Results 11 to 18 of 18
Thread: Ngày mặt trời
-
04-23-2019, 05:12 PM #11
Em nghĩ các cụ ngày xưa kiêng xài chữ "một" vì theo tiếng Hán thì "một" có nghĩa là chết, mất (mai một). Tháng một thì gọi là tháng Giêng, ngày thứ một thì gọi là Chủ nhật, con thứ nhất thì gọi là cả cho đỡ xui...
Người Tàu tính Thứ Hai là ngày đầu tuần, gọi ngày đó là "chu nhất" (週一 nghe y chang "chủ nhật"). Thật là éo le.
-
04-23-2019, 06:29 PM #12
Chắc một cụ nào đó định nghĩa ngôn ngữ cho lịch ngày xưa là người miền Nam
nên gọi thứ Hai là ngày đầu tuần, cháu bé Bắc Kỳ trong video dưới này là nhại lại thôi
chớ nghĩ lầm là tác giả:
-
04-24-2019, 06:27 AM #13
*
Người ta đồn là người Nam kỳ gọi con trưởng là Hai vì chữ "Cả" đã dành riêng cho Giám mục Bá Đa Lộc, thường được gọi là Cha Cả, người có công lớn trong việc sáng tạo và phát huy chữ Quốc ngữ. Trộm nghĩ, việc này không đơn giản như vậy. Vì nhẽ, vào thời Pháp thuộc, trong Nam người ta vẫn dùng chữ Cả ghép chung với chữ Hương thành "Hương Cả" để chỉ người đứng đầu trong ban hội tề của Làng. Có vùng miền còn gọi người giữ chức vụ này là "Ông Cả". Theo khoa học tự nhiên, danh xưng "Ông Cả", chắc chắn là cao hơn "Cha Cả". Thì như làm vậy, rõ ràng việc kiêng gọi con trưởng là "Cả" của người Nam kỳ không có liên quan đến Giám mục Bá Đa Lộc.
Có nhẽ, cái lệ này xuất phát từ việc sợ sệt "Ông Cả" trong làng mà ra. Nói nào ngay, phép vua thua lệ làng, Ông Cả là vua làng. Là sếp của mấy ông Hương trong ban hội tề. Thì như làm vậy, nhơn gian không thể giỡn mặt với Ông Cả? Phải kính sợ ông ra mặt ra trò. Đứa nào làm ông phật lòng phậy ý thì sớm liệu phần hồn lo phần xác. Không bị ông đì sói trán thì cũng khó sống qua hết tuần trăng. Nghe nói, những người chọc giận ông Cả thường phải bỏ xứ mà đi tha hương cầu thực. Không biết có đúng không?
Ngày đầu tuần gọi là "thứ Hai". Tháng Một gọi là tháng Giêng. Ngày mùng một của mỗi tháng thì gọi là "đầu tháng". Nhưng ngày Mùng Một Tết thì vẫn gọi là Mùng Một tết. Nghĩ cũng kỳ cục thiệt.
Đỗ thành Đậu
-
04-24-2019, 10:33 AM #14
- Join Date
- Dec 2014
- Posts
- 866
Không phải thế!
1) Sở dĩ tháng Một gọi là tháng Giêng là vì khi dùng Âm Lịch thì người ta gọi tháng mười một là "tháng Một" (bỏ chữ "mười"), tháng mười hai là "tháng Chạp", và tháng một là "tháng Giêng". Rất nhiều người cũng gọi như thế cho cả Âm Lịch lẫn Dương Lịch.
2) Người ta vẫn gọi ngày mùng một mỗi tháng là… mùng một. Chẳng hạn như nhiều người vẫn nói "Tôi ăn chay ngày rằm, mùng một." Vậy ngày rằm và mùng một ở đây là hai ngày (15 và 1) của mỗi tháng chứ không phải chỉ có mùng một Tết và cũng không ai nói "Tôi ăn chay ngày rằm và ngày đầu tháng" bao giờ! Ngoài ra, người ta còn có thể gọi chung chung là ngày đầu tháng hay ngày cuối tháng, và ngày cuối tháng có thể là một trong ba ngày: 28, 30, 31. Thêm nữa, người ta còn gọi ngày (hoặc vài ngày) cuối tháng là ngày (hoặc những ngày) giáp hạt vì khoảng thời gian đó đã sạch túi và phải chờ sang đầu tháng lãnh lương mới lại có mà tiêu tiếp.
3) Khi muốn nói về mười ngày đầu năm thì bắt buộc phải nói là mùng một, mùng hai, mùng ba, mùng bốn… cho đến mùng mười Tết chứ không ai nói ngày… đầu Tết rồi sau đó mới là mùng hai, mùng ba,…Tết!
-
04-24-2019, 01:46 PM #15
-
04-24-2019, 06:14 PM #16
Các nhà này quá hủ lậu, phong kiến kiêm thiếu kỹ thuật hiện đại.
Nhà tớ vẫn giữ gìn được truyền thống mà vẫn văn minh bằng
cách sáng mồng một tớ ôm con gà ô của tớ chạy ra cửa xong
lại chạy vào nhà. Cha mẹ tớ hỏi vì sao thì tớ nói tớ đặt tên con
gà tớ là Năm vì hồi đó anh tớ mua cho tớ con gà vào tháng Năm.
Tháng Năm tiếng Anh là May. Mà May tiếng Việt là may mắn.
Cha mẹ tớ nghe có lý lẽ quá nên từ đó nhà tớ văn minh hẳn ra
so với chòm xóm. Mồng một ai muốn đến nhà tớ xông đất nhậu
nhẹt lì xì ...v.v.v thì cứ việc tới. Vì sáng sớm tớ đã ôm con gà chạy
ra rồi chạy trở vô rồi. Mục xông đất đã hoàn tất thì còn sợ gì xui.
-
04-25-2019, 06:38 AM #17
***
Trong khi đại chúng dùng từ "ngày mùng một Tết" để gọi ngày đầu của một năm thì một số nhạc sỹ đã dùng những từ mới lạ khác. Nói giả dụ, trong nhạc phẩm "Đầu Xuân Lính Chúc" đã có ca từ như thế này: "Ngày đầu xuân chúc non nước thanh bình, ngày mùng hai chúc cho lứa đôi mình". Thì rõ ràng, "ngày đầu xuân" phải là ngày mùng một Tết vì nhẽ chùm "ngày mùng hai" đi liền sau đó hỗ trợ làm rõ nghĩa "ngày đầu xuân". Như trong tựa bài "Câu Chuyện Đầu Năm", tác giả cũng dùng từ "đầu năm" để nói đến "ngày mùng một Tết". Ngoài ra, nghe nói, từ lâu lắm rồi, trong nhơn gian vẫn dùng chùm "đầu năm đầu tháng" để chỉ "ngày mùng một Tết."
Thì như làm vậy, trộm nghĩ, nếu đã có "ngày đầu tuần", ngày"đầu xuân", ngày "đầu năm" thì cũng nên có ngày "đầu tháng" cho đủ bộ đo đếm thời gian: tuần, tháng, năm. Phải không cơ?
Nghe đồn là người Việt mình kiêng gọi chữ "một", cho số này đem đến sự xui sẻo nhưng khi khen ai giỏi giắng thì lại dùng chùm "giỏi số một". Mà ai được khen như vậy thì lòng dạ cũng vui vẻ nở nang. Chả ai phiền hà vì cái "số một" trong chùm khen này hết trơn? Gẫm suy cũng thấy lạ lùng huyền bí. Còn có một phiên bản khác là "giỏi số dzách". Chưa rõ là chùm nào là chánh quy, chùm nào phụ quy? Song le, việc đó dành cho giới có thẩm quyền kiểm tra và thu hoạch. Ở đây, chỉ xin lạm bàn về chữ "một" mà thôi. Thì như đã dẫn, số "một" cũng có duyên phận cá thể riêng biệt mà không ai đoán trước đặng. Nói giả dụ, như chùm "mai một", cũng là "một", nhưng "một" này xui tận mạng. Chả ai thèm. Còn chữ "một" trong chùm "một mai qua cơn mê xa cuộc đời bềnh bồng" của nhạc phẩm "Qua cơn mê" thì lại mang sự vui vẻ đến cho tác giả sáng tác. Xem ra, chữ "một" biến hóa khôn lường vậy.
Cũng nghe đồn, ngày rằm, ngày thứ 15 trong tháng, thì trăng tròn nhưng có người lại bảo trăng mười sáu tròn hơn. Người ấy còn cho là trà uống nước hai mới thiệt là ngon. Chứ trà uống nước một thì còn gắt giọng. Cái ý tưởng nghe có vẻ ngược đời này, người ấy học được từ câu nói của các cụ ngày xưa: "Gái một con nom mòn con mắt". Phàm có nhiều sự thế gian phải hơi quá lửa thì mới hay.
Thì như làm vậy, đề nghị ăn tết vào "ngày mùng hai Tết" cũng đáng được suy gẫm vậy.Đỗ thành Đậu
-
05-01-2019, 06:56 PM #18
Ở Mỹ và các nước giàu sang cũng thế, ngày mùng Một Tết Tây chả thấy ai làm gì cả, muốn ăn chơi thì họ tổ chức từ đêm hôm trước để tránh mùng Một không tốt. Suốt cái ngày ấy hầu như mọi nơi đều dẹp tiệm, chờ sang mùng Hai mới khai trương, khai thị, khai trường, khai sở... Các nước ấy nói chung đều khá hơn nước ta vì dân ta cứ bướng bỉnh ăn Tết mùng Một.
Ngẫm nghĩ thêm lại càng thấy cái gì "một" cũng đều không tốt: một con én không làm ra mùa xuân, một bàn tay không vỗ ra thành tiếng, một mình ta không thoát ra đơn điệu...
Đêm mang người về cho vơi buốt giá...
(Thanh Chang)
Similar Threads
-
Riêng một góc trời
By TranTrinhThy in forum Không Gian RiêngReplies: 40Last Post: 02-19-2024, 09:32 PM -
Từ một góc trời thu
By NguyetHa in forum ThơReplies: 62Last Post: 07-31-2015, 09:20 AM -
Ơn trời
By Triển in forum Gia ĐìnhReplies: 0Last Post: 09-03-2014, 01:17 AM -
Chợ trời '7 Cây Số'
By Triển in forum Lượm Lặt Khắp NơiReplies: 4Last Post: 06-14-2012, 08:49 PM