Triển
10-07-2012, 06:28 AM
Putin - lãng tử lề đường thành quân vương
Ông tổng thống Nga tròn 60 tuổi trong ngày chủ nhật hôm nay. Người ta cầu chúc ông làm chuyện lớn, thúc đẩy cải cách và lãnh đạo nước Nga bớt độc tài đi.
Marieluise Beck
http://www.welt.de/img/ausland/crop109037471/9850714764-ci3x2l-w580-aoriginal-h386-l0/RUSSIA-PUTIN-CRANES-2-.jpg
Ông tổng thống Nga vận y phục trắng ngồi trên chiếc diều máy cạnh chú hạc? Vladimir Putin thích dàn cảnh phô trương làm người đàn ông thực thụ thích vật chất. Ví dụ như cởi trần ngồi trên ngựa hoặc là kẻ đánh cọp Siberia.
Vladimir Vladimirovich Putin sinh ra ở St. Petersburg, lớn lên từ một thành phố mà quân đội Đức Quốc Xã mang lại những đau thương vô ngần. Sự chiếm đóng không chỉ làm tan hoang thành phố. Thời thơ ấu của trẻ con ở đây sau chiến tranh rất khắc nghiệt. Những đứa bé trở thành nhạy cảm đều không thể nô đùa được nữa.
Cậu bé Volodja nhỏ thó đã học chống chọi từ thưở thiếu thời. Ai dám cản trở là chú xuất thủ cào, đánh và cắn. Suốt ba năm trời đứa bé lì lợm này không được "kết nạp vào thiếu niên tiền phong". Putin, thằng côn đồ! Khắc ghi này đồng hành Putin đến ngày hôm nay.
Khi cánh cổng vàng mở ra ở điện Cẩm Linh ngày chủ nhật hôm nay và tổng thống Putin bước ra uy nghi lẫm liệt như quân vương trước dàn chào khách khứa, thì ở nghĩa địa Trojekurow cũng có một nhóm nhỏ tụ tập bùi ngùi tưởng niệm trước mộ phần bà Anna Politkovskaya. Vụ ám sát người phụ nữ can trường này thấm thoát bước sang năm thứ sáu. Bà đã không chịu an nhàn, mà dấn thân suốt cuộc đời cho tranh đấu của người Tiệp Khắc và đối chọi công khai vị tổng thống Nga.
Ông Vladimir Vladimirovich Putin và bà Anna Politkovskaya là hai người tiêu biểu cho thảm kịch nước Nga sau khi Liên Xô sụp đổ.
Thuyết tiến hóa Darwin của kẻ vô lương
Năm 1990 Putin từ Dresden (Đông Đức) trở về Leningrad trên cương vị đặc vụ an ninh KGB [1]. Leningrad đang ở trong lúc giao thời. Gorbatchev đã vén bức màn sắt lên. Dưới thời Yeltsin các quốc gia chư hầu của một Liên Xô vĩ đại được trao trả độc lập. Putin từng mô tả quyết định trao trả tự do những quốc gia thuộc Liên Xô là một lỗi lầm lớn nhất của thế kỷ 20. Ai cũng có thể đoán biết được Putin xem việc cố gắng san bằng nỗi mất mát này là nhiệm vụ của ông.
Thập niên 90 nước này từng rối loạn, các thử thách vô cùng to lớn. Những người dân chủ tự do bên cạnh tổng thống Yeltsin non nớt kinh nghiệm muốn tức tốc đưa nước Nga đầu hàng trước trang sử mới. Thế nhưng dân chúng đã lâm cảnh khổ sở. Ở các thành phố xảy ra nạn đói. Lương bổng mất hết. Đồng Ruble tuột giá. Một thùng dầu 159 lít của Nga lúc đó chỉ bán có 6 đô trên thị trường thế giới. Ngân sách quốc gia bị thâm thủng.
Thuyết tiến hóa của những kẻ vô lương đã khiến một vài trọc phú giàu sụ, nhưng đa số dân chúng bị đẩy vào hoàn cảnh đói khổ. Hình tượng Yeltsin lúc đó bị lung lay. Những kẻ cộng sản đứng trước ngưỡng cửa chờ trở về với quyền lực.
Yeltsin thoái trào Putin lên ngôi
Lúc đó có ông Mikhail Khodorkovsky cật lực kêu gọi làm một thỏa hiệp lịch sử trong "Đệ trình số 13" trước bầu cử 1996. Ông đề nghị rằng để cho quốc gia có hướng đi, vượt qua sự rạn nứt trong nước, quyền lực phải được phân bố theo kiểu Yeltsin làm tổng thống, còn Zyuganov làm thủ tướng.
Điều này đã không xảy ra. Yeltsin tiếp tục nắm quyền do có sự hỗ trợ của liên minh đầu sỏ thương gia. Hoàn cảnh đã trở thành đen tối lúc ông Yeltsin bệnh nặng vào cuối năm 1999 phải từ chức, và đưa một ông Putin gần như vô danh lên tột đỉnh. Thế nhưng quốc gia này dường như có cơ hội hồi sinh. Chế độ côn đồ đặt để đâu là ranh giới, thế nào là cải cách quốc gia. Nước Nga nhận được một vị tổng thống mới, người xử dụng thuyết hư vô, phủ nhận mọi quyền lợi [2] theo kiểu "luật pháp của kẻ độc tài" để trị vì. Quả thật Putin cũng đã củng cố được một quốc gia đang mưng mủ. Hưu bổng và lương hướng được chi trả trở lại, thu nhập dân chúng tăng lên, kinh tế nảy nở. Giá dầu tăng nhanh càng có lợi cho Putin.
Những người thống trị mới thực hiện nhanh chóng theo kế hoạch kỹ càng canh tân đất nước. Các đài truyền hình tư nhân lớn bị nhà nước ảnh hưởng và trở thành các dụng cụ tuyên truyền chế độ. Những cựu chủ nhân truyền thông đã lần lượt lưu vong.
Trong cuộc bầu cử năm 2003, đảng Nước Nga Thống Nhất của Putin giành được gần phân nửa số ghế. Những lời chỉ trích của hội OSCE [3] gần như chẳng được để ý đến.
Khodorkovsky bị bắt
Tuy nhiên Vladimir Vladimirovich chưa thật sự là người đàn ông mạnh mẽ từng muốn mang lại cho quốc gia cung cách luật pháp và quyền hạn. Tham nhũng lan tràn tận gốc rễ trong xã hội Nga. Sự chia chác quyền lực và tiền bạc qua chương trình tái tư hữu hóa các đại công ty đã lọt hết vào tay các cận thần điện Cẩm Linh.
Năm 2003 đã mang lại một sự gặp gỡ nhớ đời giữa Putin và phe các đầu sỏ thương gia có quan trọng. Lúc đó đã nổi lên những mâu thuẫn công khai giữa Putin và Mikhail Khodorkovsky. Khodorkovsky chỉ trích năng lực phá hoại của nan đề tham nhũng và tiên đoán rằng nước Nga sẽ không thể hiện đại hóa được nếu chỉ dựa trên sự bóc lột của dầu thô và khí đốt. Vài tháng sau ông này bị bắt.
Tín hiệu đã được gửi đi, rằng ai chống đối tôi, không chỉ mất hết của cải mà còn mất cả tự do.
Sau đó điện Cẩm Linh liên tục xây dựng và củng cố quyền lực, ví dụ như vụ bầu cử trực tiếp thống đốc bị dẹp bỏ, cơ hội ra ứng cử đối lập bị điện Cẩm Linh điều khiển, tự do truyền thông bị đẩy lùi. Nước Chechnya được "hòa bình" bởi một vị nguyên thủ mang lại cho đất nước này sự hoảng loạn và sợ hãi. Trong các phòng ốc ban biên tập của tờ báo đối lập Nowaja Gazeta treo đầy hình ảnh các phóng viên tờ báo bị ám sát. Gần như tất cả các cuộc ám sát đều lờ mờ như nhau.
Đảng Nước Nga Thống Nhất đã thành lập đoàn thanh niên có tên gọi là "Phe Ta" [4]. Đoàn thanh niên này không chỉ có tác dụng cho lúc cần tụ tập tung hô mà có thể xử dụng ở những chỗ cần những màn thị uy đối thủ chính trị. Trong hạ viện Nga [5] phe cánh đảng viên của Putin đã chiếm lĩnh toàn bộ của bộ tân chính trị.
Không có cải cách dưới thời Mededev
Vào năm 2008, lúc Putin bàn giao ghế tổng thống cho người thừa nhiệm có dáng vẻ theo dân chủ tự do phương Tây là ông Medvedev, người ta đã cảm giác được sự rạn nứt đã xảy ra khắp nơi. Và rồi ông tân tổng thống nhanh chóng tuyên bố cuộc chiến chống vi hiến, và sau cùng tất cả chỉ là sáo ngữ không có kết quả gì.
Sau ba năm thất thoát ông tổng thống cũ lẫn ông tổng thống mới tuyên bố một cuộc diện bàn cờ mới trước khán giả Nga không hề ngượng ngùng rằng, ông Mededev chỉ là người lấp chỗ trống cho ông Putin. Đến lúc này sự tin tưởng của dân Nga đã hoàn toàn sụp đổ.
Medvedev đã đánh mất kỳ vọng vào sự cải cách, Putin thì chẳng thiết khơi dậy hứa hẹn này. Các hành động mang nam tính anh hùng như đánh cọp Siberia, lặn sâu khảo cổ quý, võ sĩ nhu đạo huyền đai và làm kỵ sĩ thoát y trên lưng ngựa ... v.v đã không tạo ra ấn tượng gì cho đa số dân chúng nữa. Gần một phần năm dân Nga khi được hỏi, đều muốn di dân khỏi đất nước này. Tình trạng lão hóa dân chúng [6] còn thê thảm hơn ở Đức. Quân sự trang bị yếu kém, kinh tế kỹ nghệ bị ngăn phát triển bởi tham nhũng và tư pháp lộng hành.
Nhân quyền bị giới hạn mạnh
Sau cuộc tái nhiệm của Putin, người ta nhìn thấy sự giao động của giới trẻ không muốn bị lường gạt mãi. Vành khăn trắng của những người biểu tình đã biểu lộ kỳ vọng vào sự đổi thay. Thật sự vụ bầu cử thống đốc trực tiếp, có được mang ra áp dụng lại, các chướng ngại nhằm ngăn chận sự tham gia các đảng có được nới lỏng. Nhưng hãy chú ý rằng điều này xảy ra sau khi hạ viện đã tự nhiên hết chỗ. Tuy nhiên sau khi Putin bắt đầu làm việc ở cương vị tổng thống, ông từng bước được thực hiện sách lược của mình. Luật tụ tập nhanh chóng bị khóa chặt. Luật NGO [7] mới bắt buộc các tổ chức phi chính phủ có phương tiện nguồn gốc ngoại quốc, phải ghi danh dưới thể loại "đặc vụ ngoại quốc" dạng "chính trị".
Hình phạt vu cáo được mang ra áp dụng trở lại để bảo vệ nhóm quyền lực khi bị chỉ trích. Mạng internet cho đến nay là ốc đảo tự do, ngày càng bị kiểm soát chặt chẽ. Cũng đúng thật, một điều luật tương tự cũng có trong bộ luật của nhiều nước dân chủ Tây phương.
Những điều luật này có ý nghĩa gì, còn lệ thuộc vào năng lực phân chia bạo lực với bộ tư pháp ra vẻ độc lập và sự giám sát giới truyền thông. Các cô gái Punk chẳng phải bị đày lao động hai năm trời ở nơi xa khơi khơi, chỉ vì đã cư xử vô đạo trong nhà thờ.
Cậu bé Volodja từ nhỏ đã sẵn sàng ứng phó tất cả để chiếm thượng phong. Ông Voldja già bây giờ cai trị nước Nga. Phải chúc mừng sinh nhật làm sao một người tính cách như vậy đây? Những điều lớn lao như sự thông minh hay là lòng vị tha? Người ta phải chúc nước Nga có được vị tổng thống chịu làm chuyện lớn, đó là chấp nhận một sự thay đổi trong hòa bình, nếu như tự ông không có nghị lực làm cải cách, điều mà cả nước Nga đang cần gấp.
(* dịch lại từ "Putin – Vom Straßenkämpfer zum Autokraten (http://www.welt.de/debatte/article109667025/Putin-Vom-Strassenkaempfer-zum-Autokraten.html)" )
-----------------------------------
Chú thích
[1]: Komitet gosudarstvennoy bezopasnosti
[2]: Nihilism
[3]: Organization for Security and Co-operation in Europe
[4]: Nashi
[5]: Duma
[6]: Dân số cao niên
[7]: Non-governmental organization
Ông tổng thống Nga tròn 60 tuổi trong ngày chủ nhật hôm nay. Người ta cầu chúc ông làm chuyện lớn, thúc đẩy cải cách và lãnh đạo nước Nga bớt độc tài đi.
Marieluise Beck
http://www.welt.de/img/ausland/crop109037471/9850714764-ci3x2l-w580-aoriginal-h386-l0/RUSSIA-PUTIN-CRANES-2-.jpg
Ông tổng thống Nga vận y phục trắng ngồi trên chiếc diều máy cạnh chú hạc? Vladimir Putin thích dàn cảnh phô trương làm người đàn ông thực thụ thích vật chất. Ví dụ như cởi trần ngồi trên ngựa hoặc là kẻ đánh cọp Siberia.
Vladimir Vladimirovich Putin sinh ra ở St. Petersburg, lớn lên từ một thành phố mà quân đội Đức Quốc Xã mang lại những đau thương vô ngần. Sự chiếm đóng không chỉ làm tan hoang thành phố. Thời thơ ấu của trẻ con ở đây sau chiến tranh rất khắc nghiệt. Những đứa bé trở thành nhạy cảm đều không thể nô đùa được nữa.
Cậu bé Volodja nhỏ thó đã học chống chọi từ thưở thiếu thời. Ai dám cản trở là chú xuất thủ cào, đánh và cắn. Suốt ba năm trời đứa bé lì lợm này không được "kết nạp vào thiếu niên tiền phong". Putin, thằng côn đồ! Khắc ghi này đồng hành Putin đến ngày hôm nay.
Khi cánh cổng vàng mở ra ở điện Cẩm Linh ngày chủ nhật hôm nay và tổng thống Putin bước ra uy nghi lẫm liệt như quân vương trước dàn chào khách khứa, thì ở nghĩa địa Trojekurow cũng có một nhóm nhỏ tụ tập bùi ngùi tưởng niệm trước mộ phần bà Anna Politkovskaya. Vụ ám sát người phụ nữ can trường này thấm thoát bước sang năm thứ sáu. Bà đã không chịu an nhàn, mà dấn thân suốt cuộc đời cho tranh đấu của người Tiệp Khắc và đối chọi công khai vị tổng thống Nga.
Ông Vladimir Vladimirovich Putin và bà Anna Politkovskaya là hai người tiêu biểu cho thảm kịch nước Nga sau khi Liên Xô sụp đổ.
Thuyết tiến hóa Darwin của kẻ vô lương
Năm 1990 Putin từ Dresden (Đông Đức) trở về Leningrad trên cương vị đặc vụ an ninh KGB [1]. Leningrad đang ở trong lúc giao thời. Gorbatchev đã vén bức màn sắt lên. Dưới thời Yeltsin các quốc gia chư hầu của một Liên Xô vĩ đại được trao trả độc lập. Putin từng mô tả quyết định trao trả tự do những quốc gia thuộc Liên Xô là một lỗi lầm lớn nhất của thế kỷ 20. Ai cũng có thể đoán biết được Putin xem việc cố gắng san bằng nỗi mất mát này là nhiệm vụ của ông.
Thập niên 90 nước này từng rối loạn, các thử thách vô cùng to lớn. Những người dân chủ tự do bên cạnh tổng thống Yeltsin non nớt kinh nghiệm muốn tức tốc đưa nước Nga đầu hàng trước trang sử mới. Thế nhưng dân chúng đã lâm cảnh khổ sở. Ở các thành phố xảy ra nạn đói. Lương bổng mất hết. Đồng Ruble tuột giá. Một thùng dầu 159 lít của Nga lúc đó chỉ bán có 6 đô trên thị trường thế giới. Ngân sách quốc gia bị thâm thủng.
Thuyết tiến hóa của những kẻ vô lương đã khiến một vài trọc phú giàu sụ, nhưng đa số dân chúng bị đẩy vào hoàn cảnh đói khổ. Hình tượng Yeltsin lúc đó bị lung lay. Những kẻ cộng sản đứng trước ngưỡng cửa chờ trở về với quyền lực.
Yeltsin thoái trào Putin lên ngôi
Lúc đó có ông Mikhail Khodorkovsky cật lực kêu gọi làm một thỏa hiệp lịch sử trong "Đệ trình số 13" trước bầu cử 1996. Ông đề nghị rằng để cho quốc gia có hướng đi, vượt qua sự rạn nứt trong nước, quyền lực phải được phân bố theo kiểu Yeltsin làm tổng thống, còn Zyuganov làm thủ tướng.
Điều này đã không xảy ra. Yeltsin tiếp tục nắm quyền do có sự hỗ trợ của liên minh đầu sỏ thương gia. Hoàn cảnh đã trở thành đen tối lúc ông Yeltsin bệnh nặng vào cuối năm 1999 phải từ chức, và đưa một ông Putin gần như vô danh lên tột đỉnh. Thế nhưng quốc gia này dường như có cơ hội hồi sinh. Chế độ côn đồ đặt để đâu là ranh giới, thế nào là cải cách quốc gia. Nước Nga nhận được một vị tổng thống mới, người xử dụng thuyết hư vô, phủ nhận mọi quyền lợi [2] theo kiểu "luật pháp của kẻ độc tài" để trị vì. Quả thật Putin cũng đã củng cố được một quốc gia đang mưng mủ. Hưu bổng và lương hướng được chi trả trở lại, thu nhập dân chúng tăng lên, kinh tế nảy nở. Giá dầu tăng nhanh càng có lợi cho Putin.
Những người thống trị mới thực hiện nhanh chóng theo kế hoạch kỹ càng canh tân đất nước. Các đài truyền hình tư nhân lớn bị nhà nước ảnh hưởng và trở thành các dụng cụ tuyên truyền chế độ. Những cựu chủ nhân truyền thông đã lần lượt lưu vong.
Trong cuộc bầu cử năm 2003, đảng Nước Nga Thống Nhất của Putin giành được gần phân nửa số ghế. Những lời chỉ trích của hội OSCE [3] gần như chẳng được để ý đến.
Khodorkovsky bị bắt
Tuy nhiên Vladimir Vladimirovich chưa thật sự là người đàn ông mạnh mẽ từng muốn mang lại cho quốc gia cung cách luật pháp và quyền hạn. Tham nhũng lan tràn tận gốc rễ trong xã hội Nga. Sự chia chác quyền lực và tiền bạc qua chương trình tái tư hữu hóa các đại công ty đã lọt hết vào tay các cận thần điện Cẩm Linh.
Năm 2003 đã mang lại một sự gặp gỡ nhớ đời giữa Putin và phe các đầu sỏ thương gia có quan trọng. Lúc đó đã nổi lên những mâu thuẫn công khai giữa Putin và Mikhail Khodorkovsky. Khodorkovsky chỉ trích năng lực phá hoại của nan đề tham nhũng và tiên đoán rằng nước Nga sẽ không thể hiện đại hóa được nếu chỉ dựa trên sự bóc lột của dầu thô và khí đốt. Vài tháng sau ông này bị bắt.
Tín hiệu đã được gửi đi, rằng ai chống đối tôi, không chỉ mất hết của cải mà còn mất cả tự do.
Sau đó điện Cẩm Linh liên tục xây dựng và củng cố quyền lực, ví dụ như vụ bầu cử trực tiếp thống đốc bị dẹp bỏ, cơ hội ra ứng cử đối lập bị điện Cẩm Linh điều khiển, tự do truyền thông bị đẩy lùi. Nước Chechnya được "hòa bình" bởi một vị nguyên thủ mang lại cho đất nước này sự hoảng loạn và sợ hãi. Trong các phòng ốc ban biên tập của tờ báo đối lập Nowaja Gazeta treo đầy hình ảnh các phóng viên tờ báo bị ám sát. Gần như tất cả các cuộc ám sát đều lờ mờ như nhau.
Đảng Nước Nga Thống Nhất đã thành lập đoàn thanh niên có tên gọi là "Phe Ta" [4]. Đoàn thanh niên này không chỉ có tác dụng cho lúc cần tụ tập tung hô mà có thể xử dụng ở những chỗ cần những màn thị uy đối thủ chính trị. Trong hạ viện Nga [5] phe cánh đảng viên của Putin đã chiếm lĩnh toàn bộ của bộ tân chính trị.
Không có cải cách dưới thời Mededev
Vào năm 2008, lúc Putin bàn giao ghế tổng thống cho người thừa nhiệm có dáng vẻ theo dân chủ tự do phương Tây là ông Medvedev, người ta đã cảm giác được sự rạn nứt đã xảy ra khắp nơi. Và rồi ông tân tổng thống nhanh chóng tuyên bố cuộc chiến chống vi hiến, và sau cùng tất cả chỉ là sáo ngữ không có kết quả gì.
Sau ba năm thất thoát ông tổng thống cũ lẫn ông tổng thống mới tuyên bố một cuộc diện bàn cờ mới trước khán giả Nga không hề ngượng ngùng rằng, ông Mededev chỉ là người lấp chỗ trống cho ông Putin. Đến lúc này sự tin tưởng của dân Nga đã hoàn toàn sụp đổ.
Medvedev đã đánh mất kỳ vọng vào sự cải cách, Putin thì chẳng thiết khơi dậy hứa hẹn này. Các hành động mang nam tính anh hùng như đánh cọp Siberia, lặn sâu khảo cổ quý, võ sĩ nhu đạo huyền đai và làm kỵ sĩ thoát y trên lưng ngựa ... v.v đã không tạo ra ấn tượng gì cho đa số dân chúng nữa. Gần một phần năm dân Nga khi được hỏi, đều muốn di dân khỏi đất nước này. Tình trạng lão hóa dân chúng [6] còn thê thảm hơn ở Đức. Quân sự trang bị yếu kém, kinh tế kỹ nghệ bị ngăn phát triển bởi tham nhũng và tư pháp lộng hành.
Nhân quyền bị giới hạn mạnh
Sau cuộc tái nhiệm của Putin, người ta nhìn thấy sự giao động của giới trẻ không muốn bị lường gạt mãi. Vành khăn trắng của những người biểu tình đã biểu lộ kỳ vọng vào sự đổi thay. Thật sự vụ bầu cử thống đốc trực tiếp, có được mang ra áp dụng lại, các chướng ngại nhằm ngăn chận sự tham gia các đảng có được nới lỏng. Nhưng hãy chú ý rằng điều này xảy ra sau khi hạ viện đã tự nhiên hết chỗ. Tuy nhiên sau khi Putin bắt đầu làm việc ở cương vị tổng thống, ông từng bước được thực hiện sách lược của mình. Luật tụ tập nhanh chóng bị khóa chặt. Luật NGO [7] mới bắt buộc các tổ chức phi chính phủ có phương tiện nguồn gốc ngoại quốc, phải ghi danh dưới thể loại "đặc vụ ngoại quốc" dạng "chính trị".
Hình phạt vu cáo được mang ra áp dụng trở lại để bảo vệ nhóm quyền lực khi bị chỉ trích. Mạng internet cho đến nay là ốc đảo tự do, ngày càng bị kiểm soát chặt chẽ. Cũng đúng thật, một điều luật tương tự cũng có trong bộ luật của nhiều nước dân chủ Tây phương.
Những điều luật này có ý nghĩa gì, còn lệ thuộc vào năng lực phân chia bạo lực với bộ tư pháp ra vẻ độc lập và sự giám sát giới truyền thông. Các cô gái Punk chẳng phải bị đày lao động hai năm trời ở nơi xa khơi khơi, chỉ vì đã cư xử vô đạo trong nhà thờ.
Cậu bé Volodja từ nhỏ đã sẵn sàng ứng phó tất cả để chiếm thượng phong. Ông Voldja già bây giờ cai trị nước Nga. Phải chúc mừng sinh nhật làm sao một người tính cách như vậy đây? Những điều lớn lao như sự thông minh hay là lòng vị tha? Người ta phải chúc nước Nga có được vị tổng thống chịu làm chuyện lớn, đó là chấp nhận một sự thay đổi trong hòa bình, nếu như tự ông không có nghị lực làm cải cách, điều mà cả nước Nga đang cần gấp.
(* dịch lại từ "Putin – Vom Straßenkämpfer zum Autokraten (http://www.welt.de/debatte/article109667025/Putin-Vom-Strassenkaempfer-zum-Autokraten.html)" )
-----------------------------------
Chú thích
[1]: Komitet gosudarstvennoy bezopasnosti
[2]: Nihilism
[3]: Organization for Security and Co-operation in Europe
[4]: Nashi
[5]: Duma
[6]: Dân số cao niên
[7]: Non-governmental organization