Thời kỳ Hùng Vương

[Triển]

Nhận thức về thời kỳ
HÙNG VƯƠNG

Phan Hưng Nhơn

---

(* nguồn: báo Viên Giác 194)



Sử liệu của con người từ xa xưa để lại trong mọi địa
hạt đều quá mong manh. Vì vậy nghiên cứu về thời kỳ
Hùng Vương là một việc rất khó khăn từng gây phân vân
cho các sử gia.

Nghiên cứu về thời kỳ Hùng Vương không chỉ là
nghiên cứu một giai đoạn lịch sử thông thường mà là
một giai đoạn có thể trùng hợp với quá trình hình thành
của tộc dân tổ tiên của người Việt Nam ngày nay.
Thư liệu về thời kỳ Hùng Vương lại quá mơ hồ hay ít
ỏi nên cũng đã có lắm kẻ đời sau ngần ngại e dè không
dám xác nhận thời kỳ Hùng Vương có thật hay không?
Thiết nghĩ trong công cuộc tìm hiểu về thời kỳ Hùng
Vương, cần phải nghiên cứu tận dụng các tư liệu sử học,
truyền thuyết, những tài liệu nhân chủng học, ngôn ngữ
học và nhất là khảo cổ học về môn này có thể giúp đời
nay tìm tòi được những hiện vật của những nền văn hóa
cổ chôn vùi trong lòng đất có khả năng phục hồi lại bộ
mặt quá khứ của xã hội của thời mà loài người chưa biết
ghi lại lịch sử của mình.

THỜI KỲ HÙNG VƯƠNG

Niên đại của thời kỳ Hùng Vương

Những truyền thuyết hay thần thoại hoặc những tài
liệu thư tịch lịch sử vẫn chỉ giúp cho chúng ta những ấn
tượng bao quát hay những hiểu biết đại thể về thời kỳ
Hùng Vương, nhưng vẫn chưa thỏa mãn được yêu cầu
căn bản: có được những tư liệu chính xác về thời kỳ
Hùng Vương. Để đáp ứng nhu cầu đó, hiện nay các nhà
khảo cứu về thời kỳ Hùng Vương đã phải động viên đến
một nguồn tư tưởng khác đầy khả năng: đó là những tài
liệu khảo cổ.

Tài liệu khảo cổ từng chứng minh trước khi bị xâm
lược và đô hộ, dân Việt Nam đã có những nền văn hóa
phát triển độc lập và phong phú. Vậy hãy tìm những nền
văn hóa khảo cổ nào có thể được xem tương đương với
thời kỳ Hùng Vương? Tiếp đó là so sánh những gì dự
đoán có thể tương đương giữa những tư liệu lịch sử,
truyền thuyết và các chi tiết cụ thể khảo cổ.

Sách Việt Sử Lược ghi 18 đời Hùng Vương dài khoảng
400 năm, từ Trang Vương nhà Chu đến cuối nhà Chu (từ
thế kỷ thứ 7 đến thế kỷ thứ 3 trước Tây lịch).
Sách Đại Việt Sử Ký Toàn Thư chép lại từ sách Lĩnh
Nam Chích Quái cho biết họ Hồng Bàng từ Kinh Dương
Vương đến Hùng Vương thứ 18 dài 2622 năm.

Các sử gia thời Nguyễn, tác giả sách Việt Sử Thông
Giám Cương Mục cho thời gian tồn tại của họ Hồng Bàng
dài 2622 năm là không có căn cứ và đặt câu hỏi: „Tất cả
2622 năm, sự đó không biết sử cũ khảo cứu ở đâu?“.
Do thư tịch xưa có nhiều ý kiến khác nhau như vậy,
nên giới khảo cổ sử học trong mấy năm gần đây phải kết
hợp với truyền thuyết, truyện dân gian, thần tích, dân
tộc học, tài liệu khảo cổ học để nghiên cứu xác định niên
đại của thời kỳ Hùng Vương như sau: