Thành Kính Tưởng Nhớ

[Ngô Đồng]

Nhạc sĩ Anh Bằng,

Ông thanh thản ra đi lúc 8.59 phút tối nay, ngày 12 tháng 11 năm 2015.

[Triển]

[Lê Nguyễn Hiệp]

Anh Bằng (1926-2015) là một nhạc sĩ nổi tiếng của Việt Nam với số lượng sáng tác khoảng 650 tình khúc để lại cho đời. Ông là một trong những nhạc sĩ tiêu biểu dòng của dòng nhạc vàng và nhạc hải ngoại, là người đã sáng lập Trung tâm Asia vào năm 1980.
Ngoài những tác phẩm của chính ông, Anh Bằng còn là một trong nhóm ba người hợp tác soạn nhạc với bút hiệu Lê Minh Bằng.
****

Tiểu sử

Anh Bằng tên thật Trần An Bường, sinh năm 1926[1] tại thị tứ Điền Hộ, nay thuộc xã Nga Điền, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa giáp giới tỉnh Ninh Bình, cách Hà Nội khoảng 100 km về phía Nam. Năm 1935, ông xa gia đình để học Tiểu chủng viện Ba Làng tại huyện Tĩnh Gia, thuộc tỉnh Thanh Hóa, sau đó ông lại tiếp tục theo học trung học ở Hà Nội. Vì gia đình anh em ông chống Việt Minh, vào thời kỳ kháng chiến chống Pháp, ông bị Việt Minh bắt giam ở trại Lý Bá Sơ. Các anh em ông bị tuyên án tử hình nhưng sau được thả, riêng người anh Trần An Lạc bị Việt Minh thủ tiêu. Ông theo gia đình di cư vào Nam năm 1954 và sinh sống ở khu Bà Chiểu, Sài Gòn cho đến năm 1975.
Trong thời kỳ 1954-1975, ông rất nổi tiếng với nhiều tác phẩm sáng tác và phổ nhạc. Các tác phẩm như "Nỗi lòng người đi" (đánh dấu cuộc di cư vào Nam), "Nếu vắng anh" (phổ từ bài thơ "Cần thiết" của nhà thơ Nguyên Sa), "Hoa học trò (Bây giờ còn nhớ hay không)", "Người thợ săn và đàn chim nhỏ"... đã được các ca sĩ Tuấn Ngọc, Ngọc Lan, Khánh Ly thể hiện rất thành công.

Ông gia nhập Quân lực Việt Nam Cộng hòa năm 1957 ngành Công binh sau chuyển sang Nha Chiến tranh Tâm lý trong Đại đội 2 Văn nghệ đến năm 1962 thì giải ngũ. Cũng trong thời gian trong quân đội, ông là đạo diễn cùng là diễn viên trong ban kịch Liên đoàn Công binh lưu diễn từ Quảng Trị vào Bình Định.[2] Anh Bằng sáng tác vở kịch Đứa con nuôi. Tác phẩm này đoạt "Giải Văn học Nghệ thuật Toàn quốc" thời Đệ nhất Cộng hòa. Những vở kịch khác do ông soạn tiếp theo nhau ra đời là Hoa Tàn Trên Đất Địch, Lẽ Sống và Nát Tan.[3] Sau khi giải ngũ ông tiếp tục hoạt động trên đài truyền thanh VTVN, phụ trách ban Sóng Mới.

Cũng vào thời gian hoạt động ở Sài Gòn, ông hợp tác trong nhóm Lê Minh Bằng quản lý nhà xuất bản và hãng đĩa Sóng Nhạc. Quán cà phê Làng Văn nổi tiếng một thời ở Sài Gòn cũng do ông kinh doanh.

Năm 1975, ông cùng gia đình di tản sang Mỹ ở độ tuổi 50, và vẫn tiếp tục hoạt động âm nhạc với Trung tâm sản xuất và phát hành băng nhạc cassette Dạ Lan (1981-1990). Thời gian sau này ông cộng tác với Trung tâm Asia. Thời kỳ tại hải ngoại, ông sáng tác nhiều ca khúc, đáng kể có "Anh còn nợ em", "Căn gác lưu đày", "Chuyện giàn thiên lý", "Khúc thụy du", "Kỳ diệu", "Mai tôi đi"...

Trung tâm Asia tại Hoa Kỳ đã thực hiện một số chương trình ca nhạc và DVD để vinh danh ông, như Asia 15: Tình ca Anh Bằng (1997), Asia 52: Huyền thoại Lê Minh Bằng (2006), Asia 62: Anh Bằng - Một đời cho âm nhạc (2009), Golden Asia DVD 1: Anh Bằng - Dòng nhạc lưu vong (2011).

Ông mất ngày 12 tháng 11 năm 2015 tại tư gia thành phố Orange Nam California, Mỹ vào lúc 9h tối (giờ địa phương), hưởng thọ 90 tuổi ,sau 8 năm chống chọi với căn bệnh ung thư gan, mặc dù đã chữa khỏi nhưng chứng bệnh lại tái phát.

Gia đình

Nhạc sĩ Anh Bằng có con gái là ca sĩ Thy Vân, người đã đứng ra quản lý Trung tâm Asia, sau đó chuyển giao lại nhạc sĩ Trúc Hồ. Ngoài ra những người con khác của Anh Bằng là Dân, Việt, Nam, Trần An Thanh[4],nhạc sĩ Trần Ngọc Sơn (mất 2010) (tác giả ca khúc Hạnh phúc lang thang) [5]

Nhóm Lê Minh Bằng

Năm 1966, Anh Bằng cùng với hai nhạc sĩ khác là Lê Dinh và Minh Kỳ thành lập một nhóm sáng tác nhạc, ký chung tên là Lê Minh Bằng. Các hoạt động chính của nhóm bao gồm:
• Mở lớp dạy nhạc có tên là "Lớp Nhạc Lê Minh Bằng" tại địa chỉ số 102/8 đường Hai Bà Trưng, Tân Định, Sài Gòn. Ba nhạc sĩ thay phiên nhau giảng dạy về lý thuyết (nhạc lý, ký âm) và thực hành (luyện giọng, xướng âm).
• Thành lập ban nhạc "Sóng Mới", chuyên trình diễn trên đài phát thanh Sài Gòn.
• Cố vấn cho giám đốc hãng đĩa hát Asia là ông Nguyễn Tất Oanh trong việc lựa chọn bài hát và ca sĩ.
• Phụ trách trong việc tổ chức chương trình "Tuyển Lựa Ca Sĩ" được tổ chức hàng tuần ở rạp hát Quốc Thanh, do Đài Phát thanh Sài Gòn thực hiện.
• Sáng tác, xuất bản, và phổ biến nhiều ca khúc mới dưới nhiều bút hiệu khác nhau: Lê Minh Bằng, Vũ Chương, Mạc Phong Linh, Mai Thiết Lĩnh, Mai Bích Dung, Dạ Ly Vũ, Dạ Cầm, Giang Minh Sơn, Hoàng Minh, Trần An Thanh, Tây Phố, Trúc Ly, Tôn Nữ Thụy Khương, Phương Trà, Huy Cường,Vương Đức Long, TH...

Danh mục tác phẩm(chưa đầy đủ)

Ai bảo em là giai nhân, Áo dài quê hương, Áo trắng, Anh biết em đi chẳng trở về, Anh còn nợ em, Anh còn yêu em, Anh cứ hẹn, Anh không lại, Ánh trăng tan, Bài ca của đêm, Bài thơ đan áo, Bây giờ còn nhớ hay không, Bây giờ còn yêu, Bẽ bang, Binh méo Cai tròn, Bỏ phố Đà Lạt, Bóng đêm, Bốn ngả đường quê hương, Buồn xa nhà, Bướm trắng, Cánh phượng hồng thưở xưa, Cả nước đấu tranh, Cám ơn Phật, Căn gác lưu đày, Căn nhà ngoại ô, Chấp nhận, Chia tay hư ảo, Chiều chủ nhật, Cho kỷ niệm mùa đông, Chủ nhật buồn, Chuyện giàn thiên lý 1, 2, Chuyện hoa sim, Chuyện hoa tigôn, Chuyện một đêm, Chuyện người con gái ao sen, Chuyện tình hoa mai, Chuyện tình hoa trắng, Chuyện tình Lan và Điệp 1, 2, 3, Chuyện tình mùa thu, Chuyện tình Trương Chi, Chuyện tình yêu, Chuyến xe hoa buồn, Có một ngày, Cô bé môi hồng, Cỗ bài tam cúc, Cõi buồn, Con đường Việt Nam, Con Rồng cháu Tiên, Còn có bao giờ em nhớ ta, Còn yêu trọn đời, Cuối mùa mưa, Dĩ vãng một loài hoa, Dù nắng có mong manh, Đà Lạt xa nhau, Đánh cờ người, Đêm không ngủ, Đôi bóng, Đừng nói yêu tôi, Đừng như công chúa, Đừng sợ hãi, Đừng xa em, Điệp khúc thương đau, Đường khuya, Em mãi còn tình đầu, Ghé lại một đêm, Gia tài của nó, Giấc ngủ cô đơn, Gọi anh mùa xuân, Gót chinh nhân, Hai mùa mưa, Hai mươi bốn giờ phép, Hạnh phúc lang thang, Hận tình, Hẹn anh đêm nay, Hẹn người kiếp sau, Hoa học trò, Hồi chuông xóm đạo, Huế bây chừ, Huế đã xa rồi, Huế xưa, Huynh đệ chi binh, Kể chuyện đêm vô cùng, Khi mình xa nhau, Khóc mẹ đêm mưa, Khúc ca tình sầu, Khúc Thụy Du, Kinh hạnh phúc, Kỳ diệu, Lạy mẹ con đi, Lẻ bóng, Lỡ một cuộc tình số 4, Lỡ một cuộc tình số 8, Lời tình băng giá, Ly cà phê cuối cùng, Mai tôi đi, Mất anh đêm Giáng sinh, Mất nhau mùa đông, Mình ơi em chẳng cho về, Mộ đời, Một ngày thật buồn, Mưa buồn, Mưa chiều, Mưa ngoại ô, Nam Xương tiếng khóc đêm mưa, Nếu tôi đưa em về, Nếu vắng anh, Ngoại ô buồn, Người ở lại buồn, Người qua phố, Người thợ săn và đàn chim nhỏ, Người thương binh, Người tình mùa đông, Người tình Sài Gòn, Nhớ qua thăm em, Nhớ đêm mưa Sài Gòn, Nhớ Sài Gòn, Như em, Những kiếp hoa xuân, Những tâm hồn cô đơn, Niềm tin, Nỗi lòng người đi, Nổi lửa đấu tranh, Nửa đêm biên giới, Nửa đêm về sang, Nước mắt quê hương, Nước mắt mẹ tôi, Nước mắt một linh hồn, Phải lên tiếng, Như em, Sài Gòn vẫn mãi trong tôi, Sài Gòn kỷ niệm, Sài Gòn thứ Bảy, Sao anh không đến, Sầu lẻ bóng 1, 2, 3, Sông Trà Khúc, Sợi tóc, Sông sầu đôi nhánh, Tango dĩ vãng, Tango tím, Tâm hồn cô đơn, Tập lái vespa, Thăm mộ mẹ, Thiên Ấn tự (Chùa Thiên Ấn), Tiếc thầm, Tiếc thương, Tiễn người sang ngang, Tiếng ca u hoài, Tím cả chiều hoang, Tình đẹp xót xa, Tình là sợi tơ, Tình lẻ loi, Tình nồng cháy, Tình phai, Tình yêu như mũi tên, Tình yêu tuyệt vời, Tôi vẫn cô đơn, Trả em cay đắng mộng vàng, Trả lại, Trúc đào, Truyện Kiều, Từ độ ánh trăng tan, Từ thuở yêu em, Tượng đá và chút suy tư, Vẫn như lầu hoang, Về, Về thăm chốn xưa, Vọng cổ ông đồ, Xin hãy quên tôi.

Ngoài ra ông còn đồng sáng tác nhiều ca khúc trước 1975 với Lê Dinh, Minh Kỳ.
• Ai hỏi tên anh (Minh Kỳ - Dạ Cầm)
• Anh đừng có lo (Dạ Cầm)
• Ba mùa mưa (Minh Kỳ - Dạ Cầm)
• Bóng đêm (Lê Dinh - Dạ Cầm)
• Chỉ hai đứa mình thôi nhé (Lê Dinh - Dạ Cầm)
• Chuyện tình bên hồ Than Thở (Minh Kỳ - Dạ Cầm)
• Đà Lạt hoàng hôn (Minh Kỳ - Dạ Cầm)
• Đêm công viên (Minh Kỳ - Dạ Cầm)
• Giấc ngủ cô đơn (Lê Dinh - Dạ Cầm)
• Hàn Ni (Mùa thu lá bay 2) (Lê Dinh - Dạ Cầm)
• Nét đẹp thiên thần (Lê Dinh - Dạ Cầm)
• Nếu ai có hỏi (Lê Dinh - Dạ Cầm)
• Nếu anh đừng hẹn (Lê Dinh - Dạ Cầm)
• Nếu hai đứa mình (Lê Dinh - Dạ Cầm)
• Nó (Hoàng Minh)
• Vọng gác lưng đồi (Minh Kỳ - Dạ Cầm)
• Tâm sự của em (Dạ Cầm - Huy Cường)
• Thương lính (Dạ Cầm)
• Tiếng hát hậu phương (Minh Kỳ - Dạ Cầm)
• Tính sao (Dạ Cầm)
• Tiếng ca u hoài (Lê Dinh - Dạ Cầm)
• Tuyết lạnh (Lê Dinh - Dạ Cầm)
• Yêu thầm (Minh Kỳ - Dạ Cầm)

[Tường]

Thành Kính Phân Ưu

Cám ơn Ông đã để lại một kho tàng vô giá cho nền âm nhạc VN.