Từ điện thư _ Tập thể dục và sức khoẻ

[Triển]

Tui không nhớ rõ Moderna hay J&J gì đó. Một trong hai loại thuốc này của Mỹ có một loại chích một mũi thôi.

Chị chích được thì tốt. Ông già tui gần đất xa trời chích xong 2 mũi của BioNTech từ hồi tháng 1 rồi. Bên tui loại người trên 80 tuổi mới chích xong. Bên này già sống dai nhách hoài không chết nên số người trên 80 đông lắm, hơn 5 triệu người. Giờ tới loại người liên quan tới hiểm nghèo trong y khoa. Lớp 70 vẫn chưa được chích. Tụi Đức này làm ăn lâu lắc.

[thuykhanh]

Dạ, đó là thuốc chủng ngừa Covid của J&J đó anh thầy, chích một lần và công hiệu được 66%.

BioNTech cũng giống như Pfizer nhưng được làm từ Đức, 2 lần chích cách nhau 3 tuần.
Với Moderna thì 4 tuần.

Bác khoẻ không anh, mình nhớ mài mại hình chụp từ phía sau của Bác và gia đình hôm làm lễ
cho Bác gái ở chùa.

Anh làm việc ờ nhà hay phải vô sở?

Dù đã chích rồi nhưng tk vẫn mang mask, giữ social distance khi đi chợ, và rửa tay với xà bông
thường xuyên anh à.

Mong anh thầy kiên nhẫn và chịu khó giữ gìn sức khoẻ!

[Triển]

J&J không biết có tốt không nhưng nghe nói giá thành cũng rẻ lắm. Hình như chỉ có 10 € 1 liều. Trong khi BioNTech tới 70€ còn phải trữ trong tủ lạnh nhiều mới được. Công ty tui tất cả đều làm việc từ nhà qua mạng. Trời xui khiến sao đó, mà hồi tháng 2 năm ngoái tui vừa đặt chuyển đường mạng Internet ở nhà từ 100 MBit/s lên 400 MBit/s thì là bắt đầu có vụ covid-19. Lúc đó vừa mừng vừa lo. Mừng vì đường internet của mình mạnh, lo vì không biết project chạy thế nào vì không ai gặp ai, mà làm việc thì theo cả team, mỗi người ở mỗi nơi, mỗi hoàn cảnh.
Trong mấy tuần đầu thì cổng mạng VPN của hãng lâu lâu bị trục trặc dù là công ty chuyên về IT. Nhưng rồi nhờ tinh thần kỷ luật và tự giác mỗi nhân viên công ty, project vẫn chạy tốt đẹp. Mỗi ngày đều họp briefing qua video conferrence online không có vấn đề gì. Vấn đề công việc thì không có nhưng có vấn đề sức khỏe. Làm việc ở nhà qua computer thì tự dưng mình ngồi lâu hơn và ít đi lại hơn. Sau mấy tháng mới kỷ luật được với chính mình để ngày nào cũng có một tiếng mấy ra ngoài đi bộ. Và mỗi tuần cũng họp online gia đình. Động viên lẫn nhau.

Bên tui thì kỷ luật dữ lắm. Người thích đi biểu tình chống lockdown thì cứ việc đi biểu tình chống lockdown. Ai không giữ đúng luật lệ thì bị phạt. Tổng kết số tiền phạt tiểu bang tui ở năm ngoái chỉ sau 3 tháng lên gần nửa triệu. Hahaha. Tuy nhiên chánh quyền 16 tiểu bang thì đều hợp nhất một cách làm việc theo đề nghị của liên bang, không có vụ "sứ vùng" như bên Mỹ hay là phép vua thua lệ làng.

Tụi tui rất khỏe nhờ có luyện tập thường xuyên sau thời gian hoang mang ban đầu năm ngoái thôi. Ăn uống nhiều sinh tố, luyện tập siêng năng nên sức khỏe rất tốt. Ông già tui thì chích xong 2 mũi BioNTech hồi tháng 1 không có phản ứng gì. Khiến mình vừa mừng vừa lo. Mừng vì tuổi ông già rất gần lên hàng 3 số rồi mà không bị phản ứng phụ thì đỡ lo, nhưng ngược lại lo vì nếu cơ thể ông già không phản ứng nghĩa là thuốc ngừa chỉ giống như nước biển. Không có phản ứng là không biết kháng thể do cơ thể tạo ra như thế nào có đủ đô cho mấy con vi trùng kia không (???). Tuy nhiên ông anh rể tui ngày nào cũng dẫn cha vợ đi dạo. Ổng cũng hưu trí lâu rồi, 2 cha con dắt díu nhau mỗi ngày đi được một cây số. Ông già tui đi hơn nữa không được. Trong phòng tiếu lâm tui có dán cái mảnh giấy "hành trang". Phải thêm lứa tuổi 100. Gần 100 tuổi tui nghĩ phải thêm điều thành công nhứt là mỗi ngày đi bộ được 1 cây số.

[thuykhanh]

.....Tuy nhiên ông anh rể tui ngày nào cũng dẫn cha vợ đi dạo. Ổng cũng hưu trí lâu rồi, 2 cha con
dắt díu nhau mỗi ngày đi được một cây số. Ông già tui đi hơn nữa không được.

Đến đoạn này người đọc cảm thấy thật ấm lòng.
Thương và cảm phục Bác cùng ông anh rể của anh thầy quá!

Nhờ anh chỉ vẽ và khuyến khích, mình vẫn chăm chỉ đi bộ hằng ngày và cảm thấy khoẻ
hơn trước. Hai người tự làm lấy việc nhà chứ không nhờ ai.

K nghĩ là mình siêng năng vận động cũng giúp phần cho thuốc chủng lưu thông điều hoà
trong cơ thể nên nơi chích không bị nóng rát hay sưng đỏ gây khó chịu.
Cảm ơn anh thầy đã chia sẻ


Viết thêm: Mình muốn hỏi anh thầy việc săn sóc người lớn tuổi trong Nursing home
bên Đức ra sao? Nếu có thể, xin anh vui lòng cho biết với.

[Triển]

[INDENT]

Đến đoạn này người đọc cảm thấy thật ấm lòng.
Thương và cảm phục Bác cùng ông anh rể của anh thầy quá!

Nhờ anh chỉ vẽ và khuyến khích, mình vẫn chăm chỉ đi bộ hằng ngày và cảm thấy khoẻ
hơn trước. Hai người tự làm lấy việc nhà chứ không nhờ ai.

K nghĩ là mình siêng năng vận động cũng giúp phần cho thuốc chủng lưu thông điều hoà
trong cơ thể nên nơi chích không bị nóng rát hay sưng đỏ gây khó chịu.
Cảm ơn anh thầy đã chia sẻ


Viết thêm: Mình muốn hỏi anh thầy việc săn sóc người lớn tuổi trong Nursing home
bên Đức ra sao? Nếu có thể, xin anh vui lòng cho biết với.

Chị nói vụ cảm phục thì như vầy. Anh em trong nhà tụi tui ai cũng tập thể dục rất nhiều nên chỉ thực hành, không dùng lý thuyết. Ngày trước mẹ tui là một ví dụ rõ ràng về vấn đề thoái hoá khớp xương. Bà lúc trẻ ít vận động theo lối thể dục và ở Việt Nam mình ngày xưa không biết đi bộ là gì cả, đến lúc già tự nhiên sẽ không có thói quen này, đến lúc đau khớp thì lại sợ hơn càng không dám đi. Mà càng không di chuyển thì khớp lại càng đau nhức. Cho nên một công hai chuyện, ông anh rể tui cũng lớn tuổi nhiều rồi nên giúp ba vợ cũng là giúp chính mình nên ông ấy cũng cố gắng lắm.

Do bên này ít người Việt, nên không có viện dưỡng lão của người Việt kinh doanh. Chỉ có người Đức làm thôi. Tuy nhiên ai có cha mẹ già ngày càng đãng trí thì sẽ biết lý do. Sẽ quên dần ngoại ngữ. Cho nên nếu có điều kiện thì nên phụng dưỡng cha mẹ già. Chăm sóc từng từng chút một. Để cha mẹ ở trong viện dưỡng lão thông thường là việc chẳng đặng đừng vì lý do ngôn ngữ và điều kiện ăn uống không hợp khẩu vị. Chứ việc chăm sóc y tế thì viện dưỡng lão lý tưởng hơn ở nhà. Tui không biết bên Hoa Kỳ hoặc các quốc gia khác như thế nào, ông chú tui ở Houston nhưng cũng ở nhà con cái chăm sóc nên không rõ ràng, riêng bên Đức thì là như vầy. Trong viện dưỡng lão có 2 loại nhân viên làm nghề điều dưỡng. Một loại nhân viên thường chỉ biết chăm sóc cho ăn uống, đẩy xe đi chơi, chuyển giường, vệ sinh thân thể cho người trong viện.v.v

Một loại nhân viên điều dưỡng thứ hai thì có học vụ y tá. Họ được phép chia thuốc và chăm sóc phần sức khoẻ hằng ngày như đo máu, đo đường.v.v.v. Mỗi viện dưỡng lão thông thường có một bác sĩ từ bên ngoài đến khám định kỳ cho người trong đó.

Ngoài ra các dịch vụ từ cắt tóc đến, vệ sinh móng tay móng chân cũng có thợ bên ngoài đến làm định kỳ. Ngoài ra các trường dạy dương cầm thông thường hay đến viện dưỡng lão giúp vui văn nghệ, họ đến đàn không công cho người già nghe, hoặc các người làm nghệ thuật từ thiện, họ đến đọc truyện, diễn kịch y hệt như ở bệnh viện nhi đồng. Vụ đàn thì thấy thường nhất, hồi xưa hai đứa con gái tui còn nhỏ học đờn hay đi đờn nên tui biết rõ, đến lúc mẹ tui nằm viện dưỡng lão thì tui mục kích và cảm phục truyền thống này. Không biết các quốc gia khác có không, ở đây thì là như vậy.

Tuy nhiên việc các viện dưỡng lão đối xử tệ với người già cư ngụ cũng có. Lâu lâu cũng có ồn ào trên báo chí truyền thông. Lý do thông thường là do đồng lương ít ỏi, mà nhân viên nào thiếu kiên nhẫn sẽ hằn hộc và tàn nhẫn với cư dân của viện. Cho nên khi chọn lựa viện dưỡng lão nếu đã phải đưa cha mẹ vào viện vì lý do nào đó, thì phải dò hỏi, xem xét kỹ lưỡng. Chúng ta có sự lựa chọn mà. Nói đến lựa chọn thì phải nói đến giá cả. Điều bất di bất dịch là tiền cao thì dịch vụ sẽ tốt hơn. Điều này tui nghĩ là thường tình. Ở đây trung bình một chỗ trong viện dưỡng lão rẻ nhất cũng phải 3000 euro, mắc nhất thì khoảng 7, 8 ngàn. Tuỳ theo thời còn đi làm đóng bảo hiểm điều dưỡng già bao nhiêu thì về già sự lựa chọn sẽ thoải mái hơn. Tuy nhiên con cái cũng có thể chi thêm để cha mẹ được sống thoải mái chị ơi. Lẽ thường là như vậy.

Nhiều người không hiểu, nhất là những người ở Việt Nam, cứ nghe đến hải ngoại già đi là bị "tống" vô viện dưỡng lão. Con cái không có tình người là sai. Thật ra trong viện dưỡng lão về việc bảo đảm chăm sóc y tế mới tốt. Ngược lại thì quạnh hiu tuổi già vì không có con cháu kế bên hằng ngày. Cứ nhìn tình hình bà ca sĩ Lệ Thu trước khi tử vong vì covid-19 thì dễ cảm thông. Nếu bà sống ở viện dưỡng lão có khi lại không bị tình trạng đó. Bên này cũng có các nhà "phức hợp" (tiếng Việt sau này bên VN, xin lỗi không biết tiếng Việt là cái gì, hồi xưa Việt Nam không có loại kiến trúc và xã hội kiểu này) - House complex có sẵn các chuyên viên điều dưỡng như một viện dưỡng lão và có cơ sở buôn bán tạp hoá thực phẩm .v.v.v người già sống trong đó nếu còn minh mẫn và tự lo được thì cũng có tự do đi lại ra ngoài, chỉ khác là có đội ngũ chuyên gia theo dõi. Loại cơ sở nhà dưỡng lão kiểu này thì có rất nhiều bên này, và cũng khá mắc mỏ.

Cuộc sống trong viện dưỡng lão hàng ngày thì lúc nào cũng vậy thôi. Y hệt bệnh viện, tuần có tờ thực đơn cho chọn món. Tuy nhiên ai có cha mẹ ở trong đó mà có điều kiện đều thường xuyên đem thức ăn vô phụng dưỡng cha mẹ vì khẩu vị. Con người là như vậy, rất dở so với loài vật, khi sinh ra cần có cha mẹ chăm sóc, lúc về già thì trở thành trẻ con cần có con cái chăm sóc. Chăm sóc ở nhà hay để người ta chăm sóc giùm ở viện dưỡng lão thì tuỳ theo hoàn cảnh mỗi gia đình. Chỉ đơn giản như vậy.

[thuykhanh]

Cảm ơn anh thầy cho biết chi tiết về tổ chức cũng như cách điều hành
và sinh hoạt hàng ngày ở các Viện dưỡng lão bên ấy.

Qua điện thư của ông Thượng nghị sĩ tiểu bang, mình mới được biết hơn nửa số tử vong vì Covid-19 ở PA là từ những nơi như viện dưỡng lão
( long-term care facilities like nursing homes).

Anh cho biết Bác đã nhận được thuốc chủng BioNtech từ tháng giêng làm mình thật impressed nên mới hỏi tiếp.

Còn về cách săn sóc về y tế và sinh hoạt thì cũng giống như anh mô tả, tùy theo khả năng tài chánh của gia đình.

[Triển]

Tui cũng rất bất nhẫn khi nghe số người thiệt mạng ở đó hơn phân nửa là ở viện dưỡng lão. Đã sống khép kín rồi vẫn bị họa lây. Có lẽ vì lẽ đó chính trị gia các nước ưu tiên bảo vệ họ trước tiên khi có thuốc chích ngừa.

Đức cũng bắt đầu chậm chạp trong vấn đề chích ngừa. Tui nhớ từ bắt đầu tháng 11 năm ngoái anh chị em tụi tui bắt đầu cật lực theo dõi truyền thông để lấy hẹn cho ông già tui khi nghe 27 tây tháng Mười Hai bắt đầu cho lớp người từ 80 tuổi trở lên. Lúc đó chị tui thì canh gọi điện thoại còn tui thì canh trên mạng vì chích ngừa. Tui đoán biết là gọi điện thoại sẽ không có kết quả khả quan vì số người lấy hẹn quá lớn, đường dây thì quá giới hạn, không khả quan, nên tui canh chừng trang mạng rất dữ. Rốt cuộc khi các IT admin cho trang mạng hoạt động tui lấy ngay được hẹn cho ba chúng tôi. Hẹn đầu là 6 tây tháng 1 hẹn kế là 21 tây tháng 1. Trong vòng tháng 1 là ông già tui đã hoàn chỉnh việc chích ngừa. Như chị thấy, nếu không có tui, rành mạch chuyện mạng miết, còn lâu lắm ông già tui mới có hẹn. Đa số người già bên này nếu không sống ở viện dưỡng lão có đội ngũ bác sĩ chích ngừa di động đến chích thì chính phủ phải viết thư đến động viên họ gọi điện thoại lấy hẹn chích ngừa. Già cả rồi, ù ù cạc cạc có theo dõi tin tức gì đâu mà biết, đến lúc biết thì tranh nhau gọi điện thoại lấy hẹn cũng khó khăn.
Tuy nhiên ngoài ra trong đại gia đình cho đến nay chỉ có ông anh lớn và thằng cháu nhỏ con bà chị là được chích nữa mà thôi vì cả hai đều là bác sĩ, thuộc "diện ưu tiên" cho đợt chích rầm rộ thứ 2 sau đợt cho lứa tuổi 80 trở lên. Việc "chích choát" bên tui rất chậm chạp. Có lẽ tới năm sau mới hoàn thành mục tiêu "cộng đồng miễn nhiễm".

Gia đình em của ông anh rể tui ở đâu bên Mỹ tui không biết, tiểu bang nào đó mà sao chích lẹ quá. Cả nhà được chích hết trơn. Một điều may mắn hiếm có.

[thuykhanh]

AP có bài viết về Bà OzlemTureci, mời anh thầy và Phố đọc:

https://www.thestandard.com.hk/break...rget-is-cancer

[Triển]

Hôm truyền thông phỏng vấn bà Özlem Türeci sau khi nhận huân chương bội tinh của tổng thống Đức trao tặng cho những người có công lao cho quốc gia trong năm nay, tui có nghe bà nói về việc nghiên cứu này đang tiến triển. Hi vọng rằng đây là một kỳ tích chống chọi được căn bệnh ung thư từ bao năm nay.

[thuykhanh]

Chào anh thầy và chào phố,

Ở Mỹ, tỷ lệ chích thuốc chủng ngừa ở mỗi tiểu bang cũng khác nhau.
Trưa nay, cháu Bơ từ Massachusetts gọi về cho biết ngày mai nó sẽ được chích ngừa COVID-19,
cháu Hằng đã được chích Moderna sáng nay.

Các cháu đã ghi danh qua máy điện tính.

Sorry! Máy vi tính của tk trục trặc nên bị trễ.