Làm ăn với bài thi tú tài Nga

Julia Smirnova


Bài giải trên mạng internet, đạo luận văn và thầy cô ăn hối lộ. Gần như không có chuyện gì xảy ra trong hệ thống giáo dục của Nga mà không có lường gạt. Cho đến bây giờ chính trị mới muốn làm một chút gì đó bài trừ.





Thủ tướng Nga Dmitri Medwedjew nói hôm thứ hai, "đôi khi tôi thấy tiếc rằng Nga không có múi giờ thống nhất". Sở dĩ ông mơ ước chỉ có một múi giờ duy nhất cho quốc gia rộng lớn như vậy là vì kỳ thi tú tài. Trước đây bốn năm những kỳ thi miệng và thi viết ở trường học hoặc thi vào đại học, được thay thế bằng một kỳ thi tú tài thống nhất trên toàn cõi nước Nga.

Hậu ý cho chuyện này tốt, vì mấy năm trước đây có nhiều chuyện mua chỗ học đại học. Kiểu tú tài loại mới này nhằm ngăn chận tham nhũng ở các đại học và tạo cơ hội cho học trò có tài ở quận huyện được học ở các đại học nổi tiếng. Tuy nhiên cho đến nay mọi việc không hề suôn sẻ mà không có lường gạt

Các kỳ thi ở tất cả trung học của nước Nga xảy ra cùng một ngày vào 10 giờ sáng giờ địa phương. Vì múi giờ khác nhau, học sinh ở Wladiwostok sẽ thi đầu tiên. Lúc học sinh nhận bài thi ở đây thì Mạc Tư Khoa đang vào 3 giờ sáng. Học trò đã lợi dụng sự khác biệt thời gian này.

Và bắt đầu chép bài

Đề thi xuất hiện trên mạng xã hội, rồi có nhiều trang mạng đăng bán bài giải. Hôm thứ hai vừa qua trong lúc thi ở Nga cũng xảy ra như vậy. Medwedjew phẫn nộ, "sau khi ở mạn Đông thi xong tú tài, là chúng chép hết đề thi lên internet và tình trạng chép bài bắt đầu". Mạng xã hội "V-Liên lạc" đã phong tỏa trang của 72 nhóm có phổ biến đề thi.

Tuy nhiên mơ ước có hệ thống thi cử công bằng và so sánh với nhau được, không chỉ thất bại vì lý do múi giờ khác nhau. Trong những năm qua nhiều trường hợp được lặp đi lặp lại cáo buộc chuyện thầy cô đã nhận tiền học trò để giúp đỡ trong ngày thi tú tài. Ở những cấp bậc khác trong hệ thống giáo dục của Nga cũng tái diễn các trường hợp lường gạt.

Hiện nay vụ thi gian lận tú tài đang bị vụ học vị tiến sĩ và cử nhân giả lấn át. Bộ trưởng giáo dục Dmitri Linwanov là một trong những ông bộ trưởng khó ưa trong nội các, hiện bị nhiều đảng phái từ đảng cộng sản đến đảng cầm quyền "Nước Nga thống nhất" yêu cầu từ chức.

Đạo luận văn từ lâu là phạm tội

Cử nhân giả và đạo luận văn tiến sĩ không phải là vấn đề mới mẻ đặc biệt gì ở Nga. Dưới khu xe điện ngầm Mạc Tư Khoa và trên mạng internet có vô số quảng cáo làm bài tập giùm, làm luận án cử nhân hoặc là nguyên một luận án tiến sĩ với giá rẻ.

Đạo luận án tiến sĩ đối với công chức lâu nay là phạm tội. Tuy nhiên đến bây giờ xã hội mới báo động và phía chính trị mới muốn bài trừ tệ nạn lường gạt. Trong mấy tháng qua các Blogger Nga đã lật tẩy nhiều công chức đạo văn luận án tiến sĩ của họ.

Viên chức đặc trách bảo vệ quyền lợi thiếu niên, ông Pawel Astachow đã sao lại 80 phần trăm văn tự cho luận văn khoa học của ông từ luận án tiến sĩ của ông. Ông ta phủ nhận cáo buộc này và châm biếm sự "lật tẩy mơ hồ".

Ông Wladimir Burmatow, một nghị sĩ của đảng "Nước Nga thống nhất" cũng bị cáo buộc là đạo văn. Sau đó ông này tố ngược thêm nhiều cộng sự trong bộ giáo dục cũng đạo văn trong luận án tiến sĩ của họ.

Làm giả như trong đường băng dây chuyền

Xì-căng-đan ngày một lan rộng. Bộ giáo dục cho biết hồi đầu năm, rằng ở đại học sư phạm Mạc Tư Khoa, luận án tiến sĩ giả được sản xuất "như là đường băng dây chuyền". Cựu trưởng hội đồng thi Felix Schamchalow bị bắt vì nghi gian lận.

Rồi bây giờ chính bộ giáo dục Nga cũng bị áp lực. Sáng thứ ba hôm qua công tố viện đã công bố kết quả thanh tra bộ giáo dục. Theo đó "có nhiều vi phạm lớn" trong việc cấp phát học vị khoa học. Có nhiều trường hợp, bộ giáo dục vẫn không rút học vị tiến sĩ, dù đã có đầy đủ chứng cớ rằng các khoa học gia đó đạo văn.

Chủ tịch hội đồng thi đã "phạm pháp" trong việc cấp phát 1323 bằng tiến sĩ trong năm qua. Ngoài ra công tố viện còn cáo buộc các lỗi về hình thức, như 1323 bằng cấp sử dụng kiểu mẫu cũ. Các thanh tra tiếp tục chỉ trích trong bài tường trình, rằng các luận án tiến sĩ được lưu trữ trong những phòng ốc công cộng và "dưới chân cầu thang" khiến dễ dàng xảy ra thất thoát.

Thứ trưởng bộ giáo dục từ chức

Sáu viên chức của bộ giáo dục đã phải bỏ việc. Ông thứ trưởng bộ giáo dục cũng phải từ chức. Ông là người nắm đầu bộ thanh tra phải kiểm soát luận án giả. Ông nói, "tôi hi vọng rằng việc từ chức của tôi có thể góp phần xoa dịu sự căng thẳng không hay mỗi ngày một gia tăng này".

"Sự căng thẳng không hay" khiến người ta nhớ đến tranh cãi giữa các phe đối lập chính trị, dân cử và bộ giáo dục thường xuyên cáo buộc nhau, rằng luận án tiến sĩ của họ toàn là sao chép. Hiện nay có khoảng phân nửa dân cử Nga có học vị tiến sĩ hoặc học vị cử nhân, mà đó là biểu hiện có địa vị học thức ở Nga.

Mỗi năm ở Nga có gần 23 ngàn học vị tiến sĩ và 3000 văn bằng khoa học được cấp phát. Học vị tiến sĩ trong những năm qua ngày càng mất giá trị. Tuy nhiên phía chính trị dường như bây giờ đã quan tâm chuyện này, muốn bài trừ tệ nạn lường gạt và đặt mục tiêu là sự thanh bạch trong lãnh vực giáo dục từ việc thi tú tài đến học vị tiến sĩ.




(* dịch lại từ "Der Handel mit den russischen Abitur-Prüfungen" )