hỏi chữ

[hoài vọng]

Theo tôi , muavalam rất xứng đáng nhận huy chương vàng của giải , xin BĐH lên trao giải

[PhPhuongVy]

Chào Gun Ho, Visabelle, MưavàLam, Ốc, anh Hoài Vọng và các bạn.

Cảm ơn Gun Ho đặt câu hỏi rất hay và BĐH đã hội ý ngay. Chủ đề này còn quá mới, chưa hết một trang. Câu trả lời của Gun Ho rất chính xác, BĐH nghĩ nên để chủ đề Hỏi Chữ của Visabelle ở đây để Visabelle vào tìm đọc và cùng các anh chị em khác thảo luận qua nhiều trang thú vị khác nữa. Các bạn có khôi hài một chút cho vui có lẽ cũng biết giới hạn của mục Ngôn Ngữ.

BĐH cảm ơn tất cả các bạn đã quan tâm, yêu quý và đóng góp vào các cuộc thảo luận về chữ Việt, những bạn đã đặt câu hỏi cũng như đã trả lời trong mục Ngôn Ngữ. Các bạn quan tâm bao nhiêu thì BĐH cũng trân trọng bấy nhiêu.

[visabelle]

cho visa xin để topic này ở đây nha.
ai giải thích đàng hoàng thì visa được học thêm điều đúng.
ai giải thích bằng joke thì visa được học thêm cách tấu hài.
ai giải thích bằng sarcasm thì visa được học chiêu...móc.
giải thích bằng từ gốc độ nào, visa cũng muốn nghe hết.
(và hy vọng khi thực hành, visa biết dùng những cách đó đúng nơi đúng chốn và với đúng người.)
yet all about how amazing and creatively different the human minds are on a matter.

ốc và mưa, hey, 2 "thị" dám chơi...chữ với em nó à? ối zời ơi, lầm to rồi đấy nhá! em nó tưởng vậy nhưng không phải vậy nhá. hiểu chửa? ấy ấy ấy, em nó mới ..."ngộ" ra một điều nhá: đọc ngược hay ráp nick hai người lại thành ..."ưa mốc" á. *whistle*

Hello Visa

Chữ Thị đứng một mình thì Visa phải tìm ý của toàn câu mới hiểu được .

Thị chữ lót trong tên con gái là chữ ngày xưa để chỉ phái nữ, ngôi thứ ba số ít. Thí dụ như Thị Mầu, Thị Kính , Y thị .

Ngoài ra chữ Thị còn có nhiều nghĩa khác như "đúng, phải" trong Thị Phi chẳng hạn.

Thị phi nghĩa đen là đúng sai, dính vào chuyện thị phi là dính líu đến rắc rối, phải làm sáng tỏ mình đúng hay sai, phải hay quấy .....

Thị còn có nghĩa là cái chợ, là thành phố như trong chữ Thị trường, thị trưởng
thị còn là sự nhìn , trông thấy như thị giác, thị sát mặt trận vân vân...

Visa thấy chữ "thị" trong đơn giản nhưng hơi bị phức tạp thật .
Visa ít đọc truyện nên không biết "thị" cũng là ngôi thứ 3.
Và có nghe người ta ví người..."xấu xí" là "Thị Nợ".
Rùi visa nghĩ sao khổ cho cô ấy quá. Xấu xí lại còn mang ...nợ nữa.
Nhưng ai ngờ đến hôm nay visa mới google và đọc tí về "Thị Nợ".
Ah, chẳng phải là "Thị Nợ" mà là ..."Thị Nở".
Và trong câu truyện dưới có dùng "thị" là ngôi thứ 3.
Một cái gì mới mẻ được biết trước khi hết năm.
Thank you, gunho!

***

Nếu chữ xưa ngôi thứ 3 cho phái nữ là "thị", cho phái nam là gì?


p.s.
Thank you all for taking time to explain simple, silly questions of mine here and there.
May you all have a warm, wonderful holiday season with your loved ones.
Btw, visabelle dịch ra là...Kiều Diễm Thị Nợ nghe cũng hơi bị hay nhỉ!?! :P
Cheers!


---------

Đêm trăng làng Vũ Đại. Tranh : Mai Long


Nguyên mẫu của nhân vật Thị Nở

-Trần Văn Đô-

Hồi ấy, ở làng Đại Hoàng có cô Trần Thị Nở, con ông Phó Kính - ông này làm nghề đóng cối xay nên gọi là phó. Thị Nở xấu xí, tính dở hơi, rất hay cười nên ông mới đặt tên là Trần Thị Nở.

Câu chuyện về nguyên mẫu nhân vật Thị Nở được ông Trần Khang Hộ, người làng Đại Hoàng, xã Hòa Hậu, Lý Nhân, Hà Nam, bạn học thuở nhỏ của nhà văn Nam Cao, con cụ Ký Lân - thsgy dạy của nhà văn Nam Cao và một số cụ cao niên khác kể lại.

Thị Nở chỉ biết làm việc vặt trong nhà và nhặt cỏ vườn. Thị Nở thường làm bạn với cái chép cùn (có nơi gọi là cái dầm). Tính thị dở hơi, rất vô tâm, sờ vào việc gì được một lúc là lăn ra ngủ, bất kể là đâu, từ chân đống rạ, gốc chuối đến bờ ao…

Có lần bà ngoại nhà văn Nam Cao (bà Vân) sai thị đi kín nước về ngâm sợi, mãi không thấy thị về, cho người đi tìm, thì ra thị đang ngủ ở gốc chuối. Người làng ai cũng cười cái tật xấu ấy của thị. Người ta kể cái “tài gia chánh” của thị như sau: Ông bố chồng của thị (ông Quản Dung) thường xuyên rày la thị về tội để cơm sống, cơm khê. Những khi ấy, Thị Nở vênh mặt lên cãi lại bố chồng: “Sống đâu mà sống, chỉ hơi sường sượng thôi mà!”.

Tuy thị xấu và dở hơi như vậy nhưng thị vẫn có chồng. Chồng thị là anh Đào. Anh này cùng cảnh làm thuê như Thị Nở. Nhà nghèo lắm, phải mua chức trùm. Thị Nở có ý vênh vang ra phết. Anh chồng thì nai lưng ra làm để giả nợ. Ăn ở với nhau được một thời gian thì thị sinh cho Đào một đứa con trai đặt tên là Trần Bá Xuyên. Năm 14, 15 tuổi gì đó, Xuyên vào Sài Gòn theo người làng đi tìm chú là ông Ba Lễ, rồi mất ở Sài Gòn lúc còn trẻ.

Khi đã có gia đình rồi, Thị Nở vẫn còn làm thuê cho bà ngoại Nam Cao. Nhà văn Nam Cao gọi Thị Nở là dì.

Chuyện Thị Nở ở làng Đại Hoàng là có thật. Nhưng với tài hư cấu của nhà văn, ông đã cho ra đời một Thị Nở có một không hai trong lịch sử văn học Việt Nam.

Nhờ có Thị Nở mà “Chí Phèo” mới nổi tiếng, mới sống mãi trong lòng người đọc. Cũng nhờ có Thị Nở và Chí Phèo mà tên tuổi nhà văn Nam Cao đã tỏa sáng trên bầu trời văn học Việt Nam.

[gun_ho]

Chào Gun Ho, Visabelle, MưavàLam, Ốc, anh Hoài Vọng và các bạn.

Cảm ơn Gun Ho đặt câu hỏi rất hay và BĐH đã hội ý ngay. Chủ đề này còn quá mới, chưa hết một trang. Câu trả lời của Gun Ho rất chính xác, BĐH nghĩ nên để chủ đề Hỏi Chữ của Visabelle ở đây để Visabelle vào tìm đọc và cùng các anh chị em khác thảo luận qua nhiều trang thú vị khác nữa. Các bạn có khôi hài một chút cho vui có lẽ cũng biết giới hạn của mục Ngôn Ngữ.

BĐH cảm ơn tất cả các bạn đã quan tâm, yêu quý và đóng góp vào các cuộc thảo luận về chữ Việt, những bạn đã đặt câu hỏi cũng như đã trả lời trong mục Ngôn Ngữ. Các bạn quan tâm bao nhiêu thì BĐH cũng trân trọng bấy nhiêu.

Chào chị Vy

Những câu đùa lộn chỗ là điều bình thường chẳng có gì lạ, có khi còn đưa làn gió mát mẻ vào cho mạch bài nữa. Câu hỏi của em là để móc anh P, người đã cười ha hả hai lần hưởng ứng, thế thôi.

Ai nhìn thấy ở em một cụ Nguyễn văn Vĩnh thì cũng chẳng sao.



Chào Visa

Tìm ra bài viết kia hay quá ha, dịch chữ visabelle như vậy thì hơi bị độc.

Chúc visa Giáng Sinh vui vẻ .

[tabalo]

Chào Gun Ho, Visabelle, MưavàLam, Ốc, anh Hoài Vọng và các bạn.

Cảm ơn Gun Ho đặt câu hỏi rất hay và BĐH đã hội ý ngay. Chủ đề này còn quá mới, chưa hết một trang. Câu trả lời của Gun Ho rất chính xác, BĐH nghĩ nên để chủ đề Hỏi Chữ của Visabelle ở đây để Visabelle vào tìm đọc và cùng các anh chị em khác thảo luận qua nhiều trang thú vị khác nữa. Các bạn có khôi hài một chút cho vui có lẽ cũng biết giới hạn của mục Ngôn Ngữ.

BĐH cảm ơn tất cả các bạn đã quan tâm, yêu quý và đóng góp vào các cuộc thảo luận về chữ Việt, những bạn đã đặt câu hỏi cũng như đã trả lời trong mục Ngôn Ngữ. Các bạn quan tâm bao nhiêu thì BĐH cũng trân trọng bấy nhiêu.

Chị viết kiểu này coi như Tabalo bị cấm cửa rồi !

[PhPhuongVy]

Chào Tabalo. Giải thích thêm cho chị hiểu chút nhé. Cảm ơn Tabalo.

[PhPhuongVy]

Chào Visabelle, Gun Ho và các bạn Phố Rùm. Theo tác giả Nguyễn Long Thao trong một bài viết đăng ở VietCatholic News, người Hoa trong thời Chu, Thương, Hạ dùng chữ THỊ trong tên đàn ông và chữ TÍNH trong tên đàn bà, có nghĩa là họ tộc và họ. Về sau, để chỉ người đàn bà (dâu) của họ nhà nào thì họ viết là (Vương) Thị Phu Nhân, sau đó nữa, cho gọn hơn là (Vương) Thị, như Cù Thị. Người Việt dùng chữ THỊ theo cách khác, để chỉ về người nữ, như Bà Triệu (Triệu Thị Trinh). Đầu thế kỷ 20, nhà thơ hoàng tộc nhà Nguyễn, cụ Ưng Bình Thúc Giạ Thị cũng đặt chữ THỊ vào tên hiệu của mình, Ưng Bình của giòng nhà Thúc Giạ.

[gun_ho]

Vậy theo chị , chữ Thị trong Thúc Giạ Thị và chữ Thị trong Thị Nở có giống nhau hay không ?

Cấu trúc chữ Thị Nở là Hán+Việt hay Việt+Việt ?

[PhPhuongVy]

Theo chị, chữ Thị trong Thúc Giạ Thị và chữ Thị trong Trần Thị Nở, tên thật của người thật mà Nam Cao đã lấy cảm hứng để tạo nên nhân vật Thị Nở, giống nhau, là chữ chi (họ) của Hán tự. Chữ Thị trong Thị Nở của tác phẩm Chí Phèo là chữ Việt, cô Nở, o Nở, chị Nở, không giống chữ Thị của Thúc Giạ Thị.

Cấu trúc của Thị Nở, vì vậy, theo chị, là Việt + Việt.

Bây giờ Gun Ho cho chị đố lại cho vui, đố Phố Rùm nữa, nghĩa của hai chữ thị sau đây:

1) cầu thị

1) thị hiện

Đố chưa xong là chị phải chạy biến, chưa biết chừng nào về.

[gun_ho]

Thôi thì lật tự điển Hán Việt ra cho lẹ nghe chị.

Nghĩa 1 : là, đúng. (thị phi)

Nghĩa 2 : thị xã, cái chợ.

Nghĩa 3 : họ (Cù thị )

Nghĩa 4 : trông cậy, nhờ cậy (thị uy ?)

Nghĩa 5 : nhìn kỹ (thị sát, hiển thị)

Nghĩa 6 : cây hồng quả hồng cây thị

Nghĩa 7 : tỏ rõ, mách bảo.

Nghĩa 8 : thân cận, gần gũi (thị tỳ, thị vệ)

Nghĩa 9 : đậu thị (hỏng hiểu là gì)

Nghĩa 10 : ham thích (thị hiếu, cầu thị ?)

Nghĩa 11 : đúng, phải, xét rõ (thị thực)

Nghĩa 12 : nguyên tố Ce

Thị Nở : tiếng Việt nên hỏng có trong từ điển Hán Việt