sống trong ô nhiễm.
20. Máy tính (computer): 7 người có, 93 người không.
Phố mình rất chậm!