Register
Page 1 of 2 12 LastLast
Results 1 to 10 of 20
  1. #1
    Biệt Thự thuykhanh's Avatar
    Join Date
    Sep 2011
    Posts
    4,342

    Từ điện thư

    Bài này không đăng được trọn vẹn nên tk xóa và làm lại theo hướng dẫn của Ban Điều Hành,
    thành thật xin lỗi bạn đọc và bằng hữu.

    ThụyKhanh
    Last edited by thuykhanh; 06-03-2012 at 12:44 PM.

  2. #2
    Biệt Thự thuykhanh's Avatar
    Join Date
    Sep 2011
    Posts
    4,342

    Người tù thứ 43

    ( Bài viết dựa trên ký ức trung thực của một tù nhân khám Chí Hòa nửa đầu thập niên 80. Sau gần ba mươi năm, việc tổ chức, điều hành có thể đã khác đi … nhưng người viết tin rằng những vấn nạn như tham nhũng, hối lộ, chạy chọt…vẫn còn nguyên hoặc tệ hơn.
    Để tôn trọng sự riêng tư của các nhân vật, những chi tiết cá nhân đã được thay đổi)



    Sơ lược về khám Chí Hòa

    Người Pháp bắt đầu xây khám Chí Hòa năm 1939 ( có tài liệu nói năm 1943). Việc xây cất tạm ngưng năm 1945 khi xẩy ra đảo chính Nhật. Năm 1950, sau khi người Pháp trở lại Đông Dương, công trình được tiếp tục và hoàn tất năm 1953.

    Toàn bộ kiến trúc theo hình quẻ bát quái, gồm tầng trệt và ba tầng lầu, nằm trên khu đất rộng 7 mẫu tây. Hãy hình dung một tòa nhà tám cạnh, chạy vòng chung quanh một sân rộng ở giữa. Trung tâm của sân và tòa nhà là một tháp nước kiêm vọng gác,kiêm cột cờ, tượng trưng cho cây kiếm “ếm” toàn bộ khu vực, để không ai trốn thoát. Có nhiều người tin điều đó.

    Mặt lưng của toà nhà quay ra phía ngoài, không cửa sổ. Mặt trong có cửa các phòng giam hướng vào sân giữa. Những bức tường chạy từ các góc của mặt trong hình tám cạnh thẳng tới tháp nước trung tâm, chia sân thành nhiều khu vực cách biệt. Có mấy tòa nhà phụ bên ngoài làm văn phòng và chỗ ở cho nhân viên nhà tù.

    Trước kia có một nhà nguyện Công Giáo và một ngôi chùa Phật Giáo xây trên khu đất kế cận nhưng nay đã bị phá hủy.
    Nhà tù được chia thành khu A,B,C,D,E,F,G,H. Các khu này lại được phối hợp thành các khu vực AB,BC,ED,FG,AH,ID.
    Hai chi tiết nữa cũng đáng nêu:

    -Vì tòa nhà hình tám cạnh nên thực sự nhìn giống như tám tòa nhà xây dính vào nhau. Bẩy trong số tám mái của tám tòa nhà này là loại mái bình thường, lợp ngói. Mái thứ tám xây bằng phẳng như sân thượng. Có người nói mái bằng đó được làm để phá thế “phong toả”của quẻ bát quái(?)

    -Theo lời tù nhân, trong lịch sử khám Chí Hòa, sét đánh vào tháp nước nhiều lần. Một số người cho là Thiên Lôi đánh(?). Nhưng trong hai năm rưỡi ở đó,người tù thứ 43 chưa thấy sét đánh lần nào.

    Cũng trong lịch sử khám Chí Hòa, có hai vụ vượt ngục: một lần Việt Minh tổ chức cướp tù (vào thời gian xây cất chưa hoàn tất) và lần thứ hai là “Phước tám ngón vượt ngục” năm 1995.
    Số tù nhân trước 75, đôi lúc lên tới bảy ngàn, có tài liệu nói mười ngàn. Sau 75, nhà tù Chí Hòa vẫn hoạt động cho tới bây giờ (2012).
    Khám Chí Hòa chụp từ trên cao, có thể thấy tháp nước ở giữa.

    Sàigòn(Thành Phố Hồ chí Minh),Khám Chí Hoà, khoảng nửa đầu thập niên 80:

    “Bắt phong trần,phải phong trần,
    Cho thanh cao mới được phần thanh cao.”
    (Nguyễn Du, Kim vân Kiều)

    Vào tù

    Ba giờ sáng một ngày tháng Tám nóng bức!
    Hàng ghế sau chiếc Volkswagen hai cửa, loại con bọ, có lẽ tịch thu của một gia đình vượt biên hay tư sản, người đàn ông trẻ ngồi giữa hai công an mặc thường phục.
    Hàng ghế trước là tài xế và một cảnh sát mặc sắc phục. Chiếc Volksagen từ đường Cách Mạng tháng Tám(tên cũ Lê văn Duyệt), rẽ vào đường Hòa Hưng,ngừng lại trước cánh cổng sắt.
    Sau vài lời trao đổi, cổng mở, chiếc xe chạy vào sân trong, dừng lại trước phòng trực còn sáng đèn.

    Thủ tục bàn giao phạm nhân rất nhanh. Người công an trại giam và một “tù trực”(thường là tù án nhẹ, gia đình cách mạng, loại tin cậy, được phép đi lại ngoài phòng giam để giúp việc ) đưa người tù mới vào phòng số (X), tầng trệt, khu kinh tế.

    Căn phòng, chừng 8 hay 9 mét bề ngang, 12 mét bề dài; dưới ánh đèn vàng tù mù, nóng hầm hập, ngập mùi hơi người.Từng dãy mùng mắc song song, sát nhau, đủ mầu sắc…kín hết lối đi.Bên trong mùng tối, nhiều tiếng cựa mình, nhiều cặp mắt mở to, tò mò nhìn.

    Một cánh tay từ chiếc mùng gần nhất, thò ra, khều người đàn ông:
    - Dzô đây nằm đỡ. Đứng ngoài,muỗi cắn chết. Có vật dụng gì không dzậy? Tội gì?
    - Mới bị bắt hồi sáng qua! Họ ghép vào tội buôn lậu! Hổng có mang theo vật dụng gì hết!
    - Quản lý thị trường hay công an kinh tế bắt?
    - An ninh thành phố!Khi biết không phải là chính trị, nó giao lại cho công an kinh tế hồi chiều!Hỏi cung thêm mấy tiếng nữa,
    -Nó có dẫn về khám nhà hông?
    -Có! Nhưng không tìm thấy gì! nó đưa dzô đây.
    -Dzậy là hên đó. Dzô đây coi như vụ việc gần kết thúc rồi. Đừng lo! Phòng này không có “đại bàng”.
    Cũng có thể nó đưa dzô đây để chờ gia đình chạy tiền. Mà ngoài đời làm gì dzậy?
    -Giúp việc tiệm thuốc tây.
    -Dzậy là buôn lậu thuốc tây phải hông?………

    Bảy giờ sáng.Tiếng kẻng báo thức và điểm danh. Vẫn người công an và gã tù trực lúc ba giờ.
    Tù trực nhanh miệng nói trước khi công an kịp cất tiếng:
    -Mới dzô ra trình diện? Tên chi? Phòng này có 42 người. Anh là thứ 43.Trưởng phòng đâu? Lo hướng dẫn thủ tục cho tù mới, nghe hông!
    Người tù mới, tạm gọi là tù thứ 43, nhìn căn phòng kỹ hơn. Chăn mùng đã được gấp xếp gọn gàng chừa khoảng trống khá lớn giữa phòng, có thể đi lại thong thả. Phía hai đầu của căn phòng là hai cột bê tông kiên cố, sơn màu xanh lá cây, loại sơn bóng.
    Trên tường chung quanh phòng, nhất là dọc theo hai cây cột, treo đầy giỏ, túi…trông như những trái mít toòng teng. Tường cũng sơn xanh lá cây nhưng nhạt hơn.
    Căn phòng khá cao, nhờ thế sức nóng mùa hè không đến nỗi kinh khủng lắm. Một góc phòng là sàn nước có bể chứa nước bằng xi măng. Góc đối diện là nhà vệ sinh, xây cao hẳn lên, phải leo năm bậc thang mới tới. Nhà vệ sinh lộ thiên, không có gì che.

    Tù 43 (từ nay chúng ta cứ gọi như vậy cho dễ nhớ) thất vọng vì mọi dự tính bị đảo lộn. Có tiếng tằng hắng đằng sau, giọng Bắc kỳ mới vào Sàigòn sau 75:

    -Cậu tên gì? Tớ là Hối, thủy thủ tàu viễn duyên, dân Móng Cáy, trưởng phòng. Cậu có gia đình cách mạng gì không? Anh em phòng này đa số gốc cán bộ…Nếu không cán bộ…thì cũng thuộc loại khá “địa” nó cho vào đây để “lo lót”.
    Phòng này không có ăng ten vì hầu hết ở đây việc điều tra đã xong, nhưng vẫn phải cẩn thận. Chỉ nói những gì mình đã khai với công an.
    Không nên tò mò. Ai nói gì nghe nấy. Cậu buôn thuốc tây, chắc nó cho là có tiền! Nhớ là buôn bán cái gì cũng phạm pháp. Nhà Nước quản lý tất cả. Ở phòng này là tù chờ ra tòa nên chưa ai có số tù và không phải mặc đồng phục phạm nhân. Ít hôm nữa họ sẽ vào đây lăn tay, làm hồ sơ nhập trại cho cậu.

    Hối trông có vẻ điềm đạm, lứa tuổi trên bốn mươi.Tù 43 vội trả lời:

    -Tôi bị bắt với một số tang vật nên việc điều tra cũng nhanh chóng.Họ hẹn mấy ngày nữa vào làm biên bản kết thúc.
    -Cậu may đấy. Nếu tụi kinh tế bắt ngay từ đầu, nó đưa thẳng vào tù quận. Bọn “đại bàng” ở quận có khi đánh chết người, huề thôi!
    Bao giờ xong biên bản, cậu mới được thăm nuôi. Trưa nay sang tớ lấy ít mì gói ăn cơm. Phòng này lúc trước lên tới sáu chục người. Mới có một đợt lãnh án đi lao động nên vắng bớt. Đông quá mà mọi việc ăn uống, ngủ nghỉ …đều làm trong phòng,nên mình phải giữ thật sạch. Mỗi ngày cắt ra hai người lo vệ sinh. Trong giờ ăn sáng,trưa, chiều…không được đi vệ sinh.
    Cơm, nước uống ngày phát hai lần.Trại chỉ cho cơm với ít canh suông, có tí rau cải hay bí đỏ (bí ngô), thêm chút muối.
    Thức ăn gia đình tiếp tế. Thuốc men gởi vào phải nộp cho Phòng Y-tế. Lúc ốm đau nó phát lại cho mình dùng. Bất tiện lắm! Tớ phải “đút lót” thằng tù trực y-tế để giữ một ít dầu cù là, mấy viên thuốc cảm…thủ thân.

    Mỗi tháng cắt tóc một lần. Giấy, bút, sách vở không được giữ nhưng đứa nào cũng dấu lén vài cuốn đọc cho đỡ buồn. Khám phòng bị tịch thu thì ít bữa, mình chi tiền cho mấy thằng tù trực lấy lại.

    Lúc có thăm nuôi, bao “nylon” nộp hết cho Ba Lò. Cần nấu gì, Ba Lò lo giùm. Cấm lửa, nhưng ăn lạnh hoài chịu không nổi. Chỗ anh em, nhớ “nấu” là phạm qui định, cán bộ hỏi, đừng nói gì cả. Kể ra phòng này là loại tốt, chỉ phải cái gần phòng trực quản giáo quá, hơi tí nó chạy tới ngay!

    Tù 43 nhìn về hướng Hối chỉ: Ba Lò là một người còn trẻ, nhỏ con, trắng trẻo, có vẻ dân miền Nam, đang ngồi trong góc.Thì ra bao “nylon” là nhiên liệu để đốt và Ba lò là người “quản lý” dăm lon “sữa gui-gô” đã cũ, dùng để nấu hay hâm nóng đồ ăn.

    Đang nói,Hối chợt cho tay tìm vật gì trong thắt lưng quần sà lỏn:
    “Xin lỗi!Tớ cần tí khói!”
    Hối moi ra một viên thuốc lào nhỏ, lấy điếu cày, nhét thuốc vào điếu, châm lửa, rít sòng sọc rồi nằm vật ra sàn xi măng, mặt lờ đờ.
    ………………………………………… ………………………………………….

    Không làm gì trong căn phòng đầy người nhưng thời gian qua vẫn nhanh. Khoảng ba giờ chiều, có tiếng gõ vào cửa sắt, một gương mặt bắt đầu trở thành quen thuộc ló ra sau song sắt:

    -Ê! Mới dzô đâu?

    Hối lấy chân hích nhẹ người tù mới. Tù 43 chạy ra cửa, gã tù trực thì thầm:
    -Nhà ở khu nào dzậy? Muốn nhắn gì về nhà hông? Lấy ít tiền dzô đây cho dễ thở.

    Thỏa thuận diễn ra rất nhanh. Gã tù trực nháy mắt, bỏ đi, tự nhiên như không có gì xảy ra. Sáng hôm sau, tù 43 đã cầm trong tay ba chục. Sau khi đưa năm đồng cho gã tù trực để mua “ba số năm” (thuốc lá 555) coi như chi phí giao thiệp, tù 43 còn $25, đủ trả nợ Hối gói mì và mua các vật dụng cần thiết khác.
    Một hệ thống chợ đen hoạt động rất hữu hiệu, cung cấp mọi thứ cần thiết, lẽ dĩ nhiên phải có sự che chở từ trên và đám tù trực làm trung gian.

    Tù 43 mở mẩu giấy vo tròn, đọc mấy hàng nhắn tin của vợ:
    "Anh cứ yên tâm, em đang lo. Các con bình thường! Thương!"
    Nhai nát mẩu giấy trong miệng hồi lâu, tù 43 nhổ tất cả ra sân, qua khoảng trống giữa mấy song cửa sắt.

    Đời tù

    Đám tù ở trần,mặc quần sà lỏn, da xanh xao, nhợt nhạt, ngồi bệt dưới đất, trong khoảng sàn nhà có ánh nắng ba giờ chiều trông tựa như những con hải cẩu xúm xít trên bãi biển. Lâu lâu có người gãi soành sạch.

    Bốn tuần đã qua, chẳng ai hỏi gì gã tù mới. Thật ra bây giờ 43 cũng không còn là tù mới. Đã có thêm 44, 45, 46…Người vào phòng này ban ngày, người ban đêm…Người buồn rầu, người thản nhiên.
    “Bản nhạc” quen thuộc mỗi lần lại trổi lên:
    “Ai bắt? Tội gì?....”

    Tiếng cửa sắt khua động. Công an áp tải và gã tù trực mở cửa, đẩy nhẹ một tù nhân vô phòng.
    San, cựu phi công Mig 17, từng đi học ở Đông Đức, chân phải vẫn hằn vết sẹo đạn bắn, vừa đi tòa về do liên hệ vụ bán dầu nhà ga xe lửa Sàigòn. Nhiều tiếng nhao nhao:

    -Nó phát cho mấy cuốn lịch?
    -Mười lăm cuốn!
    -ĐM! Bán lậu có ba phuy dầu nặng mà mười lăm cuốn?!Chắc nó nghĩ cậu làm nhiều lần rồi. Vậy thằng Trung bốn chục tấn thép chắc phải ba trăm cuốn! Hô!hô!
    -Đừng lo! Nó dọa cho cậu sợ thôi! Chống án xong còn năm năm! Cậu có công với Cách Mạng, nó bớt thêm cuốn nữa. Ở đây đã ba năm, năm tới đi về. Khỏi lao động, ha!ha!

    Tiếng công an áp tải vang lên:
    -Lấy vật dụng cá nhân qua phòng chống án!

    Những tiếng chào giã biệt, những cái vỗ vai, bắt tay…tiễn người tù sang phòng chống án. Sau khi San đi, phòng giam chìm vào yên lặng, một thứ yên lặng hơi khác thường. Hình như mỗi lần có sự thay đổi, mọi người lại cảm thấy bâng khuâng, phần nhớ người bạn đã ở với mình dù sao cũng đã mấy tháng, có khi cả năm, phần pha chút lo lắng, ưu tư cho số phận của chính mình chưa biết ra sao.

    Tù 43 trở lại chỗ ngồi hong nắng cũ. Một cảm giác ngứa ngáy, bắt đầu nơi vùng thắt lưng, lên dần tới nách, cổ tay, rồi từ từ lan đi mọi nơi. Một thứ ngứa ngáy khó chịu mà gãi chỉ làm dịu đi phần nào và tạm thời chứ không hết như loại ngứa thông thường. Tù 43 bắt đầu gãi, da đỏ ửng.
    Kền, cựu trung úy công an dính líu tới một vụ chạy tiền, ngồi cạnh, nhìn thấy:
    -“Ghẻ rồi!Nhờ thằng Rẻn, tù trực y tế mua dùm cho lọ thuốc ghẻ!”………………

    Tù 43 “chuồn” ba đồng bạc cuối cùng vào tay Rẻn. Sáng hôm sau nhận được một lọ giống như lọ dầu cù là, bên trong chứa loại chất đặc tựa như mỡ heo, trắng đục. Tù 43 nhẹ nhàng dùng cây tăm, chấm thuốc ghẻ vào những chỗ ngứa nhất, xoa rộng ra chung quanh. Chừng một tiếng sau, chỗ ngứa dịu dần. Bây giờ tù 43 hiểu tại sao trên lưng, bụng, cánh tay mấy người bạn tù trong phòng có các vết sẹo trắng lấm tấm, nho nhỏ: sẹo gãi ghẻ.

    ***
    Tâm, từng là xạ thủ đại liên thời trước, loay hoay trong góc phòng. Hơn nửa tiếng sau, Tâm ngắm nghía trái cầu lông gà mới làm, đế bằng hai miếng cao su dầy cắt tròn, chêm vào giữa là vài miếng bìa cũng cắt tròn. Mấy cái lông gà có được nhờ gã tù trực vặt từ lông đuôi con gà trống của quản giáo mới nuôi.Ba bốn người nữa xúm lại:PHú, buôn sắt vụn; Năng, cựu sĩ quan quân cảnh, chủ xe bồn;Trung, y tá; Công, hợp tác xã dệt may …. Trong chớp nhoáng, đội đá cầu thành hình.Tất cả tám người đứng cách đều chung quanh căn phòng nay trở thành rộng vì mọi vật dụng đã dồn sát chân tường.

    Tâm đá trái cầu đầu tiên, trái cầu bay nhịp nhàng, chuyền rất đều từ cầu thủ này sang cầu thủ kế tiếp. Lâu lâu một cú đá sai nhịp, nhẹ quá hay mạnh quá, làm trái cầu bay đi xa hơn hay ngắn hơn khoảng cách giữa hai cầu thủ, hay lệch sang hướng khác…
    Một cầu thủ xoay mình hoặc đá móc từ sau, hoặc xoay người nghiêng về hướng bay của trái cầu đá trở lại, hoặc dùng đầu gối hích nhẹ cho giảm bớt sức bay của trái cầu trước khi đá tiếp…rất nhịp nhàng.

    Đám tù nhìn say mê, cũng nhịp nhàng xoay đầu theo đường bay của trái cầu lông gà.Trái cầu bay gần phía cửa sắt phòng giam. Năng quên mất một bạn tù đang đứng sát cửa canh chừng quản giáo, cố vung chân đá, tìm cách móc trái cầu trở lại, Cú đá trúng phớt lưng người bạn, còn trớn, lao vào cửa sắt phòng giam: “ rầm! "

    Tất cả đám tù chạy vội về chỗ thường ngồi. Trái cầu lông dấu ngay vào giỏ treo gần nhất.Có tiếng chân người chạy đến cửa phòng. Một cái đầu công an ló vào:
    -“Chuyện gì thế! Đánh nhau hả?”
    Nhìn qua song sắt, không thấy dấu hiệu xáo trộn trong phòng , gã công an bỏ đi. Trận đá cầu chấm dứt!

    ***
    Buổi sáng, sau giờ điểm danh. Ăn sáng.Tù 43 nhai trệu trạo mấy sợi mì khô.Hầu hết không ai ăn gì, ngồi yên lặng, ngáp ngáp, hay chỉ nhấp mấy ngụm nước lạnh, hình như để “tưởng nhớ” thời gian mà trước lúc vào tù dùng cho việc điểm tâm.

    Hối đến gần tù 43:
    -Cậu mới vào có chuyện gì vui kể cho anh em nghe. Buổi tối ở đây khó ngủ, ai cũng buồn bực trằn trọc.Có tiếng kể truyện dễ ngủ hơn.Thằng Lân dấu được quyển kiếm hiệp, tối cậu đọc cho anh em nghe cũng được. Cậu giọng Hà nội cũ (trước 1954), dễ nghe.
    Tù 43 trở thành người ru ngủ cho cả phòng. Chừng mười lăm phút sau tiếng kẻng giới nghiêm,dưới ánh đèn vàng tù mù, tù 43 bắt đầu đọc.Quyển sách quá cũ, chữ lờ mờ;Tù 43 thầm nghĩ:

    “Có lẽ mình cứ kể những truyện đã biết còn hay hơn, đỡ hại mắt.”…………..

    Mỗi tối,tù 43 bắt đầu moi trí nhớ, có khi kể truyện Ba chàng ngự lâm pháo thủ (The three Musketeers), khi thì Bá tước Kích tôn Sơn (the Count of Monte Cristo),có lúc Những người khốn khổ (The Miserables), Cá voi trắng (Moby Dick), Người Mohican cuối cùng (The last of the Mohicans)….

    Tù 43 không ngờ trong hai năm ở phòng (X), khu kinh tế, mình nhớ lại tất cả những gì đã đọc suốt thời gian tiểu học, trung học…Tù 43 cũng không ngờ có một bạn nghe rất kỹ những gì mình kể. Ngày tù 43 rời phòng (X),Quang, trung úy công binh Bắc Việt, đến từ biệt:
    “Cậu kể hay quá! Nếu không nghe cậu, tớ không bao giờ biết những truyện như thế.”

    Quang lớn lên ở miền Bắc, năm năm lái xe Molotova tiếp tế nhiên liệu đường Trường Sơn. Vào Sàigòn 1975.
    Sau khi quen và yêu một cô gái miền Nam, Quang trở thành “đại phản động”.
    Có giọng hát khá hay, từ khi vào phòng (X), Quang bao giờ cũng làm vài bản anh em yêu cầu trước khi tù 43 bắt đầu tiết mục kể truyện.
    Bản nhạc Quang hay hát là bài “Đom Đóm”của Phượng Linh.Tiếng ca trầm ấm,cả phòng yên lặng nghe, bồi hồi nhớ lại những kỷ niệm của chính mình.

    ***
    Ba tháng đầu, thỉnh thoảng công an cho người vào gọi tù 43 lên điều tra thêm; cũng vẫn những câu cũ hỏi đi hỏi lại, viết hết bản khai này tới bản khai khác. Tù 43 có trí nhớ tốt, thuộc lòng lời khai, lập lại đúng những gì đã nói trước đó. Sáu tháng sau, vụ án kết thúc, chỉ còn chờ ngày ra tòa.

    Đại diện Viện Kiểm Sát hỏi tù 43 có muốn nhờ luật sư hay không?
    Vừa nghe tù 43 kể tới đoạn “nhờ luật sư”, cả phòng (X) cười hô hố, cười lăn lộn.
    Hối, lúc thường điềm đạm, cũng nằm ra sàn cười:

    “Mấy thằng luật sư toàn là công an chuyển ngành. Cậu nói gì với nó, nó đi báo hết. Tốt lắm là nó giúp hộ thủ tục giấy tờ. Bên phòng hình sự, có đứa còn nói với tớ luật sư bảo nó nhận tội đi, sẽ được khoan hồng! Không luật sư nào bằng “Bác”(Bác Hồ chí Minh=tiền)!”

    Dù sao tù 43 cũng thấy bồn chồn khi nghĩ tới ngày ra toà.Tù 43 không ngờ rằng phải chờ thêm một năm rưỡi. Sao lâu thế?Không ai có câu trả lời. Nhưng theo Danh, một tù nhiều kinh nghiệm thì chờ lâu lại tốt: không phải lao động, được ở thành phố thuận tiện cho gia đình đi thăm nuôi.
    Danh chợt nhớ:
    “Việc của cậu đã xong, thế nào cũng được thăm nuôi tháng này.”

    Đúng như Danh tiên đoán,sáng sớm ngày thứ tư cuối tháng, quản giáo xuống phòng giam, gọi tù 43 chuẩn bị ra thăm nuôi.

    Đoàn tù xếp hàng hai, mặt mũi ngơ ngác trước khung cảnh thoáng đãng chung quanh, trái ngược với phòng giam chật chội. Thân nhân đứng chờ cạnh một hàng rào thấp, dưới cặp mắt canh chừng của hai công an trại giam. Những tù có án được vào phòng gặp mặt. Công an dẫn số tù chờ ra tòa đến cạnh hàng rào.

    Phải mất hơn mấy phút, tù 43 mới nhận ra vợ và ba con nhỏ. Người vợ bế đứa bé nhất, chưa sinh ra lúc tù 43 bị bắt. Hai đứa kia níu áo mẹ, đứng bên cạnh. Chỉ có thằng con trai lớn nhận ra bố, hai đứa con gái nhìn bố đăm đăm như nhìn người xa lạ. Một phụ nữ giúp vợ tù 43 chuyển mấy giỏ quà qua hàng rào.
    Lát nữa đây, bọn tù trực sẽ lục tung khám xét những giỏ này trước khi cho phép mang về phòng giam. Trong lúc mọi người chung quanh nhốn nháo, xúc động , tù 43 nhìn vợ, chớp chớp mắt ra hiệu và mấp máy môi, nói rất nhỏ:
    “Nóc nhà.”
    Người vợ gật đầu nhẹ cho biết mình đã hiểu đó là chỗ dấu vàng. Mấy “cây” này sẽ là “bùa hộ mạng” đưa tù 43 ra khỏi Chí Hòa và giúp cả gia đình tù 43, “lên đường” tới chân trời mới.

    Trong lúc xếp hàng trở lại phòng giam, gã tù trực quen thuộc ghé tai tù 43 thì thầm:
    “Chút tui xuống lấy hai cặp lạp xưởng cho quản giáo!”

    ***
    Sau ngày thăm nuôi, phòng tù như mở hội. Ba bốn nhóm, ngồi rải rác, nhâm nhi mấy bịch kẹo đậu phọng bên lon ghi gô trà. Ba Lò vừa pha.Cũng có người hơi buồn vì nhận được tin không vui về gia đình.

    Tiến, một giáo viên từ Hà nội vào, vỗ vai tù 43:

    "Cậu tuổi Dậu… phải không? Tớ mới đọc xong lá số của cậu. Năm nay cậu bị bắt, đúng quá, có Thiên La, Điạ Võng, Thiên Hình…Năm tới hạn của cậu hết, vào cuối năm sẽ có thay đổi theo hướng tốt, chắc cậu được về.
    Năm sau nữa, năm Dần, Thiên Di, Thiên Mã… chiếu mệnh,mà trực chiếu…chứ không phải xung chiếu, cậu sẽ đi xa, vào mùa Xuân. Hừm! Có Đào Hoa, Lưu Thủy, chắc chắn rồi, mọi việc thuận lợi…!”

    Yên lặng một lúc, Tiến cười:
    "Biếu thầy ít kẹo lạc, sẽ coi thêm một quẻ chỉ tay miễn phí. Này nhé, đường trí đạo của cậu tốt, sâu và thẳng, cậu là người có học thức khá. Đường tâm đạo giản dị, trừ vài chuyện tình cảm lúc trẻ, ngoài ra không có gì. Đường sinh đạo,hừm, lúc bé ốm đau nhiều, nhưng sau đó sức khỏe tốt. Cậu có nhìn thấy mấy đường cắt ở đây không, đại hạn đấy, đúng là lần bị tù này. Khi về già, phải cẩn thận, có thể lại có thời gian ốm đau…”
    Tiến lấy thanh gỗ vẫn dùng gãi lưng, đo trên bàn tay tù 43 để kiểm chứng lại thời gian đại hạn.

    Tiếng huyên náo từ hành lang phòng trực quản giáo cắt đứt câu truyện giữa hai người. Hối trưởng phòng nói:
    -“Lầu hai xuống tắm.”

    Hàng tuần,tù từ các tầng trên được dẫn xuống sân tắm. Các phòng trên lầu không có vòi nước bên trong như tầng trệt.

    Riêng tù biệt giam không được tắm; nhốt riêng, nhốt phòng tối, không cho tắm, không cho thăm nuôi…là những biện pháp làm suy nhược ý chí người tù khi đang điều tra. Ngoài ra, biệt giam còn là hình thức kỷ luật đối với các tù vi phạm nội quy trại.
    Tiếng Cảnh, cựu biệt kích, nói sau lưng tù 43:
    “Cậu đứng lùi vào. Nó không cho mình đứng nhìn ra ngoài. Bắt được, sẽ bị kỷ luật.”

    Tuy thế, sát ngay sau song sắt các cửa phòng giam, vẫn có bóng người. Một vài tù dạn dĩ làm dấu hiệu bằng tay, thông tin cho nhau,Tù 43 không hiểu gì nhưng Cảnh đã lên tiếng:
    “Đứa ở lầu hai dãy đối diện nói nó ra tòa tuần sau!”

    Đám tù trong sân vội vã tắm. Họ có khoảng mười hay mười lăm phút. Những thân hình gầy gò, nhìn thấy xương sườn, đang cố gắng kỳ cọ, tận hưởng những giây phút qúy báu được tiếp xúc với nước mát dưới ánh mặt trời chói chang. Cũng có người cố giặt mấy bộ quần áo cũ. Sau khi quản giáo đưa đám tù trở lại phòng giam, tiếng ồn ào không giảm. Cảnh hé mắt nhìn nghiêng qua song sắt:

    “Tù mới! Chắc vượt biên. Có lẽ đám này vượt biên ở bến Bạch Đằng nên đưa về đây.”

    Sau một lúc nhìn lên mấy người tù đang ra dấu tay phiá lầu đối diện, Cảnh tiếp:
    “Bọn lầu một dãy bên trái nói đám bị bắt là đám vượt biên trốn lên tàu Ba Lan ở bến Bạch Đằng tối hôm qua. Khu B,khu nữ, mới bắt thêm mấy bà hàng vàng chợ Bà Chiểu.”

    Trở lại chỗ Tiến ngồi, tù 43 tiếp tục câu chuyện dở dang.Tiến trầm ngâm:

    -“Khi nào cậu ra được, nên đi. Sống với chế độ này không nổi đâu. Tớ không còn con đường nào khác đành phải chịu. Bọn này thâm độc lắm. Hiện nay mấy lầu trên đang giam khoảng sáu mươi đảng viên cao cấp người gốc Hoa.
    Khi xảy ra chiến tranh biên giới phía Bắc, họ giả vờ mời đi họp rồi đem nhốt hết cho tới bây giờ.
    Cựu Thủ Tướng Phan huy Quát, thời Việt Nam Cộng Hòa, còn bị giữ trên lầu, không rõ phòng mấy. Tuy thế vào Chí Hòa vẫn là may mắn, được gặp gia đình.
    Những tội liên quan đến an ninh, họ nhốt các nơi không ai biết, có thể thủ tiêu rồi dàn dựng như tai nạn, hay để tù hình sự đánh chết.Trong khám này có lẽ không, nhưng nhiều chỗ khác, nhất là chính trị,họ tra tấn khi điều tra, tinh vi hơn thời trước.
    Căn bản tồn tại của chế độ là “bưng bít mọi tin tức”, “sự dối trá” và “sợ hãi”.

    Nếu có tự do báo chí, người dân được hiểu biết, chế độ này sẽ sụp đổ.”

    Tù 43 nghĩ tới quyển “Quần đảo Gulag” của Soljenitsin. Sau 30 tháng tư năm 75,trên mảnh đất này cũng xuất hiện một quần đảo tương tự, rải từ Nam ra Bắc,gồm hàng trăm… nhà tù, trại cải tạo…

    Tiếng người nói, tiếng đi lại ngoài sân vẫn còn. Tù 43 nhìn ra, một đám tù phòng khác đang được dẫn từ trên lầu xuống.Tù 43 suýt kêu lên vì vừa nhận ra Linh Mục Nguyễn văn T., Dòng Chúa Cứu Thế đường Kỳ Đồng. Còn nhiều gương mặt quen thuộc khác của thời trước 1975, tù 43 nhận ra một số Thượng Tọa, Đại Đức… trong đám người đang tắm ngoài sân.….

    Buổi chiều, giờ ăn tối đã xong. Ngồi gần cửa lấy ánh sáng, Phấn, đặc công trước kia, đang dũa gọt rất kiên nhẫn một mảnh gỗ làm tẩu hút thuốc kỷ niệm. Trời chạng vạng ,nhá nhem dần, có tiếng hú vọng lại từ dãy lầu đối diện. Hối đến gần song sắt,trầm ngâm:

    “Khu tử hình!”

    Khu tử hình gồm một số phòng trên lầu, tù 43 không nhớ rõ lầu mấy, nhưng mọi người gọi là “khu nhà trắng” vì mấy phòng tử tù sơn trắng. Theo lời kể, những người tử tù thức ban đêm, ngủ ban ngày.
    Thời gian hành quyết luôn luôn là ban đêm. Nếu tối hôm đó, tử tù không bị gọi đi, họ sẽ sống thêm một ngày nữa.
    Bữa ăn ân huệ là một cái bánh bao và một điếu ba số năm. Việc hành quyết rất giản dị: không có tiểu đội hành quyết cũng như không có đạn mã tử (đạn giả, chỉ gây tiếng nổ, không sát thương), dùng lẫn với đạn thật (để người bắn không biết chắc chính mình hay một người khác trong đội hành quyết đã giết tử tù).
    Chỉ có ba công an, đứng cách tử tù ( đã bịt mắt)chừng hai, ba thước và nổ súng (AK?).


    Ra tòa

    Người tài xế chiếc xe tải loại chở rau Đà Lạt, chỉ có tấm bửng chắn sơ sài phiá sau, ngồi chồm hổm trong sân trước trại giam, chờ đợi. Hôm nay có ba đám tù kinh tế ra tòa.Mấy tội phạm này thuộc loại nhẹ, người tài xế có thể biết trước vì không thấy tăng cường an ninh như những vụ án hình sự hay chính trị.

    Hai công an mang AK dẫn ba người tù ra xe, không ai bị còng.Theo lời nhắn của gia đình thì mấy “chú”công an này đã được “biếu xén” chu đáo. Phía công an áp giải cũng cảm thấy thoải mái, họ biết trước những bản án hôm nay sẽ không quá năm năm. Ba người tù đã ở đây trên hai năm, thời gian còn lại, nhất là sau khi chống án, có thể còn ngắn hơn nữa; không có gì phải đề phòng.

    Nhìn quang cảnh đường phố, mấy người tù thấy vui vui. Đã hơn hai năm mới lại trông thấy xe cộ, người đi bộ…Chẳng ai chú ý đến chiếc xe tải không mang dấu hiệu.
    Vài thân nhân chạy Honda xa xa phiá sau. Pháp đình(Toà Án) Sài gòn vẫn thế, cây đa cổ thụ một bên cổng còn nguyên như thời tù 43 là sinh viên. Sau 75, có lẽ Pháp Đình là nơi ít thay đổi nhất, vài băng rôn treo rải rác chung quanh tòa nhà, lề đường phiá trước thoáng đãng, rộng rãi.

    Một phiên tòa buồn tẻ! Đứng sau vành móng ngựa, tù 43 nhìn quanh. Bàn chủ tọa có ba người mặc com lê màu đậm, chánh thẩm và hai phụ thẩm. Sau 75 hình như gọi là “chủ tọa” và “phụ tá”.

    Phiá bên phải, kê một bục gỗ,loại bục diễn thuyết, dành cho đại diện Viện Kiểm Sát (tương đương Công tố Viện). Gần đó là bàn giấy của thơ ký tòa. Thân nhân trong phòng xử chừng ba chục người.

    Phiên xử bắt đầu bằng thủ tục hành chánh, hỏi tên tuổi, chỗ ở… Sau đó,Viện Kiểm sát buộc tội năm, mười phút. Chủ tọa nói thêm năm phút nữa, kèm theo vài câu hỏi. Không có luật sư, không có bồi thẩm đoàn (jury), không vào phòng nghị án.

    Nhớ lời vợ dặn, tù 43 cũng nói rất ít, chỉ nhận những gì mình đã khai từ trước.
    Chủ tọa kết luận bằng vài nhận xét, khuyên bảo phạm nhân trước khi tuyên bản án năm năm. Tù 43 không xin nói lời cuối cùng.

    ***
    Phòng chống án nhìn tương tự như phòng hai, nhưng không có vòi nước trong phòng vì ở lầu một. Thành phần hỗn tạp, có kinh tế, hình sự, chính trị; tất cả đều là loại án nhẹ. Những tù án nặng được đưa sang khu riêng.

    Tù 43 đang ngơ ngác tìm chỗ đặt vật dụng cá nhân, một thanh niên trẻ, trông sáng sủa, bước tới gần, chào:
    -Anh mới ở khu kinh tế lên? Em tên Trang.Trông anh quen lắm, ngoài đời anh học trường nào?
    Tù 43 ngạc nhiên:
    -Sao Trang biết anh học Đại Học ?
    -Nhìn người biết liền, em học Khoa học, ban Sinh Hóa. Anh tới đây, nằm cạnh chỗ em. Không ai dám đụng chạm tới anh đâu.

    Trông Trang có vẻ lanh lợi nhưng giọng thành thật,Trang nói tiếp:
    -Anh em mình là loại lỡ bước sa cơ, đâu phải loại có số ở tù.
    Trang bị bắt vì dính líu vào việc chế biến hoá chất tiêu thụ ngoài thị trường chợ đen.Sau một thời gian, tù 43 biết Trang có người nhà làm việc bên Công An thành phố. Bây giờ tù 43 hiểu vì Trang ra đón mình nên không tù hình sự nào dám tới dọa nạt hay sách nhiễu.

    Trong phòng chống án có nhiều tù “mồ côi”. Tù“ mồ côi” hầu hết là hình sự, loại trộm cắp, du đãng, đâm chém người…không gia đình thăm nuôi. Họ phải sống bám vào các tù khác có điều kiện kinh tế khá hơn bằng nhiều cách :“làm đệ tử”, “trộm cắp”, “giựt dọc” (dọa nạt để cướp giựt)….
    Những tù “mồ côi”, sau khi lãnh án, đi Trại lao động, do thiếu thốn, bịnh hoạn, có thể chết dần mòn…hoặc nếu về được cũng thành thân tàn, ma dại.

    Nhìn nét mặt không vui của tù 43, Trang nói:
    "Anh chưa hiểu hết chế độ này.Tù hay cải tạo là một cách giết dần mòn người tù và đồng thời làm gia đình người tù kiệt quệ. Anh tưởng tượng chị ở nhà phải nuôi ba cháu và tiếp tục lo cho anh thêm mười năm nữa!!!”

    Nắng chiều trải dài trên hành lang. Một người lực lưỡng, ở trần, chỉ mặc quần đùi ngắn, hai tay nắm chặt hai song sắt, nhìn ra ngoài. Toàn thân xâm hình rằn ri, đặc biệt trên cánh tay phải là hình cây búa tạ.Trang nói: “Bảy Búa!”
    Bảy Búa là tay anh chị ngoài đời, tuy không có bằng chứng tội phạm nhưng công an vẫn bắt. Bảy Búa có gia đình thăm nuôi và đồng thời cũng sống nhờ vào sự hỗ trợ của nhiều tù khác nên vẫn còn được thân hình lực lưỡng.

    Trang “về đời” khoảng mười ngày trước khi tù 43 ra xử phúc thẩm. Bản án của Trang được hủy vì “nghi vấn” và những người liên hệ trong vụ án chỉ phải nộp tiền phạt.Tù 43 lặng lẽ nghe vợ dặn dò dịp thăm nuôi cuối cùng: “Việc của anh xong rồi. Người nhà Trang giúp em rất nhiều .Họ nhắc phải thật tự nhiên và kín đáo. Bản án mới là hai năm. Sau phiên xử, họ sẽ trả lại anh thông hành tại tòa và đưa anh trở về Chí Hòa lấy tư trang.Trong vòng vài tháng nữa, gia đình mình sẽ rời Việt Nam.”

    ***
    Người tù thứ 43 xỏ chiếc nhẫn cưới vừa lấy lại vào ngón tay áp út bên trái trước khi bước qua cánh cổng sắt đi về phía đường Hòa Hưng. Không mũ, không túi đeo lưng, không giỏ xách, Văn (xin trả lại tên thật cho người bạn của chúng ta) đã cho đi tất cả vật dụng cá nhân. Dân Chí Hòa dị đoan, không muốn mang theo bất cứ thứ gì trong tù về nhà.
    Một bác xích lô đang nằm trong xe, ghếch chân ngủ mơ màng, chợt nhìn thấy người đàn ông ngơ ngác, gọi lớn:

    “Về đời hả? Lên xe đi! Nhà ở đâu?”

    Ngồi trên xe xích lô,nhìn đường phố chung quanh, Văn buột miệng một câu của những tay anh chị Chí Hòa:
    “Hai năm rưỡi tù như một giấc ngủ trưa!”

    ***
    Con đường xe đạp (bike trail) dọc theo sông Schuykill một ngày mùa Xuân:

    Dựng chiếc xe đạp vào thành cầu, Văn nhìn xuống dòng sông bên dưới. Khu vực này là vùng núi nên dòng sông trông tựa như một hẻm vực nhỏ. Dòng sông chảy lững lờ, êm đềm, êm đềm không khác gì những dòng sông quê hương Văn bỏ lại phía sau. Nhìn mặt nước loang loáng dưới nắng trưa gay gắt, Văn nhớ đến những người tù “mồ côi”, tay anh chị Bảy Búa, những bạn đã cùng đi với mình “quãng đường” Chí Hòa gần ba mươi năm trước…

    Trong không gian tĩnh mịch, bản kinh Hòa Bình âm vang trong tâm trí Văn, như lời giải đáp cho những đau khổ của cuộc sống trần thế: “…Đem yêu thương vào nơi oán thù, đem thứ tha vào nơi lăng nhục, đem chân lý vào chốn lỗi lầm…Tìm an ủi người hơn được người ủi an…” ………………………………………… ………….……………………………..


    Thùy Giang
    (Tháng Năm 2012)








    Last edited by thuykhanh; 06-03-2012 at 11:28 AM.

  3. #3
    Biệt Thự thuykhanh's Avatar
    Join Date
    Sep 2011
    Posts
    4,342

    Người tù thứ 43
    ( tiếp theo )


    Không làm gì trong căn phòng đầy người nhưng thời gian qua vẫn nhanh. Khoảng ba giờ chiều, có tiếng gõ vào cửa sắt, một gương mặt bắt đầu trở thành quen thuộc ló ra sau song sắt:

    -Ê! Mới dzô đâu?

    Hối lấy chân hích nhẹ người tù mới. Tù 43 chạy ra cửa, gã tù trực thì thầm:
    -Nhà ở khu nào dzậy? Muốn nhắn gì về nhà hông? Lấy ít tiền dzô đây cho dễ thở.

    Thỏa thuận diễn ra rất nhanh. Gã tù trực nháy mắt, bỏ đi, tự nhiên như không có gì xảy ra. Sáng hôm sau, tù 43 đã cầm trong tay ba chục. Sau khi đưa năm đồng cho gã tù trực để mua “ba số năm” (thuốc lá 555) coi như chi phí giao thiệp, tù 43 còn $25, đủ trả nợ Hối gói mì và mua các vật dụng cần thiết khác.
    Một hệ thống chợ đen hoạt động rất hữu hiệu, cung cấp mọi thứ cần thiết, lẽ dĩ nhiên phải có sự che chở từ trên và đám tù trực làm trung gian.

    Tù 43 mở mẩu giấy vo tròn, đọc mấy hàng nhắn tin của vợ:
    "Anh cứ yên tâm, em đang lo. Các con bình thường! Thương!"
    Nhai nát mẩu giấy trong miệng hồi lâu, tù 43 nhổ tất cả ra sân, qua khoảng trống giữa mấy song cửa sắt.

    Đời tù

    Đám tù ở trần,mặc quần sà lỏn, da xanh xao, nhợt nhạt, ngồi bệt dưới đất, trong khoảng sàn nhà có ánh nắng ba giờ chiều trông tựa như những con hải cẩu xúm xít trên bãi biển. Lâu lâu có người gãi soành sạch.

    Bốn tuần đã qua, chẳng ai hỏi gì gã tù mới. Thật ra bây giờ 43 cũng không còn là tù mới. Đã có thêm 44, 45, 46…Người vào phòng này ban ngày, người ban đêm…Người buồn rầu, người thản nhiên.
    “Bản nhạc” quen thuộc mỗi lần lại trổi lên:
    “Ai bắt? Tội gì?....”

    Tiếng cửa sắt khua động. Công an áp tải và gã tù trực mở cửa, đẩy nhẹ một tù nhân vô phòng.
    San, cựu phi công Mig 17, từng đi học ở Đông Đức, chân phải vẫn hằn vết sẹo đạn bắn, vừa đi tòa về do liên hệ vụ bán dầu nhà ga xe lửa Sàigòn. Nhiều tiếng nhao nhao:

    -Nó phát cho mấy cuốn lịch?
    -Mười lăm cuốn!
    -ĐM! Bán lậu có ba phuy dầu nặng mà mười lăm cuốn?!Chắc nó nghĩ cậu làm nhiều lần rồi. Vậy thằng Trung bốn chục tấn thép chắc phải ba trăm cuốn! Hô!hô!
    -Đừng lo! Nó dọa cho cậu sợ thôi! Chống án xong còn năm năm! Cậu có công với Cách Mạng, nó bớt thêm cuốn nữa. Ở đây đã ba năm, năm tới đi về. Khỏi lao động, ha!ha!

    Tiếng công an áp tải vang lên:
    -Lấy vật dụng cá nhân qua phòng chống án!

    Những tiếng chào giã biệt, những cái vỗ vai, bắt tay…tiễn người tù sang phòng chống án. Sau khi San đi, phòng giam chìm vào yên lặng, một thứ yên lặng hơi khác thường. Hình như mỗi lần có sự thay đổi, mọi người lại cảm thấy bâng khuâng, phần nhớ người bạn đã ở với mình dù sao cũng đã mấy tháng, có khi cả năm, phần pha chút lo lắng, ưu tư cho số phận của chính mình chưa biết ra sao.

    Tù 43 trở lại chỗ ngồi hong nắng cũ. Một cảm giác ngứa ngáy, bắt đầu nơi vùng thắt lưng, lên dần tới nách, cổ tay, rồi từ từ lan đi mọi nơi. Một thứ ngứa ngáy khó chịu mà gãi chỉ làm dịu đi phần nào và tạm thời chứ không hết như loại ngứa thông thường. Tù 43 bắt đầu gãi, da đỏ ửng.
    Kền, cựu trung úy công an dính líu tới một vụ chạy tiền, ngồi cạnh, nhìn thấy:
    -“Ghẻ rồi!Nhờ thằng Rẻn, tù trực y tế mua dùm cho lọ thuốc ghẻ!”………………

    Tù 43 “chuồn” ba đồng bạc cuối cùng vào tay Rẻn. Sáng hôm sau nhận được một lọ giống như lọ dầu cù là, bên trong chứa loại chất đặc tựa như mỡ heo, trắng đục. Tù 43 nhẹ nhàng dùng cây tăm, chấm thuốc ghẻ vào những chỗ ngứa nhất, xoa rộng ra chung quanh. Chừng một tiếng sau, chỗ ngứa dịu dần. Bây giờ tù 43 hiểu tại sao trên lưng, bụng, cánh tay mấy người bạn tù trong phòng có các vết sẹo trắng lấm tấm, nho nhỏ: sẹo gãi ghẻ.

    ***
    Tâm, từng là xạ thủ đại liên thời trước, loay hoay trong góc phòng. Hơn nửa tiếng sau, Tâm ngắm nghía trái cầu lông gà mới làm, đế bằng hai miếng cao su dầy cắt tròn, chêm vào giữa là vài miếng bìa cũng cắt tròn. Mấy cái lông gà có được nhờ gã tù trực vặt từ lông đuôi con gà trống của quản giáo mới nuôi.Ba bốn người nữa xúm lại:PHú, buôn sắt vụn; Năng, cựu sĩ quan quân cảnh, chủ xe bồn;Trung, y tá; Công, hợp tác xã dệt may …. Trong chớp nhoáng, đội đá cầu thành hình.Tất cả tám người đứng cách đều chung quanh căn phòng nay trở thành rộng vì mọi vật dụng đã dồn sát chân tường.

    Tâm đá trái cầu đầu tiên, trái cầu bay nhịp nhàng, chuyền rất đều từ cầu thủ này sang cầu thủ kế tiếp. Lâu lâu một cú đá sai nhịp, nhẹ quá hay mạnh quá, làm trái cầu bay đi xa hơn hay ngắn hơn khoảng cách giữa hai cầu thủ, hay lệch sang hướng khác…
    Một cầu thủ xoay mình hoặc đá móc từ sau, hoặc xoay người nghiêng về hướng bay của trái cầu đá trở lại, hoặc dùng đầu gối hích nhẹ cho giảm bớt sức bay của trái cầu trước khi đá tiếp…rất nhịp nhàng.

    Đám tù nhìn say mê, cũng nhịp nhàng xoay đầu theo đường bay của trái cầu lông gà.Trái cầu bay gần phía cửa sắt phòng giam. Năng quên mất một bạn tù đang đứng sát cửa canh chừng quản giáo, cố vung chân đá, tìm cách móc trái cầu trở lại, Cú đá trúng phớt lưng người bạn, còn trớn, lao vào cửa sắt phòng giam: “ rầm! "

    Tất cả đám tù chạy vội về chỗ thường ngồi. Trái cầu lông dấu ngay vào giỏ treo gần nhất.Có tiếng chân người chạy đến cửa phòng. Một cái đầu công an ló vào:
    -“Chuyện gì thế! Đánh nhau hả?”
    Nhìn qua song sắt, không thấy dấu hiệu xáo trộn trong phòng , gã công an bỏ đi. Trận đá cầu chấm dứt!

    ***
    Buổi sáng, sau giờ điểm danh. Ăn sáng.Tù 43 nhai trệu trạo mấy sợi mì khô.Hầu hết không ai ăn gì, ngồi yên lặng, ngáp ngáp, hay chỉ nhấp mấy ngụm nước lạnh, hình như để “tưởng nhớ” thời gian mà trước lúc vào tù dùng cho việc điểm tâm.

    Hối đến gần tù 43:
    -Cậu mới vào có chuyện gì vui kể cho anh em nghe. Buổi tối ở đây khó ngủ, ai cũng buồn bực trằn trọc.Có tiếng kể truyện dễ ngủ hơn.Thằng Lân dấu được quyển kiếm hiệp, tối cậu đọc cho anh em nghe cũng được. Cậu giọng Hà nội cũ (trước 1954), dễ nghe.
    Tù 43 trở thành người ru ngủ cho cả phòng. Chừng mười lăm phút sau tiếng kẻng giới nghiêm,dưới ánh đèn vàng tù mù, tù 43 bắt đầu đọc.Quyển sách quá cũ, chữ lờ mờ;Tù 43 thầm nghĩ:

    “Có lẽ mình cứ kể những truyện đã biết còn hay hơn, đỡ hại mắt.”…………..

    Mỗi tối,tù 43 bắt đầu moi trí nhớ, có khi kể truyện Ba chàng ngự lâm pháo thủ (The three Musketeers), khi thì Bá tước Kích tôn Sơn (the Count of Monte Cristo),có lúc Những người khốn khổ (The Miserables), Cá voi trắng (Moby Dick), Người Mohican cuối cùng (The last of the Mohicans)….

    Tù 43 không ngờ trong hai năm ở phòng (X), khu kinh tế, mình nhớ lại tất cả những gì đã đọc suốt thời gian tiểu học, trung học…Tù 43 cũng không ngờ có một bạn nghe rất kỹ những gì mình kể. Ngày tù 43 rời phòng (X),Quang, trung úy công binh Bắc Việt, đến từ biệt:
    “Cậu kể hay quá! Nếu không nghe cậu, tớ không bao giờ biết những truyện như thế.”

    Quang lớn lên ở miền Bắc, năm năm lái xe Molotova tiếp tế nhiên liệu đường Trường Sơn. Vào Sàigòn 1975.
    Sau khi quen và yêu một cô gái miền Nam, Quang trở thành “đại phản động”.
    Có giọng hát khá hay, từ khi vào phòng (X), Quang bao giờ cũng làm vài bản anh em yêu cầu trước khi tù 43 bắt đầu tiết mục kể truyện.
    Bản nhạc Quang hay hát là bài “Đom Đóm”của Phượng Linh.Tiếng ca trầm ấm,cả phòng yên lặng nghe, bồi hồi nhớ lại những kỷ niệm của chính mình.

    ***
    Ba tháng đầu, thỉnh thoảng công an cho người vào gọi tù 43 lên điều tra thêm; cũng vẫn những câu cũ hỏi đi hỏi lại, viết hết bản khai này tới bản khai khác. Tù 43 có trí nhớ tốt, thuộc lòng lời khai, lập lại đúng những gì đã nói trước đó. Sáu tháng sau, vụ án kết thúc, chỉ còn chờ ngày ra tòa.

    Đại diện Viện Kiểm Sát hỏi tù 43 có muốn nhờ luật sư hay không?
    Vừa nghe tù 43 kể tới đoạn “nhờ luật sư”, cả phòng (X) cười hô hố, cười lăn lộn.
    Hối, lúc thường điềm đạm, cũng nằm ra sàn cười:

    “Mấy thằng luật sư toàn là công an chuyển ngành. Cậu nói gì với nó, nó đi báo hết. Tốt lắm là nó giúp hộ thủ tục giấy tờ. Bên phòng hình sự, có đứa còn nói với tớ luật sư bảo nó nhận tội đi, sẽ được khoan hồng! Không luật sư nào bằng “Bác”(Bác Hồ chí Minh=tiền)!”

    Dù sao tù 43 cũng thấy bồn chồn khi nghĩ tới ngày ra toà.Tù 43 không ngờ rằng phải chờ thêm một năm rưỡi. Sao lâu thế?Không ai có câu trả lời. Nhưng theo Danh, một tù nhiều kinh nghiệm thì chờ lâu lại tốt: không phải lao động, được ở thành phố thuận tiện cho gia đình đi thăm nuôi.
    Danh chợt nhớ:
    “Việc của cậu đã xong, thế nào cũng được thăm nuôi tháng này.”

    Đúng như Danh tiên đoán,sáng sớm ngày thứ tư cuối tháng, quản giáo xuống phòng giam, gọi tù 43 chuẩn bị ra thăm nuôi.

    Đoàn tù xếp hàng hai, mặt mũi ngơ ngác trước khung cảnh thoáng đãng chung quanh, trái ngược với phòng giam chật chội. Thân nhân đứng chờ cạnh một hàng rào thấp, dưới cặp mắt canh chừng của hai công an trại giam. Những tù có án được vào phòng gặp mặt. Công an dẫn số tù chờ ra tòa đến cạnh hàng rào.

    Phải mất hơn mấy phút, tù 43 mới nhận ra vợ và ba con nhỏ. Người vợ bế đứa bé nhất, chưa sinh ra lúc tù 43 bị bắt. Hai đứa kia níu áo mẹ, đứng bên cạnh. Chỉ có thằng con trai lớn nhận ra bố, hai đứa con gái nhìn bố đăm đăm như nhìn người xa lạ. Một phụ nữ giúp vợ tù 43 chuyển mấy giỏ quà qua hàng rào.
    Lát nữa đây, bọn tù trực sẽ lục tung khám xét những giỏ này trước khi cho phép mang về phòng giam. Trong lúc mọi người chung quanh nhốn nháo, xúc động , tù 43 nhìn vợ, chớp chớp mắt ra hiệu và mấp máy môi, nói rất nhỏ:
    “Nóc nhà.”
    Người vợ gật đầu nhẹ cho biết mình đã hiểu đó là chỗ dấu vàng. Mấy “cây” này sẽ là “bùa hộ mạng” đưa tù 43 ra khỏi Chí Hòa và giúp cả gia đình tù 43, “lên đường” tới chân trời mới.

    Trong lúc xếp hàng trở lại phòng giam, gã tù trực quen thuộc ghé tai tù 43 thì thầm:
    “Chút tui xuống lấy hai cặp lạp xưởng cho quản giáo!”

    ***
    Sau ngày thăm nuôi, phòng tù như mở hội. Ba bốn nhóm, ngồi rải rác, nhâm nhi mấy bịch kẹo đậu phọng bên lon ghi gô trà. Ba Lò vừa pha.Cũng có người hơi buồn vì nhận được tin không vui về gia đình.

    Tiến, một giáo viên từ Hà nội vào, vỗ vai tù 43:

    "Cậu tuổi Dậu… phải không? Tớ mới đọc xong lá số của cậu. Năm nay cậu bị bắt, đúng quá, có Thiên La, Điạ Võng, Thiên Hình…Năm tới hạn của cậu hết, vào cuối năm sẽ có thay đổi theo hướng tốt, chắc cậu được về.
    Năm sau nữa, năm Dần, Thiên Di, Thiên Mã… chiếu mệnh,mà trực chiếu…chứ không phải xung chiếu, cậu sẽ đi xa, vào mùa Xuân. Hừm! Có Đào Hoa, Lưu Thủy, chắc chắn rồi, mọi việc thuận lợi…!”

    Yên lặng một lúc, Tiến cười:
    "Biếu thầy ít kẹo lạc, sẽ coi thêm một quẻ chỉ tay miễn phí. Này nhé, đường trí đạo của cậu tốt, sâu và thẳng, cậu là người có học thức khá. Đường tâm đạo giản dị, trừ vài chuyện tình cảm lúc trẻ, ngoài ra không có gì. Đường sinh đạo,hừm, lúc bé ốm đau nhiều, nhưng sau đó sức khỏe tốt. Cậu có nhìn thấy mấy đường cắt ở đây không, đại hạn đấy, đúng là lần bị tù này. Khi về già, phải cẩn thận, có thể lại có thời gian ốm đau…”
    Tiến lấy thanh gỗ vẫn dùng gãi lưng, đo trên bàn tay tù 43 để kiểm chứng lại thời gian đại hạn.

    Tiếng huyên náo từ hành lang phòng trực quản giáo cắt đứt câu truyện giữa hai người. Hối trưởng phòng nói:
    -“Lầu hai xuống tắm.”

    Hàng tuần,tù từ các tầng trên được dẫn xuống sân tắm. Các phòng trên lầu không có vòi nước bên trong như tầng trệt.

    Riêng tù biệt giam không được tắm; nhốt riêng, nhốt phòng tối, không cho tắm, không cho thăm nuôi…là những biện pháp làm suy nhược ý chí người tù khi đang điều tra. Ngoài ra, biệt giam còn là hình thức kỷ luật đối với các tù vi phạm nội quy trại.
    Tiếng Cảnh, cựu biệt kích, nói sau lưng tù 43:
    “Cậu đứng lùi vào. Nó không cho mình đứng nhìn ra ngoài. Bắt được, sẽ bị kỷ luật.”

    Tuy thế, sát ngay sau song sắt các cửa phòng giam, vẫn có bóng người. Một vài tù dạn dĩ làm dấu hiệu bằng tay, thông tin cho nhau,Tù 43 không hiểu gì nhưng Cảnh đã lên tiếng:
    “Đứa ở lầu hai dãy đối diện nói nó ra tòa tuần sau!”

    Đám tù trong sân vội vã tắm. Họ có khoảng mười hay mười lăm phút. Những thân hình gầy gò, nhìn thấy xương sườn, đang cố gắng kỳ cọ, tận hưởng những giây phút qúy báu được tiếp xúc với nước mát dưới ánh mặt trời chói chang. Cũng có người cố giặt mấy bộ quần áo cũ. Sau khi quản giáo đưa đám tù trở lại phòng giam, tiếng ồn ào không giảm. Cảnh hé mắt nhìn nghiêng qua song sắt:

    “Tù mới! Chắc vượt biên. Có lẽ đám này vượt biên ở bến Bạch Đằng nên đưa về đây.”

    Sau một lúc nhìn lên mấy người tù đang ra dấu tay phiá lầu đối diện, Cảnh tiếp:
    “Bọn lầu một dãy bên trái nói đám bị bắt là đám vượt biên trốn lên tàu Ba Lan ở bến Bạch Đằng tối hôm qua. Khu B,khu nữ, mới bắt thêm mấy bà hàng vàng chợ Bà Chiểu.”

    Trở lại chỗ Tiến ngồi, tù 43 tiếp tục câu chuyện dở dang.Tiến trầm ngâm:

    -“Khi nào cậu ra được, nên đi. Sống với chế độ này không nổi đâu. Tớ không còn con đường nào khác đành phải chịu. Bọn này thâm độc lắm. Hiện nay mấy lầu trên đang giam khoảng sáu mươi đảng viên cao cấp người gốc Hoa.
    Khi xảy ra chiến tranh biên giới phía Bắc, họ giả vờ mời đi họp rồi đem nhốt hết cho tới bây giờ.
    Cựu Thủ Tướng Phan huy Quát, thời Việt Nam Cộng Hòa, còn bị giữ trên lầu, không rõ phòng mấy. Tuy thế vào Chí Hòa vẫn là may mắn, được gặp gia đình.
    Những tội liên quan đến an ninh, họ nhốt các nơi không ai biết, có thể thủ tiêu rồi dàn dựng như tai nạn, hay để tù hình sự đánh chết.Trong khám này có lẽ không, nhưng nhiều chỗ khác, nhất là chính trị,họ tra tấn khi điều tra, tinh vi hơn thời trước.
    Căn bản tồn tại của chế độ là “bưng bít mọi tin tức”, “sự dối trá” và “sợ hãi”.

    Nếu có tự do báo chí, người dân được hiểu biết, chế độ này sẽ sụp đổ.”

    Tù 43 nghĩ tới quyển “Quần đảo Gulag” của Soljenitsin. Sau 30 tháng tư năm 75,trên mảnh đất này cũng xuất hiện một quần đảo tương tự, rải từ Nam ra Bắc,gồm hàng trăm… nhà tù, trại cải tạo…

    Tiếng người nói, tiếng đi lại ngoài sân vẫn còn. Tù 43 nhìn ra, một đám tù phòng khác đang được dẫn từ trên lầu xuống.Tù 43 suýt kêu lên vì vừa nhận ra Linh Mục Nguyễn văn T., Dòng Chúa Cứu Thế đường Kỳ Đồng. Còn nhiều gương mặt quen thuộc khác của thời trước 1975, tù 43 nhận ra một số Thượng Tọa, Đại Đức… trong đám người đang tắm ngoài sân.….

    Buổi chiều, giờ ăn tối đã xong. Ngồi gần cửa lấy ánh sáng, Phấn, đặc công trước kia, đang dũa gọt rất kiên nhẫn một mảnh gỗ làm tẩu hút thuốc kỷ niệm. Trời chạng vạng ,nhá nhem dần, có tiếng hú vọng lại từ dãy lầu đối diện. Hối đến gần song sắt,trầm ngâm:

    “Khu tử hình!”

    Khu tử hình gồm một số phòng trên lầu, tù 43 không nhớ rõ lầu mấy, nhưng mọi người gọi là “khu nhà trắng” vì mấy phòng tử tù sơn trắng. Theo lời kể, những người tử tù thức ban đêm, ngủ ban ngày.
    Thời gian hành quyết luôn luôn là ban đêm. Nếu tối hôm đó, tử tù không bị gọi đi, họ sẽ sống thêm một ngày nữa.
    Bữa ăn ân huệ là một cái bánh bao và một điếu ba số năm. Việc hành quyết rất giản dị: không có tiểu đội hành quyết cũng như không có đạn mã tử (đạn giả, chỉ gây tiếng nổ, không sát thương), dùng lẫn với đạn thật (để người bắn không biết chắc chính mình hay một người khác trong đội hành quyết đã giết tử tù).
    Chỉ có ba công an, đứng cách tử tù ( đã bịt mắt)chừng hai, ba thước và nổ súng (AK?).


    Ra tòa

    Người tài xế chiếc xe tải loại chở rau Đà Lạt, chỉ có tấm bửng chắn sơ sài phiá sau, ngồi chồm hổm trong sân trước trại giam, chờ đợi. Hôm nay có ba đám tù kinh tế ra tòa.Mấy tội phạm này thuộc loại nhẹ, người tài xế có thể biết trước vì không thấy tăng cường an ninh như những vụ án hình sự hay chính trị.

    Hai công an mang AK dẫn ba người tù ra xe, không ai bị còng.Theo lời nhắn của gia đình thì mấy “chú”công an này đã được “biếu xén” chu đáo. Phía công an áp giải cũng cảm thấy thoải mái, họ biết trước những bản án hôm nay sẽ không quá năm năm. Ba người tù đã ở đây trên hai năm, thời gian còn lại, nhất là sau khi chống án, có thể còn ngắn hơn nữa; không có gì phải đề phòng.

    Nhìn quang cảnh đường phố, mấy người tù thấy vui vui. Đã hơn hai năm mới lại trông thấy xe cộ, người đi bộ…Chẳng ai chú ý đến chiếc xe tải không mang dấu hiệu.
    Vài thân nhân chạy Honda xa xa phiá sau. Pháp đình(Toà Án) Sài gòn vẫn thế, cây đa cổ thụ một bên cổng còn nguyên như thời tù 43 là sinh viên. Sau 75, có lẽ Pháp Đình là nơi ít thay đổi nhất, vài băng rôn treo rải rác chung quanh tòa nhà, lề đường phiá trước thoáng đãng, rộng rãi.

    Một phiên tòa buồn tẻ! Đứng sau vành móng ngựa, tù 43 nhìn quanh. Bàn chủ tọa có ba người mặc com lê màu đậm, chánh thẩm và hai phụ thẩm. Sau 75 hình như gọi là “chủ tọa” và “phụ tá”.

    Phiá bên phải, kê một bục gỗ,loại bục diễn thuyết, dành cho đại diện Viện Kiểm Sát (tương đương Công tố Viện). Gần đó là bàn giấy của thơ ký tòa. Thân nhân trong phòng xử chừng ba chục người.

    Phiên xử bắt đầu bằng thủ tục hành chánh, hỏi tên tuổi, chỗ ở… Sau đó,Viện Kiểm sát buộc tội năm, mười phút. Chủ tọa nói thêm năm phút nữa, kèm theo vài câu hỏi. Không có luật sư, không có bồi thẩm đoàn (jury), không vào phòng nghị án.

    Nhớ lời vợ dặn, tù 43 cũng nói rất ít, chỉ nhận những gì mình đã khai từ trước.
    Chủ tọa kết luận bằng vài nhận xét, khuyên bảo phạm nhân trước khi tuyên bản án năm năm. Tù 43 không xin nói lời cuối cùng.

    ***
    Phòng chống án nhìn tương tự như phòng hai, nhưng không có vòi nước trong phòng vì ở lầu một. Thành phần hỗn tạp, có kinh tế, hình sự, chính trị; tất cả đều là loại án nhẹ. Những tù án nặng được đưa sang khu riêng.

    Tù 43 đang ngơ ngác tìm chỗ đặt vật dụng cá nhân, một thanh niên trẻ, trông sáng sủa, bước tới gần, chào:
    -Anh mới ở khu kinh tế lên? Em tên Trang.Trông anh quen lắm, ngoài đời anh học trường nào?
    Tù 43 ngạc nhiên:
    -Sao Trang biết anh học Đại Học ?
    -Nhìn người biết liền, em học Khoa học, ban Sinh Hóa. Anh tới đây, nằm cạnh chỗ em. Không ai dám đụng chạm tới anh đâu.

    Trông Trang có vẻ lanh lợi nhưng giọng thành thật,Trang nói tiếp:
    -Anh em mình là loại lỡ bước sa cơ, đâu phải loại có số ở tù.
    Trang bị bắt vì dính líu vào việc chế biến hoá chất tiêu thụ ngoài thị trường chợ đen.Sau một thời gian, tù 43 biết Trang có người nhà làm việc bên Công An thành phố. Bây giờ tù 43 hiểu vì Trang ra đón mình nên không tù hình sự nào dám tới dọa nạt hay sách nhiễu.

    Trong phòng chống án có nhiều tù “mồ côi”. Tù“ mồ côi” hầu hết là hình sự, loại trộm cắp, du đãng, đâm chém người…không gia đình thăm nuôi. Họ phải sống bám vào các tù khác có điều kiện kinh tế khá hơn bằng nhiều cách :“làm đệ tử”, “trộm cắp”, “giựt dọc” (dọa nạt để cướp giựt)….
    Những tù “mồ côi”, sau khi lãnh án, đi Trại lao động, do thiếu thốn, bịnh hoạn, có thể chết dần mòn…hoặc nếu về được cũng thành thân tàn, ma dại.

    Nhìn nét mặt không vui của tù 43, Trang nói:
    "Anh chưa hiểu hết chế độ này.Tù hay cải tạo là một cách giết dần mòn người tù và đồng thời làm gia đình người tù kiệt quệ. Anh tưởng tượng chị ở nhà phải nuôi ba cháu và tiếp tục lo cho anh thêm mười năm nữa!!!”

    Nắng chiều trải dài trên hành lang. Một người lực lưỡng, ở trần, chỉ mặc quần đùi ngắn, hai tay nắm chặt hai song sắt, nhìn ra ngoài. Toàn thân xâm hình rằn ri, đặc biệt trên cánh tay phải là hình cây búa tạ.Trang nói: “Bảy Búa!”
    Bảy Búa là tay anh chị ngoài đời, tuy không có bằng chứng tội phạm nhưng công an vẫn bắt. Bảy Búa có gia đình thăm nuôi và đồng thời cũng sống nhờ vào sự hỗ trợ của nhiều tù khác nên vẫn còn được thân hình lực lưỡng.

    Trang “về đời” khoảng mười ngày trước khi tù 43 ra xử phúc thẩm. Bản án của Trang được hủy vì “nghi vấn” và những người liên hệ trong vụ án chỉ phải nộp tiền phạt.Tù 43 lặng lẽ nghe vợ dặn dò dịp thăm nuôi cuối cùng: “Việc của anh xong rồi. Người nhà Trang giúp em rất nhiều .Họ nhắc phải thật tự nhiên và kín đáo. Bản án mới là hai năm. Sau phiên xử, họ sẽ trả lại anh thông hành tại tòa và đưa anh trở về Chí Hòa lấy tư trang.Trong vòng vài tháng nữa, gia đình mình sẽ rời Việt Nam.”

    ***
    Người tù thứ 43 xỏ chiếc nhẫn cưới vừa lấy lại vào ngón tay áp út bên trái trước khi bước qua cánh cổng sắt đi về phía đường Hòa Hưng. Không mũ, không túi đeo lưng, không giỏ xách, Văn (xin trả lại tên thật cho người bạn của chúng ta) đã cho đi tất cả vật dụng cá nhân. Dân Chí Hòa dị đoan, không muốn mang theo bất cứ thứ gì trong tù về nhà.
    Một bác xích lô đang nằm trong xe, ghếch chân ngủ mơ màng, chợt nhìn thấy người đàn ông ngơ ngác, gọi lớn:

    “Về đời hả? Lên xe đi! Nhà ở đâu?”

    Ngồi trên xe xích lô,nhìn đường phố chung quanh, Văn buột miệng một câu của những tay anh chị Chí Hòa:
    “Hai năm rưỡi tù như một giấc ngủ trưa!”

    ***
    Con đường xe đạp (bike trail) dọc theo sông Schuykill một ngày mùa Xuân:

    Dựng chiếc xe đạp vào thành cầu, Văn nhìn xuống dòng sông bên dưới. Khu vực này là vùng núi nên dòng sông trông tựa như một hẻm vực nhỏ. Dòng sông chảy lững lờ, êm đềm, êm đềm không khác gì những dòng sông quê hương Văn bỏ lại phía sau. Nhìn mặt nước loang loáng dưới nắng trưa gay gắt, Văn nhớ đến những người tù “mồ côi”, tay anh chị Bảy Búa, những bạn đã cùng đi với mình “quãng đường” Chí Hòa gần ba mươi năm trước…

    Trong không gian tĩnh mịch, bản kinh Hòa Bình âm vang trong tâm trí Văn, như lời giải đáp cho những đau khổ của cuộc sống trần thế: “…Đem yêu thương vào nơi oán thù, đem thứ tha vào nơi lăng nhục, đem chân lý vào chốn lỗi lầm…Tìm an ủi người hơn được người ủi an…”


    Thùy Giang
    (Tháng Năm 2012)


    Last edited by thuykhanh; 06-03-2012 at 12:07 PM.

  4. #4
    Biệt Thự thuykhanh's Avatar
    Join Date
    Sep 2011
    Posts
    4,342
    Viên ngọc nát

    “Người yêu nước có thể bị giết.

    Nhưng tinh thần ái quốc của một dân tộc thì bất diệt.”
    (Vương Mộng Long)

    ---o---(Hồi ký- Vương Mộng Long- K2

    Giữa năm 1978, toán bốn người cựu sĩ quan của Quân-Lực Việt-Nam Cộng-Hòa, tù cải tạo ở Trại 4, Xã Cẩm-Nhân, Yên-Bái, vượt ngục lần thứ nhì, nhưng bị thất bại. Đại Úy Lê Bá Tường chết trong rừng. Còn lại Thiếu Tá Đặng Quốc Trụ, Đại Úy Trần Văn Cả và tôi (Thiếu Tá Vương Mộng Long) bị bắt đưa về tạm giam ở Đoàn 776 Yên-Bái.


    Ngày đầu, một vệ binh còn rất trẻ tên Lời đã thẳng tay nện một báng súng A.K vào mặt tôi, một cái răng gãy. Tên vệ binh Cộng-Sản trẻ tuổi này đã nặng tay với tôi, vì hắn vừa tìm thấy trong ba-lô của tôi một bài thơ "phản động". Chưa hả giận, hôm sau y trở lại. Tôi bị quật thêm một báng súng vào ngực, gãy một cái xương sườn.
    Khi ấy đang mùa hè, trong hầm nóng nực, muỗi như trấu, bất kể đêm, ngày. Da mặt, da cổ, da tay chân của tôi trở nên sần sùi vì muỗi đốt.
    Tôi được phát hai cái ống nứa lồ ô dựng gần chân nằm. Một ống nứa để đại tiểu tiện, một để chứa nước uống. Tay bị còng, chân bị cùm, vấn đề đi đại, tiểu tiện quả là một cực hình. Nhưng vì bụng đói liên miên, nên vấn đề đại tiện cũng khó xảy ra thường xuyên.

    Cũng do biên bản bàn giao lại từ Đoàn 776, nên từ hôm về Trại 9, ngày nào tôi cũng trải qua một trận đòn hội chợ, kéo dài trên, dưới hai tiếng đồng hồ. Tôi bị bắt đứng giữa phòng trực trại, bốn góc phòng là bốn vệ binh. Tôi bị đánh chuyền tay từ góc này sang góc khác, xoay tròn quanh phòng. Má bên trái vừa lãnh một cú đấm chưa kịp cảm thấy đau thì má bên phải đã lãnh cú đấm tiếp theo. Những đợt máu mũi phọt ra ồng ộc tràn trên má và trên ngực tôi chỉ làm cho những tên vệ binh trẻ tuổi hăng tiết thêm.


    Trọng lượng thân tôi thời này còn chừng trên ba mươi ký lô là cùng. Những cú đấm móc tận lực làm cho tôi có cảm tưởng như là đang "bay" từ góc nhà này, sang góc nhà khác. Sau mỗi tiếng "hự!" máu tôi lại trào ra như xối. Không biết máu từ mồm tôi hay từ phổi tôi phun qua hai lỗ mũi thành vòi? Mặt tôi bầm tím sưng vù, đôi mắt híp lại, nhìn một vật hóa hai. Sau khi bị hàng chục cú đá cật lực vào bụng dưới, cứt đái trong bụng tôi cứ tự do tuôn ra quần. Tôi cố nín, cũng không nín được.

    Lãnh những trận đòn thù như thế này, tôi mới thấm ý câu hăm he của tên sĩ quan an-ninh Trại 9, "chúng ông sẽ đánh cho mày té đái, vãi phân".
    Nhiều lần tôi bị đánh mửa mật xanh, mật vàng mà vẫn chưa được tha; đến lúc tôi mềm như sợi bún, vệ binh mới kéo tôi ra vứt ngoài cửa phòng trực. Có hôm cả giờ sau trực trại mới cho người kè tôi về nhà giam.

    Chắc nhiều bạn tù thấy cảnh tôi nằm rũ như cái xác không hồn nơi góc sân phơi sắn khô, nên một người được tha về Ban-Mê-Thuột đã đến nhà ông bà nhạc của tôi kể lại rằng tôi trốn trại và bị vệ binh đánh chết rồi!
    Khi nhận tin này, ông anh vợ của tôi lo quá, vội đề nghị với bà mẹ vợ tôi, "Đừng nói cho con Loan hay tin chồng nó chết. Nghe tin này nó không sống nổi đâu! Nó mà chết thì đàn con nó sẽ bơ vơ..."
    Những ngày không bị dẫn lên "khung" để lãnh đòn, tôi nằm chờ thời gian trôi qua.

    Một tia nắng xuyên khe mái nứa, in một đốm sáng trên nền nhà. Nhìn vị trí đốm nắng di chuyển, tôi biết giờ giấc. Chấm nắng bắt đầu xuất hiện trên vách nhà hướng Tây vào lúc kẻng giải lao thứ nhứt của trại (khoảng chín giờ sáng) rồi từ từ di chuyển dần về hướng đông. Khi tiếng kẻng báo giờ điểm danh chiều (khoảng năm giờ chiều) thì chấm nắng tới giữa vách hướng Đông, thế là hết một ngày!


    Hàng ngày, tù nhân của nhà bếp đem cho tôi một bát sắn khô nấu nhão nhoét. Anh ta phải để bát sắn nơi cửa buồng giam; tiếp xúc với người đang bị cùm là điều cấm kỵ!
    Khi người tù đưa cơm rời bước, đàn gà của trại vội tranh giành nhau những mẩu sắn trong tô. Tới giữa trưa, tên bộ đội trực trại mới đến mở cửa hầm giam cho tôi ăn bữa cơm tù độc nhất trong ngày. Nhiều khi, tô sắn tới tay, tôi chỉ thấy một mớ bầy hầy đất cát và vài cọng sắn khô cỡ ngón tay. Tôi đói tới run chân, run tay, đói ngủ không được.


    Hình như không có "chế độ" ẩm thực nào áp dụng cho những trường hợp tù cải tạo vượt trại. Có hôm tôi được một củ sắn lớn cỡ cườm tay, dài một gang. Cũng có ngày tôi được hai củ khoai lang luộc nặng chừng nửa ký. Thường xuyên, thực đơn cho tù trốn trại là một tô cháo sắn phơi khô rắc muối.

    Từ lâu lắm rồi, không nghe ai nhắc tới hai chữ "nhân quyền". Trong thời gian tôi bị cùm ở trại này thì, cứ cách hai hay ba tiếng đồng hồ, một tên bộ đội đi tuần tra lại ghé kiểm soát tình trạng khóa, chốt, còng, cùm một lần. Trong bóng tối, để chắc chắn rằng tôi còn sống, anh ta thường "tiện tay" khện cho tôi một cái bạt tai hay một báng súng để nghe tôi la lên oai oái vì đau.


    Đêm nào nghe thấy tiếng chân nhiều người đi tuần, lòng tôi lại phập phồng,... biết đâu?... rất có thể, người ta sẽ ập vào, hè nhau đè tôi xuống, bịt miệng, khóa tay tôi, tròng một sợi dây thòng lọng vào cổ tôi, rồi lôi thân tôi lên xà nhà, như cách đây hai năm họ đã làm, để giết một anh tù vượt ngục bên Trại 4. Những cái chết như thế sẽ được thông báo là "tù tự tử", thật đơn giản.

    Một ngày, khi vệt nắng vừa chấm chân vách tường hướng Tây, từ bên sân của đội cưa xẻ, sát hàng rào có tiếng người nhắn sang, tôi nhận được đó là tiếng thằng bạn thân Vũ Văn Bằng,
    " Long ơi! Thợ mộc được lệnh đóng ba cái áo quan. Chắc tụi mày sẽ bị xử bắn. Trưa mai tao sẽ đem cơm cho mày. Mày có nhắn gì cho gia đình thì nói với tao, tao sẽ thư cho gia đình tao, rồi chuyển cho gia đình mày. Tao cứ tưởng tụi mày đã đi thoát, không ngờ..."
    Rồi nó nấc lên, nghẹn ngào...
    Thằng Bằng cũng là dân Bắc-Kỳ Di Cư như tôi. Chúng tôi thân thiết sáu năm cùng lớp Trung Học Trần Quí Cáp. Sau khi tốt nghiệp Tú Tài 1, nó tình nguyện đi Khóa 63 A Sĩ-Quan Không-Quân.
    Thiếu Tá Vũ Văn Bằng là Trưởng Phòng Quân-Báo Sư Đoàn 6 Không-Quân. Mỗi lần từ tiền đồn về thăm Pleiku, tôi thường gặp nó.

    Nằm trong cùm, nghe tiếng khóc của người bạn đồng môn, lòng tôi chạnh nhớ ngôi trường đã đào tạo tôi thành người.
    Tiếng thày hiệu trưởng Tăng Dục, ngày đầu Đệ Thất, còn đâu đây,
    "Trường chúng ta được hân hạnh mang tên Trần Quí Cáp. Cụ Trần là một vị anh hùng ái quốc. Thày mong muốn các em chăm chỉ học hành, để sau này thành đạt, ra giúp nước, làm rạng danh cho trường."

    Hôm ấy có một vị khách, vốn là một giáo viên, bạn của thày hiệu trưởng, tới thăm và nói chuyện. Vị khách này là thân sinh ra anh Phạm Phú Nhàn, người ngồi bên cạnh tôi.
    Ông khách mở đầu bài diễn văn bằng một câu mà tôi nhớ cả đời,
    "Tụi mi nhớ đây! Thà làm một viên ngọc nát, chứ không làm một viên ngói lành. Nếu tụi mi không chăm chỉ học hành thì suốt đời tụi mi chỉ là những cục cứt xái mà thôi!"

    Sau đó ông già dài dòng kể về lý lịch và cuộc đời người anh hùng ái quốc Trần Quí Cáp, qua đấy, chúng tôi biết cụ Trần vì yêu quê hương, yêu đồng bào, nên đã bị cầm tù, bị đưa lên đoạn đầu đài.
    Tôi lớn lên, tự hào và hãnh diện là một đứa con của cụ Trần. Tôi cứ nhớ mãi hai danh từ "viên ngọc nát"' và "cục cứt xái" mà ông bố anh bạn học của tôi đã đem ra ví von trong câu truyện khuyên nhủ tụi nhỏ.

    Tháng Năm năm 1908 cụ Trần Quí Cáp đã bị đưa ra pháp trường, xử trảm ngang lưng. Ngày đó khóc bạn, cụ Phan Bội Châu đã viết,
    "Ngọc toái bất ngõa toàn, tam tự ngục hàn, sơn hải khấp
    Hồng khinh nhi thái trọng, thiên thu luận định, nhật tinh huyền." (Phan Bội Châu)

    Dịch:
    Ngọc nát vẫn hơn ngói lành, nhà tù ba chữ, núi biển khóc
    Thái Sơn nặng, lông hồng nhẹ, bàn luận nghìn năm, còn thấy sao trời sáng.

    Bảy chục năm sau, tháng Năm năm 1978, một người vì yêu đất nước, yêu đồng bào cũng đang nằm chờ giờ ra pháp trường.
    Hai người, tôi và cụ Trần Quí Cáp, tuy sinh ra không cùng thế kỷ, nhưng đã phạm cùng một tội: "Tội mất nước" (Phan Bội Châu)
    Thế mới biết, những người yêu nước có thể bị giết, nhưng tinh thần ái quốc của một dân tộc thì bất diệt.
    Trưa nay nghe tiếng khóc của thằng bạn, tôi thở dài,
    "Thôi thế cũng là xong! Cứ coi như một lần ra trận..."

    Mười hai năm lửa đạn, vào sinh ra tử, tôi đã không ngừng cố gắng để hoàn thành phần nào ước vọng của thày tôi ngày đầu Đệ Thất. Là đệ tử của cụ Trần Quí Cáp, tôi đã noi gương cụ, cống hiến trọn đời tôi cho tổ quốc.
    Tiếc thay, đất nước tôi đã tới thời mạt vận, nên tôi đành chấp nhận những tai ương giáng xuống số phận mình.
    Đêm hôm đó tôi thức trắng. Tôi nằm im, nhắm đôi mắt lại, mường tượng ra trong trí, từng khuôn mặt của những người thân. Trước hình ảnh mỗi người, tôi lẩm nhẩm nhắn nhủ lời vĩnh biệt. Lần lượt, tôi chia tay với mẹ tôi, rồi tới vợ tôi, cùng ba đứa con gái.
    Đến lúc phải tưởng tượng ra khuôn mặt thằng con út thì óc tôi quay mòng mòng. Tôi không làm sao vẽ ra trong trí khuôn mặt của thằng con. Nó sinh ra ba tháng sau ngày Miền Nam sụp đổ, lúc đó tôi đã ở trong tù rồi.

    Trưa hôm sau thằng Bằng năn nỉ anh bạn tù trưởng bếp để nó thay anh ta đem phần ăn một ngày sắn khô cho tôi. Nó đứng ngoài cửa buồng giam, miệng cười hô hố,
    - Long ơi! Chiều hôm qua, sau khi đóng xong ba cái áo quan, về lán tao không ngủ được. Tao buồn, tao thương mày, tao khóc suốt đêm. Sáng nay tao mới biết, Trại 7 có năm thằng chết đuối vì bị chìm mảng khi đi chặt nứa. Nhưng Trại 7 chỉ có hai cái áo quan, nên tụi tao phải đóng thêm ba cái nữa. Thế mà tao cứ ngỡ là áo quan để dành cho ba đứa tụi mày...

    Thằng Bằng chưa dứt lời đã có tiếng vệ binh quát tháo,
    - Anh kia! Đem cơm cho "phạm" xong là phải đi ngay. Lớ ngớ ở đây tôi cho một báng súng bây giờ.
    Lúc đó vệt nắng nằm ngay giữa nền nhà, đúng Ngọ! Anh bạn Thiếu Tá Vũ Văn Bằng vừa báo cho tôi một tin vui. Như vậy là, ít nhứt tôi cũng còn sống thêm một, vài ngày nữa!
    Nhưng vừa cảm thấy vui đó, lòng tôi lại chùng xuống ngay. Bởi vì, suy nghĩ lại, thì đó cũng là một tin rất buồn, vì tôi vừa mất năm đồng đội. Mai đây, ở một nơi xa xôi nào đó, trong Nam, sẽ có năm gia đình đau khổ vô cùng khi được báo tin này.

    Chuyện ra pháp trường của tôi đã không xảy ra. Hôm sau chúng tôi bị chuyển trại. Ba người bị trói quặt hai tay ra đàng sau. Thêm vào đó là một sợi thừng được buộc vào cánh tay phải của tôi, luồn qua lưng anh Trụ, tới cánh tay trái của anh Cả. Đi hướng nào, chúng tôi cũng bị dính chùm.

    Hai khẩu A.K kèm chúng tôi rời Trại 9 vào giờ tù tập họp đi lao động. Những khuôn mặt hốc hác vì đói khát của đồng đội đang hướng về phía chúng tôi. Có đôi bàn tay gầy guộc đưa lên má vội vàng quệt nước mắt.
    Chúng tôi bị dẫn đi một vòng quanh chợ Cẩm-Nhân để cho dân địa phương coi mặt. Cũng may, lần này dân chúng chỉ đứng nhìn theo ba người tù bị trói một cách tò mò, không có ai chạy theo ném đá hay đả đảo, sỉ nhục chúng tôi như thời 1976.

    Năm 1976, sau khi bị bắt vì tội vượt ngục lần đầu từ Trại 3, tôi và Thiếu Tá Đặng Quốc Trụ đã bị trói ngoặt cánh khuỷu, rồi bị dẫn riệu qua đây để dân địa phương bày tỏ lòng căm thù “Ngụy Quân ác ôn". Chúng tôi bị ném đá sưng đầu, sưng cổ.

    Cùng thời gian đó, toán bị bắt bên kia sông Hồng, về qua đây cũng bị dân đánh đập tơi bời, Thiếu Tá Hồ Văn Hòa gãy xương sườn, Thiếu Tá Nguyễn Văn Nghiêm sưng vù hai má, Thiếu Tá Trần Tấn Hòa dập mũi.

    Riêng toán đi từ Trại 4 là bị "chiếu cố" kỹ càng nhứt: Đại Úy Nguyễn Tấn Á bị đánh bằng đòn gánh, xệ vai trái, Thiếu Tá Chu Trí Lệ bị quật lọi cẳng chân, Thiếu Tá Nguyễn Hữu Đông bị đấm lòi mắt. Không những thế, ba anh này còn bị nhốt trong chuồng trâu, bị dân quân nắm tóc, dúi mặt vào hố phân trâu bò nhiều đợt, xém chết ngạt.
    Trong hai năm bị giam giữ ở đây, chúng tôi có nhiều dịp đi lao động "vần công" với các hợp tác xã nông nghiệp của dân địa phương. Qua những lần tiếp xúc ấy, người dân có lẽ đã nhận ra rằng, những sĩ quan Việt-Nam Cộng-Hòa không phải là những kẻ "ác ôn" như họ từng nghe chế độ Bắc-Việt tuyên truyền. Dần dà, dân chúng nơi này đã nhìn chúng tôi với đôi mắt khác xưa. Càng ngày, dân trong vùng càng tỏ ra thân thiện với chúng tôi hơn.

    Rời chợ Cẩm-Nhân, vệ binh dẫn chúng tôi nhắm hướng Lũng Ngàn: thế là chúng tôi về lại Trại 4!
    Tháng Tám năm 1976 tôi đã bị cùm ở buồng giam Trại 4 hơn ba tháng trời. Rồi cũng từ nơi này, đầu năm 1978, tôi lại xuất phát cuộc vượt ngục lần thứ hai.
    Nay bị đưa trở lại nơi đây để chấp cung thì quả là điều đáng sợ đối với tôi.
    Cũng như ở bên Trại 9, hai bạn tôi bị nhốt trên ban chỉ huy. Còn tôi bị cùm riêng trong nhà kỷ luật nơi góc trái cổng trại, sát hàng rào, bên bờ suối.
    Vừa đặt chân vào phòng giam, tôi đã nhìn thấy một cái cùm mới cáo cạnh. Cái cùm chân này tinh vi và chắc chắn hơn cái cũ nhiều.
    Trước đây, năm 1976, chân người bị cùm có thể duỗi dài thoải mái, hai chân sát đất trong buồng giam.
    Lần này cùm làm bằng hai tấm ván ghép, mỗi tấm được khoét hai nửa vòng tròn vừa cổ chân. Sau khi gác hai cổ chân tù nhân lên hai hình bán nguyệt của tấm ván dưới, cai tù sẽ kéo sập tấm ván trên xuống và khóa chốt. Thế là, tù nhân chỉ còn cách nằm ngửa, vắt hai chân lên cao 45 độ. Chân người bị phạt sẽ lòi ra ngoài ô cửa sổ đầu hồi. Lính canh không phải đi tới cửa buồng giam, mà chỉ cần bước qua cổng chính là đã nhìn thấy đôi chân người có tội rồi.

    Sau này tôi mới biết, cái cùm đó được hoàn thành chỉ vài ngày trước khi chúng tôi bị giải về đây. Người vẽ kiểu cùm là viên Thượng Úy Việt-Cộng tên Xuyên, Chính Trị Viên của Trại 4. Người tù thợ mộc được giao nhiệm vụ đóng cái cùm lại là một cựu Hải Quân Thiếu Tá VNCH, bạn cùng lớp Trần Quí Cáp của tôi.
    Còng tay là một cặp khoen sắt rèn số 8 vừa sát với cổ tay. Khóa của nó là loại khóa cửa, lớn bằng bàn tay, nặng chừng một ký lô. Cái khóa này đè trên ngực làm cho tù nhân khó thở vô cùng.

    Ngay buổi chiều đầu tiên, tôi đã bị tên vệ binh Lê Văn Tưởng tới "hỏi thăm sức khỏe".
    Vệ binh Lê Văn Tưởng và vệ binh Hồ Ngọc Thắng, biệt danh "Thắng Bo" là hai hung thần của Trại 4. Thấy bóng dáng hai tên này từ đàng xa, anh em bạn tù đã run rồi.
    Tên Tưởng ló đầu bên cửa sổ đầu hồi, đôi mắt chớp chớp, miệng cười cười,
    - Anh Long ơi! Mạnh khỏe chứ?
    - Thưa anh bộ đội, tôi vẫn khỏe.
    - Người ta đồn, nửa đường, máy bay lên thẳng của Mỹ đến đón, nhưng các anh thích đi bộ cho khỏe chân, nên mới bị bắt lại, có đúng không?
    - Tôi không biết chuyện này anh bộ đội ạ!
    - Mình "nhớ" anh muốn chết! Anh có "nhớ” mình không?
    Tôi lặng thinh.
    - Anh đi vắng mấy ngày? Anh nhỉ?
    - Tôi trốn sáu mươi bốn ngày.
    Tên bộ đội gỡ cái băng đạn A.K ra khỏi súng, nhoài người qua cửa sổ,
    - Sáu mươi tư ngày! Kỷ lục đấy!
    Hắn dơ cao cái băng chứa đầy đạn A.K gõ xuống hai chân đang bị cùm của tôi, rồi lớn tiếng dõng dạc đếm,
    - Một!...Hai! ...Ba!... Bốn!...
    Sống của cái băng đạn giáng trên xương ống quyển làm cho tôi thót tim. Tôi la lên,
    "Ối!... Ối!...Ối! ..."
    Thấy tôi đau líu lưỡi, Tưởng cười khoái trá. Nó cười bằng miệng, và cười cả bằng đôi mắt,
    - Anh Long đi vắng sáu mươi tư ngày. Tôi khổ vì anh sáu mươi tư ngày. Tôi sẽ gõ chân anh sáu mươi tư lần để anh nhớ! Mười hai! Mười ba! Mười...

    Tôi đau đến chảy nước mắt, đau nhảy nhổm, đau quằn quại, giẫy đành đạch.
    Vệ binh Lê Văn Tưởng vẫn tỉnh bơ, mặt không đổi sắc, tay nó dơ lên, giáng xuống, đều đều...
    Ống chân tôi sưng lên, rồi tóe máu. Mắt tôi bắt đầu hoa, tai tôi ù như sắp điếc đặc.
    Đau quá, tôi điên tiết, ngồi bật dậy. Tôi dơ hai tay có cái còng lên cao, nện một phát thẳng cánh, trúng cổ tay thằng mất dạy.
    Bất ngờ bị một cú đau điếng, nó buông rơi băng đạn. Mặt nó đổi sắc thành màu tím. Nó nghiến răng, rít lên,
    - Tiên sư cha nhà mày! Ông cho mày biết tay. Từ nay mày chỉ còn nước bò thôi, hết đi được nữa rồi! Con ơi!...
    Nó cúi xuống rút con dao găm đeo trên dây lưng. Một tay nó cầm bàn chân phải của tôi, tay kia dí mũi dao vào nhượng chân. Chỉ một giây đồng hồ nữa là gân nhượng chân tôi bị cắt! Tôi sẽ thành phế nhân!

    - Ngừng tay ngay!
    Tiếng quát của ai đó làm cho tên khát máu chùn tay, mũi nhọn của con dao găm vừa chạm lớp da khuỷu chân tôi thì ngừng lại.
    Người vừa quát là cán bộ Vấn.
    - Đồng chí có nhiệm vụ gì ở đây? Sao lại định cắt gân chân người ta?
    - Thủ trưởng ơi! Thằng này hỗn láo quá! Nó chửi tôi. Tôi phải dạy nó một bài học.
    Cán bộ Vấn nghiêm giọng,
    - Chuyện gì cũng phải báo cáo với cấp trên. Đồng chí không được tự tiện.
    Hung thần họ Lê đi vòng sang cửa chính, khom mình lượm cái băng đạn. Nó lườm lườm nhìn tôi với đôi mắt căm hờn,
    - Tiên sư cha mày! Số mày còn may lắm đấy!
    Tôi cũng nghiến răng, trợn mắt, nhìn ngay mặt nó,
    - Tổ mẹ mày! Đồ con chó!
    Cán bộ Vấn ra lệnh,
    - Đồng chí Tưởng ra khỏi đây ngay! Từ nay, nếu không phải phiên trực, tôi cấm đồng chí léo hánh tới đây.
    Chờ cho tên Tưởng qua khỏi cổng, cán bộ Vấn mới bước tới sát cửa phòng giam, nhỏ giọng nói với tôi,
    - Chuyện đâu còn có đó. Anh Long yên chí nằm nghỉ đi, đừng lo nghĩ gì cả.
    Viên Trung Úy Cộng-Sản tên Bùi Văn Vấn này là dân Hải-Dương. Anh ta làm quản giáo ở đây từ ngày mới lập trại.

    -----o-----

    Đêm tháng Năm, muỗi vo ve...
    Ngoài rào có tiếng chân người lội lõm bõm dưới nước; chắc đó là ông già Khê người dân tộc Tày? Đêm nào già Khê cũng đi cắm cần câu cá dọc theo con suối.
    Nhà của già Khê nằm sát rào Trại 4. Trước khi trốn trại, mỗi lần tôi đi ngang qua rào, ông cụ tốt bụng này thường dúi cho tôi một gói ớt hiểm, kèm với lời dặn dò,
    "Ở nơi thâm sơn cùng cốc này, nhớ mỗi ngày làm một quả ớt hiểm để chống sốt rét, ngã nước!"

    Có ánh đèn pin loang loáng, rồi tôi nghe già Khê lớn tiếng hỏi người nào đó,
    - Làm gì mà ngồi đây thế? Thấy hết hồn... tưởng ma!
    Người kia trả lời,
    - Suỵt! ... Suỵt!... Cháu... ngồi ...chơi...
    Tiếng người này nhỏ nhí, nhưng tôi vẫn nghe được đó là tiếng vệ binh Đèo Văn Thắng. Trại 4 có hai vệ binh tên là Thắng. Đèo Văn Thắng người Cao-Bằng, hiền như bụt nên chúng tôi gọi là "Thắng Phật". Tính nết "Thắng Phật" trái ngược hẳn với "Thắng Bo" Hồ Ngọc Thắng người Bắc-Thái rất độc ác dữ dằn. Gặp điều không vừa ý, "Thắng Bo" đánh tù không nương tay. Chữ "Bo" là từ chữ "Porteur" tiếng Pháp, có nghĩa là "phu khuân vác". Biệt danh của hai vệ binh tên Thắng đều do anh em tù Trại 4 đặt ra, và truyền miệng với nhau.

    Già Khê lại lớn tiếng thắc mắc,
    - Ngồi chơi mà chong súng như canh kẻ trộm? Có báo động hử?
    - Không...không...cháu ngồi chơi mà...
    - Ừ! thôi nhá! Có rảnh vào nhà rít điếu thuốc lào rồi hãy về...
    - Vâng...vâng...
    Sau đó tôi nghe mấy tiếng “Thịch! Thịch! Thịch!...” trên nền đất, có lẽ già Khê đang dậm dậm gót chân vài cái cho ráo nước?
    Rồi tiếng chân bước xa dần, đêm trở lại với mớ âm thanh hỗn độn của ếch nhái, côn trùng...

    Tôi đang thiu thiu sắp ngủ thì có bóng người bước vào. Người đó vỗ nhè nhẹ bên hông tôi,
    - Dậy! Dậy mau! Ban chỉ huy trại thấy anh tiến bộ nên xét tha cho anh về lán đấy!
    Tên vệ binh cúi xuống lấy chìa khóa mở còng tay cho tôi, rồi y đi vòng ra ngoài đầu hồi tháo chốt cái cùm chân.
    Bất ngờ nghe lệnh được tha về đội lao động, tôi vừa ngạc nhiên, vừa mừng rỡ.
    Tôi chưa đứng vững, tên bộ đội đã thúc giục,
    - Đi mau! Anh lên "khung" gặp trực trại, ký giấy tha rồi về lán cho sớm!

    Tôi thấy ngoài trời tối đen như mực, nên chùn bước,
    - Tối thế này làm sao thấy đường mà đi? Mọi đêm, các anh dẫn tôi đi đâu cũng có cái đèn bão mà?
    - Hôm nay chỉ lên ký cái giấy thôi, cần gì đèn với đóm?
    Linh tính báo cho tôi biết, hình như có điều gì không ổn, nên tôi vội ngồi bệt xuống bực cửa,
    - Tôi không đi đâu! Muốn tôi đi, phải có đèn, đi không đèn thì vệ binh gác trên chòi sẽ bắn tôi chết!
    Tên bộ đội thấy tôi ngồi ì ra trước thềm, bèn rút túi, lấy ra một khúc nến. Y bật quẹt đốt nến lên, trao cho tôi,
    - Đây! Đèn đây, anh cầm lấy rồi đứng lên đi đi!
    Tôi ù lì,
    - Nếu anh đưa cái đèn bão, tôi sẽ cầm đi ngay. Cây nến này ra gió là tắt liền, tôi không đi đâu!
    Tức quá, nó quát ầm lên,
    - A! Cứng đầu hả? Anh không đi, tôi điệu anh đi!
    "Huỵch! Huỵch!"
    Bị hai cái báng súng đánh vào vai, đau lắm, nhưng vẫn không nao núng, tôi cứ ngồi ôm chặt cây cột cửa không chịu buông.

    Sau cùng, thằng vệ binh đành quàng khẩu súng ngang vai để hai tay nó được tự do nắm cổ áo tôi, lôi ra cửa. Biết mình không đủ sức vật nhau để cướp súng, tôi đành ôm cánh tay kẻ thù, nhe răng cắn tới tấp. Đau quá, nó đành buông tôi ra. Tay xoa chỗ bị cắn, miệng nó chửi,
    - Đồ chó cắn càn!
    Tôi la lên,
    - Anh muốn bắn tôi phải không? Bắn thì bắn bây giờ đi! Tôi không ngu mà bước ra cổng cho anh bắn đâu! Tôi biết tỏng... tòng... tong... âm mưu của anh rồi!

    Hình như câu nói đó làm cho tên vệ binh chạm nọc, nó ấp úng,
    - Ấy! Ấy! Tôi không bắn anh đâu! Mà sao anh biết? Ơ ...ơ ...ơ...
    Bộ dạng bối rối của thằng cai tù kèm với câu “Mà sao anh biết?...” khiến tôi suy ra ngay,
    “Đúng rồi! Tụi nó gài cho mình không đèn đóm đi ra cổng để giết mình! Mấy thằng bộ đội chong súng ngoài kia đang ngồi phục kích chờ bắn mình chứ đâu phải ngồi chơi?”

    Thấy chết đến nơi, tôi đánh nước liều, chõ mồm về hướng các lán tù, tôi gào lên,
    - Anh em ơi! Người ta giết tôi! Anh em ơi! Chúng nó bắt tôi đi ra khỏi rào để bắn tôi! Anh em ơi! Cứu tôi với!
    Ngay từ lúc đôi bên giằng co, đã có vài người tù ở Lán 1 và Lán 5 ló đầu ra theo dõi. Nghe tiếng tôi kêu cứu, họ cũng hét ầm lên,
    - Không được giết người! Không được giết người!
    - Chúng nó giết tù! Anh em ơi! Chúng nó giết tù! Anh em ơi!
    Tiếng la lớn nhứt tôi nghe được, rõ ràng là tiếng của Đại Úy Phạm Xuân Độ.

    Gặp cảnh bất ngờ, tên bộ đội đứng ngẩn người, không biết xử trí ra sao.
    Bỗng có ba tiếng súng chỉ thiên phát ra từ chòi gác ngoài cổng trại. Rồi một tốp bộ đội ôm A.K chạy túa vào sân. Tên trưởng toán vệ binh thét lớn,
    - Tù làm loạn hả? Vào lán! Đóng cửa lại! Đứa nào lớ ngớ ngoài hiên chúng ông bắn bỏ mẹ! Nghe chưa?
    Có tiếng lên đạn, "Cà róch!... Cà rách!..."

    Tôi bị tống năm, sáu báng súng vào ngực, vào lưng, rồi bị đẩy vào nhà kỷ luật trở lại. Hai phút sau, còng, cùm khóa xong. Vệ binh tản mát dần. Cảnh vật lại yên tĩnh như không có gì xảy ra.
    Trại tù đèn tắt tối thui, nhưng tôi yên tâm nhắm mắt ngủ, vì tôi tin tưởng rằng qua khe vách liếp của các lán tù, thế nào cũng có vài đôi mắt đang theo dõi sự an nguy của tôi.

    Sáng hôm sau, trước khi nghe tiếng kẻng xuất trại lao động, có bốn, năm người bị gọi lên trình diện cán bộ an ninh của trại, trong số này có anh Phạm Xuân Độ. Đại Úy Biệt Động Quân Phạm Xuân Độ là một người đàn em trong đơn vị tôi. Tôi và Độ thân nhau như anh em ruột.

    Khi đi ngang qua nhà giam, Độ lớn tiếng, cốt cho tôi nghe,
    “Thái Sơn ơi! Đàn em không bỏ đại ca đâu! Đại ca ơi!”
    Tôi ngồi nhìn theo bóng chú Độ, lòng bồn chồn, thấp thỏm không yên.
    Chừng một tiếng đồng hồ sau, nhóm tù dính líu tới vụ lộn xộn đêm qua được thả về. Ngang qua chỗ tôi ngồi, Độ lại phát thanh bổng,
    “Thái Sơn ơi! Chỉ có một tờ kiểm điểm, không nhằm nhò gì.”

    Nghe vậy, tôi mới thấy lòng nhẹ nhõm, hết lo âu.
    Mấy cái báng súng đêm trước đã khơi động những chấn thương cũ trong thân thể tôi. Tôi chợt thấy ngực mình đau nhói một cách kỳ lạ.
    "Bục!...Bục!...Ục!...Ục!..."
    Ruột gan tôi như đang lộn lạo, sôi sùng sục. Có một vật gì tròn tròn, mềm mềm như cái bong bóng đang tìm đường chui qua cổ họng tôi để thoát ra ngoài.
    "Ộc!...Ộc! Phè!...Phè!..." Máu từ ngực tôi vọt qua hai hàm răng, văng tung tóe trên đùi và trên nền ván gỗ.
    Tôi ói máu liên tục. Lúc này, trước mắt tôi chỉ còn những đốm sao chớp chớp, lập lòe. Rồi tất cả tối sầm lại, đen đặc. Tôi gục đầu hôn mê trên chiếc còng tay...
    "Lai tỉnh đi Long! Long ơi!... Lai tỉnh đi Long!..."
    Tôi mở mắt ra, thấy mình đang nằm thoải mái trên nền đất nhầy nhụa, hôi tanh, tay không còng, chân không cùm. Ông thầy thuốc Nam của trại một tay bóp miệng cho tôi thở, tay kia không ngừng giựt giựt mớ tóc mai bên thái dương tôi.

    Cán bộ Nghiễm trực trại, đang đứng trước cửa theo dõi. Thấy tôi mở mắt tỉnh lại, y buột miệng,
    - Tưởng đi luôn rồi chứ!
    Sau đó y ra lệnh cho tên lính gác,
    - Dẫn nó ra suối!
    Thế rồi, sau nhiều ngày ủ mình trong bộ quần áo kaki đầy máu me, cứt đái hôi thối, tôi được đi tắm. Sức yếu, hai chân lại đau, tôi đi không nổi, đành phải bò. Tới cổng, tôi níu vào hàng rào đứng lên, cố gắng lần mò từng bước. Có hai anh bạn đánh liều chạy tới đỡ, dìu tôi đi. Thấy thế, vệ binh cũng làm ngơ.
    Trong lúc tôi đi vắng, một anh bạn tù bị bắt làm công tác vệ sinh nhà giam với một thúng tro.

    Tới suối, tôi tụt hết quần áo, lết nhanh xuống dòng nước mát. Hai tên lính canh đã ghìm súng ngồi sẵn trên bờ. Cán bộ Nghiễm ra điều kiện,
    - Anh Long có mười phút tắm gội. Cấm không được lặn!
    Tôi bỏ ngoài tai lời đe dọa, cứ gục đầu xuống uống đầy một bụng nước, rồi lặn ngụp, vò đầu vò tai. Những con cá lòng tong bu vào gặm nhấm lớp da phủ vảy máu mủ chưa khô trên ống quyển. Lúc đầu, răng cá làm cho những vết thương chân của tôi thật là đã ngứa. Sau đó máu tươm ra, tôi bắt đầu cảm thấy xót, thấy đau.

    Buổi chiều, trực trại sai hai bạn tù kè nách đưa tôi lên phòng làm việc. Tôi phải viết hai tờ tự kiểm, phải thành tâm hối hận về hành động trốn trại vừa qua để xin ban chỉ huy trại khoan hồng.
    Tôi nại cớ hai tay bị cùm, bị đánh, đã tê dại, không cầm bút được. Thế là một anh bạn gốc Không Quân đang ngồi tỉa bắp trên kho bị điệu vào ghi chép tờ tự khai cho tôi. Tôi nói anh bạn muốn viết gì thì viết, rồi tôi nhắm mắt ký bừa, không cần đọc lại. Lúc nộp hai tờ tự kiểm cho cán bộ, hình như anh ta đã ghi lộn họ Vương của tôi thành họ... Nguyễn thì phải?

    Trong thời gian chờ cán bộ của Nha Quân-Pháp Bộ Quốc-Phòng Cộng-Sản từ Hà-Nội về chấp cung, tôi không được đi ra ngoài. Mọi sinh hoạt tiêu, tiểu đều ở ngay chỗ nằm. Hằng ngày, ông thầy thuốc Nam của trại có nhiệm vụ đi vứt cứt đái cho tôi. Biết tôi bị nội thương, ông ta lén dấu cho tôi vài viên xuyên tâm liên. Ông thầy thuốc này cũng là tù cải tạo. Tù mắc bịnh gì ông ta cũng cho uống xuyên tâm liên! Từ thời ông ta đảm nhận công tác y tế của trại, tôi chưa thấy ai chết vì xuyên tâm liên cả.

    Ngày Chủ Nhật, trại được nghỉ lao động. Hai cổng trước sau đều bị khóa. Tên lính gác trên chòi cao ngồi ngủ gà ngủ gật. Các bạn tù túa ra sân, người thì tay chân bận bịu với ca cóng trong việc nấu nướng, kẻ tụ họp đánh cờ, vài anh khác mải mê tập thể dục, dưỡng sinh. Có bóng người lạng qua cửa nhà cùm.
    "Vèo!...Vèo!...Độp!...Độp!..." vài cục đường thẻ và mấy củ khoai lang luộc được quăng vào nhà kỷ luật.
    Hai củ khoai bay tuốt vào góc phòng, ngoài tầm tay với. Còn hai cục đường vì nhẹ, nên rơi nơi bục cửa, tôi chụp lẹ, rồi đưa ngay vào mồm.
    Oái oăm làm sao! Cục đường trong miệng lại nằm kẹt ngay chỗ cái răng đã bị tên Lời đập gãy, tôi đau điếng người! Cả hàm răng tê tái, cứng đờ, cục đường nằm trong họng mãi không chịu tan.
    Hai ông bạn tù vừa ném đồ ăn cho tôi, một ông là Hải Quân Thiếu Tá Trần Văn Căn, bạn cùng lớp Trần Quí Cáp, người thứ nhì là Đại Úy Vương Thành Lân Khóa 19 Võ-Bị.
    Lâu ngày mới thấy chất ngọt, nước dãi trong mồm tôi tiết ra ào ào, nuốt không kịp.
    Tới trưa hôm đó mới khổ! Tôi chưa kịp cởi quần đã bị "Tào Tháo" đuổi, bắt tại chỗ! Tay còng, chân cùm, tôi đành nằm chịu trận.
    Chờ mãi, tôi mới thấy bóng dáng ông thầy thuốc Nam trước cửa nhà bếp. Tôi lên tiếng gọi, rồi mắc cỡ, nói với ông ta rằng vì bị trúng gió, tôi đã "bĩnh" ra quần.
    Ông lang sốt sắng chạy vội lên gặp cán bộ trực trại. Tôi được "chiếu cố" cho ra suối tắm rửa lần nữa.
    Hai ngày sau, vào lúc xế chiều, cán bộ Vấn xuất hiện. Đứng chân trong, chân ngoài ngạch cửa, anh ta dặn dò,
    - Ngày mai có người từ trên Bộ xuống chấp cung. Tính mạng của anh coi như an toàn rồi đấy! Tôi cũng mừng cho anh. Có điều là cần kín miệng.
    Nói vừa xong câu, anh ta vội vàng xoay lưng, bước đi.

    ---o---

    Chín giờ sáng ngày hôm sau, tôi ngồi đối mặt với một thượng úy của Nha Quân-Pháp Cộng-Sản. Công tác chấp cung xảy ra đúng ba ngày.

    Ngày thứ nhứt...
    Tay nhấn cái nút "Play" màu trắng, đồng thời với cái nút "Record" màu đỏ của chiếc cassette để trên bàn, tên cán bộ bắt đầu cuộc thẩm vấn,
    - Trong thời gian ở Trại 4 này, cán bộ và chiến sĩ của trại có làm điều gì trái với chính sách của đảng và nhà nước khiến cho anh và các trại viên khác bất mãn không?
    Tôi thoáng nghĩ,
    "Phủ bênh phủ, huyện bênh huyện, mình có nói ra những hà khắc, bất nhân của cán binh trại này, chưa chắc hắn ta đã làm được điều gì thay đổi. Mà không chừng, tố cáo những gì mình chứng kiến, có khi còn mang vạ vào thân..."
    Hai bàn tay xếp trên đùi, tôi tránh đôi mắt người đối diện,
    - Thưa cán bộ, tôi thấy rằng ở trại nào thì chế độ cũng như nhau. Tôi không có điều gì để khiếu nại cả.
    - Vậy thì, nguyên nhân nào đã khiến anh vượt trại?
    - Tôi trốn trại là để đi tìm tự do.
    - Sao lại phải đi tìm? Bao giờ học tập xong, anh sẽ được trả tự do thôi!
    Ngẩng đầu lên, thấy vẻ mặt người sĩ quan Cộng-Sản không có nét gì là giận dữ, tôi đánh bạo,
    - Thưa cán bộ. Cán bộ có thể cho tôi biết, đến bao giờ thì khóa học của tôi mới chấm dứt?
    Thừ người ra một phút, viên thượng úy nhịp nhịp cái bút chì trên mặt bàn,
    - Cái ấy cũng tùy, một năm, vài ba năm, tùy nơi các anh...

    Lúc đó mắt tôi chợt nhìn thấy trong góc phòng một cái giá súng, trên đó dựng bốn khẩu A.K của vệ binh. Một ý nghĩ thoáng qua,
    "Hai giây đồng hồ để nhảy từ đây tới cái giá súng. Một giây chụp khẩu A.K. Một giây kéo cơ bẩm. Hai giây vượt qua cửa sổ. Một phút sau có mặt trong vườn sắn. Lính canh trên chòi gác không thể quan sát được phía sau vườn sắn. Phải tốn ít nhất là năm phút, vệ binh mới tập họp xong. Chỉ cần năm phút phù du ấy là ta đã lên tới Lũng Ngàn rồi!"
    Tiếng gõ nhịp bút chì chợt ngừng thình lình. Tôi liếc mắt thấy vẻ mặt hơi thất sắc của tên cán bộ. Hình như hắn ta đã thấy mắt tôi đang dán vào cái giá súng?
    Y vụt xô ghế, đứng dậy,
    - Thôi anh về nghỉ, ngày mai ta làm việc tiếp.
    Tôi chột dạ, nhưng cũng không tỏ vẻ bối rối. Phải chống hai tay lên ghế lấy đà, tôi mới từ từ đứng lên được. Lúc này tôi chợt sực tỉnh: sức tôi yếu quá! Tôi đứng còn khó khăn, nói chi tới chuyện chạy, nhảy, leo trèo?

    Ngày thứ nhì...
    Bước vào phòng trực, tôi không còn thấy cái giá súng A.K trong góc nhà nữa. Bên ngoài cửa sổ thấp thoáng bóng vệ binh ôm súng, rảo bước đi qua, đi lại.
    Chờ cho tôi ngồi xuống ghế, viên sĩ quan quân pháp chỉ tay vào một cái bịch giấy dày cộm trên bàn,
    - Tôi đã có toàn bộ hồ sơ quân bạ của anh Long ở đây. Đầy đủ hết! Từ bản tướng mạo công vụ, cho tới từng cái giấy phạt, giấy khen, huy chương, khai sinh, giá thú ... không thiếu bất cứ thứ gì. Nếu không tin, anh có thể tự tay kiểm tra lại, xem tôi nói có đúng không?
    Rồi y rút ra đưa cho tôi mấy tờ huy chương và bản tướng mạo công vụ của tôi. Thoáng nhìn thôi, tôi đã biết đó là thứ thật.
    Thấy tôi có vẻ không hứng thú với việc đọc mớ giấy tờ kia, hắn từ tốn cất chúng vào bao trở lại, rồi gật gù,
    - Hôm nay chương trình sẽ là nghe vài cuộn băng.

    Cuộn băng thứ nhứt dài nửa giờ ghi lại phiên tòa ngoài trời, cách đây không lâu, xử một anh tù cải tạo tên Phê (?) trốn trại ở đâu dưới Vĩnh-Phú hay Thanh-Hóa gì đó. Tiếng loa vang vang lời kết tội phát ra từ miệng một "cải tạo viên", có lẽ là trật tự hay thi đua,
    "Tên ngụy quân này đã ngoan cố vượt trại, không chịu học tập! Đề nghị xử tử!"
    Hàng chục người khác nhao nhao tán đồng,
    "Đồng ý! "..."Nhất trí!"..."Đồng ý!"..."Nhất trí!"...
    Một người nữa phát biểu,
    "Thằng này đã cướp súng bắn lại cán bộ! Phải xử tử nó ngay!"
    Đám đông lại thét gào,
    "Xử tử!"..."Xử tử!"..."Xử tử!"...

    Một ý kiến khác,
    "Chúng tôi không an tâm học tập khi tên ác ôn này còn sống và tiếp tục quấy rối chúng tôi..."
    Khán giả dường như đã say máu,
    "Xử tử nó đi!"..."Xử tử nó ngay!"..."Xử tử nó!"..."Xử tử!"...

    Đa nghi cách mấy tôi cũng không thể nói cuộn băng này là giả tạo được! Rõ mồn một, đấy là tiếng nói, tiếng la, tiếng hét của đồng đội tôi. Tôi không thể nghe lầm: Đồng đội của tôi đang tranh nhau đòi giết bạn mình!
    Là một tù nhân sắp ra tòa lãnh án, tôi không mảy may sợ hãi cái chết, nhưng những tiếng la hét của những người đồng ngũ lại làm cho tôi đau đớn vô cùng.
    Cuộn cassette dài có nửa giờ, vậy mà tôi cảm như mình đang trải qua một cuộc tra tấn dài vô tận. Ngón đòn cân não đã có hiệu quả! Lòng đau như cắt, hai lá nhĩ lùng bùng, đầu tôi choáng váng như muốn nổ tung vì những tiếng thét đầy man rợ,
    "Xử tử!"..."Xử tử!"..."Xử tử!"..."Xử tử!"...
    Cuộn băng ghi âm chấm dứt không có đoạn kết của phiên tòa. Viên thượng úy xoi mói nhìn vào mặt tôi, như tìm đọc phản ứng của tôi, rồi y bồi theo một câu, như phát đạn ân huệ,
    - Anh Phê bị xử bắn rồi đấy anh Long ạ!
    Thấy tôi ngồi lặng thinh, hắn ta nói nhỏ,
    - Tôi không cần hỏi thêm anh về lai lịch hay thành tích nữa làm gì. Chúng tôi có đủ tài liệu và hồ sơ để xác định tội trạng của anh rồi. Tuy nhiên, tôi cũng mạnh miệng bảo đảm rằng, tội của anh chưa đến mức bị xử tử hình. Tin tôi đi!

    Sau khi được uống một bát nước lạnh, tôi tiếp tục ngồi nghe cuộn băng thứ nhì, cuộn băng ghi lời phát biểu của hai vị đại tá bị Cộng Quân bắt tại mặt trận Ban-Mê-Thuột.
    Cuộn băng chót là một buổi học tập, phê bình, kiểm thảo của một nhóm sĩ quan cấp tướng và đại tá.
    Qua hai cuộn ghi âm vừa rồi, tôi nhận ra giọng nói của những vị tôi đã từng dưới quyền, đã từng thân thiết. Vẫn giọng nói xưa, nhưng những lời tôi nghe được lại như từ miệng ai đó, tôi chưa từng gặp, chưa từng tiếp xúc bao giờ!
    Trong cơn bão tố cuồng điên, con thuyền quốc gia của dân tộc tôi chìm nhanh quá! Giữa biển khơi không thấy bến bờ, những người sắp chết đuối thấy vật gì bồng bềnh trước mắt, cứ ngỡ rằng đấy là một cái phao, đâu ngờ đó chỉ là đám bọt nước mà thôi!
    Thực tình, từ ngày mất nước, tôi chưa bao giờ có ý oán trách bất cứ ai, kể cả các cấp chỉ huy và bạn đồng ngũ của tôi. Tôi chỉ thấy xót thương cho bạn bè mình, và buồn cho số phận của chính mình.
    Người cán bộ xếp dọn đồ nghề, rồi nói câu chấm dứt buổi thẩm cung,
    - Thôi! Mai ta tiếp tục anh Long nhé!
    Tôi khập khiễng trên đoạn đường từ ban chỉ huy trại về buồng giam, sau lưng là một họng A. K.

    Ngày chấp cung thứ ba...
    Viên thượng úy xoa xoa hai bàn tay vào nhau,
    - Hôm nay chủ đề trao đổi giữa chúng ta sẽ là: “Quốc-Gia và Cộng-Sản.” Tôi sẽ không đánh đập anh đâu. Đừng e ngại, sợ sệt, cứ việc phát biểu một cách công tâm. Tôi cho phép, và khuyến khích anh nói thật lòng mình, về những gì anh cho là sai, là đúng của hai chế độ. Mục đích chuyến công tác của tôi lần này chỉ có thế!
    Tôi ngồi ngẩn mặt ra. Thật là ngoài mức tưởng tượng! Tôi đã một lần nếm mùi cái “kinh nghiệm thương đau" của kẻ bị tra khảo vì tội trốn trại rồi, nên tôi biết, trong thời gian chấp cung, tù vượt ngục nào cũng bị đánh cho tới bò lê, bò càng, cả tháng sau, thân mình còn ê ẩm.

    Tôi nghĩ lần này cũng lại bị đánh, bị buộc tội trối chết, rồi phải tỏ ra ăn năn, hối lỗi những việc mình đã làm, sau cùng là ký bản cam kết, hứa hẹn sẽ không còn tái phạm nữa...vân vân.
    Ấn nút cho máy ghi âm chạy, thẩm vấn viên hất hàm,
    - Theo anh, cuộc chiến tranh vừa qua chính nghĩa thuộc về phe Quốc-Gia hay Cộng-Sản?
    Tôi đáp liều,
    - Mỗi bên tham chiến có lý lẽ riêng để bênh vực cho chủ trương của phía mình. Người Cộng-Sản có lý của họ, còn chúng tôi, có lý của chúng tôi.
    Người hỏi cung lắc đầu, nghiêm giọng,
    - Anh hãy nói thẳng ra ý kiến của cá nhân anh. Phải là "ý kiến tôi thế này, ý kiến tôi thế kia!" Không được nói quanh quanh, nói chung chung kiểu..."chúng tôi thế này, chúng tôi thế kia..."
    Tôi nuốt nước bọt rồi trả lời thẳng thừng,
    - Tôi chiến đấu có chính nghĩa vì tôi là người tự vệ, Miền Bắc là kẻ xâm lược.
    Hắn ta vội át giọng tôi,
    - Anh nói sai rồi! Chúng tôi mới có chính nghĩa vì chúng tôi chiến đấu để giải phóng Miền Nam thoát ách cai trị của ngoại bang.
    - Không có ngoại bang nào cai trị Miền Nam cả. Việt-Nam Cộng-Hòa là một nước độc lập.
    Y hét lên,
    - Độc lập giả tạo! Thực chất Ngụy-Quyền Miền Nam chỉ là tay sai của đế quốc Mỹ.
    - Việt-Nam Cộng-Hòa là một quốc gia đồng đẳng với các nước khác trên thế giới. Miền Nam có chính phủ riêng, hiến pháp luật lệ riêng. Tổng Thống và Quốc Hội nước Việt-Nam Cộng-Hòa là do dân bầu lên, có nhiệm kỳ hiến định hẳn hoi, sao lại gọi là tay sai được?

    Tôi ngừng lại, chờ xem ý kiến của người đối diện ra sao thì thấy y đã tắt máy.
    Ngồi im một lát như để tĩnh tâm, rồi thật chậm rãi, hắn ta ôn tồn trở lại,
    - Tôi sẽ không đấu lý với anh nữa. Vì nếu cãi nhau thì anh sẽ ở vào thế yếu, còn tôi ở thế mạnh, không được công bằng. Từ bây giờ tôi chỉ đặt câu hỏi. Anh được tự do trả lời theo ý anh! Như vậy có được không?
    Thấy tôi gục gục đầu, hắn nhấn nút cho máy quay, rồi tiếp tục,
    - Anh nói rằng Miền Nam là tự do, vậy hãy diễn tả cái tự do đó thể hiện ra sao ngay trong cuộc đời của chính anh.
    - Tôi lớn lên trong một chế độ mà trong đó, chúng tôi muốn nói gì thì nói, nghe gì thì nghe, đọc gì thì đọc. Không bị ai nhồi nhét tư tưởng này, tư tưởng kia vào đầu. Ngay như tôi là một thiếu tá, mà suốt mười hai năm quân ngũ tôi chưa bị bắt buộc phải vào dự một buổi học tập chính trị nào cả. Những hiểu biết về Cộng-Sản, hay Tự-Do là do cái vốn kiến thức thu thập từ thực tế và tự tìm hiểu qua báo chí, sách vở. Không ai ép buộc tôi phải tôn thờ chủ nghĩa này, đả phá chủ nghĩa kia.
    - Nếu nói rằng Miền Nam tôn trọng tự do tín ngưỡng, thì tại sao lại có những cuộc biểu tình, xuống đường của Cha, Cố, Giáo Dân cũng như của Tăng Ni, Phật Tử?
    - Chính vì có tự do nên mới xảy ra những chuyện xuống đường, phản kháng, nếu không có tự do thì toàn dân sẽ câm như hến.
    - Anh có là một thành viên của đảng Dân-Chủ không? Nếu một người lính mà không là đảng viên đảng Dân-Chủ thì có bị thiệt thòi gì không?
    - Thú thật tôi không để ý đến vụ đảng phái. Tôi không gia nhập đảng nào. Tôi cũng chưa thấy đảng nào công khai gây ảnh hưởng trong đơn vị tôi bao giờ.
    - Trong thời gian qua, anh đã có dịp tiếp xúc với dân chúng Miền Bắc, anh có nhận xét gì về nếp sống của dân chúng Miền Bắc không?

    Thấy có dịp giải tỏa ấm ức, tôi hứng chí nói một mạch,
    - Miền Bắc và Miền Nam khác hẳn nhau. Ở trong Nam, người dân có thể sống theo ý mình muốn. Còn Miền Bắc là một xã hội có quy củ, có khuôn phép. Từ vấn đề cơm, áo, gạo, tiền, nhà cửa, ruộng vườn, cái gì cũng có tiêu chuẩn cả. Cái gì cũng tem phiếu, sổ sách. Hàng còn nằm trong kho quốc doanh có một giá, tới lúc tuồn ra ngoài, nó thành giá khác, đắt gấp chục lần. Lao động xã hội chủ nghĩa thì người này dựa vào người kia. Làm việc hợp đồng, vần công chỉ là chuyện lãng phí nhân lực. Tôi đã thấy có một mảnh ruộng cỡ nửa sào, mà ào xuống mười người, với mười con trâu, và mười cái cày. Họ làm việc chừng một giờ đồng hồ, mà chấm công là một ngày. Thời giờ còn lại, mạnh ai nấy đi canh tác riêng để cải thiện. Lý thuyết là không có quyền tư hữu, tất cả là tài sản chung, nhưng trên thực tế, ai cũng lo mưu cầu lợi ích riêng, vì ai cũng thiếu thốn cả. Có lẽ vì thế mà mấy chục năm nay Miền Bắc vẫn nghèo, không khá lên được.

    Tôi thấy kỹ thuật thẩm vấn của người Cộng-Sản có vẻ na ná với kỹ thuật khai thác của Đức Quốc-Xã thời Thế Chiến thứ 2 trong những tài liệu mà tôi đã đọc qua. Thoạt đầu, với đôi ba câu hỏi bâng quơ, tù binh được nói thoải mái thả giàn vài phút. Sau đó, thẩm vấn viên mới ra tay, bằng những câu hỏi dồn dập, tới tấp, loanh quanh, lẩn quẩn một vấn đề, làm cho óc người bị thẩm vấn rối tung lên, không biết đâu mà chống đỡ.

    Với những câu hỏi ngoắt ngoéo, viên thượng úy Cộng-Sản đã cố gắng moi móc những gì tôi cất dấu trong đầu về cuộc đời tôi, từ thuở mới di cư, đến khi ngập ngũ, rồi tới ngày rã ngũ.
    Trong thời chiến, tôi đã qua lớp Tình-Báo Tác-Chiến Singapore, rồi nhiều năm, đảm nhận chức Trưởng Phòng Quân- Báo của Bộ Chỉ-Huy Biệt Động Quân, Quân-Khu 2, Việt-Nam Cộng-Hòa. Tôi đã thẩm vấn rất nhiều tù binh, và đã hoàn tất nhiều bản cung từ.
    Do đó, tôi đủ bản lãnh để luồn lách, tránh né những bí mật liên quan tới sinh mạng những người đã cộng tác với tôi thời trước, như tên tuổi các mật báo viên trong mạng lưới mật báo của Phòng 2 Biệt Động Quân Quân-Khu 2, danh sách các cán binh chiêu hồi đã hướng dẫn các chuyến xâm nhập vào lòng địch của tôi trong thời gian 1972- 1973.

    Chỉ sau vài câu hỏi trùng lặp, tôi đã nghiệm ra ngay chủ đề của cuộc "thi vấn đáp" trường chinh hôm ấy là nhằm khai thác tin tức liên quan tới "Vai trò của Chính-Trị và Tôn-Giáo trong Quân-Đội Việt-Nam Cộng-Hòa" Về cả hai lãnh vực trên đây, quả tình, tôi chỉ là một tay ấm ớ, nên người tra hỏi chẳng biết được gì.
    Cứ thế, trừ đi cỡ sáu, bảy phút cho hai lần đi tiểu, và khoảng mười phút cho bữa ăn trưa với một củ khoai lang luộc, tôi phải trả lời hàng trăm câu hỏi trong thời gian dài từ sáng sớm tới xế chiều. Tôi không nhớ có bao nhiêu cuộn băng mới đã được thay, mấy lần pin mới được lắp vào máy.
    Chấm dứt ngày làm việc cuối cùng, không chỉ người bị chất vấn, mà ngay cả người đặt câu hỏi cũng thấy mồ hôi vã ra đầy mặt.

    Người cán bộ châm điếu thuốc lá, rít một hơi, rồi trao nó cho tôi,
    - Anh Long ạ! Tôi đã thực hiện công tác phỏng vấn này với một ông sư, một ông cha, một nghị sĩ, một dân biểu, hai cấp tướng, hai cấp đại tá, và ba người cầm đầu đảng phái chính trị. Mỗi anh có nhân cách riêng khi đối diện với tôi. Cũng những câu hỏi ấy nhưng mỗi người trả lời khác nhau. Mỗi anh có lý lẽ riêng. Anh là người tuổi nhỏ nhất và có địa vị thấp nhất mà tôi đã gặp trong công tác này đấy! Bây giờ tôi có một câu hỏi riêng tư với anh. Câu hỏi cuối cùng. Anh có vui lòng trả lời tôi không?

    Tôi rít một hơi thuốc dài, nuốt ực vào, ém khói trong phổi, thấy tỉnh táo dần,
    - Vâng! Tôi sẽ trả lời cán bộ.
    - Nào! Anh hãy thành thật, tuyệt đối thành thật, trả lời tôi: Quan niệm của anh ra sao đối với sự sống và sự chết?
    Tôi nhìn thẳng vào đôi mắt người đối diện, dò chừng. Hình như hắn ta không có âm mưu gì chứa ẩn trong câu hỏi. Tôi hắng giọng, rồi nhỏ nhẹ trả lời, rõ ràng từng tiếng một,
    -Thưa cán bộ. Tôi nghĩ, đời tôi bây giờ có sống cũng chẳng thấy vui thú gì, thì nếu chết, tôi cũng coi như là trở về cùng cát bụi. Tôi không có điều gì phải hối hận hay vướng bận cả.
    Viên thượng úy Cộng-Sản đứng lên, bàn tay y xiết bàn tay tôi một cái rất nhẹ, rồi buông ra ngay. Y nói với tôi, nhưng có vẻ như nói một mình,
    -Tiếc thay! Anh lớn lên ở Miền Nam. Nếu ngày đó anh không di cư, thì có lẽ, giờ này, những người tầm cỡ như tôi, muốn gặp mặt anh cũng là một điều khó khăn.

    -----o-----

    Buổi trưa sau ngày hoàn tất hồ sơ thẩm vấn, đầu óc thật thoải mái, tôi nằm im, đón nghe trong gió vọng về những âm thanh quen: tiếng ve sầu rên rỉ trên Lũng Ngàn, tiếng chân trâu kéo gỗ nặng nề qua đoạn đường quanh, tiếng xẻng cạo chảo bên nhà bếp. Gần tôi nhứt là tiếng "kẽo! kẹt!" của loài mọt gỗ đang đục khoét cái cột giữa nhà.
    Tôi ngửa cổ nhìn lên nóc tranh, trước mắt tôi là cảnh một con ruồi xanh đang cố gắng một cách tuyệt vọng tìm cách thoát khỏi cái màng lưới nhện. Thân phận tôi giờ đây ví như thân phận con ruồi xanh trên kia, không hơn, không kém. Nhện và ruồi là hai động vật khác loài. Chúng giết nhau để sinh tồn. Còn tôi và những người đang giam cầm tôi lại cùng chủng loại.

    Tuần lễ sau, vào giờ cơm chiều, cán bộ Vấn bước vào, ngồi trên bệ cửa, rút bao Cửu-Long ra, bật lửa châm cho tôi một điếu. Chờ tôi hút xong điếu thuốc lá thơm, anh ta mới mở lời,
    - Bà mẹ anh ngày xưa đẹp nhất làng Trác-Châu đó! Anh có biết không?
    Tôi trố mắt,
    - Cán bộ có lớn tuổi hơn tôi nhiều đâu? Làm sao mà cán bộ biết điều này?
    - Ngày anh bị đưa về cùm lần đầu ở trại này, tôi đã đọc qua lý lịch của anh rồi. Tôi biết tên bố mẹ anh và tất cả họ hàng bên ngoại của anh nữa. Nhà tôi ở sát rào nhà cụ Ngãi, ông ngoại của anh. Thời còn là con gái, bà cụ sinh ra tôi là bạn thân của bà cụ nhà anh. Mẹ tôi nói hồi đó mẹ anh có làn da trắng như trứng gà bóc. Mẹ anh không lấy người trong làng, lại đi lấy người làng bên. Sau khi bố anh bị giết, mẹ con anh đã bỏ xứ, ra đi biệt tăm. Không ngờ sau đó gia đình anh di cư vào Nam, và anh đã làm tới chức thiếu tá. Dù gì thì chúng ta cũng là người cùng làng...
    Tới lúc đó, tôi mới hiểu lý do vì sao viên sĩ quan Cộng-Sản này lại nương tay với mình.
    Cán bộ Vấn thọc tay vào túi, lôi ra một cái phong bì. Mở phong bì, móc cái ảnh cỡ 6x9 cm đưa cho tôi, anh ta nói nhỏ,
    - Anh Long có thơ. Nhưng tôi không được phép đưa thơ cho anh. Tôi "diếm" cho anh cái ảnh của vợ con anh. Nhớ giữ kín đừng cho ai biết.
    Nói xong câu này, Vấn nhét vào tay tôi một điếu thuốc nữa, rồi đứng lên, lững thững đi về hướng nhà bếp.
    Có lẽ cái thư chứa tấm hình đã tới trại trong thời gian tôi tại đào. Trong hình là vợ tôi bế thằng con út ngày nó vừa biết lật. Nay chắc thằng bé đã biết nói, biết chạy rồi?
    Ấp cái ảnh vợ con vào lòng, tôi nghe rõ ràng, tim mình đang thổn thức...
    Tôi được nhìn thấy mặt bố tôi lần cuối cùng (1946), ngày tôi lên bốn tuổi. Còn thằng con tôi, không biết suốt đời, nó có dịp nào nhìn thấy mặt bố nó hay không?
    Từ lúc đó cho tới tối mịt, cứ lâu lâu, tôi lại dở cái ảnh ra xem.

    (Vợ và con trai của VMLong-1975)
    Vằng vặc trăng trôi...
    Tôi nằm quay mặt về hướng Tây. Cửa chính của phòng giam không bao giờ đóng. Ngoài kia ánh nguyệt chan hòa.
    "Tưng!... Tửng!... Từng!... Tưng!..."
    có tiếng đờn ghi ta vọng cổ bay sang từ Lán 1. Tiếp đó là một câu hò (hay sàng xê) não nuột,
    "Đêm nay trăng sáng...(á!) lung linh, em ngồi trông trăng.
    Lòng nhớ thương anh, mà lòng... (ừ!) buồn mông mênh.
    Mình cách xa nhau rồi...(à!) Mình mất nhau muôn đời.
    Đêm ngồi trông trăng, mà mắt lệ ...(ý! à!) tuôn rơi..."

    Tôi không phân biệt được giọng hò này là của ông trung tá con rể bà Bút Trà, hay là của ông đại úy con rể cụ dân biểu Hoàng Kim Quy?
    Ánh trăng lùa tiếng đờn tràn qua cửa phòng giam.
    "Từng!" ..."Tưng!"..."Tứng!"..."Tứng!" ..."Tưng!"...
    Nhịp đờn bỗng rối rít hẳn lên, quện vào tiếng hát, xoắn lại như con chốt, rồi vút lên thật cao,
    " Trời ơi! ... Bởi sa cơ giữa chiến trường thọ tiễn
    Nên Võ Đông Sơ đành chia tay vĩnh viễn Bạch Thu ... Hà...
    ...Tưng! Từng!...Tưng! Tửng!...Từng! Tưng!... Ư...ưng... ư...ưng..."

    Giữa đêm trăng lạnh, vô tình, khúc "Võ Đông Sơ" đã như mũi dao nhọn, xoáy vào tim người nghe...
    Ngày xưa tôi là chúa ghét vọng cổ. Cứ thấy mấy anh kép cải lương "miệt rừng" trong đơn vị vừa cất giọng,
    "Biên cương lá rơi, Thu Hà em ơi!”
    ... tôi lại bấm bụng cười thầm, lỉnh nhanh đi chỗ khác.
    Vậy mà giờ đây, giọng ca của mấy ông nghệ sĩ tay ngang cũng làm cho tim tôi xốn xang. Tôi nằm trằn trọc hoài mà không nhắm mắt được. Đêm sao quá dài...

    -----o-----

    Từ đầu tháng Sáu, sau giờ ăn trưa mỗi ngày, tôi được mở còng cùm vài phút để đi vệ sinh. Chuyện ỉa đái của tôi xảy ra ngay trong vòng rào mà vệ binh cũng phải kè kè đi kèm. Khi tới đầu Lán 11, vì sợ thối nên tên bộ đội đành dừng lại, ôm súng đứng canh, cách nhà cầu chừng sáu chục thước. Mắt nó cứ lom lom theo dõi những người tù trên đường ra nhà xí. Nó soi mói, kiểm soát kỹ càng những ống vầu chứa nước họ xách theo để rửa đít. Nó sợ bạn tù lén lút liên lạc tiếp tế cho tôi!

    Bọn cai tù không thể ngờ rằng, trước khi tôi được mở cùm, đã có hai ba anh bạn tới ẩn mình trong cầu tiêu rồi. Họ tranh nhau nhét vào miệng tôi, cục đường, củ khoai, và cả những viên thuốc bổ. Tôi chỉ được phép ở trong chuồng xí có năm phút. Trong năm phút, tôi vừa ăn, vừa đại tiểu tiện, vừa nói chuyện với bạn bè.

    Hàng ngày, bạn tù chia phiên nhau giúp đỡ cho ba người đang bị phạt. Các anh Thiếu Tá Hoàng Văn An, Đại Úy Vương Thành Lân, Đại Úy Nguyễn Hữu Quang, Đại Úy Phạm Xuân Độ, và Đại Úy Đỗ Dũng là những người tôi gặp mặt thường xuyên, ngoài ra còn nhiều bạn khác nữa.
    Họ lo cho tôi vào giữa trưa, và lo cho anh Trụ, anh Cả vào lúc xế chiều. Nếu hôm nào cả trại phải đi lao động suốt ngày, thì các anh trực lán sẽ làm công tác cứu trợ.

    Thời gian này người tù mang cơm cho nhà kỷ luật là Nguyễn Hữu Quang, bạn cùng khóa Võ-Bị của tôi. Những khi có dịp thuận tiện, anh Quang thường lén lút ém thêm phần ăn cho người bị giam.
    Cũng may những chuyện này không đổ bể. Chứ cai tù mà biết được thì các bạn tôi chỉ có nước vào cùm!

    Trong cảnh hoạn nạn, tôi đã không bị bạn bè bỏ rơi. Những sự trợ giúp ấy đã khiến tôi tăng thêm sức lực cả về thể chất lẫn tinh thần. "Khốn khó có nhau, là huynh đệ chi binh!" phải gặp cơn nguy biến mới thấy cái cao đẹp của tình đồng đội.

    Những tháng tiếp theo, tôi và hai anh bạn bị đưa đi vòng vòng, lần lượt nhốt trong các trại tù quanh vùng Cẩm-Nhân, Yên-Bình. Mỗi khi tới trại mới, ba “cải tạo viên” vượt ngục lại trở thành những cái bao cát cho bọn vệ binh của trại đó thực tập võ nghệ.

    Cuối cùng chúng tôi bị dẫn vào Trại 2 trong Tích-Cốc, nhốt chung với một tay "Papillon" của trại này. Anh ta nằm trong căn bìa của nhà kỷ luật, cách tôi một tấm phên.
    Ghé mõm sát cái lỗ nhỏ dưới chân vách, tôi hỏi nhỏ,
    - Này! Tên gì? Cấp gì?
    - Thường! Đại úy!
    - Đi lúc nào?
    - Sau các cha một tháng.
    - Mấy người?
    - Bốn.
    - Ba ông nội kia đâu?
    - Thoát rồi!
    - Còn cha? Sao lại nằm đây?
    - Mình bị sa ruột, giữa đường đành bỏ cuộc, bị dân quân bắt, dẫn về giao lại cho trại, rồi bị tống vào đây.
    - Đã bị chấp cung chưa?
    - Rồi!
    - Có bị đánh không?
    - Tơi bời! Đau lắm các cha ơi!

    Mấy ngày sau, người đưa cơm của Trại 2, vốn là một đại úy Biệt Động Quân thì thầm với tôi rằng,
    "Một toán vệ binh của Trại 2 đã kêu gọi được ba người bạn của anh Thường ra đầu hàng rồi. Nhưng ngay sau đó, chúng bắn chết hết ba người này, rồi đổ hô là họ bỏ chạy lúc ban đêm!"
    Nghe chuyện này, tôi nhớ lại cái đêm trời tối đen như mực cách đó không lâu, nếu tôi nghe lời tên vệ binh, bước ra khỏi cổng để lên ban chỉ huy ký giấy cho về đội lao động, thì tôi đã bị bắn chết rồi!

    Cuối năm 1978 có tin Trung-Cộng sắp đánh Việt-Cộng, ba chúng tôi lại bị còng dính vào nhau đưa lên xe, vượt sông Lô, qua đèo Khế, ghé Tân-Trào, rồi chạy một lèo về Trại Phú-Sơn 4, Thái-Nguyên.
    Tại đây, vừa được tháo còng ra, tôi đã bị tống vào đội trừng giới số 12 toàn là dân vượt ngục, chuyên làm lò gạch. Đồng cảnh ngộ, nên anh em trong đội này đã thương yêu, đùm bọc lẫn nhau như người thân trong một nhà.
    Tháng Ba năm 1979 quân Tầu ào qua biên giới, chúng tôi lại bị còng từng cặp, đưa lên Molotova, chạy một mạch qua thủ đô Hà-Nội về tuốt miệt Hà-Nam, Phủ-Lý.
    Trong lúc chờ phà vượt sông Hát, đoàn xe bị dân chúng ném đá tơi bời. Tù chỉ còn nước ôm đầu, úp mặt xuống sàn xe. Thì ra dân chúng tưởng chúng tôi là tù binh Trung-Quốc!
    Đến khi biết trên xe là tù cải tạo Việt-Nam Cộng-Hòa thì dân chúng lại đua nhau ném chúng tôi lần nữa! Chúng tôi lại lo ôm đầu, úp mặt. Nào ngờ, lần này đầu cổ, tóc tai lãnh toàn là xôi, đường, kẹo bánh, xu hào, cải bắp!
    Quý hóa hơn mọi món quà mà chúng tôi nhận được ngày hôm đó là, lần đầu kể từ khi bại trận, chúng tôi lại được nghe hai tiếng "Hoan hô!" từ miệng của đồng bào tôi.
    Dù chỉ có vài tiếng "Hoan hô!" rụt rè phát ra trong đám đông thôi, đã khiến đôi mắt tôi cay xè. Nhìn sang bên, tôi thấy mặt anh bạn chung còng cũng nhạt nhòa nước mắt...
    Từ ấy, cứ vài năm một lần, tôi lại bị chuyển sang trại mới, cuối cùng là Z30 D Hàm-Tân.

    Tới năm 1988 tôi được tha.
    Nhớ lại, một ngày mùa đông năm 1965, tôi đã quỳ xuống giữa vũ đình trường Lê-Lợi Trường Võ-Bị Quốc-Gia Việt-Nam để tuyên thệ rằng sẽ đem xương máu mình bảo vệ tổ quốc, phục vụ đồng bào. Sau khi đứng lên, tôi trở thành một sĩ quan Biệt Động Quân. Qua bao nhiêu năm xông pha nơi chiến trường, rồi trầm luân trong tù ngục, tôi vẫn ghi tạc trong lòng một lời khuyên,
    “Thà làm một viên ngọc nát, chứ không làm một viên ngói lành!"

    Vương Mộng Long
    Seattle, tháng 3 năm 2012












    __._,_.___




    .


    __,_._,___


    Last edited by thuykhanh; 07-08-2012 at 12:59 PM.

  5. #5
    Nhà Lầu đất's Avatar
    Join Date
    Sep 2011
    Posts
    424
    TK ơi
    hôm đ đọc bài này trong sở, định đọc một tý rồi thôi nhưng thấy hay và cảm động quá nên xem một mạch không dừng lại được.
    đ có điều thắc mắc không hiểu bây giờ ông bị tàn phế tới mức nào rồi nhỉ tội nghiệp ghê.
    bài của K có kèm hình ông và vợ con ông không?
    Last edited by đất; 07-08-2012 at 05:36 PM.

  6. #6
    Biệt Thự thuykhanh's Avatar
    Join Date
    Sep 2011
    Posts
    4,342
    Đất thân ,

    Điện thư K. nhận được không có hình vợ con ông VML.
    Em K. cũng trốn trại 3 lần nên bây giờ K. biết là em K. đã bị đối xử sao rồi.
    Mỗi lần nghe kể hay đọc những chuyện của người tù cải tạo là mỗi lần K khóc. Thật không tưởng tượng nổi!

  7. #7
    Nhà Lầu đất's Avatar
    Join Date
    Sep 2011
    Posts
    424
    đây hình ảnh tác giả và tấm hình tác giả ôm ấp trong tù,


  8. #8
    Biệt Thự thuykhanh's Avatar
    Join Date
    Sep 2011
    Posts
    4,342
    Cảm ơn Đất đã dán hình của vị cựu SQ quả cảm và vợ con ông.
    Ông VNL học khóa 20 trường VBQG, tk có 1 người bạn học cũng học khóa 20,
    ra trường vào Binh chủng ND và đã hy sinh.
    tk sẽ mượn huy hiệu NH đăng hôm trước để vinh danh họ:



  9. #9
    Biệt Thự thuykhanh's Avatar
    Join Date
    Sep 2011
    Posts
    4,342
    Có Kiêng Có Lành
    (Chuyện có thật 100%)

    Đây là câu chuyện cá nhân, không liên quan gì tới niềm tin Tôn Giáo.

    Chuyện xảy ra năm 1979, lúc đó tôi mới ở tù “Cải Tạo” về, chưa lập gia đình, lại phải sống với cộng sản nên niềm tin hãy còn … lơ mơ lắm.

    May mắn làm sao khi đi hỏi vợ thì lọt vào một gia đình rất sùng đạo Phật. Mọi chuyện quan trọng liên quan tới “Quan, Hôn, Tang Tế” đều phải nhờ… Thầy xem ngày giờ kỹ càng rồi mới quyết định.

    Hồi đó, gia đình vợ tôi tin tưởng tuyệt đối Thượng Tọa Thích Thiện H... (trụ trì tại chùa Pháp Hoa trên đường Công Lý) nên khi xin cưới đã bắt buộc tôi phải tới nhờ ... "Ngài" chọn ngày. Con rể mới, tốt nhất là ngoan ngoãn nghe lời … mẹ vợ; nên tôi đành nghiêm chỉnh đến chùa thăm … Thầy.

    Chùa Pháp Hoa là ngôi chùa … “uy tín” nhất thời đó, rất dễ tìm. Nhiều người còn gọi đó là chùa “Mác-Lê !!!” do ngay trước cổng có treo hai tấm bảng lớn “Không có gì qúy hơn Độc Lập Tự Do” và “Chủ Nghiã Mác - Lê Nin Vô Địch Muôn Năm” che lấp cả tên chùa; bên cạnh là bức ảnh Hồ Chí Minh vớí nụ cười hiền, trông rất… “đểu.” Thoạt nhìn cũng hơi nản; nhưng là ngôi chùa duy nhất được… cấp “giấy phép hành nghề” nên một người mới ở tù ra như tôi cũng thấy… yên tâm một chút !!!

    Ít nhất cũng không sợ bị bắt về tội "mê tín, dị đoan."

    Tình cờ hôm tôi ghé chùa là vào lúc Chính Ngọ. Ngài… Ngự bắt đầu dùng bữa, nên phải đứng chờ trước sân cùng với cả chục người nghèo đói và các Tăng Ni cấp nhỏ đứng quanh bàn ăn chờ... Thầy.

    Bữa ăn của bậc chân tu cũng… có khác: “Ngài” ngồi thưởng thức một minh. Trước mặt "Ngài" là một tô… "Bún Bò Huế"... chay (?), mấy cái đùi gà rán (chiên)… chay (?) và một miếng “steak” to tướng, cũng là đồ … chay (?) ... "nghe” nói chế biến từ… măng và đậu phụ nhưng được gọt, tiả rất công phu, nhìn mà phát thèm vì trông chẳng khác gì đùi gà rán và steak... thật.

    Thảo nào, trông dáng Thầy cũng ... phương phi lắm.

    Sau khoảng 2 tiếng chờ đợi, bưã ăn vừa chấm dứt, chưa kịp dọn bàn là nhóm “bần dân” khốn khổ đã xông đến tranh nhau dành giật thức ăn còn sót lại.

    Rồi một nữ phật tử bưng thau nước cho Thầy rửa tay. Một nữ nhân khác bưng trà và tăm xiả răng cho Thầy. Dễ thường cũng cả nửa giờ sau Thầy mới quay lại giải quyết công việc cho … thế nhân.

    Là “chuẩn” chú rể, tôi ăn mặc trông cũng… đàng hoàng lắm nên được Ngài chiếu cố tới trước nhất:

    “Thằng kia, nẫy giờ… mày đứng làm gì mà mắt cứ lom lom nhìn tao ăn? Muốn quy y hả? Chùa này không còn chỗ cho người quy y đâu!!!”

    Khi nghe tôi chỉ muốn hỏi việc chọn "ngày lành tháng tốt" để… cưới vợ, Thượng Tọa cũng chẳng cần đối chiếu tuổi của chúng tôi, vội vã “phán” ngay:

    "Cưới với xin gì?... Tháng 9 này kỵ tuổi chồng, tháng 10 kỵ tuổi vợ, tháng 11 kỵ tuổi bố chồng, tháng 12 kỵ tuổi bố vợ, tháng giêng kỵ tuổi mẹ chồng, tháng hai kỵ tuổi mẹ vợ v..v.."

    Tôi nghe mà hoảng qúa, cứ cái đà này thì chắc là…ế vợ mất; Nhưng vẫn phải xuống nước:

    “Thưa Thầy, thế còn những tháng sau nữa thì sao?”

    Phải công nhận là “Ngài” rất thông minh, đáp ngay:
    “Lại còn sao nữa, muốn chết hả? Mấy tháng sau đó thì kỵ tuổi… mấy con bồ cũ cuả anh. Còn rắc rối hơn nhiều !!!”

    Đón tin vui giữa giờ … tuyệt vọng, tôi đành móc ra một món tiền lớn trao tận tay "Ngài" để làm... Công Quả.

    Nhìn đống tiền, Thượng Tọa có vẻ cảm động lắm bèn dịu giọng:

    "Nếu có lòng thành thì việc đời cái gì cũng có ngoại lệ! Có thể làm đám cưới bất cứ ngày nào, tháng nào cũng được !!! vì toàn năm nay là năm... hỷ sự"

    Tôi vốn cũng biết một chút về cách xem ngày giờ; nhưng thấy ông này… hơi quá. Bản tính "nổi loạn" tự nhiên trổi dậy, bèn…tự chọn chọn ngày “xấu” nhất dựa theo lịch Tam Tông Miếu để “thử” xem sao! Rồi về báo với gia đình vợ, cứ xem như là đã nhờ... Thầy.

    Dù sao tôi cũng cảm thấy... hài lòng vì đó là một ngày rất dễ nhớ: Ngày 26 tháng 10 Dương Lịch, tức là ngày Lễ Quốc Khánh thời Đệ Nhất Cộng Hòa.

    Ngày “xấu” thế mà chúng tôi vẫn sống với nhau tới hôm nay, chưa hề một lần to tiếng.

    Cũng xin thú thật là tính tới hôm nay, tôi đã mua nhẫn cưới… tất cả 7 lần, vì các cặp vợ chồng trẻ sau này trước khi cưới đều đến xin cặp nhẫn của chúng tôi đang đeo để… cầu phước. Và tới nay họ vẫn sống tốt đẹp.

    Xin xác nhận cho rõ là mua tới 7 cặp nhẫn cưới nhưng vẫn chỉ… một bà.

    Hóa ra việc đời, nhiều khi cứ tự quyết định lấy mà lại tốt hơn.

    Chúng tôi lấy nhau được mấy năm, khi ông thân sinh cuả bà xã mất, tôi lại được gia đình cử tới chuà Pháp Hoa nhờ vị Thượng Tọa này tới đọc kinh cầu siêu và xem hướng đặt mộ.

    Đã biết mặt tôi, nhất là biết là tôi vẫn chưa… bỏ vợ, Thầy có vẻ vui lắm, nói chắc như đinh đóng cột gỗ… mục:

    “Nếu không nhờ tôi chọn ngày, anh chị chắc chắn đã… lỵ dị rồi!!!”

    Sau thủ tục... nhận tiền, "Ngài" cho phép tôi được đi ké trên chiếc “Toyota” riêng mới toanh tới tận "tang gia" để làm lễ và không quên mang theo chiếc “casstte” trong có băng "Kinh Cầu Siêu" thâu sẵn.

    Vừa đúng giờ “lành” không sai một phút, Thượng Tọa cất giọng trầm buồn:

    "Bây giờ tất cả các con qùy xuống để Thầy làm lễ cầu cho hương hồn người quá cố được... Phiêu Diêu Miền Cực Lạc."

    Mọi người qùy xuống im phăng phắc. Phường Bát Âm cũng im bặt, Thầy trịnh trọng thò tay bấm nút.

    Trong bầu không khí thiêng liêng, nghe được cả tiếng ruồi vo ve trên các mâm cỗ, bỗng dưng có tiếng hát Khánh Ly phát ra từ chiếc “cassette”:


    “Đường vào tình yêu có trăm lần vui, có vạn lần buồn….
    Đôi khi lầm lỡ…đánh mất ân tình cũ …”

    Hóa ra tại đêm trước, Thượng Tọa… “xỉn” qúa, nằm nghe nhạc tình rồi quên đi, sáng ra chưa kịp thay lại cuốn băng… “Kinh cầu siêu.”

    Cũng may cho Thầy, mọi người đều còn đang... bỡ ngỡ thưởng thức Nhạc Vàng, chưa kịp phản ứng gì thì bỗng nhiên có tiếng khóc bi ai:

    “Ối ông ơi, ông đi bỏ lại mẹ con tôi… bơ vơ…”

    Tôi quay nhìn lại thì thấy một bà tương đối còn trẻ mặc tang phục, tay dắt theo hai đứa con.

    Hoá ra đây là … bà vợ hai mà trước đó tôi cũng có nghe phong phanh. Bà Hai khóc một lúc rồi … ngất đi.

    Bà Cả, mẹ vợ tôi thấy thế thì thương cảm lắm, quên hết mọi chuyện ghen tương, hét người đưa Bà Hai vào nhà ... đánh gió. Rồi từ đó "hai chị em" đem tình thương… xoá bỏ hận thù.

    Quả thật Bà Hai đã cứu… vị Thượng Tọa một bàn thua trông thấy!

    Nhưng trước khi ra cửa, Ngài còn lẩm bẩm… gỡ gạc:

    “Nuôi mấy thằng ăn hại trong chùa, đúng là… nuôi ong tay áo. Suốt ngày chỉ rượu với gái! Đã bảo chúng nó mỗi khi nghe nhạc xong, phải “check” lại cẩn thận mà cũng làm không nên than.”

    Rồi Thượng Tọa nhìn tôi:

    “Thiện Tai! Thiện Tai! Con thấy đấy. Có Tin thì… Có Lành !!! Oán thù nên cởi chứ không nên buộc. Nếu không nhờ Thầy xem giờ”tốt” thì hai bà còn ghen tuông tới bao giờ?”


    NHH

    -------------------------
    PS: tk xin đăng thêm lời giới thiệu của TVG:

    Xin gửi quý vị bài viết của BS Nghiêm Hữu Hùng - Y Khoa SG khoa 65-72.

    Lời giới thiệu của TVG:

    Đây chì là một chuyện vui. TVG xin chuyển đến quý vị với sự thận trọng vì có mầu sắc tôn giáo… Nếu nó làm phiền lòng quý vị, thì xin làm phước tùy nghi “delete” chứ đừng chừi tui (vì tui không phải là tác giả bài này!)

    Thân mến,

    TVG.
    Last edited by thuykhanh; 09-14-2012 at 09:34 PM.

  10. #10
    Biệt Thự Triển's Avatar
    Join Date
    Sep 2011
    Posts
    27,365
    Quote Originally Posted by thuykhanh View Post
    (Chuyện có thật 100%)
    Không ai bênh vực sư quốc doanh, nhưng chuyện này thêm thắt và châm biếm nhiều, không đứng đắn.

    Có một chuyện mà tôi thấy hoàn toàn đúng là các chùa thường có một nhóm chị em đàn bà phụ nữ làm công quả lo ẩm thực nhà bếp hay bày biện làm thức ăn chay nhưng cứ cố làm sao cho giống thức ăn mặn. Làm mì căn cũng ráng ép mặt bột sao cho lúc mang đi xào nấu nhìn cho giống thịt vịt quay. Các bà các cô này ớn thật. Tu chi mà tu.

 

 

Similar Threads

  1. Nhứng điện thư để suy ngẫm
    By đất in forum Lượm Lặt Khắp Nơi
    Replies: 1
    Last Post: 06-17-2012, 08:19 AM
  2. Từ điện thư
    By thuykhanh in forum Quê Hương Tôi
    Replies: 32
    Last Post: 05-14-2012, 09:13 PM
  3. Hiểm hoạ rác thải điện tử
    By gbbacninhxx1 in forum Chuyện Linh Tinh
    Replies: 0
    Last Post: 03-18-2012, 08:56 PM

Posting Permissions

  • You may not post new threads
  • You may not post replies
  • You may not post attachments
  • You may not edit your posts
  •  
All times are GMT -7. The time now is 10:38 PM.
Powered by vBulletin® Version 4.2.5
Copyright © 2024 vBulletin Solutions Inc. All rights reserved.
Forum Modifications By Marco Mamdouh