Một Thoáng Mây Bay: Tưởng Niệm Thi Ca Nh̀à Thơ Trần Nhất Lang

**conmuanho** · 08-16-2023, 08:25 AM

**conmuanho** · 08-16-2023, 09:09 AM

Tiểu Sử Và Cuộc Đời Thơ Văn Của
Nhà Thơ Trần Nhất Lang
1935-2021

Nhà Thơ Trần Nhất Lang tên thật là Trần Quốc Lịch, nguyên là cựu Chuẩn Tướng của Quân Đội Việt Nam Cộng Hòa trước năm 1975, sinh ngày 28/2/1935 tại làng Sĩ Hội, xã Nghĩa Hùng, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định, Việt Nam.

Ông tình nguyện nhập ngũ năm 1954 khi tròn 19 tuổi. Trong suốt cuộc đời binh nghiệp của ông, từ năm 1954 đến 1975, ông đi từ cấp quân hàm thiếu úy đến chuẩn tướng và tham gia các binh chủng Nhảy Dù, Bộ Binh, Quân Đoàng 4 QK4. Ông từng là Tiểu Đoàn Trưởng TĐ3 ND, Lữ Đoàn Trưởng LĐ2 ND, Tư Lệnh Sư Đoàn 5 Bộ Binh, Chánh Thanh Tra Quân Đoàn 4. Ông đã tham gia và chỉ huy nhiều trận chiến khốc liệt như Lam Sơn 54, Lam Sơn 719, Khe Sanh, Dakto, Tết Mậu Thân, Tây Ninh, An Lộc, Quảng Trị...

Năm 1975, sau khi thất thủ Sàigòn, cũng như bao nhiêu người lính quân nhân VNCH, ông đi tù cải tạo hơn 13 năm và được trả tự do ngày 11/2/1988. Ông cùng gia đình sang định cư tại Mỹ theo diện H.O năm 1991.

Trong những năm tháng tù đày cải tạo ở Yên Bái rồi Nam Hà, ông, qua một người bạn tù, đã được biết đến Đường Thi và thơ Đường Luật. Trong cái rét lạnh não nề xé da cắt thịt của rừng núi hoang vu Bắc Việt, ông đã bắt đầu học, nghiên cứu và sáng tác thơ Đường Luật. Ông theo trường phái Đường Luật truyền thống. Thơ Đường Luật của ông sáng tác trong tù trĩu nặng nỗi đau nước mất nhà tan như trong 2 bài sau:

VỊNH CÂY CAU TRẠI 5 YÊN BÁI MÙA ĐÔNG 1976 (1)
Trần Nhất Lang

Yên Bái năm nay lạnh phát rầu
Trừ cau, cây chết cả còn đâu
Thân ngay thẳng đứng không nghiêng gốc
Lá lượn cong xanh vẫn mượt tầu
Chống mái đỡ nhà cơn bão táp (2)
Gói cơm dành bữa buổi cầy sâu (3)
Một ngày cải tạo bao đau khổ
Tù ngục lưu vong vẫn ngẩng đầu.

(1) Mùa đông 1976 là mùa lạnh đầu tiên khi quân cán chính Việt Nam Cộng Hoà chuyển trại từ miền Nam ra các trại cải tạo ở Miền Bắc, tại Yên Bái lạnh dưới không độ C, nhiều cây cối, hoa mầu chết vì lạnh.

(2) Miền Bắc khi gặp bão tố, người ta thường chặt cây cau làm cột chống nhà khỏi bị sập. Xin hiểu theo nghĩa bóng là các tù cải tạo Miền Nam VNCH là rường cột chống đỡ quốc gia vì ngoài quân nhân, cảnh sát ra đoàn cải tạo gồm nhiều thành phần khác như trí thức, đảng phái, tôn giáo...

(3) Miền Bắc thường dùng mo cau khô ngâm nước cho mềm để gói cơm đi cầy hay gặt lúa.

ĐẬP ĐÁ NAM HÀ
(Tặng các bạn quân dân cán chính Việt Nam Cộng Hòa tù cải tạo trại Nam Hà sau 1975)

Trần Nhất Lang.

Nam nhi ngửa mặt giữa càn khôn
Cải tạo Nam Hà đập núi non
Nâng búa ra tay sơn phải bạt
Nằm gai nếm mật chí không mòn
Lưu đầy nào kể thân mưa nắng
Tù ngục thêm bền dạ sắt son
Đã trót sinh ra trai nước loạn
Nam nhi ngửa mặt giữa càn khôn.

khi chí trai chưa thỏa, lòng mang đầy nuối tiếc cho một thời dọc ngang nơi sa trường

VỊNH CON CHIẾN MÃ GIÀ

Trần Nhất Lang

Bao năm trận mạc gắng xông pha
Thương tích còn in dấu tuổi già
Đuổi giặc, công thành nên mỏi gối
Trúng tên, vướng giáo mới hư da
Chung vai trấn Bắc ngăn quân Rợ
Góp sức phòng Nam giữ nước nhà
Ngựa chiến nay thân tàn sức kiệt
Đau lòng nhớ lại tháng ngày qua

hay khóc thương những chiến hữu và đồng đội của mình đã ngã xuống vì Đất Mẹ Việt Nam:

NGÀY XUÂN KHÓC BẠN
Trần Nhất Lang.

Thương người dũng cảm bậc công thần (1)
Đất khách xuân tàn khóc cố nhân
Chiến sĩ trung can đành bỏ mạng
Anh hùng nghĩa đảm phải vong thân.
Thủ thành An Lộc dân còn nhớ
Tuẫn tiết Cần Thơ lệ khó ngăn
Món nợ tang bồng nay trả hết
Danh thơm sáng mãi tựa sông Ngân.

(1) Cố Chuẩn Tướng Lê Văn Hưng nguyên Tư Lệnh Phó Quân Đoàn IV & Quân Khu 4 đã tự sát trước 30 tháng 4 năm 1975.

Trong những tháng ngày đó, ông cũng để tâm học và nghiên cứu chữ Nho.

Khi ra tù và định cư trên đất Mỹ, ông bắt đầu sự nghiệp văn thơ của mình. Phố ảo biết đến ông qua bút hiệu Trần Nhất Lang (hồng trần duy nhất một tình lang). Thơ Đường Luật ông viết ngày càng trở nên phong phú hơn, nặng chữ tình hơn và đồng cảm hơn. Ông tham gia sinh hoạt ở nhiều diễn đàn như Hoa Sơn Trang, Văn Đàn Đồng Tâm, Bến Sông Mây, Sài Môn Thi Đàn... Thơ ông dần dần được nhiều người yêu thích và xướng họa tâm ý tương giao như

TẾT LY HƯƠNG
Bài Xướng

Trần Nhất Lang.

Xuân nay khác hẳn những xuân xưa
Thiếu vắng nêu cao, liễn với thơ
Chẳng bánh chưng xanh đêm cúng tổ
Không phong pháo đỏ tối giao thừa.
Bên hiên hiu hắt màn sương lạnh
Ngoài ngõ âm thầm bóng khách thưa
Tết nhất quê người càng thấm thía
Phố phường xa lạ bước bơ vơ.

TẾT QUÊ HƯƠNG

Bài Họa 1
Kim Hải.

Giao thừa vẫn vậy, vẫn như xưa
Vẫn gốc mai gầy gợi ý thơ
Nồi bánh đêm xuân không thể thiếu
Nén hương ngày tết có chi thừa
Tiếng đàn vừa trỗi cung dìu dặt
Nhịp trống đang dồn khúc nhặt thưa
Gác lại, buồn chi trò thế sự
Bạn bè vui, hết nghĩ vu vơ.

NHỚ XUÂN XƯA

Bài Họa 2
Mộng Hoài Nhân

Xuân này nhớ lại những năm xưa
Vui đón giao thừa thiệp, liễn, thơ
Phú quí công danh, đời chẳng thiếu
Vinh hoa, thịnh vượng, cảnh dư thừa
Rượu nồng nhộn nhịp lời thân ái
Pháo đỏ tưng bừng tiếng nhặt thưa
Ngày cũ bây giờ đâu thấy nữa
Mây bay, lầu hạc vắng trơ vơ.

Trong cuộc đời thơ văn của ông, ông chỉ thu nhận một đệ tử chân truyền cũng là nghĩa nữ của ông, nhà thơ Tiểu Vũ Vi

MÙA THU TRÊN ĐỈNH YÊN BÌNH
Bài Xướng

Trần Nhất Lang.

Trời cao tiếng ngỗng gọi trên không
Xào xạc rừng thu rụng lá hồng
Nắng rọi cành dương chim dạo núi
Mây bay suối trúc bóng in dòng
Hải âu tìm bạn chơi đầu bãi
Chim hạc tụ bầy đậu nhánh thông
Quạnh quẽ non xanh đâu khách viếng
Đêm về trăng sáng ngả bên song.

MỘNG THU
Bài Họa

Tiểu Vũ Vi.

Trăm năm giấc mộng cũng là không
Về chốn thanh sơn rũ bụi hồng
Ngày vắng hàng tùng chim gọi bạn
Đêm dài bến trúc nguyệt soi dòng
Dương tranh dìu dặt chờ trăng núi
Nhạc suối ngân nga quyện gió thông
Nửa mảnh phù vân trôi lãng đãng
Một vầng tâm Tuệ thoảng bên song.

Khi ông về sinh hoạt trên Bến Sông Mây năm 2007, ông là người khai phong cho phong trào Thơ Hát Nói năm 2009

CUỘC ĐỜI MÂY NỔI

MƯỠU

Công hầu như đám mây bay
Hiên trăng mái trúc những ngày nhàn cư .

NÓI

Cuộc đời đám mây nổi
Thương cho ai còn lặn lội giữa phong trần
Biết bao năm cặm cụi bước thanh vân
Hưng phế trải mấy lần vinh với nhục .

Vui ẩn dật cành mai chậu cúc
Thú điền viên rượu thánh thơ thần

Khi hoa nở, khi gió gác, lúc trăng sân
Cờ một cuộc bên văn phía võ .
Chén rượu Lưu Linh, câu thơ Lý - Đỗ
Chốn hiên mai xóm nhỏ đi về
Mặc ai phi thị, thị phi .

Trần Nhất Lang
Wed Oct 07, 2009

Song song với sáng tác thơ Đường Luật và thơ Hát Nói, thì cùng với trang chủ Hoa Sơn Trang Hoa Sơn Lê Minh Luân, ông nghiên cứu dịch thơ Đường Thi Trung Hoa ( Lý Bạch- Đỗ Phủ- Vương Duy- Bạch Cư Dị...) và cổ thi Việt Nam (Nguyễ Du- Hồ Xuân Hương...).
Năm 2014, cùng với Hoa Sơn cho ra đời quyển « Đường Thi Hồn Việt » với 108 bài thơ Đường tuyển dịch

Chuẩn Tướng Trần Quốc Lịch đã cống hiến 21 năm xông pha chiến trận góp phần bảo vệ lãnh thổ Việt Nam. Nhà thơ Trần Nhất Lang đã dùng 30 năm cuộc đời mình « gìn vàng giữ ngọc » bảo tồn hương thơm tiếng Việt và nền văn hóa cổ thi nước nhà

Xưa mài cung kiếm xông pha trận
Giờ chuốt ngữ vần vịnh tấu ca
Hát Nói đề thơ bình đối ẩm
Đường Thi xướng khúc cảm tương giao
Gìn vàng giữ ngọc thơm hương Việt
Thi phú từ chương nghĩa mặn mà

**conmuanho** · 08-16-2023, 11:22 AM

Dòng tâm thư cuối cùng,
thay nén hương lòng tiễn đưa cha

Cha ra đi đã hai tuần, nhưng vì bận trực liên miên cho nên mãi tới hôm nay tôi mới có thể bình tâm ngồi viết lại những kỷ niệm vui buồn của cha con tôi, dòng tâm thư cuối cùng thay nén hương lòng con gái đưa tiễn cha về cõi Vĩnh Hằng,

Lần đầu tiên tôi gặp cha, năm ấy tôi khoảng 6 tuổi hơn. Ba tôi ra trường Quân Y năm 1966 và được chuyển về TĐ 3 Nhảy Dù với chức vụ Y sĩ trưởng vào tháng 5 năm 1967 do cha là Tiểu Đoàn Trưởng thời bấy giờ. Kể từ ngày ấy, cha và ba tôi cùng sát cánh tác chiến bên nhau trên từng trận địa như Quảng Trị, Lam Sơn, Dakto, Khe Sanh, Ashao, An Phú Đông, Bến Cát...Cha là một người chỉ huy tài giỏi: cờ tiểu đoàn trong thời gian ba tôi ở TĐ3ND đã được gắn thêm 3 anh dũng bội tinh với nhành dương liễu. Cha tôi, « Mặt Trời » (ký hiệu trên tầng số truyền tin) sau chiến trận Tết Mậu Thân được nhận lệnh bàn giao Tiểu đoàn 3 Nhảy Dù và lên giữ chức Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 2 Nhảy Dù. Còn Ba tôi rời TĐ3ND vào tháng 9/1969, về Bệnh Viện Đỗ Vinh, nhậm chức Đại Đội Trưởng Đại Đội I Quân Y.

Chính vào lúc này, gia đình tôi được chuyển về sống gần gia đình cha không xa trại Hoàng Hoa Thám. Mấy chị em tôi cùng lớn lên với các con của cha. Tôi và Khanh, con trai lớn của cha là thanh mai trúc mã từ thuở ấu thơ, rồi thời niên thiếu và cả tuổi thanh xuân. Cha và má đều rất yêu thương tôi, cũng như ba mẹ tôi luôn quý mến Khanh và cùng ước muốn một mối lương duyên đẹp để thắt chặt thêm tình thân hai nhà. Vì thế, từ khi tôi 12, 13 tuổi, Cha thường gọi đùa tôi là «con dâu tương lai » của Người.

Năm 1970, cha được thăng cấp Đại Tá và được cử giữ chức vụ Tham mưu trưởng kiêm Trưởng phòng 3 Hành quân của Sư đoàn. Đến tháng 9 cùng năm, thì Cha được bổ nhiệm làm Tư lệnh Sư đoàn 5 Bộ binh. Năm 1972 cha được thăng cấp Chuẩn tướng. Tháng 7 năm 1973, Người được lệnh bàn giao và được bổ nhiệm giữ chức vụ Chánh thanh tra Quân đoàn IV và Quân khu 4.

Tháng 4 năm 1975, miền Nam thất thủ, cha và ba tôi cũng như bao chiến sĩ quân nhân Việt Nam Cộng Hòa đều bị đưa đi lưu đày cải tạo. Ba tôi bị giam cầm 3 năm, còn cha thì bị tù đày nơi đất Bắc xa xôi hơn 13 năm. Sau khi ra tù năm 78, ba tôi đi vượt biên thành công. Khanh cũng thế. Khanh và tôi nặng chữ duyên nhưng trời lại không se câu nợ, chúng tôi kể từ đó mất đứt liên lạc. Mấy mẹ con tôi sang đoàn tụ với ba tôi tại Pháp cuối năm 1983 còn má và các em Khanh thì sống vất vả nơi miền kinh tế mới

Rồi cuộc đời cứ như thế mà trôi đi. Tôi lập gia đình rồi có các con. Cuối cùng thì Khanh cũng tìm được tôi sau một phần tư thế kỷ dài xa cách. Trong chuyến đi công tác ở Đức tháng tư năm 2004, anh đã dành một ngày sang Pháp để thăm tôi và ba mẹ. Khanh rất buồn khi nhìn thấy tôi sống khép kín, trầm cảm, u sầu, bịnh lên bịnh xuống. Anh nói tôi từ nhỏ đã yêu thích văn chương nghệ thuật thì hãy theo cha học sáng tác thơ đi, anh còn bảo hãy trải những nỗi buồn u uất và trăn trở của tôi vào trong thơ, đó cũng là một phương thức trị liệu cho bịnh trầm cảm của tôi. Rồi Khanh đưa tặng tôi tập thơ của cha.

Tôi không ngờ cái duyên đưa tôi đến với thơ đường luật bắt đầu từ ngày hôm đó. Cha rất vui khi tôi liên lạc với người. Trong phone, cha cười bảo «không làm dâu, rể, thì Khanh vẫn là con trai của bố mẹ Tường, còn Titi cũng mãi là con gái của cha và má... » Thế là tôi có thêm một người cha kính yêu. Tôi theo cha học làm thơ Đường Luật, tôi còn nhớ lúc đầu, cha gửi cho tôi một cẩm nang dạy nắm giữ niêm luật, đối ngẫu và những thi bịnh cần tránh... Khi tôi nhận quyển sách này, tôi rất xúc động vì sách đã theo cha mười mấy năm lao tù tủi nhục. Từng trang đã bạc úa theo màu thời gian, chằng chịt những dòng chữ chú thích viết tay. Thế giới Đường Thi ảo hyền như nam châm cực hút sâu tôi vào trong tận đáy. Thơ Đường Luật truyền thống với tôi nói dễ thì không dễ, mà nói khó cũng chẳng khó

Đóa Cổ Đường Thi

Đường thi cổ học bác thâm đường
Hương ngữ đậm tình thắm sắc hương
Xướng khúc đề thơ ngâm họa xướng
Chương dòng đối ẩm hát từ chương
Ý lồng dăm chữ truyền tâm ý
Thương nhớ mấy vần gửi bạn thương
Bút dệt tơ lòng thơm nét bút
Trường thiên tuyệt cú tỏ can trường

Tiểu Vũ Vi

Sau 2 tháng được cha chân truyền, tận tâm chỉ dạy, thấy tôi vững, cha bảo tôi «xuất sơn» theo Người đi sinh hoạt thơ văn trên các diễn đàn. Còn về bút hiệu của tôi cũng là một huyền thoại. Ngày xưa ký hiệu tầng số truyền tin «Tường Vi» của ba tôi là do cha đặt. Tôi là con gái rượu của ba tôi, là «Tiểu Tường Vi» đa sầu đa cảm mau nước mắt, và yêu mưa vô cùng cho nên vì thế mới xuất hiện một «Tiểu Vũ Vi» ( đóa tường vi bé nhỏ trong mưa) trên phố ảo.

Tôi không ngờ ngày xưa cha tôi, tướng Trần Quốc Lịch dùi mài cung kiếm hiên ngang xông pha khắp trận tiền. Giờ thì là nhà thơ Trần Nhất Lang luôn trau chuốt ngữ vần góp phần bảo tồn nền văn hóa cổ Việt Nam. Noi theo cụ Nguyễn Công Trứ Người thắp đuốc dậy lên phong trào làm thơ Hát Nói hay nôm na gọi theo dân gian là Ca Trù hay Hát Ả Đào trên diễn đàn Bến Sông Mây. Những năm cuối đời, cha có đại gia đình thi hữu Bến Sông Mây cùng bầu bạn, chia sẻ những đam mê nghệ thuật về cổ thi. Ở trên Bến, Người không chỉ là cha của một mình Tiểu Vũ Vi mà còn là một «Nhất Đại Sư Huynh» trong lòng của mọi người. Từ khi nghe tin cha ngã bịnh, nhiễm dịch Vũ Hán, phải vào ICU, các thành viên trên bến xa gần đều đồng tâm góp lời cầu nguyện bình an cho cha mau chóng phục hồi

Tin bất ngờ cha ra đi vài ngày trước khi xuất viện làm tôi và ba mẹ ngỡ ngàng. Khi tôi báo hung tin vào Bến Sông Mây, mọi người đều hụt hẩng không tin đó là sự thật. Cha đi rồi để lại nỗi mất mát lớn lao. Người là vị tướng VNCH cuối cùng đi vào lòng Đất Mẹ Việt Nam. Cha đi rồi, không còn ai cùng con nghiên cứu những thể thơ cổ của quê hương mình. Phần học dịch thơ Đường của Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị, Vương Duy của con nay đành dỡ dang

Chỉ còn tám ngày nữa là khánh thọ 86 tuổi của cha, xưa còn cha, con viết bài thơ Đường Luật kính mừng cha

Bát Tuần Khánh Thọ
Tam Thủ Liên Hoàn

Khai bút đầu xuân chúc thọ cha
Mừng thêm tuổi mới phước an hòa
Xưa mài cung kiếm xông pha trận
Giờ chuốt ngữ vần vịnh tấu ca
Hát Nói đề thơ bình đối ẩm
Đường Thi xướng khúc cảm tương giao
Gìn vàng giữ ngọc thơm hương Việt
Thi phú từ chương nghĩa mặn mà

Mặn mà hạ bút chữ truyền tâm
Tuyệt cú trường thiên dệt ý vần
Dẫn dắt cháu con rèn mạch tứ
Giao lưu thi hữu điệu hòa âm
Bảo tồn văn hóa chung vai gánh
Chắt lọc tinh hoa cộng hiến dâng
Tài đức song toàn người kính trọng
Tao đàn hội ngộ kết tình thâm

Tình thâm con trẻ kính đôi hàng
Thượng thọ mừng cha phúc hỷ khang
Bách tuế trường sinh gia thịnh vượng
Niên niên hạnh lạc tuổi an nhàn
Sông Mây về bến vui xuân ấm
Sơn Tự thiền du đẹp mộng vàng
Đuốc Tuệ, Hoa Đàm cùng mõ kệ
Cổ hy bát thập quý cao sang…

Tiểu Vũ Vi
28/02/2015

Giờ tiễn đưa cha, trên con thuyền thơ xuôi dòng Bát Nhã về cõi Chân Như, thắp nén hương trầm, gói trọn từng câu thơ hát nói, con trẻ đau lòng ngậm ngùi thương tiếc cha

Xuân Tiếc Thương

( Thơ Hát Nói )

Mưỡu:

Ngỡ ngàng cánh nhạn về đâu
Sông Mây Bến cũ sóng sầu bủa giăng
Nhân sinh một kiếp hồng trần
Bụi đời rũ sạch tình thân giã từ

Hát Nói:

Tiếng quốc buồn như than thở
Một vì sao sa, vỡ giữa đầu xuân
Quê người đất khách, vinh nhục thăng trầm
Dứt nợ trần ai, hoàn thân cát bụi

Thắp nén hương lòng chào tiễn biệt
Vòng thơ hạ bút khóc phân ly

Chữ thâm tình con mãi tạc tâm ghi
Lạy tạ nghĩa ân, ôm ghì kỷ niệm
Trĩu nặng tim sầu, lời kinh khấn nguyện
Cha về miên viễn, bỏ lại mùa vui
Trời Nam lạc cánh hoa dù
Chiến bào xếp lại, nghìn thu thanh nhàn
Áo quan phủ lá cờ vàng

Tiểu Vũ Vi

Dẫu biết rằng có ai qua được vòng đời sinh tử, nhưng sự ra đi đột ngột của cha trong mùa đại dịch Vũ Hán để lại một nỗi đau lớn cho gia đình. Nguyện mong hồn cha an nghỉ đoàn viên cùng hương linh các chiến hữu Thiên Thần Mũ Đỏ ngày xưa va các bạn bè thi hữu của cha ngày nay

Bóng hạc xe mây chờ đón khách
Niết bàn thanh thản hưởng an nhiên

Phố rượu đêm mưa buồn cuối tháng hai, con gái kính lễ,
Titi của cha

**Thứ Lang** · 08-16-2023, 11:26 AM

Originally Posted by Trần Nhất Lang

Cuộc Chiến Tàn
Ngồi không tĩnh lặng đã hai canh
Vườn cỏ trùng kêu, dế lượn quanh
Gẫm cuộc phế hưng xương núi trắng
Nhớ mùa chinh chiến mộ gò xanh
Nghĩ cùng thế sự nương nhà Phật
Trông suốt nhân tình ẩn mái tranh
Dứt bỏ cõi đời đừng vướng lụy
Không Môn theo học phép "Vô Sanh"
Trần Nhất Lang

Họa vần
Cuộc Chiến Tàn
Gà rừng gáy rộ báo tàn canh
Độc ẩm chung trà nghĩ quẩn quanh
Thăm chiến trường xưa đồi sọ trắng
Về doanh trại cũ dãy mồ xanh
Qua thời đạn hú qua ly loạn
Hết thuở bom gầm hết chiến tranh
Mãn kiếp lao tù nương cửa phật
Tang bồng hẹn lại kiếp lai sanh
Thứ Lang

**conmuanho** · 08-16-2023, 11:29 AM

Đây là lần đầu tiên, ba và tôi cùng viết điếu văn. Những lời từ tâm thay lời tống biệt tiễn đưa chiến hữu Trần Quốc Lịch/ cha Trần Nhất Lang đến nơi an nghỉ cuối cùng.
.
.

Lời Tiễn Biệt

Thế giới tang tóc
Than khóc người đi
Bỏ những cuộc vui, bụi trần giũ sạch,
Bút nghiên khép lại, túi thơ cạn bình
« Mặt Trời » hỡi,
« Mặt Trời » ơi,
Thế là âm dương cách trở
Thế là mãi mãi biệt ly

Nhớ thuở nào

Tuổi thanh xuân hiến mình cho đất nước
Thỏa chí trai cất bước đi tòng quân
Cõi binh lửa dầu sôi lửa bỏng
Đêm chiến hào nếm mật nằm gai
Những cánh hoa dù, thiên thần mũ đỏ
Một đời võ nghiệp hào khí dọc ngang
Giày trận áo hoa, xuyên đồi Delta, Charlie anh dũng
Phất cao cờ vàng, trên Thành Quảng Trị, đại lộ kinh hoàng
Bom rơi đạn pháo
Tiếng súng cầm canh
Tuyến đầu xông pha, chung lời thề sát Cộng,
một lòng « cố gắng », cùng quyết tâm cản thù

Ôi tháng tư đen

Quốc biến tàn chinh hờn uất nghẹn,
Miền Nam thất thủ trắng màu tang

Mười ba năm,

tù đày nhục nhã
lao động khổ sai
Thân lầm lũi cô đơn nơi rừng thiêng Yên Bái
Cò lặn lội nuôi chồng gió chướng Nam Hà
Hành trang quẩy gánh,
cõng giỏ yêu thương
Bên hàng chông kẽm gai, hằn in bóng ngã
Sau tường rào song sắt, nuốt lệ tủi hờn

Đêm trăng tù

Nâng ly đối ẩm
Rót vần thơ say
hồ trường cạn chén
rèn mạch tứ thi
Rút từ tâm can, niềm đau mất nước còn nhức nhói
Chín nặng trái sầu, vết cắt nhà tan chẳng nguôi ngoai
Xưa ai nói « vịn câu thơ mà đứng dậy »
Nhưng người lại « chống câu thơ mà bước đi »

Thế rồi,

Ly hương viễn xứ
mảnh đời lưu vong

ước mơ thái hòa ngày quang phục
hoài bão thanh bình buổi tương phùng
ngọn cờ chính nghĩa dân tộc,
tấm lòng ái quốc trung trinh

Gửi về bên ấy
.
Nghĩa tình quê hương, trường thiên bi khúc
Hơi thở tự do, gói trọn ngữ vần
đây Hát Nói,
kia Đường Thi
Tao đàn hội ngộ
đồng cảm tương giao
chung tay góp sức, bảo tồn văn hóa
đan mảnh san hà, dòng giống Rồng Tiên

Xưa hai mươi mốt năm dùi mài cung kiếm xông pha giết giặc
Giờ hơn ba mươi xuân bồi đắp cháu con yêu tiếng Việt Nam
Thân nơi xứ người, vẫn nhớ nguồn cội
Trông về cố hương, ruột đau chín chiều

Tám mươi sáu tuổi đời,

sống không hổ thẹn
tài đức vẹn toàn

Luyến tiếc

anh linh vừa nằm xuống
hương hồn đã ra đi
Không ba hồi phát súng
Chẳng xếp lá quân kỳ
Không tiếng kèn đưa tiễn
chỉ những nén hương lòng
của bao đồng đội, chiến hữu
hay quyến thuộc, thân bằng,
khóc thương người niên trưởng
tưởng niệm cánh hoa dù

Đưa tiễn người

về với hư vô cát bụi
rời kiếp phù sinh hồng trần
Ở chốn Vĩnh Hằng, xin an nhiên tròn giấc
Nơi miền Cực Lạc, hãy siêu thoát cõi tiên
Cúi đầu bái tạ
vĩnh biệt nghìn thu

Tường Vi và Tiểu Vũ Vi

**conmuanho** · 08-16-2023, 11:44 AM

VÔ ĐỀ

MƯỠU

Cuộc đời ngồi ngẫm mà ghê
Cổ kim, kim cổ đi về chiêm bao
Gương xưa soi để ngàn sau
Chữ nhàn bên cạnh cần đâu đi tìm .

NÓI

Nhà tan nước mất
Thân lưu vong đất khách quê người
Đời vinh nhục đã trải mấy mươi rồi
Càng thấy rõ sự đời đen lẫn bạc .

Nhấp cạn vài chung vui tuổi hạc
Ngâm nga dăm vận giải cơn phiền

Không công danh, cương tỏa thật thần tiên
Chẳng mũ áo ngựa xe trói buộc .
Mặc thế sự người thua kẻ được
Riêng mình ta vui bước yên hà
Tội gì mà phải bôn ba .

Trần Nhất Lang
Tue Sep 29, 2009

**conmuanho** · 08-16-2023, 11:51 AM

THÁNG NGÀY TIÊU SÁI

Trần Nhất Lang

Cuộc cờ, tiếng hạc thú tiêu dao
Gió mát trời thanh Động Bích Đào
Đạp tuyết tầm mai theo dốc núi
Bình sa lạc nhạn ngắm trăng sao.
Một hiên lan cúc hoa tươi thắm
Nửa gánh đàn thơ mộng vút cao
Cất chén yên hà vui xướng họa
Ngâm câu phong nguyệt bướm bay chào.

Mộ Xuân Hoài Cảm

Bài Họa

Tiểu Vũ Vi

Lòng đêm e ấp đóa quỳnh dao
Hồ tịnh đong đưa bóng liễu đào
Bàng bạc sương mờ dòng suối mộng
Lung linh nguyệt tỏ bến sông sao
Đỗ Quyên cợt gió im đầu lặng
Hoàng hạc vờn mây xoải cánh cao
Trời đất giao duyên hồn gợi cảm
Vô thường xuân gọi tiếng thơ chào

NGẮM HOA QUỲNH

Bài Họa Chuyển Đề

Cát Vân

Bên vườn Quỳnh ngát với cành dao (*)
Đôi bạn cùng nâng chén rượu đào
Ngắm khúc nghê thường hoa hé cánh
Nhìn trời diễm ảo nguyệt đùa sao
Vài câu thơ hạ lời bay bổng
Một mối tình dâng ý ngút cao
Thoang thoảng hương tràn qua lối mộng
Hồn nghiêng theo ánh mắt say chào

(*) Kiều: Một vùng như thể cây quỳnh cành dao

**Thứ Lang** · 08-16-2023, 12:07 PM

Originally Posted by Trần Nhất Lang

Tết Nơi Đất Khách
(Thập Thủ Liên Hoàn)
Bài Xướng

1.
Tha phương năm tháng bước lưu vong
Đón tết gọi là có cũng không
Mấy cặp bánh chưng âu thế đủ
Vài cây giò lụa kể như xong
Xuân về càng tủi trông quê mẹ
Năm đến thêm buồn nhớ núi sông
Độc ẩm xứ người sao thấm thía
Giăng giăng thương cảm mối tơ lòng

2.
Tơ lòng tóc bạc vẫn còn vương
Trải mấy mùa đau cuộc hí trường
Ngoảnh lại núi non mờ cát bụi
Nhìn về đất Việt bạc phong sương
Tình xưa ngày ấy vui mây nước
Chốn cũ hôm nay khuất nẻo đường
Tháng lụn năm tàn gây nỗi nhớ
Giấc mơ canh vắng vọng quê hương

3.
Quê hương xuân đến dáng xuân phai
Em tựa bên lầu tóc gió bay
Còn nhớ năm nào vun chậu cúc
Đâu quên ngày ấy ngắm cành mai
Ly trà thiếu bạn trà thêm nhạt
Chén rượu xa người rượu chẳng say
Tết nhất lại càng tăng cách biệt
Nói sao cho cạn nỗi u hoài

4.
U hoài đeo đẳng chốn quê người
Mỗi độ xuân về nước mắt rơi
Phố vắng nhìn quanh làn tuyết phủ
Nhà xưa ngó lại áng mây trôi
Nơi này đứng ngóng thư bên cửa
Chốn ấy ngồi trông nhạn cuối trời
Cảnh tết miền Nam đâu có nữa
Buồn nơi đất trích bạc tình đời

5.
Tình đời viễn xứ đã từng qua
Mấy kẻ ly nhân chẳng xót xa
Một thuở tung hoành cung kiếm gẫy
Bao lần dâu bể muối sương pha
Đón xuân đất lạ lòng chua chát
Nhớ tết quê xưa lệ nhạt nhòa
Đêm cúng giao thừa rưng nước mắt
Người ơi người có thấu lòng ta

6.
Ta nhìn mây hỏi biết em đâu
Người ở cuối sông kẻ bến đầu
Mấy độ xuân sang lòng vẫn nhớ
Bao lần dâu bể dạ còn đau
Sương pha năm tháng chim bằng mỏi
Tuyết nhuộm ngày đêm giếng lệ sầu
Đốt phiến thơ buồn dăm chén rượu
Mấy dòng thương nhớ gửi tìm nhau

7.
Tìm nhau tin nhạn nhắn bay về
Xuân cảm đôi hàng đượm ý quê
Lệ rớt phòng loan niềm thổn thức
Mưa bay lầu mộng cảnh ê chề
Chim hồng từ thuở rời non nước
Mưa gió là hồi phủ dậm khê
Đứt gánh tang bồng mây khói toả
Tâm tư giấy trải bút hoa đề

8.
Hoa đề xướng hoạ nhớ nào quên
Ai khiến cuối đời gặp túc duyên
Mong thấy chân mây làn má phấn
Tìm đâu định núi dáng chim uyên
Phiêu lưu đất trích thân hồng hạc
Hận tủi quê hương phận đỗ quyên
Nàng hỡi bao giờ ta gặp lại
Tựa tay em ngủ giấc bình yên

9.
Bình yên giấc mộng một chiều xuân
Mơ cảnh Đào Nguyên tiên giáng trần
Ta nắm tay thon còn bỡ ngỡ
Em lau mắt lệ bỗng bâng khuâng
Hương bay nắng sớm trời trong vắt
Hoa nở vườn xưa cúc trắng ngần
Đất nước qua rồi cơn bão lửa
Thời lai Lã Vọng mới buông cần

10.
Buông cần ta bước chặng đường sao
Về lại hiên thơ ngõ trúc đào
Ngắm thú điền viên chim ríu rít
Nhìn khung trời nguyệt gió lao xao
Hoa xưa ngày trước hương càng đượm
Tình cũ bây giờ mộng biết bao
Cạn chén tương tri mình đối ẩm
Chân mày anh vẽ chịu chưa nào?

Trần Nhất Lang

Họa vần
Tết Nơi Đất Khách
(Thập Thủ Liên Hoàn)
Bài Họa

1.
Thất thế nên đành chịu bại vong
Quê người luân lạc hỏi đau không
Xuân về đạm bạc cho là đủ
Tết đến sơ sài vậy cũng xong
Đán nhật không trà thương đất nước
Giao thừa chẳng pháo nhớ non sông
Mai vàng đối đỏ nào đâu thấy
Thắp nén tâm hương bỗng chạnh lòng

2.
Chạnh lòng khóe mắt lệ vương vương
Thất quốc vong gia luống đoạn trường
Khắc khoải đêm mong mờ cánh nhạn
Bồi hồi sáng ngóng bặt tin sương
Bao lần hạ đến hoa đầy nội
Mấy độ thu sang lá ngập đường
Nửa cõi sơn hà xa tít tắp
Từ ngày phiêu bạt chốn tha hương

3.
Hương sắc theo ngày tháng nhạt phai
Thu về gió cuốn lá thu bay
Chim sầu gọi bạn mong vầng ác
Nhạn lạc kêu bầy đợi ánh mai
Rượu đắng vừa châm chưa kịp hết
Men nồng mới nhấp đã ngà say
Canh tàn đối bóng ngồi tư lự
Trút cạn tâm tư nỗi cảm hoài

4.
Hoài bảo mang theo tận xứ người
Ngậm ngùi cố quốc lệ tuôn rơi
Thương mình vận số ai đưa đẩy
Xót cánh hoa bèo sóng cuốn trôi
Xóm cũ xa xôi mù góc biển
Làng xưa diệu vợi tít chân trời
Miền Nam cảnh tết đâu còn nữa
Đất khách tha nhân bạc thói đời

5.
Đời cũng theo ngày tháng vụt qua
Chôn vùi kỷ niệm đã vời xa
Tung hoành một cõi đầu sương gội
Lưu lạc bao miền tóc muối pha
Đón tết quê người hương tết nhạt
Chào xuân đất khách sắc xuân nhòa
Giao thừa độc ẩm rưng rưng lệ
Ai có lau dùm nước mắt ta

6.
Ta hỏi ông trời cố quận đâu
Người Tương giang vĩ kẻ giang đầu
Tang điền mấy độ lòng luôn nhớ
Thương hải bao lần dạ mãi đau
Hạ mãn thu sang cha ngóng khổ
Năm cùn tháng tận mẹ mong sầu
Trông con viễn xứ xa vời vợi
Biết đến bao giờ gặp lại nhau

7.
Gặp lại nhau chăng nếu chẳng về
Xuân nào sum họp đượm tình quê
Thăm nhau bạn cũ còn đơn lẻ
Gặp lại người xưa đã óng chề
Vạn dặm trời mây trùm sóng nước
Ngàn trùng sương khói phủ sơn khê
Đêm đêm tiếng quốc sầu quan tái
Dệt mấy vần thơ mượn bút đề

8.
Bút đề thi họa nhớ không quên
Quốc phá gia tàn lỡ nợ duyên
Buổi ấy ra đi rời rã thúy
Ngày nao trở lại rẽ chia uyên
Đêm trường khắc khoải vang tình nước
Canh vắng u hoài vọng tiếng quyên
Đất khách miên man sầu cố quận
Quê người chẳng giấc ngủ nào yên

9.
Giấc ngủ nào yên dưới nắng xuân
Niềm mơ bình dị chốn dương trần
Cây to muốn kẻ dùm công vác
Đá nặng mong người giúp sức khuân
Gió sớm mây bay hồ phẳng lặng
Hè trưa sóng gợn nước trong ngần
Qua rồi chiến họa trời quang đảng
Xây đắp tương lai phải kiệm cần

10.
Cần phải theo chòm ánh sáng sao
Soi đường dẫn lối rặng anh đào
Hiên mai bướm lượn lòng lưu luyến
Ngõ trúc ong vờn dạ xuyến xao
Khách cũ quay về vui biết mấy
Người xưa trở lại đẹp dường bao
Rượu quỳnh cạn chén mừng tương ngộ
Hỏi cảnh bồng lai ở chốn nào?

Thứ Lang

**conmuanho** · 08-16-2023, 12:08 PM

TIẾNG HỒ CẦM TRÊN SÔNG TRĂNG

Bài Xướng

Em về chốn ấy nẻo xa xôi
Bỏ lại sau lưng những tiếng cười
Một sớm đường hoa lầu mộng thắm
Trăm năm sỏi đá bước chân côi
Lời ru trong lá trăng nằm chết
Câu nguyện bên sông nước cuốn trôi
Hờ hững chén vàng trơ dưới nguyệt
Hồ cầm ai oán mấy cung rơi

Trần Nhất Lang

TIẾNG TƠ LÒNG

Bài họa hoán vận

Ánh Hằng lành lạnh nửa vầng côi
Nức nở hồ cầm nhả tiếng rơi
Giai điệu ai buông sầu héo hắt
Âm ba người gẩy mộng xa xôi
Hưng hờ phím ngọc trăng rơi lệ
Đắm đuối cung thương cuội mỉm cười
Gác Nguyệt đêm buồn soi bóng nhớ
Tương tư vọng khúc não nùng trôi

Tiểu Vũ Vi

**conmuanho** · 08-16-2023, 12:33 PM

TẾT NƠI ĐẤT KHÁCH

Ngũ Thủ Liên Hoàn

I.

Tha phương năm tháng bước lưu vong
Đón tết gọi là có cũng không
Mấy cặp bánh chưng âu thế đủ
Vài cây giò lụa kể như xong
Xuân về càng tủi, trông quê mẹ
Năm đến thêm buồn, nhớ núi sông
Độc ẩm xứ người sao thấm thía
Giăng giăng thương cảm mối tơ lòng

II.

Tơ lòng tóc bạc vẫn còn vương
Trải mấy mùa đau cuộc hí trường
Ngoảnh lại núi non mờ cát bụi
Nhìn về đất Việt bạc phong sương
Tình xưa ngày ấy vui mây nước
Chốn cũ hôm nay khuất nẻo đường
Tháng lụn năm tàn gây nỗi nhớ
Giấc mơ canh vắng vọng quê hương

III.

Quê hương xuân đến dáng xuân phai
Em tựa bên lầu tóc gió bay
Còn nhớ năm nào vun chậu cúc
Đâu quên ngày ấy ngắm cành mai
Ly trà thiếu bạn trà thêm nhạt
Chén rượu xa người rượu chẳng say
Tết nhất lại càng tăng cách biệt
Nói sao cho cạn nỗi u hoài

IV.

U hoài đeo đẳng chốn quê người
Mỗi độ xuân về nước mắt rơi
Phố vắng nhìn quanh làn tuyết phủ
Nhà xưa ngó lại áng mây trôi
Nơi này đứng ngóng thư bên cửa
Chốn ấy ngồi trông nhạn cuối trời
Cảnh tết miền Nam đâu có nữa
Buồn nơi đất trích bạc tình đời

V.

Tình đời viễn xứ đã từng qua
Mấy kẻ ly nhân chẳng xót xa
Một thuở tung hoành cung kiếm gẫy
Bao lần dâu bể muối sương pha
Đón xuân đất lạ lòng chua chát
Nhớ tết quê xưa lệ nhạt nhòa
Đêm cúng giao thừa rưng nước mắt
Người ơi, người có thấu lòng ta.

Trần Nhất Lang

Bài Họa :

Tết Tha Hương

Ngũ Thủ Liên Hoàn

1.

Đã bốn mươi năm hận quốc vong
Mộng hồi qui vẫn thoảng hư không
Mâm bày ngũ quả cho ra vẻ
Dưa món bánh chưng thế cũng xong
Chẳng cội mai vàng chờ trước cửa
Chỉ bông tuyết trắng đón bên sông
Thân nhờ đất trích sầu ly khách
Nỗi nhớ quê hương buốt chạnh lòng

2.

Chạnh lòng khắc khoải lệ tràn vương
Mỗi độ xuân sang lắm đoạn trường
Cố quận giao thừa vui hái lộc
Quê người trừ tịch ngắm hoa sương
Đâu vè liễn đối mừng khai bút
Hồng pháo im hơi vắng mọi đường
Đêm cúng Tổ đàn buông thổn thức
Gửi về Lạc Việt khúc hoài hương

3.

Hoài hương tình vướng giấc mơ phai
Tóc xỏa tơ sầu lộng gió bay
Mong Tết đoàn viên khơi ký ức
Đợi Xuân hạnh ngộ ước ngày mai
Hạc xa lầu vắng tàn canh mộng
Đối ẩm một mình cạn chén say
Nửa kiếp tha nhân còn lận đận
Phương Nam ngoảnh lại nhớ ai hoài

4.

Ai hoài chua xót thấu chăng người
Từ thuở phân kỳ ứa lệ rơi
Chưa trọn tình quê niềm khổ lụy
Khôn nguôi hận nước nỗi buồn trôi
Giang san luân lạc chìm dâu bể
Sông núi tang thương oán ngập trời
Thế sự cơ đồ thời mạt vận
Có hay cô lữ lạc dòng đời

5.

Dòng đời thay đổi nhiễu can qua
Quê Mẹ đường về cứ mãi xa
Mấy bận thăng trầm xuân héo úa
Bao lần hưng phế tóc phôi pha
Nghinh tân chuông mõ chầy ngân vọng
Tiễn cựu trầm hương khói ảnh nhòa
Chín khúc ruột đau sầu tiếng cuốc
Bước ly hương nặng gót mình ta

Tiểu Vũ Vi

Thread: Một Thoáng Mây Bay: Tưởng Niệm Thi Ca Nh̀à Thơ Trần Nhất Lang

Thread Tools

Search Thread

Display

Một Thoáng Mây Bay: Tưởng Niệm Thi Ca Trần Nhất Lang

Similar Threads

Cùng Với Kỷ Niệm - Hồi Ký - Mầu Hoa Khế

Giáo sư Trần Văn Khê qua đời

Thiền Sư Nhất Hạnh là ai

Lang man

Giáo Sư Nguyển Văn Phú Từ Trần

Posting Permissions