Chợ trời '7 Cây Số'

[Triển]

Ghé ngang chợ trời lớn nhất Châu Âu

André Eichhofer tường thuật từ Odessa

---

(* dịch lại từ tạp chí Spiegel)





Giải vô địch túc cầu ở Ukraine đã chắp cánh cho việc buôn bán ở khu chợ trời lớn nhất Châu Âu: ở khu "7 km" (7 cây số) tại Odessa, những người tiểu thương lợi dụng bán các loại hàng hóa áo mũ giả cho cổ động viên. UEFA bất lực bởi vì những người buôn bán này có đồng minh đầy thế lực đứng phía sau.

Những món hàng mà anh Tayo Abraham muốn bán ngày hôm nay có đường vận chuyển y hệt như con đường hành trình của anh ta đến đây. Nghĩa là hàng hóa được vận chuyển qua Hắc Hải. Đã 5 năm rồi, người thanh niên trẻ 28 tuổi này để lại vợ ở quê hương Phi Châu và tìm cách mưu sinh ở nơi xa, một Châu Âu đầy triển vọng và dừng chân tại bờ biển kỳ cùng nhất của nó.

Abraham ngồi xổm trên lối đi bụi bặm, len lỏi giữa các container xếp giữa chợ trời, cái chợ được đoán lớn nhất Âu Châu. "7 km" là tên gọi của khu chợ trờ dài 7 cây số của hải cảng Odessa nằm ở ven bờ Hắc Hải. Các container dùng để vận chuyển hàng hải được sắp xếp giữa những lối đi ngoằn ngoèo trên một diện tích có độ lớn bằng 110 cái sân đá banh, mà khách hàng lẫn kẻ bán dễ dàng bị đi lạc, nếu các container này không được sơn phết màu xanh dương, xanh lục hay là màu cam theo từng khu. 'Thành phố cảng thiết lập bằng thùng sắt' này đã thu hút 200 ngàn khách ghé sang hàng ngày; tạo nên một doanh thu phỏng đoán đến 20 triệu euro / ngày. Điều hành khu chợ tự hào nói về 60 ngàn công việc qua khu chợ có được và nhấn mạnh tầm quan trọng của khu chợ cho kinh tế địa phương.

Đặc biệt khu chợ "7 km" chỉ có một kiểu thương mại: chợ đầu mối của người buôn lậu và hàng giả. "7 km" được cho là khu chợ đen lớn nhất lục địa Châu Âu. Từ chợ này các người chuyên làm hàng giả hiệu thâm nhập giày giả hiệu Adidas vào thị trường Tây phương, cũng như một cái xắc tay Louis-Vuitton nhái lại chỉ có 15 euro mà giá bình thường là mấy trăm.

Anh Tayo Abraham lấy trong thùng ra một đôi giày thể thao có 3 sọc như của Adidas, anh nói: "thực sự đôi giày này làm ở Trung Quốc hoặc Thổ Nhĩ Kỳ". Đôi giày này anh bán 120 Grwina, tính ra khoảng 12 euro. Mấy đôi có nhãn hiệu độc như cá sấu của Lacoste anh cũng có bán, giá chỉ 15 euro !

Vì nhu cầu lớn nên Abraham đã thuê đến hai container màu cam để chồng lên nhau ở khu chợ "7 km" này. Trong container bên dưới anh làm mấy cái kệ giày cộng một tấm gương bị nứt thiết kế thành một hiệu giày dã chiến, có không gian đi tới đi lui cho khách hàng thử giày. Còn container phía bên trên anh dùng trữ các kiện hàng giày đầu mối cho khách hàng lớn, chuyên mua sỉ ở bến cảng Odessa, rồi đưa lậu sang biên giới thâm nhập vào thị trường Châu Âu.

Cảnh sát và hành chánh khu vực bao che làm ăn

Giải vô địch Âu Châu đến tặng thêm doanh thu cho các người buôn bán ở "7 km". Abraham trục một kiện hàng dép kẹp trong container của anh ra. Quai dép được trang trí bằng hai nụ hoa màu cờ quốc gia Ba Lan, có thêm hình tượng quả bóng và một dòng chữ "Uefa Euro 2012". Anh Abraham nói: "loại dép này tôi bán toàn từng thùng" - cũng bán nhiều giống như loại mũ có EM-Logo hoặc hình tượng Slavek và Slavko nhồi bông của giải, mà bản quyền thuộc về công ty Warner Bros của Mỹ.

Liên đoàn bóng đá Châu Âu UEFA lần đầu tiên dám tổ chức giải vô địch túc cầu sang bên Đông Âu, đã xem nhẹ lợi nhuận của loại thương mại kiểu này. Ông Thibaut Potdevin, người điều hành của UEFA cho biết: "Chúng tôi không biết có bao nhiêu hàng giả trên thị trường, cho nên chúng tôi không đánh giá được sự thất thu."

UEFA thực sự không có nhiều cơ hội tranh đấu với người buôn lậu ở Đông Âu, mặc dù Ukraine đã ra một điều luật trước giải EM hầu bảo vệ nhãn hiệu cầu chứng của liên đoàn bóng đá. Chợ trời kiểu Odessa này có vây cánh đồng minh đầy thế lực. Cảnh sát và hành chánh địa phương bao che cho họ. Ông Anatolij Berladin trưởng khu chợ, từng là phó ty cảnh sát. Ông Oleg Kolesnikow một người quan trọng đứng phía sau khu chợ vĩ đại này ngồi trong hội đồng thị chánh của thành phố Odessa. Ông ta cho biết, đến ngày hôm nay không ai có thể gây phiền hà đến thương vụ của chúng tôi.

Cho đến hôm nay cũng không có ai thực sự muốn thử truy xét. Khu chợ trời "7 km" ở Odessa là một bí mật được phơi bày, chủ nhân chính là những cơ quan Ukraine chuyên trung chuyển hàng giả qua bến cảng từ Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. Anh Abraham thuật lại, người buôn lớn thường hay giao hàng cho anh chuyên hối lộ hải quan bến cảng. Một viên chức của công ty Warner Bros giấu tên nói: "Chuyện quá rõ ràng là hải quan ăn chia trong chuyện buôn lậu này."

Tổng hành dinh của giới buôn lậu

Abraham đã biết hàng trung chuyển sẽ đi đâu qua những người buôn mua lại từng thùng giày thể thao hoặc là dép kẹp EM của anh. Những người buôn lậu này sẽ chuyển hàng hóa qua biên giới xanh đến nước Transnistria cách Odessa 80 cây số. Lằn ranh giữa Moldavia và Ukraine không được quốc tế công nhận đã trở thành địa bàn buôn lậu. Từ chỗ này hàng giả được tràn qua Modlavia vào thẳng Romania, rồi thâm nhậm vào cộng đồng chung Châu Âu.

Điều hành khu chợ thu 300 USD cho mỗi container / tháng. Một cửa hiệu thì cho thuê 1000 USD. Tuy nhiên vẫn còn có lợi đối với những người tiểu thương. Ví dụ như anh Tayo Abraham gốc người Nigeria kiếm được trọn 1200 USD mỗi tháng, hơn gấp ba lần một người dân bình thường ở Odessa.

Ông chủ chợ Berladin thì chẳng muốn biết gì về chuyện buôn lậu hàng giả. Ông nhấn mạnh: "ở chỗ chúng tôi chỉ có chuyện làm ăn đàng hoàng thôi", tuy nhiên ông ta cũng không thể nào xem dấu tay của tất cả 14 ngàn người buôn bán tại đây. Trong một bài hát có câu "Ở chợ 7 km bạn có thể tìm hạnh phúc. Bạn muốn mua bao nhiêu cũng có cho đến khi chóng mặt." - Hàng ngày xe hơi chen chúc vào bãi đậu có đến 10 000 chỗ ở bến cảng này.

Cách xa một tí có một đại lý Epicentr, đại lý này là một chuỗi buôn bán dụng cụ xây dựng, đã tài trợ cho giải vô địch này, nên được phép bán hàng hóa cho cổ động viên. Bãi đậu xe trước đại lý cũng không thiếu, duy chỉ có một điều là trống không.

---

(* nguồn bài viết nguyên tác và hình ảnh: Spiegel)

[V.I.Lãng]

Hi Anh Triển,

hôm qua V thấy chợ trời 8 cây số lận ,

mờ sao hôm nay còn có 7 cây , thiệt là chợ trời ăn gian wa' chừng hà

Thanks Anh .

Trong đời V chưa bao giờ được đi chợ trời giống vậy .

Chỉ được xem qua phim Hàn hay nhạc của Vân Sơn Productions (Vân Sơn In Praha ) mới biết

Chúc Anh mỘt ngày dạo chợ thật dzui nha

[Triển]

Ủa, có chợ trời 8 cây số trong Vân Sơn sao ? Tôi chưa sang Ukraine bao giờ V ơi, mà có sang vào chợ trời 7 cây số này,
chắc cũng không mua được đâu á. Vì Ukraine chưa được gia nhập cộng đồng chung Châu Âu nên biên giới vẫn còn. Lúc về
biên giới họ túm cổ vì đôi giày giả thì quê xệ quá. )

[V.I.Lãng]

...

Tôi chưa sang Ukraine bao giờ V ơi, mà có sang vào chợ trời 7 cây số này,
chắc cũng không mua được đâu á. Vì Ukraine chưa được gia nhập cộng đồng chung Châu Âu nên biên giới vẫn còn. Lúc về biên giới họ túm cổ vì đôi giày giả thì quê xệ quá. )

Anh lại nhắc Ukraine nữa , mấy hôm trước xem mấy ông bà nghị sĩ thượng .... dzõ ... V được cười một bữa thật dzui
.
.
.

Hỏi Anh một tí , hàng giả ở Ukraine chắc là hàng made in china phải không Anh ?
Nếu đúng, với một chợ trời vògn vo 7 cây số như vậy thì nó tiêu thụ hàng tàu nhiều lắm anh nhỉ ?

V gnhe nói bên châu Âu họ bài trừ hàng tàu dữ lắm phải không Anh , chứ hong phải như dân Mỹ thấy rẻ là hốt về nhà rồi .... dụt ... Cái tội dại chỉ làm giàu cho tàu

[Triển]

Anh lại nhắc Ukraine nữa , mấy hôm trước xem mấy ông bà nghị sĩ thượng .... dzõ ... V được cười một bữa thật dzui
.
.
.

Hỏi Anh một tí , hàng giả ở Ukraine chắc là hàng made in china phải không Anh ?
Nếu đúng, với một chợ trời vògn vo 7 cây số như vậy thì nó tiêu thụ hàng tàu nhiều lắm anh nhỉ ?

V gnhe nói bên châu Âu họ bài trừ hàng tàu dữ lắm phải không Anh , chứ hong phải như dân Mỹ thấy rẻ là hốt về nhà rồi .... dụt ... Cái tội dại chỉ làm giàu cho tàu

Tôi không biết hàng giả ở Ukraine có phải là hàng Trung Quốc không, nhưng mà theo bài tôi dịch
lại bên trên ở chợ trời 7 Cây Số thì hàng giả trong đó từ Trung Quốc sang. Nói là Châu Âu chứ
cộng đồng chung Châu Âu đến 27 quốc gia, cho nên mình cũng không rành ở những xứ kia thế
nào. Riêng ở Đức thì tôi thấy hàng Trung Quốc cũng nhiều, và nghĩ là hàng thật chứ không giả.
Vì bán ở các tiệm lớn danh tiếng thì khó có hàng giả dù mang nhãn hiệu Trung Quốc. Ở thập niên
80, 90 thì Trung Quốc được cộng đồng chung Châu Âu cho hưởng đặc lợi thuế nhập cảng hàng
hóa của họ vì là nước đang phát triển nên một số hàng hóa như hàng da, vải vóc v.v.v được giảm
nhiều phần trăm thuế nhập cảng. Việt Nam sau khi ông Bill Clinton ký sắc lệnh bỏ cấm vận cũng
được phép giao thương với Châu Âu, nhưng trễ hơn, vào cuối thập niên 90 và cũng có đặc ân này.
Lúc đó hàng hóa tàu và VN riêng ở Đức thì tôi thấy nhiều lắm. Ở nước khác trong Châu Âu mình
không sống ở đó nên không thể biết được. Hàng hóa đó là hàng thật, nhưng chất lượng nhìn, sờ
tới sẽ biết ngay. Cũng tiền nào của đó .
Từ giữa thập niên 2000 thì theo tôi biết hai nước này không còn được hưởng đặc ân giao dịch
theo "diện" nước phát triển nữa, nên cũng dần dà thấy ít đi. Vì Ý kiện là Việt Nam và Trung Quốc
phá giá giày chẳng hạn. Nhập được ân huệ thuế má, rồi bán rẽ đi nữa, khiến hàng giày da của Ý
không bán được.
Còn kỹ nghệ nặng thì tàu không lấn được thị trường ví dụ xe hơi. Tàu chuyên môn làm xe "hàng nhái"
nhưng kỹ nghệ xe Châu Âu quá lâu đời, tính luôn cả xe Nhật và Đại Hàn nên xe Trung Quốc dùng giá
cả chỉ phân nửa nhưng không ai mua. Riêng dân Đức thì tôi cảm thấy như thế, xe chạy ngoài đường
chưa bao giờ thấy xe Trung Quốc dù họ nhập vào Châu Âu từ khoảng 2005.
Gần đây thì kỹ nghệ điện thoại, máy tính loại máy bảng, thâm nhập thị trường Đức mạnh, không biết
các nước khác ở Châu Âu thế nào. Trong tình trạng kinh tế Châu Âu khó khăn, tôi nghĩ cũng có thể
họ mua hàng Trung Quốc, ví dụ như Laptop Levono là Trung Quốc mua đứt của IBM, còn máy bảng và
smartphone thì họ có cái hiệu Huawei (Hứa Wài )) gì đó thấy các chuỗi siêu thị loại bình dân như
Lidl cũng bày bán theo mùa. Đó là hàng thật của tàu chứ không phải giả. Tuy nhiên chung quanh tôi
thì người quen hoặc đồng nghiệ chưa thấy ai mua dùng.

Tôi viết dài dòng để cho V biết là tàu nó ghê gớm lắm, hàng giả mà hàng thật cũng có luôn. Cạnh tranh
công khai với hàng Âu Tây.