Từ điển Ốcford Dictionary

[ốc]

The man who 'discovered' 780 Indian languages

Những câu chuyện phiêu lưu của loài chữ (tiếp theo)

Trong tiếng Việt có nhiều chữ mượn từ tiếng Sanskrit bên Ấn độ, chủ yếu là các chữ trong giáo lý Phật được dịch sang tiếng Tàu và đọc theo âm Hán Việt. Chả hiểu vì sao người Tàu gọi quả mít là BA LA MẬT (波羅蜜) do phiên âm từ chữ Phạn "pāramitā" (nghĩa là hoàn hảo). Người Nhật cũng bắt chước gọi theo bằng tên ấy (paramitsu).

- mít: từ chữ MẬT (蜜) trong tiếng Tàu, nghĩa là ngọt

Từ quả mít mà dân gian chế ra những thành ngữ như: "đông kín mít" hay "mít đặc"; rồi đến người Anh đem mượn về xài.

- meet: từ chữ MÍT trong tiếng Việt, nghĩa là tụ lại đông đảo kín mít

Tuy nhiên, người Anh thì họ không gọi quả mít là MEETFRUIT, nhưng dùng tên cúng cơm của nó từ một thứ tiếng Ấn độ.

- jackfruit: từ chữ CHAKKA, cũng có nghĩa là ngọt

Về sau chữ đó đi du lịch qua nhiều nước khác, cuối cùng đến Anh thì thành ra chữ SUGAR, sang Pháp thì thành chữ SUCRE, qua Đức thì thành chữ ZUCKER... tất cả đều là họ hàng xa với chữ MÍT.

(còn tiếp)

[Đậu]

Có thể chữ "mít" bắt nguồn từ Việt nam vì nhân gian gọi dân Việt là "dân Mít". Sau này dân Việt qua Mỹ thì được gọi là "Mỹ kiều gốc MÍt".

[ốc]

Nếu vậy thì chữ MÍT có thể là do chữ VIỆT nói trẹo ra. Trong tiếng Việt có nhiều chữ V đọc thành M:

- "văn trướng" (蚊帳) thành "màn trướng" tức là cái mùng chống muỗi
- "vị tinh" (味精) thành "mì chính" tức là bột ngọt
- "vẹo vọ" thành "méo mó" tức là không vuông tròn
- "vụn vảnh" thành "mụn mảnh" tức là lẻ tẻ
- "vanh vách" thành "rành mạch"
- "vời đến" thành "mời đến"
- "vu vơ" thành "mù mờ"
- "vũ" (雨) thành "mưa"
- "vọc" thành "móc"
- "vợ" thành "mợ"

(còn tiếp)

[Mang Mộc]

Dân Việt gọi là dân mit, từ chữ annamite. Chắc là gọi vậy cho nhanh.

[ốc]

Dạ anh Mộc nói đúng... quá. Có nhẽ tự vì annamite như em thích nổ nên Tây gọi vậy cho giống dynamite (đi nam mít).

Em xin hỏi cả nhà tại sao người Pháp hầu như không gọi dân của quốc gia khác là "mít" (thêm tiếp vĩ ngữ "ite") ngoại trừ An nam mít? Sao họ không gọi người Canadien là Cà na đít? sao không gọi người Tàu là Xì nít? hay người Nhật là Giăm bông nít? và sao hồi ấy họ không gọi là Annamien như chữ Vietnamien bây giờ? Có thể là do hôm nào họ ra chợ thấy đông các chị ngồi xổm ăn mít chăng?

- annamite: từ chữ ĂN MÍT trong tiếng Việt

(còn tiếp)

[kim]

K chào các anh chị, các bạn,

@ Anh Mang Mộc, ở mục này tụi K hay giỡn, nghịch với chữ nghĩa để cười vui, thư giãn.
Nhưng khi có câu hỏi cần trả lời nghiêm túc thì các ACB cùng nhau giải đáp.

Nhân đây K cảm ơn anh có lần giải thích cách dùng chính xác chữ “đậu hủ”.
Đúng là có những điều người đi sau chỉ có thể biết được nhờ kinh nghiệm của người đi trước, chứ không phải tra google hay giở sách là có sẵn.

@ Chết vì cười với chữ “ăn mít” của anh Ốc.

Đuôi “ite” trong tiếng Pháp, trong một số trường hợp khi chuyển từ danh từ sang tính từ cũng có nghĩa “thuộc về” giống như đuôi “ien/ienne”.

Không chỉ người Annam mới được độc quyền đuôi “ite”.
Một số thành phố, một vài nước khác, người dân của họ cũng được Pháp gắn đuôi này.

Ví dụ: dân thành phố: Moscovite, Tokyoite, Memphite...
Dân nước: Israélite, Yéménite, Mozabite...

Ngày vui tới các anh chị, các bạn.

[ốc]

Vậy cũng đỡ tức, em tưởng chỉ có dân Mít chúng ta mới bị họ gọi là mít. Có thể nếu họ gọi mình là "An nam miên" thì sẽ bị người Miên kiện.

[Mang Mộc]

@ Anh Mang Mộc, ở mục này tụi K hay giỡn, nghịch với chữ nghĩa để cười vui, thư giãn.

Nhận được điều "chữ nghĩa vui", nên vẫn hay ghé đọc đó Kim. Giỡn, nghịch nhưng phải có kiến thức uyên bác như anh Ốc chèo lái thì mới dễ uyển chuyển.

Thank you to everyone.

[ốc]

Thực ra là nhờ niềm tin, đức cậy và lòng mến ở ngôn ngữ thôi anh Mộc ạ. Không có 3 điều ấy thì mình nói gì cũng thành sai. Tín đức chi mẫu (Kiến thức chi phụ),

[ốc]

Nhắc đến mít ngọt thì lại nhớ đến chè ngọt (không phải nước chè/nước trà). Chữ "chè" trong tiếng Việt có nguồn gốc từ tiếng Ý "dolce" - phát âm là "đôn chè" - nghĩa là ngọt (đã kể ra ở mấy trang trước).

Người Quảng đông goị món chè ngọt là "đường thuỷ" (糖水), và ăn chè thì họ nói là "nhậm đường thuỷ" (飲糖水). Ba chữ này đồng âm với việc trai gái lén lút hẹn hò cho nên "đi ăn chè" là cách nói lấp lửng của người Quảng đông, và thành ngữ đó cũng phiêu lưu sang đến Việt nam rồi.