Mưa suốt đêm. Buổi sáng vẫn mưa lai rai. Trời cuối thu, chuyển qua đông rồi. Thật dễ chịu, tự nhiên chợt nhớ những ngày còn nhỏ, thời gian học Nguyễn Du Huế, Nội thường cho ăn những món thật dân dã, đơn giản mà sao lại thấy ngon miệng, có thể do thời tiết. Những món ăn nội làm, chỉ là trưng dụng từ ngoài góc vườn mà Nội vẫn gọi là “ngoài nương”. Ở đó có mấy bụi chuối, có cây khế chua. Buổi trưa, mưa lạnh, bữa ăn do Nội làm chỉ là món canh chuối và dĩa khế chua ăn với ruốc kho. Vậy mà ăn thật ngon miệng. Tôi vẫn tự hỏi sao ngày ấy nhà không trồng chuối lùn hay chuối mật. Chỉ thấy toàn là chuối cau và chuối sứ. Dư vị về món ăn tôi vẫn nhớ mãi. Nhớ những lát chuối Nội xắt mỏng và nấu canh với tôm. Tô canh dọn ra tôi nghe hương thơm tỏa ngát, thoang thoảng vẫn có mùi ruốc. Hình như ở Huế người ta nấu canh, luôn có chút ruốc. Ngay cả vào quán ăn bún bò hay bún giò, tôi vẫn nghe thoang thoảng mùi ruốc. Huế không chịu bỏ ruốc?
Tuy nhiên tôi vẫn nhớ mãi món khế chua xắt lát chấm với ruốc kho. Trời mưa lạnh ăn cơm nóng với khế chua chấm ruốc kho ngon lắm bạn ạ! Những trái khế chua, 5 cạnh hình ngôi sao chín hườm được hái từ vườn đang còn ướt đẫm nước mưa, đem xắt lát trong thật xinh xắn hấp dẫn. Ruốc kho ở đây phải là kho với mỡ, có chút đường để có vị ngọt và đương nhiên là phải thêm vô vị cay của ớt nữa. Chính vị ngọt, mặn và cay của ruốc kho cộng với vị béo của mỡ đã bảo hòa vị chua của khế cho ta một cảm giác quá ư tuyệt vời. Ăn mấy cũng không ngán. Ăn no cành bụng luôn!
Ngày nay tuổi đã cao, sống ở Đà Nẵng, những ngày mưa lạnh như hôm nay, tôi vẫn thường gợi ý ma dame đi chợ mua khế về xắt mỏng ăn với ruốc kho. Thế nhưng bà xã kho ruốc không có đơn giản như ngày xưa Nội kho. Tôi thấy ruốc ở đây được kho với thịt ba chỉ và thành phần của thịt hơi nhiều, nên khi chấm ta kẹp với ruốc có thịt làm tăng vị đậm đà ngon “vô hậu”
Ôi! Trời mưa là tôi nhớ Huế. Nhớ tô canh chuối phảng phất mùi ruốc. Nhớ những lát khế chua chấm dĩa ruốc kho mỡ.
Cảm giác đó, dư vị đó làm tôi chạnh lòng.
