The Seasons

[passenger]

Crab Rave*

Căn nhà ba gian quanh năm mát lạnh gió sông...
Tất cả người lớn chẳng biết đi đâu vắng trong buổi sáng thứ bảy hôm đó, giao quyền quản lý một lũ con nít cho một đứa cũng là con nít. 9 tuổi có phải vẫn còn là con nít không?
Thật ra, trong cái đám con nít ranh đó có một đứa 12 tuổi, từ P. xuống Q. trọ học. Dì là dưỡng nữ của em gái bà ngoại. Dì tuy hơn cháu kha khá tuổi nhưng dì lại hơi bị chậm nên thường bị lũ cháu ranh ăn hiếp. Bà em mỗi đầu mùa hè xuống đón con về nhà vẫn thường than phiền với bà chị:
- Cháu chắt gì mà hỗn quá, cứ cốc đầu dì lóc cóc như ni cô gõ mõ!
Bà chị bị ù tai nên quay sang truy vấn đứa cháu hỗn:
- Sao mày lại dám cốc đầu dì, hử?
Đứa cháu hỗn lẩm bẩm hỗn:
- Ai bảo dì ấy cứ cộng trừ mãi mà vẫn không xong bài toán đố. Cháu còn phải làm bài của cháu nữa chứ!
- Nhưng thế cũng không được phép cốc đầu dì. Hỗn! Trên/dưới phải biết phân biệt - dì là dì, cháu là cháu - hiểu chưa?
Đứa cháu im và nhất định không chịu hiểu. Nó vẫn tiếp tục ni cô gõ mõ đầu dì mỗi niên học mới. Hmm, cho tới khi nào bà thôi bắt cháu phải kèm dì ì ạch làm toán đố, phải dò bài học thuộc lòng cho dì ê a, phải thêu cả khăn tay, áo gối cho giờ nữ công nữ hạnh của dì nữa. Bà ạ, mỗi tối cháu phải loay hoay "phụng sự" cho cái chậm như rùa của dì gần 2 tiếng đồng hồ - bà bảo cháu thôi cốc đầu dì mới là chuyện lạ đấy!

Anyway, một buổi sáng thứ bảy mà nhà vắng người lớn là một điều vô cùng hi hữu và rất đặc biệt để lũ con nít ti toe tập làm chủ. Chúng lôi đám khăn quàng gấm của bà, bầy áo dài hoa với giày cao gót lênh khênh của mẹ ra chí chóe diễn tuồng. Đứa này to mồm làm Thị Màu nhé! Đứa kia hay khóc nhè cho làm Thị Kính. Đứa nọ bé tí còn nói ngọng cho làm đứa con oan nghiệt không cần nói, chỉ cần khóc oe oe. Vì chỉ nhớ lõm bõm có 3 nhân vật trong tuồng dĩa hát nên đứa cháu hỗn đành phải làm đạo diễn. Dì rùa vui vẻ nhận làm người bán quà rong phục vụ nước uống giải khát, bánh trái linh tinh. Tuồng diễn mới xong màn một "Thị Màu đi chùa" thì lũ con nít kêu đói. Dì rùa chạy vội đi lục chạn* bưng vào một rổ cua luộc đỏ au. Có lẽ dì không biết (hay quên?) là những con cua luộc sẵn đó được người lớn dự định để dành nấu nướng bữa cơm khách cho buổi tối. Cơ khổ!
Lũ con nít có vẻ rất thích ăn cua luộc chấm món nước mắm tiêu chanh quậy thêm tí đường cát vàng đặc sản chế biến của dì rùa. Lạ miệng mà! Hồi nào đến giờ chúng chỉ được nếm mùi muối tiêu chanh của bố thôi. Mỗi lần tiệc cua là mỗi đứa chỉ được chia phần một con - không hơn. Hôm nay sướng rên mé đìu hiu*. Ngày hội của "Viva Freedom". Chúng vừa lách chách nhai vừa sùm sụp húp nước mắm giời ạ! Mới hết chừng nửa rổ cua thì chén nước mắm cũng hết. Thế là một đám mỏ nhao nhao gào:"Nước mắm đâu...nước mắm đâu...". Dì rùa cuống quít xuống bếp làm thêm nước mắm - không phải một chén mà những nguyên một tô to tướng. Đoán dì hớn hở mừng vui vì món nước chấm đặc sản của dì được lũ cháu tận tình chiếu cố (chứ chả phải là vì lóng ngóng nhỡ tay). Hi hi...phen này chít nhé! Rổ cua được xơi sạch bách mà tô nước mắm vẫn còn những một nửa. Ai làm người đó chịu, phải không? Thế là đứa cháu tai quái bắt bà dì chậm tiêu húp cho bằng hết nửa tô nước mắm mặn - dọa:"Đổ, ông giời sẽ bắt tội. Để, bà về sẽ phạt đứa nào phung phí quỳ cho sưng đầu gối."
Ôi, nhầm! Kẻ bị quỳ sưng gối không phải là cái đứa phung phí mà là cái đứa đầu têu khi bà dì ngố ôm bụng ói mửa vật vã suốt trưa hôm đó. Riêng mấy đứa con nít còn lại thì được chị G. con nuôi của mẹ đút cơm gạo thơm trộn với thịt heo chà bông trắng nõn - với lý do vì chúng còn là con nít - hứ!
- Tội là tội cái đứa hay bày trò ấy! Bố quát.
- Chạy sang phúng điếu cái đám tang hàng xóm có một tí mà đã ở nhà làm loạn. Thật hư quá! Mẹ mắng.
- Gửi nó vào nội trú cho các ma soeur dạy dỗ đi. Con gái con đứa! Bà lẩm bẩm.
Đứa "con gái con đứa" lần này nhất định im - không van xin - không khóc lóc.
Nó bị cúp một chuyến đi lang thang biển mùa hè năm ấy.
Nó không đồng ý với những người nhớn về cái hình phạt quá tàn nhẫn ấy. Nó ngẫm nghĩ rồi ấm ớ hỏi bố nó:
- Tại sao con cua sống thì xanh mà khi bị luộc chín thì nó đỏ?*
Bố nó đã không có câu trả lời.
Có thể vì bố không biết.
Cũng có thể bố ignored vì tưởng nó lại sắp sửa giở trò "pourquoi". Ah, poor papa! (lại hỗn!).

Bữa tiệc cua ầm ĩ thế là đã tàn.
Mùa hạ cũng đã bắt đầu lấp ló trên cành phượng đỏ đong đưa ngoài khung cửa sổ...
Dì rùa rồi sẽ về nghỉ hè với mẹ trên vùng đất cao cao, ẩm sương & đầy bụi đỏ. Cháu hẹn dì bữa tiệc cua mùa học sau vậy nhé, dì nhé!
Để xem 3 tháng hè có tuồng gì mới trong cái tủ hoa văn chứa những bộ dĩa đen 78 tours đầy magic của bố không...
"I will always love you, dear auntie rùa, no matter what - hì!"

Pink

*Tại sao con cua sống thì xanh mà khi bị luộc chín thì nó đỏ?*
Khi đứa cháu hỗn năm xưa later on đem câu hỏi silly này ra hỏi một ké-uncle bạn của một real-uncle, nó đã được trả lời bằng một câu hỏi khác:
"Do your cheeks turn red after being boiled by the heat of the sun?".
How arrogant, isn't it?

[passenger]

...dìm ta chất ngất giải trời tương tư...

[passenger]

Sweet Hiccups*

Bà cụ non gọi những ngón tay cong cong của mình là "little worms".
Những chú sâu non mũm mĩm nghịch ngợm bò tới bò lui trên chiếc lược cổ khổng lồ đi tìm tóc mây để chải.
Tóc bà cụ non chưa dài lắm, mới ngập ngừng chấm vai thôi.
Vì thế, những chú sâu ngo ngoe chỉ mới quẫy được bầy nốt do/ré/mi/fa/sol/la/si/do ngắn tủn nghe từa tựa tiếng hiccups bật ra từ lũ răng lược màu ngà.
Hỏi bà cụ non bao giờ thì mới thôi bắt chiếc lược khốn khổ phải nonstop-hiccup, bà cụ non ngồi đăm chiêu suy nghĩ hết 5 seconds rồi tuyên bố:

- I think it needs to drink a glass of cold water.
- Huh? What needs to drink a glass of cold water?
- The piano.

Phì cười.
Chợt nhớ tới những cái "good hiccups" của ngày hôm qua từ một mảnh hồn tràn ưu tư...
Chúng đã làm đầy buổi chiều nắng phơi lụa vàng dập duềnh trên mặt hồ gợn sóng hồi ức...
Bà cụ non hứa sẽ "serenade" tôi & những buổi chiều như thế khi nào tóc bà cụ non dài đến thắt lưng.
Có nghĩa là tôi còn phải ra sức chờ cho đến khi nào những chú sâu non trưởng thành thay áo mới, khoác lên vai những đôi cánh bướm ngũ sắc chập chờn.
Khi mà chiếc lược ngà khổng lồ có lẽ đã được uống no nê những một biển hồ nước lạnh.

Ừ thì - lại chờ.
Đành thôi.
Cái phận người đã định.
Ôi những tiếng hiccups vô cùng ngộ nghĩnh vang vang trong những buổi chiều lênh loang nắng/gió & mây bay...
Should I drink a full glass of cold water too?
Umm...not.
Why?
Ah, it will make me hiccup!

Pink

[passenger]

Trains And Winter Rains
Songwriters: Eithne Ni Bhraonain / Nicky Ryan / Roma Ryan
Artist: Enya

City streets passing by
Underneath stormy skies

Neon signs in the night
Red and blue city lights
Cargo trains rolling by
Once again someone cries

Trains and winter rains
No going by. No going home.
Trains across the plains
And in the sky, the star alone

Everytime, it's the same
One more night, one more train
Everywhere empty roads
Where they go, no one knows

Trains and winter rains
No going by. No going home.
Trains across the plains
And in the sky, the star alone

[passenger]

...and nothing really matters but the love you bring...

[passenger]

1.
Lâu lắm mùa trôi về một ngày nắng ấm.
Chiều lấp lóa võng tơ vàng.
Chiều đưa một chàng tóc bạc đến tìm, than thở:
"Này người, tôi đang bị ốm tương tư."
Hỏi:"Tương tư ai? Tương tư gì?"
"Chiếc lá. Chiếc lá cuối cùng vừa rụng trước hiên nhà."
Cười.
Người mời người một tách trà màu hổ phách.
Sóng sánh mật ngọt nắng ngày xưa...

2.
Có một bài thơ tình viết vội trên tấm giấy bạc thơm thơm mùi kẹo bạc hà.
Dúi (cũng rất vội) vào tay nhau.
Những dòng mực tím chực phai màu.
"Thương ai mầu áo trắng" giờ chỉ còn mỗi chữ "ai".
Ai?
Nào ai biết...

3.
Và bài hát...




4.
Người tương tư chiếc lá.
Người nhớ lá thư tình.
Mùa đến. Mùa đi.
Ôi...vàng phai mấy lá...

Psr.

[passenger]

dear santa,

i am me - emmi.
i'm one year old & this is my first noel in the world
since i'm not yet going to school to collect my alphabet-friends
i'm drawing a color-letter to you instead

are you asking me I've been a good girl thru out this year?
well, i really don't know what to say
sometimes i cried when mommy don't let me eat too many cookies
sometimes i laughed when daddy let me pony-riding on back of our lil' dog duke
sometimes i refused to sleep in my room whenever sky rains noisy thunders
mom&dad don't like that and i don't understand why
my cat fuzzy always ran away everytime i tried to give him a bubble bath
my baby chickchick never liked to sit still on my soccer ball
my big sister au often mad at my beautiful murals in her room
and my best friend prince toad kept dissapearing whenever i remind him 'bout his promises

dear santa,

those are the mysterious things that happened in my life this year
i'm not sure they would be either good or bad stuffs thru your eyeglasses
hence, i decide not to ask for any xmas present from you - except
please tell my grandpa to shave his beard before he comes to visit me
it ticked my cheeks so hard and i got hiccups from laughing
thank you & see you on xmas' eve
i will save some of my yummy cookies & a big glass of milk by fireplace
only for you & for you only!

love,
i am me - emmi

*ps: please forgive some mispelled words in my letter. like i said, i am not going to school yet, and the people who interpreted my drawings to you, well, she surely is not in her right mind in this busiest time of the year. we understand that, aren't we?

[passenger]

Love, I know, don't say anything
If you see a tear, forgive me
I know you haven't want to make a wounded cat weep
Love, if by chance we see one another again
Offer me a cup of coffee and talk to me of our past love
And if I'd never see you again
I wish you all the good things in life

[passenger]

1.
Sau nhiều tuần lễ tê cóng lướt thướt mưa rơi tuyết đọng, vạt chân trời xám thấp thoáng sau lùm cây khô chết sững vụt ửng hồng...
Sẽ không có một White Xmas như hầu hết cư dân trong thị trấn ước đoán và mong đợi.
Bầy gà mang quốc tịch "international" nhà cô hàng xóm hớn hở ùa ra chickenwalk đua nhau cục ta cục tát và ò ó o sáng rồi đây.
Ông hàng xóm cũng lên cơn hừng hực phóng qua sidewalk chạy đua cùng bạn đồng hành bulldog Apollo. Tôi không hiểu tại sao lại là Apollo mà không là Quasimodo or Cameliso since it has a big hump on its back. "Thương nhau cục bướu cũng thành Apollo" chăng?
I've preferred to call it "Hey-duke".

2.
Trong sân sau, once-upon-a-time Mr. Cardinal chẳng biết từ nơi chốn u mê nào ghé về thăm, cái mỏ vàng nghệ quằm quặm đang lầm bầm điều gì không nghe rõ từ lùm cành khô magnolia. Vương miện đỏ, áo choàng đỏ - mà cái mặt lại thẫm đen như màu của đêm mùa đông. Có lẽ/vì thế/cho nên "his majesty" lúc nào cũng một mình lặng lẽ bay đến rồi một mình vùng vằng giận dỗi bay đi. Reminded me of a giant arrogant kingkong who already transformed into a lil' fireant forever leo ra leo vào trên cành bưởi*. Để làm gì? Chờ bưởi biến thành bòng once again?

3.
Em gọi, nhắc:"Mai là ngày giỗ bà ngoại, chị nhớ đừng quên!". Ah, quên sao được mà quên hở em? Ôi những ngày giỗ ông bà tổ tiên rơi trên mùa lễ của uyên nguyên* nguồn cội. Nhưng liệu bà ngoại còn nhớ đến chị em chúng mình không nhỉ? Nếu nhớ, cớ sao bà không một lần nào ghé về thăm bầy cháu xưa dù chỉ sương khói mịt mù trong một giấc mơ? Người sống nhớ người chết vì biết rồi mình cũng sẽ chết. Vậy nếu người sống nhớ người sống, liệu mình có biết mình đang sống không? Hỏi thế thôi em ạ, không cần câu trả lời đâu. Who knows where we're gonna go to, after death. Thiên đàng ư? Địa ngục ư? Well, đôi khi, thiên đàng nớ chừng như đã lơ lửng bay trong địa ngục ni và địa ngục ni chừng như đã ẩn hiện cánh cửa thiên đàng nớ. Depends on what we truly believe. And on how we want to interpret the meaning of those terms.

4.
"Như ta đã vì em mà tàn phai..."*
Playing victim is a cheating art game one plays on one's true self.
"Em" is not God. Never is.
"Ta" should be reponsible & accepted all the consequences from Ta's own actions.
Mà có cái gì lại không bị tàn phai trong cõi phù sinh nay còn mai mất này chứ nhỉ, có phải không?
Nhưng dù sao, câu thơ/khúc hát ấy nghe cũng rất êm tai.
Ai là "em" có lẽ đang rơi nước mắt...
Thật đấy!

5.

Một chút rộn ràng ký ức for a very quiet night...

[passenger]

Home Sweet Home*
*In memory of my beloved grandmother

Bà bảo:"Làm gì thì làm, phải có một mái nhà - dù to/dù nhỏ - thì đời sống mới ổn định. Bằng không, mọi sự lênh đênh như chiếc thuyền trôi, không bờ không bến."
Bố thích hình ảnh chiếc thuyền trôi.
Mẹ thì lại bị chóng mặt với cái viễn tưởng đó vì mẹ không biết bơi - dù được sinh ra ở một nơi chốn mênh mông sóng nước.
Cái chóng mặt của mẹ thắng cái thích thú của bố và nhờ thế, chị em chúng tôi có Nhà.

Bà lại bảo:"Nhà phải có cây. Cây là cái mỏ neo cho con tàu nhà đứng vững. Không có mỏ neo, con tàu sẽ chẳng biết đâu là bến đỗ."
Từ "thuyền" bà đổi thành "tàu", tôi nghĩ có lẽ vì có thêm chị em chúng tôi nên thuyền nhỏ quá không chở nổi. Nhưng cũng nhờ cái mỏ neo của bà mà bố đã hì hục đào đất trồng cho chị em chúng tôi một cây mận to đùng trĩu những chùm quả trăng trắng /hồng hồng/ chua chua/ngòn ngọt. Mùa về, có những con khỉ con túm tóc đuôi ngựa đu đưa trên cành cao với những gói muối ớt đeo lủng lẳng ở cần cổ làm bùa hộ mệnh. Bố khoái chí vỗ tay cười. Mẹ lại xây xẩm vì một cơn chóng mặt hãi hùng khác. "Hễ có đứa nào ngã thì ông sẽ biết!", mẹ thường lẩm bẩm thế. Và bố thì lúc nào cũng phớt tỉnh như người...Ăng-lê?

Nhà của chúng tôi ở gần núi, có giếng nước trong veo, có cái sân thượng được treo ngay phía trên tầng lầu lửng dùng làm phòng ngủ chung cho mấy chị em. Tôi quý cái sân thượng tí hon này lắm. Nó là chỗ trú ẩn an toàn của tôi mỗi khi bị mắng. Nó cũng chính là một chiếc thuyền êm êm trôi lơ lửng giữa khoảng không gian đầy mắt sao nhấp nháy với một hũ trăng vàng óng mật của những giấc mơ ngon. Tôi ví nó "ngon" vì tôi vốn dĩ là một đứa trẻ rất háu ăn, bất cứ thứ gì/điều gì tôi ưa là tôi đều muốn bỏ chúng vào miệng ăn/nhai & nuốt tuốt luốt. Đã có lần tôi tưởng tôi sắp được a/n&n cái bộ xương dạy kèm luận văn & toán cho tôi mỗi cuối tuần đấy. Giá mà mister skeleton ấy đừng lênh khênh & xương xẩu quá thì đâu đến nỗi mẹ tôi phải cho ông ta nghỉ dạy về quê trẩy hội halloween. Mẹ tôi sợ tôi bị hóc. Mẹ tôi vốn dĩ là một người phụ nữ hay lo trời bão & lo quá xa. Chỉ là một trong những giấc mơ ngon thôi mà - làm sao một con bé con mới 12 tuổi sẽ có thể a/n&n được cái giấc mơ nặng đến những 55 kí lô gram?!

Ngày trần gian xuống đường nổi lửa dấy cơn tao loạn, chị em chúng tôi mất nhà, mất những chùm mận trắng phơn phớt hồng đặc ruột, mất cái giếng nước quanh năm mát lạnh, mất cả cái sân thượng những đêm hè vun vút bụi sao rơi...
Trên chuyến bay dài đến một kinh thành hoa lệ, tôi ngồi dí mũi vào ô cửa kính nhỏ cố rặn vài tiếng sụt sùi mà không tài nào khóc được. Nỗi đau quá lớn, sự mất mát quá khổng lồ ngoài trí ấu thơ tưởng tượng. Không thể khóc. Không được khóc. "Rồi sẽ trở về." Bà bảo thế. Bố bảo thế. Mẹ bảo thế. "Rồi sẽ trở về khi cơn bão đã qua đi."

Cơn bão dữ qua & chúng tôi đã không trở về.
Con tàu & chiếc mỏ neo vĩnh viễn ở lại cùng với quá khứ.
Từ dó, bà buồn bà không thèm bảo thêm điều gì nữa - ai muốn làm sao đó thì làm.
Từ đó, bố mặc sức làm chiếc thuyền trôi.
Từ đó, mẹ tiếp tục những cơn chóng mặt trên những con sóng nhấp nhô của biển đời mù mịt.
Và cũng từ đó, chị em chúng tôi trở thành những giải sao băng...

băng băng ngang trời
băng băng ngang đời
băng theo chân người
người ơi, cuộc chơi

PhD*Dec. '17