Nước mắm sệt

[005]

NƯỚC MẮM SỆT

Nói trước là không có hình ảnh.

Thiệt luôn. Hoàn toàn không có hình ảnh. Chuyện như vầy, hôm qua một người bạn thân mời tụi mình đến nhà dùng cơm tối. Chỉ đơn giản là như vậy. Nhưng khi đến thì tinh thần trở nên phức tạp vì ở phòng khách có 2 cụ thân sinh của vợ anh bạn. Trên khuôn mặt họ là một cái sở thú kết hợp giữa lâm vật và hải vật. Lâm vật là chân chim, hải vật là đồi mồi. Nghĩa là da đã nhăn không còn chỗ thẳng. Chúng tôi nhận ra ngọn đèn leo lét từ ánh mắt mờ đục của họ và lễ phép tiến tới gần khoanh tay thưa hỏi. Quí vị cứ tưởng tượng hành động này nó đến từ sự cách biệt tuổi tác và sự kính trọng dường nào. Không dám bắt tay luôn. Cụ bà cười hiền, cụ ông phất tay ý bảo chúng bây ngồi đi.

Sau vài câu thăm hỏi, mà mỗi lần cụ ông nói, tụi mình phải lắng tai nghe mới hiểu được vì cụ đã yếu nhiều. Bà vợ tui biết ý nói vào không khí, anh đến ngồi cạnh Bác trai cho thân tình chút chứ. Thật ra đó là cái kỹ thuật nói điêu của vợ tui, không hại ai nhưng lại được cái lợi đôi bên dễ hiểu nhau hơn. Cụ ông đã rất yếu rồi. Tuy nhiên cậu em vợ của bạn tui, tuổi trạc lục tuần vội vàng ngồi xuống cạnh cha và hỗ trợ việc trao đổi. Anh biết cha mẹ mình đã không còn sức nói lớn tiếng được nữa.

Hai cụ than rằng "chúng nó" không về được nên hai Bác sang thăm. Tui quay sang người bạn hươi hươi ngón tay trỏ trông về hướng anh ấy ý rằng chúng bây ngây thơ vô số tội nhé. Anh ta gật nhẹ đầu tỏ ý hối hận và phục thiện. Xong phần trao đổi vấn an là đến tiết mục ăn uống. Bạn tui mời mọi người sang phòng ăn vừa bày xong ôi thôi là kính thưa các kiểu bánh miền .... Trung. Vợ tui ngạc nhiên hỏi ơ sao Trinh đảm đang rứa mà hồi giờ mình không biết. Cô vợ bạn chỉ sang cụ bà nhè nhẹ. Thế là căn nguyên đã rõ. Vợ tui mắt tròn xoe. Cụ bà có lẽ gần trăm tuổi mà có thể chuẩn bị một bàn tiệc bánh cho 7 người thời là một kỳ tích khó tin. Lúc bấy giờ cụ bà đã hiểu ý bảo các con ngồi xuống đi rồi thong thả giải thích. Tụi nhỏ nhà Bác không được như người ta, vụng về bếp núc lắm con.Cho nên bác nấu ăn đến trăm tuổi hạc luôn rồi.

Sửng sốt. Vô cùng sửng sốt, trước người mẹ già sống gần một thế kỷ vẫn tròn đầy đạo-hạnh làm vợ, làm mẹ. Trước khi nhập tiệc, cụ ông khoác tay cậu trẻ ra lấy cho ông vò rượu ở phòng khách mang vào phòng ăn mời nâng ly. Ông cười khề khà, đàn bà không được uống, để chúng tôi nâng ly thôi. Lời nói nhẹ mất hút sau tiếng cười lớn lại như là một mệnh lệnh cấp tướng. Bốn người đàn ông mỗi người một chung. Cụ ông tiếp dẫn: "Bây ráng uống nhe, nên vị thuốc".

Trời mẹ ơi. Cái vò rượu có chất nước phảng phất mùi cồn và mùi thuốc Bắc, đen xì, thấy ghê. Cậu em vợ người bạn nháy mắt nói khe khẽ, nhấp môi thôi anh, nhấp môi cho ông vui. Tui và anh bạn cười nói dạ vâng, chúng con mời Ba, mời Bác. Để bầu không khí thân thiện hơn, tui pha trò chỉ cậu em nói, cậu làm sao mà vác cai vò này qua cửa hải quan Đức được hay vậy? Cậu em mái tóc chỉ còn muối đã hết tiêu cười hề hề, nói rằng Ba của em hết á. Cụ ông cười bảo "tao ngồi xe lăn với bả" có cái giỏ tao ôm khư khư trong lòng, chắc "tụi Tây" thấy hai bác già quá rồi chẳng thiết xét xiểm gì nữa phất cho qua luôn. Cả nhà cười giòn.

Sau phần khai vị mà quí vị phụ nữ không được phép tham gia là đến phần nhập tiệc. Tụi mình không khỏi ngạc nhiên khi nhận được hương vị từ đôi tay của cụ Bà từ quê nhà tưởng chừng vừa mới thời ở tiệm ngày hôm qua. Chỉ còn thiếu những chiếc đũa mun khắc long khắc phụng và những cái thìa nhôm kiểu Việt Nam là không gian trở thành đất Á bởi hương thơm ngào ngạt.

Không kể về món ăn mà kể về nước mắm chua ngọt. Chị vợ bạn mang lên 3 tô nước mắm để chấm và chang thoăn thoắt lên phòng ăn mà tui ngại rơi rớt lên bộ đồ vía của mình. Chị cười đùa, đừng sợ anh, má em làm sệt không dễ đổ.

Chính xác tập hai.

Vừa đủ cay, vừa đủ chua, vừa đủ ngọt, vừa đủ mặn. Để cho thành ngũ tánh của giáo lý nhà Phật, tui xin tuyên bố thêm là vừa đủ sệt. Nói theo tiếng Tây là "pạc phê". Hoàn hảo. Vô cùng hoàn hảo.
Lần đầu tiên tui thưởng thức nước mắm chua ngọt mà hơi sệt. Không đặc nhé. Chỉ hơi sệt thôi. Nhưng không nghe mùi bột năng, bột bắp bột bí chi cả, nhưng không biết hóa phép sao mà nó hơi sệt. Tui tò mò hỏi Bác, Bác nói hai Bác còn ở chơi cả tháng mới về. Cuối tuần con dẫn vợ qua đây đi Bác chỉ cho vợ con làm cho con ăn. Một người phụ nữ truyền thống một trăm phần trăm quí vị thấy không? Phải để ý nghe phần vị ngữ "chỉ cho vợ con làm cho con ăn". Nghĩa là không phải thỏa mãn hiếu kỳ của tui, mà là hỗ trợ người cạnh bên mình biết gia chánh để làm cho mình ăn. Cụ ông ngồi kế bên nói, ừ cuối tuần tới chơi nói chuyện với Bác. Tụi mình cám ơn và xin phép rút lui.

Hết chuyện. Chỉ lần đầu được dùng nước mắm sệt mà nó ra mấy chục dòng thế đó.

[Thùy Linh]

Ngũ hiệp sĩ chưa tả ăn nước mắm sệt mùi vị như thế nào? chấm gì cơ ?
Không có hình thì tả chân nhìn màu gì, ra sao, có những gì?

Nước mắm chấm thịt luộc, bì cuốn,...hay làm hơi sệt còn chan cơm, bún thì lỏng (chan cơm thì nước mắm pha mặn và ít ngọt hơn chan bún.)

Pha sệt, TL không băm tỏi, ớt mà ớt lấy hột ra, lột tỏi, chanh xé lấy múi thịt ra rồi giã chung trong cối, xong pha thì nước mắm đặc và những tép chanh trong nổi lên lẫn tỏi nhìn đẹp mắt.
Không ăn cay thì 1 trái ớt thôi, băm thêm ớt capsicum vô cho có màu đỏ loè thiên hạ chơi .
~~
TL có người dì 91 tuổi ăn chay trường còn tự đi chợ nấu ăn và đặc biệt là nấu đám giỗ ông bà ngoại TL chỉ có hai người dì làm từ A đến Z, bánh da lợn, ít trần, và làm đồ ăn nào phở hay bún chay, mì xào, 2 món kho mặn, gỏi...

[Ngô Đồng]

Buổi sáng bình an đến cả bàn tiệc nước mắm sệt - cái hay của người pha nước mắm kiểu này ngoài khéo lại còn đặt thương yêu trong ấy phải không thầy Năm, bài tả chi tiết hay quá là hay, mà có một điều n đ thật sự . . . muốn thay đổi:

" Phải để ý nghe phần vị ngữ "chỉ cho vợ con làm cho con ăn". Nghĩa là không phải thỏa mãn hiếu kỳ của tui, mà là hỗ trợ người cạnh bên mình biết gia chánh để làm cho mình ăn. Cụ ông ngồi kế bên nói, ừ cuối tuần tới chơi nói chuyện với Bác."

"Chỉ cho con làm cho vợ con ăn!"

100 năm sống trong khuôn khổ từ bếp vào phòng ngủ mất gần hay hơn 80 năm là chuỗi ngày không dễ, chỉ để được chồng không ra ngoài "lăng nhăng" gìn giữ hạnh phúc gia đình cho các con còn có nóc, còn có cha, chén nước mắm sền sệt ấy từ thuở con gái chỉ là chén nước mắm lóng lánh tỏi ớt nổi bềnh bồng mặn ngọt chua cay, ngày càng mất dần đi độ sóng sánh, cho dù được khen dồn dập, được con cháu nhắc đến bằng cả một bài viết thật dài!

n đ có đọc là: "Đã đến lúc đàn ông Việt Nam phải biết xấu hổ khi nghe các cô thí sinh hoa hậu Việt Nam cứ trả lời câu hỏi đức tính quý nhất của phụ nữ Việt Nam là gì, luôn là câu: Hy Sinh!

Hôm qua . . . giận chồng chút xíu nên hôm nay không hy sinh nữa - chén nước mắm sẽ có vị chua lè cho xem!

Ừ chồng con nhà này ăn nước mắm biết mẹ thế nào á anh Năm - anh viết bấy nhiêu dòng cho chén nước mắm sệt n đ viết lại ngắn hơn để xem Ốc bao giờ mới bò đến khu vực ẩm thực này!

[005]

Ngũ hiệp sĩ chưa tả ăn nước mắm sệt mùi vị như thế nào? chấm gì cơ ?
Không có hình thì tả chân nhìn màu gì, ra sao, có những gì?

Nước mắm chấm thịt luộc, bì cuốn,...hay làm hơi sệt còn chan cơm, bún thì lỏng (chan cơm thì nước mắm pha mặn và ít ngọt hơn chan bún.)

Pha sệt, TL không băm tỏi, ớt mà ớt lấy hột ra, lột tỏi, chanh xé lấy múi thịt ra rồi giã chung trong cối, xong pha thì nước mắm đặc và những tép chanh trong nổi lên lẫn tỏi nhìn đẹp mắt.
Không ăn cay thì 1 trái ớt thôi, băm thêm ớt capsicum vô cho có màu đỏ loè thiên hạ chơi .
~~
TL có người dì 91 tuổi ăn chay trường còn tự đi chợ nấu ăn và đặc biệt là nấu đám giỗ ông bà ngoại TL chỉ có hai người dì làm từ A đến Z, bánh da lợn, ít trần, và làm đồ ăn nào phở hay bún chay, mì xào, 2 món kho mặn, gỏi...

Mắt em Ba Bánh Bao ngó bụi ớt bụi hành dư sức héo. Viết là bánh miền Trung đấy thây. Chỉ có 4 thứ mình biết là bánh căn, bánh bột lọc, bánh nậm và bánh bèo. Những thứ còn lại chẳng biết nó là cái gì. Đến là để hưởng hương hưởng hoa chứ đâu phải đến để ăn. Bắt tay còn không dám bắt huống gì lên bàn ăn mà dám chụp ảnh trước người lớn là vô phép biết chưa em ba.

Miền Nam ăn nước mắm chua ngọt đặc sệt chỉ có ăn với ốc. Nước mắm để chấm ốc luộc người ta làm đặc sệt. Là vì bỏ nước rất ít và khượi chanh lục cục lòn hòn là nhiều cho nên nó đặc. Còn ở Sài-Gòn thầy 5 chưa bao giờ biết nước mắm sệt là cái gì bởi vì nhà không ai làm cho ăn ngoài bà già.

Người phất phơ trong gió như mẹ vợ anh bạn ở tuổi có thể bay bất cứ lúc nào mà nấu nướng vừa số lượng nhiều vừa ngon như vậy gọi là kỳ tích. Bởi vì khi già đi, chẳng những sức lực không còn mà vị giác cũng xơ xác. Phục là phục ở chỗ đó. Cha mẹ tui lúc còn sinh tiền nói năng còn không xong chứ huống chi mà nấu nướng hay còn biết pha trò "tụi Tây thấy già phất cho qua".

Buổi sáng bình an đến cả bàn tiệc nước mắm sệt - cái hay của người pha nước mắm kiểu này ngoài khéo lại còn đặt thương yêu trong ấy phải không thầy Năm, bài tả chi tiết hay quá là hay, mà có một điều n đ thật sự . . . muốn thay đổi:

" Phải để ý nghe phần vị ngữ "chỉ cho vợ con làm cho con ăn". Nghĩa là không phải thỏa mãn hiếu kỳ của tui, mà là hỗ trợ người cạnh bên mình biết gia chánh để làm cho mình ăn. Cụ ông ngồi kế bên nói, ừ cuối tuần tới chơi nói chuyện với Bác."
"Chỉ cho con làm cho vợ con ăn!"

100 năm sống trong khuôn khổ từ bếp vào phòng ngủ mất gần hay hơn 80 năm là chuỗi ngày không dễ, chỉ để được chồng không ra ngoài "lăng nhăng" gìn giữ hạnh phúc gia đình cho các con còn có nóc, còn có cha, chén nước mắm sền sệt ấy từ thuở con gái chỉ là chén nước mắm lóng lánh tỏi ớt nổi bềnh bồng mặn ngọt chua cay, ngày càng mất dần đi độ sóng sánh, cho dù được khen dồn dập, được con cháu nhắc đến bằng cả một bài viết thật dài!
n đ có đọc là: "Đã đến lúc đàn ông Việt Nam phải biết xấu hổ khi nghe các cô thí sinh hoa hậu Việt Nam cứ trả lời câu hỏi đức tính quý nhất của phụ nữ Việt Nam là gì, luôn là câu: Hy Sinh!
Hôm qua . . . giận chồng chút xíu nên hôm nay không hy sinh nữa - chén nước mắm sẽ có vị chua lè cho xem!
Ừ chồng con nhà này ăn nước mắm biết mẹ thế nào á anh Năm - anh viết bấy nhiêu dòng cho chén nước mắm sệt n đ viết lại ngắn hơn để xem Ốc bao giờ mới bò đến khu vực ẩm thực này!

Chị Bắp ơi, ngày phụ nữ vùng lên là ngày 8 tháng 3, ngày xưa người ta xuống đường ngày này đòi nhân quyền cho phụ nữ, đòi được bầu cử, được đi làm. Giờ là tháng Giêng, và người xưa đâu có ai đòi chồng nấu cho ăn. Chị Bắp mai mốt phải lấy thêm nick là "Bắp cấp tiến". hahaha.
Nấu ăn là chuyện nhỏ, đây mỗi ngày bóp chân cho vợ năm này qua tháng nọ có thấy "xi-nhê" gì đâu, vẫn con ong chăm chỉ đấy thôi. Hoàn toàn không chờ đến ngày 8 tháng 3 hay ngày rằm gì sất. Tự nguyện 365 ngày, năm nhuận còn tăng thêm 1 ngày nữa.

Hôm con cái 5 về, con út xuống phụ mẹ nấu ăn, con lớn phụ ông già ... chơi lái xe. Con út lên nhà trên mắng chị chỉ lo chơi không xuống phụ mẹ, mẹ còn chạy lên bênh vực nói để chị hai chơi với ba, con mệt thì con lên nhà trên chơi đi. Đâu chỉ là tô nước mắm sệt chị thấy không. Đó là món gà rút xương và món gà chay ăn rờ vây dong luôn đó. Yêu vợ quá.

[tà áo xanh]

Haha kể chuyện đi ăn nhà bạn mà khúc đầu đọc hồi hộp như truyện trinh thám, nhất là đoạn tả những vết chim di, ủa quên, những vét chân chim và những vết đồi mồi trên da của cụ ông cụ bà tuổi hạc hơn một trăm niên. Làm hiếu kỳ dễ sợ đọc nguyên bài.

Cách đây 2 hôm, mình làm món bánh bột lọc chính là nhân đậu xanh (ông xã ưa), để ăn chơi thôi ngày thường, không nắn nót chăm chút, bắt bánh bằng tay, mà đứng cả 2 giờ đồng hồ. Chỉ một món bánh miền Trung thôi đó. Chưa kể phần anh xã nhồi bột sẵn để đó cho nội tướng (tự phong tướng kaka). Cho nên, thành kính khâm phục Bác gái nhà bạn của anh chị B5 quá chừng luôn.

Mình chụp hình đĩa bánh sau một đêm, bột vẫn còn mềm dẻo.


Khâm phục hai bác, nhất là bác gái còn vào bếp làm được nhiều món bánh mà là bánh miền Trung như bánh bèo, bánh nậm v.v... phải đứng một chỗ nhiều, đứng lâu, ròng rã, người cao tuổi đứng nhiều đều dễ bị phù nề, sưng chân. Sức khỏe bác phải khang kiện lắm cơ thể bác mới cho phép làm được như vậy. Bác trai thì vẫn uống chút men cay được, khề khà cùng con cháu trong bữa ăn.

Nước mắm sệt chua ngọt (trổ tài đoán) có lẽ là nước mắm theo kiểu miền Nam (có vẻ đây là gia đình miền Nam) là nước mắm được nấu lên, với đường, nước lạnh hay nước dừa, đúng theo tỉ lệ, cho đến khi nào sanh sánh lại. Để nguội nguội cho thêm tỏi ớt bằm, chanh, hoặc tắc, hoặc giấm. Loại nước mắm nấu như này trị bá bệnh, quên quên, xem như một mẫu số chung, được dùng chung với kính thưa đủ các loài món ăn. Từ cơm tấm bì sườn chả, tới bánh cuốn, bánh hỏi, bánh xèo, bánh bèo nậm lọc tùy theo tỉ lệ và khẩu vị của người bếp trưởng. Bếp trưởng kỹ và khéo thì linh động, tùy món mà gia giảm chút nước chút chanh chút đường vân vân khi ăn. Theo tả chân cách người múc nước mắm thì không phải kiểu nước mắm quá cô đặc như kiểu ăn với bánh tráng ngoài Trung.

Mình đoán gia đìnb không phải người Quế thuần túy (cười). Người Huế xưa họ kiểu cách, mỗi loại bánh phải đi với mỗi kiểu nước mắm.

[005]

Haha kể chuyện đi ăn nhà bạn mà khúc đầu đọc hồi hộp như truyện trinh thám, nhất là đoạn tả những vết chim di, ủa quên, những vét chân chim và những vết đồi mồi trên da của cụ ông cụ bà tuổi hạc hơn một trăm niên. Làm hiếu kỳ dễ sợ đọc nguyên bài.

Cách đây 2 hôm, mình làm món bánh bột lọc chính là nhân đậu xanh (ông xã ưa), để ăn chơi thôi ngày thường, không nắn nót chăm chút, bắt bánh bằng tay, mà đứng cả 2 giờ đồng hồ. Chỉ một món bánh miền Trung thôi đó. Chưa kể phần anh xã nhồi bột sẵn để đó cho nội tướng (tự phong tướng kaka). Cho nên, thành kính khâm phục Bác gái nhà bạn của anh chị B5 quá chừng luôn.

Mình chụp hình đĩa bánh sau một đêm, bột vẫn còn mềm dẻo.


Khâm phục hai bác, nhất là bác gái còn vào bếp làm được nhiều món bánh mà là bánh miền Trung như bánh bèo, bánh nậm v.v... phải đứng một chỗ nhiều, đứng lâu, ròng rã, người cao tuổi đứng nhiều đều dễ bị phù nề, sưng chân. Sức khỏe bác phải khang kiện lắm cơ thể bác mới cho phép làm được như vậy. Bác trai thì vẫn uống chút men cay được, khề khà cùng con cháu trong bữa ăn.

Nước mắm sệt chua ngọt (trổ tài đoán) có lẽ là nước mắm theo kiểu miền Nam (có vẻ đây là gia đình miền Nam) là nước mắm được nấu lên, với đường, nước lạnh hay nước dừa, đúng theo tỉ lệ, cho đến khi nào sanh sánh lại. Để nguội nguội cho thêm tỏi ớt bằm, chanh, hoặc tắc, hoặc giấm. Loại nước mắm nấu như này trị bá bệnh, quên quên, xem như một mẫu số chung, được dùng chung với kính thưa đủ các loài món ăn. Từ cơm tấm bì sườn chả, tới bánh cuốn, bánh hỏi, bánh xèo, bánh bèo nậm lọc tùy theo tỉ lệ và khẩu vị của người bếp trưởng. Bếp trưởng kỹ và khéo thì linh động, tùy món mà gia giảm chút nước chút chanh chút đường vân vân khi ăn. Theo tả chân cách người múc nước mắm thì không phải kiểu nước mắm quá cô đặc như kiểu ăn với bánh tráng ngoài Trung.

Mình đoán gia đìnb không phải người Quế thuần túy (cười). Người Huế xưa họ kiểu cách, mỗi loại bánh phải đi với mỗi kiểu nước mắm.

Cái hạnh phúc êm đềm nhè nhẹ cả ngày được đánh đổi bằng hai tiếng là xứng đáng á o Tà.

Chính xác. Chị vợ bạn của 5 nói giọng Nam rặc, người Vĩnh Long. Tuy nhiên thỉnh thoảng có vài chữ nghe như ở ngoài Trung. Riêng Cụ bà thì nói giọng còn lơ lớ 3/4 Nam 1/4 Trung, có lẽ do xuất giá tòng phu ở Vĩnh Long quá lâu nên mọi thứ thay đổi. Cụ Ông thì chắc là người Nam rặc, người Vĩnh Long. Cuối tuần này chắc sẽ biết thêm nhiều thứ. Còn đang ngại sợ bị gọi đánh cờ. Mình không có khiếu đánh cờ. Đánh rất dở. Nhưng các cụ già dường như hay có cái thú đánh cờ. Để viết tin nhắn nói anh bạn giấu hết mấy bộ cờ đi. hahahaha

[tà áo xanh]

Cái hạnh phúc êm đềm nhè nhẹ cả ngày được đánh đổi bằng hai tiếng là xứng đáng á o Tà.

Chính xác. Chị vợ bạn của 5 nói giọng Nam rặc, người Vĩnh Long. Tuy nhiên thỉnh thoảng có vài chữ nghe như ở ngoài Trung. Riêng Cụ bà thì nói giọng còn lơ lớ 3/4 Nam 1/4 Trung, có lẽ do xuất giá tòng phu ở Vĩnh Long quá lâu nên mọi thứ thay đổi. Cụ Ông thì chắc là người Nam rặc, người Vĩnh Long. Cuối tuần này chắc sẽ biết thêm nhiều thứ. Còn đang ngại sợ bị gọi đánh cờ. Mình không có khiếu đánh cờ. Đánh rất dở. Nhưng các cụ già dường như hay có cái thú đánh cờ. Để viết tin nhắn nói anh bạn giấu hết mấy bộ cờ đi. hahahaha

Hai cụ ông cụ bà mến khách, mến anh chị B5 nên hẹn gặp lần sau và dạy cách làm nước mắm sệt. Quý lắm nhen.

Loại nước mắm dùng để pha là thành phần quan trọng nhất, anh chị nhớ tên hiệu dùng theo cụ bà là nắm chắc phần thành công.

Nhắc cờ tướng nhớ đến Papa. Thân phụ o Tà rất giỏi chơi cờ, có hai thằng rể đều không biết chơi. May là có ông sui, cha của phu quân em gái là đối thủ ngang cơ. Hai ông đấu cờ khi thì rất tĩnh lặng, khi thì ồn ào cãi nhau hạ thủ bất hoàn. Đấu cờ suốt cả ngày là điều rất thường. Cả hai ông giờ đều đã quy tiên.