Vai trò của Internet

[Lotus]

Vai trò của Internet

Ảnh hưởng của công nghệ thông tin lên sự phát triển của truyền thông là điều hiển nhiên. Thông tin nay được đưa đến người đọc, người nghe vô cùng nhanh chóng. Công nghệ thông tin có khi làm chết cả một phần của ngành báo in lâu đời hàng trăm năm. Các trang mạng, báo online lại biến những cá nhân có cơ hội tiếp cận với thế giới mạng trở thành những nhà báo công dân tự do. Điều này càng có ý nghĩa hơn đối với các xã hội mà ở đó có sự kiểm duyệt thông tin hà khắc. Thậm chí trong cuộc cách mạng Mùa xuân Ả Rập mạng thông tin internet đã đóng vai trò vô cùng lớn lao.

Nhà báo Mỹ gốc Việt Andrew Lam nói rằng Internet đã giúp các trí thức, văn nghệ sĩ Việt Nam và Trung quốc giành lại không gian phát biểu cho mình,

Tôi thấy internet là một khoảng không gian công mà người Việt Nam đang dành được để có thể có tự do ngôn luận, trên mạng thì người ta có thể nói lên cái thật.

Các nhà báo trong nước cũng rất hy vọng vào sự phát triển của Internet sẽ giúp cho tự do ngôn luận phát triển ở Việt nam, hướng đến một không gian tranh luận đa chiều, không chỉ gò trong khuôn khổ của Ban tuyên huấn trung ương của đảng cộng sản. Nhà báo Hùynh Ngọc Chênh phát biểu,

May mà còn có Internet nên người dân mới có cơ hội phát biểu quan điểm của mình mà truyền thông của đảng không bao giờ đăng.

Nhà báo Trương Duy Nhất ở Đà Nẵng, chủ của trang Blog Một góc nhìn khác cũng rất hào hứng với vai trò của Internet trong truyền thông. Theo anh thì các trang mạng, được phép hay không phép vẫn chính là những tờ báo, mà vai trò của nó rất tích cực, hữu ích hơn các cơ quan ngôn luận của đảng cộng sản kiểm soát. Anh nhận định về số lượng độc giả của báo in và báo online như sau,

Bây giờ ai đọc báo in nữa đâu! Ở nông thôn người ta cũng có internet cơ mà.

Có thể vì lý do đó, mà nhiều báo online và trang mạng không do chính phủ Việt nam kiểm soát hay bị ngăn chặn bằng nhiều cách, mặc dù họ chưa bao giờ thừa nhận mình làm việc đó, và họ rất bực bội khi bị tổ chức phóng viên không biên giới xếp vào nhóm kẻ thù với tự do Internet.

Tuy thế vẫn có những trang mạng không do chính phủ Việt Nam làm ra mà vẫn được người đọc trong nước truy cập được. Từ những trang do người trong nước làm như trang của anh Nhất, trang Bauxite, hay những trang của các hãng truyền thông nước ngòai thực hiện. Trong khi đó báo in thì tuyệt đối không được phép. Nếu nói rằng lý do kỹ thuật không cho phép cơ quan kiểm duyệt của đảng cộng sản kiểm sóat được báo mạng một cách triệt để như báo in thì cũng đúng phần nào, chẳng hạn như các mạng do người bên ngòai Việt Nam thực hiện. Nhưng với kiểu cách luật pháp như ở Việt Nam, đảng cộng sản Việt Nam hòan tòan có thể bắt những người trong nước im lặng bằng nhiều cách. Nhưng những trang mạng do người trong nước thực hiện, có khi đưa những tin mà đảng không ưa thích, vậy mà vẫn tồn tại. Câu trả lời có thể nằm ở cơ cấu dân số Việt Nam.

Internet nông thôn

Việt Nam vẫn đang là một quốc gia nông nghiệp với hơn 70% dân số là nông dân. Các nông dân này vẫn chưa tiếp cận với internet, vì lý do tài chính lẫn kỹ năng. Có lẽ anh Trương Duy Nhất sẽ không đồng ý với câu trả lời này, khi anh cho rằng ở nông thôn bây giờ đã có Internet tốc độ cao, và nông dân đọc báo mạng nhiều hơn.

Trong một phóng sự của chúng tôi về Internet ở nông thôn, chúng tôi được nghe như sau từ các nông dân,

Người dân không quan tâm, nông dân đi làm quần quật suốt ngày, tối về thì xúm quanh cái TV, xem thời sự giây lát rồi còn đi ngủ để sáng đi làm. Hơn nữa kiến thức người ta còn thấp lắm thành ra không tiếp cận cái đó, người ta cho là nó không cần thiết cho đời sống. Thực tế dịch vụ rất tốt, mình chỉ cần đăng ký là họ tới nhà lắp ráp đường dây dẫn tới nhà cho mình, chỉ vài tiếng đồng hồ là có, như trường hợp tôi nhanh lắm. Mình có thể lựa chọn nhà mạng này nhà mạng nọ, nhưng ít người xài lắm. Giá dịch vụ cũng là một vấn đề, giá mỗi tháng 90.000 đ còn truy cập dung lượng đến đâu trả đến đó, ít nhất 200.000 đ/tháng.

Mấy anh đó kéo internet về địa phương, mình hỏi vào internet mỗi tháng phải đóng bao nhiêu? Họ nói 380.000đ/tháng…nông dân thu nhập quá thấp, giá này nông dân xài không nổi…để tiền sử dụng việc khác. Nếu internet cho nông dân từ 100.000đ/tháng trở xuống thì còn có nhà dám xài. Nói chung nhiều thứ lắm điện nước, điện thoại các cái tính ra nhiều lắm.

Có thể là anh Trương Duy Nhất lạc quan với số lượng người truy cập vào trang mạng của anh, và quan sát của anh rằng Internet có mặt ở cả các vùng quê Việt Nam là đúng. Nhưng cũng dễ dàng xác nhận rằng bài tóan đơn giản của người nông dân mà chúng tôi nêu ra trên kia là chính xác. Trong khi đó một tờ báo giấy rẻ hơn nhiều và có thể chuyền tay cho rất nhiều người đọc. Và ngay cả khi các tờ báo thay đổi cuộc đời của nó khi biến thành giấy gói hàng, nó vẫn còn có vai trò truyền thông đến những người nông dân tò mò, thích chữ ...


Nguyên bài trong:

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/communist-not-fear-internet-kh-05072013112055.html

[Lotus]

http://www.youtube.com/watch?v=jWrsjg_EsFQ

Internet xa lạ và xa xỉ với nông dân

Một phần ba dân số Việt Nam thường xuyên lên mạng nhưng cho đến nay internet vẫn là một dịch vụ xa lạ, đắt tiền vượt khả năng của người dân nông thôn.

Xa như con đường thiên lý

Phần lớn 32 triệu người Việt Nam sử dụng internet tập trung ở các đô thị. Mặc dù mục tiêu quốc gia là đưa internet về nông thôn được đề ra từ kế hoạch 5 năm 2005-2010, nhưng cho đến nay kết quả rất hạn chế. Điểm nổi bật là internet đã xuất hiện ở những vùng nông thôn trên toàn quốc, ở những nơi không quá hẻo lánh hoặc quá xa trục lộ giao thông. Tuy vậy, việc có thể kết nối internet cho đến việc nông dân ứng dụng phương tiện này trong đời sống vẫn còn xa như con đường thiên lý.

Trò chuyện với chúng tôi, TS Phạm Văn Tấn chuyên gia công nghệ sau thu hoạch hiện làm việc ở miền Nam nhận định:

“Đồng bằng sông Cửu Long có một số điểm Câu lạc bộ @ nơi nông dân tới để uống cà phê, trao đổi các vấn đề kỹ thuật trong nông nghiệp rồi truy cập internet để tham khảo thông tin về khoa học công nghệ, các thông tin về thị trường. Trong vòng 2 năm qua thì một số nơi làm cũng tốt, nhưng hiện nay khó khăn thứ nhất là nguồn kinh phí của chính phủ cho các nơi để nhân rộng mô hình này ra.

Theo tôi nghĩ, khả năng của người nông dân để có thể tiếp cận nguồn thông tin trên internet rất là hạn chế. Việc này phải qua tập huấn.
-TS Phạm Văn Tấn

Nhưng quan trọng hơn theo tôi nghĩ, khả năng của người nông dân để có thể tiếp cận nguồn thông tin trên internet rất là hạn chế. Việc này phải qua tập huấn để biết cách tìm được nguồn thông tin cần thiết ở trên mạng. Ở đồng bằng sông Cửu Long người nông dân thường nhờ trong gia đình thí dụ có con đi học, hoặc những người trẻ trong gia đình mà họ tiếp cận. Theo cách này thì người nông dân vẫn bị hạn chế, họ không chủ động trực tiếp tìm được nguồn tài liệu ở trên mạng.”

Chúng tôi nói chuyện với ông Ba một nông dân vào hàng khá giả, ông có 10 ha trồng lúa 2 vụ mỗi năm ở khu Tứ giác Long Xuyên. Ông Ba là một trong số hiếm hoi nông dân làm quen với internet. Ông nói:

“Người dân không quan tâm, nông dân đi làm quần quật suốt ngày, tối về thì xúm quanh cái TV, xem thời sự giây lát rồi còn đi ngủ để sáng đi làm. Hơn nữa kiến thức người ta còn thấp lắm thành ra không tiếp cận cái đó, người ta cho là nó không cần thiết cho đời sống. Thực tế dịch vụ rất tốt, mình chỉ cần đăng ký là họ tới nhà lắp ráp đường dây dẫn tới nhà cho mình, chỉ vài tiếng đồng hồ là có, như trường hợp tôi nhanh lắm. Mình có thể lựa chọn nhà mạng này nhà mạng nọ, nhưng ít người xài lắm. Giá dịch vụ cũng là một vấn đề, giá mỗi tháng 90.000 đ còn truy cập dung lượng đến đâu trả đến đó, ít nhất 200.000 đ/tháng.”

Một lớp tập huấn truy cập internet dành cho nông dân ở tỉnh Hòa Bình, ảnh chụp năm 2012. Courtesy nongdan.com.vn
Ông Tám, một nông dân khác ở Thốt Nốt Cần Thơ kể cho chúng tôi nghe câu chuyện nhà mạng đem internet về xóm ông, nơi cách thị trấn gần nhất hơn 10km và từ xóm ông bước qua đường đã là đồng ruộng. Ông nói:

“Mấy anh đó kéo internet về địa phương, mình hỏi vào internet mỗi tháng phải đóng bao nhiêu? Họ nói 380.000đ/tháng…nông dân thu nhập quá thấp, giá này nông dân xài không nổi…để tiền sử dụng việc khác. Nếu internet cho nông dân từ 100.000đ/tháng trở xuống thì còn có nhà dám xài. Nói chung nhiều thứ lắm điện nước, điện thoại các cái tính ra nhiều lắm.”

Nâng cao dân trí và đời sống là những điều kiện cần thiết để đạt mục tiêu đưa internet về nông thôn với đầy đủ ý nghĩa. Ông Ba người nông dân vùng Tứ giác Long Xuyên phát biểu:

“Nếu đời sống nông dân được nâng cao lên, nông sản bán ra được giá hợp lý, đời sống có ăn, có để, có của dư, của thừa, cuộc sống thoải mái thì người ta mới tính đến chuyện sử dụng internet. Thực tế thì nó cũng có ích đó nhưng cái nghèo làm người ta dù muốn cũng không được. Cuộc sống quanh năm nông dân còn khổ lắm, người khổ còn quá nhiều, thành thử nó cũng không thiết thực cho lắm.”

Cần giải pháp hữu hiệu

Nếu đời sống nông dân được nâng cao lên, nông sản bán ra được giá hợp lý, đời sống có ăn, có để, cuộc sống thoải mái thì người ta mới tính đến chuyện sử dụng internet.
-Ông Ba


Theo chúng tôi ghi nhận, có sự khác biệt giữa nông dân làm lúa đồng bằng sông Cửu Long và nông dân trồng tiêu, trồng cà phê ở Tây nguyên. Rất đơn giản, một kg tiêu bằng 30kg lúa, một kg nhân cà phê ít nhất gấp 8-9 lần một kg lúa. Thu nhập từ tiêu và cà phê rất ổn định trong ba năm vừa qua có sự góp phần của internet. Thông tin nhanh nhạy kịp thời của các trang mạng tư vấn cho người trồng cà phê, trồng tiêu được sử dụng hữu hiệu. Đã không còn cảnh nông dân xả hàng ồ ạt làm rớt giá, người nông dân đã góp phần điều tiết thị trường ổn định giá cả vì lợi ích của chính mình.

Ông Nguyễn Vịnh, nhà tư vấn trên mạng của nông dân trồng cà phê, trồng tiêu hiện sống ở Đăc Lăk phát biểu:

“Ở vùng tôi tiếng là làm cà phê nhưng có lẽ 80%-90% người ta đã có máy tính trong nhà nối mạng để cho con cái học hành. Không phải tất cả mọi người trong nhà đều lên mạng nhưng là có. Thông tin mùa màng giá cả, chuyển biến thị trường thì được nông dân lên mạng xem nhiều hơn. Bây giờ họ học hành qua con cái…những cái click chuột đơn giản thôi…còn số sử dụng mạng di động để báo giá cả, mạng đó chủ yếu dành cho người chuyên nghiệp, tầng lớp thương nhân buôn bán hơn là nông dân. Còn nông dân khi cần bán là họ chỉ cần 5 phút mở máy lên mạng vào các trang web thường xuyên là biết ngay giá cả rồi.”

Các nhà quản lý có lẽ sẽ tìm được giải pháp hữu hiệu để internet thực sự không còn xa lạ hoặc quá xa xỉ với nông dân. Quốc tế cũng tiếp tay trong việc này, Quỹ Bill&Melinda Gates đã tài trợ Dự án “Nâng cao khả năng sử dụng máy tính và truy cập internet công cộng tại Việt Nam” bước đầu thực hiện ở 12 tỉnh và đến năm 2016 sẽ mở rộng đến 40 tỉnh với kỳ vọng 760.000 người ở nông thôn trong đó nông dân là đối tượng quan trọng được sử dụng máy tính nối mạng internet.

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/internet-is-luxury-to-vn-farmer-nn-05012013164239.html

[Lotus]

Các nước đang phát triển cần để dân nghèo truy cập Internet


Một cuộc khảo cứu tìm thấy rằng nếu chính phủ và doanh nghiệp tại các nước đang phát triển bớt quan tâm đến chuyện để công chúng có thể sử dụng máy tính và truy cập Internet thì các nhóm người không có các phương tiện này có thể mất đi một nguồn thông tin quan trọng.

Các nhà khảo cứu thuộc khoa thông tin của trường đại học tiểu bang Washington nói rằng để cho công chúng sử dụng máy tính và truy cập Internet vẫn còn là một nguồn quan trọng để họ tiếp cận với thông tin và kỹ năng.

Vì các kỹ thuật mới như điện thoại thông minh và máy tính tại nhà rất dễ có, nhiều tổ chức không còn quan tâm tới việc duy trì những nơi công cộng giúp người nghèo sử dụng máy tính có nối kết với Internet.

Cuộc khảo cứu kêu gọi các chính phủ và các tổ chức tặng dữ tăng đầu tư vào việc truy cập Internet cho công chúng và kết hợp nó vào những chương trình của quốc gia.

Các nhà khảo cứu nói thậm chí các trò chơi trên máy tính cũng có lợi bởi vì chúng xây dựng khả năng kỹ thuật.

Cuộc khảo cứu kéo dài 5 năm tìm hiểu 5.000 người sử dụng máy tính công cộng, 2.000 người không sử dụng, và 1.250 người quản lý máy tính tại những nơi công chúng có thể sử dụng miễn phí.

Các nhà khảo cứu nói rằng, truy cập Internet tại nơi công cộng là nguồn thông tin duy nhất cho 1/3 những người được khảo sát và hơn một nửa nói rằng việc sử dụng máy tính của họ sẽ sụt giảm nếu các nơi sử dụng máy công cộng đóng cửa.

Cuộc khảo cứu này được thực hiện tại 8 quốc gia đang phát triển, bao gồm những người không có công ăn việc làm toàn phần, phụ nữ, các cư dân nông thôn, và thành phần nghèo. Những người này có lợi rất nhiều nếu được sử dụng máy tính tại những nơi công cộng.

Theo các nhà khảo cứu thì lợi ích lớn nhất được thấy trong các lãnh vực như giáo dục, tìm công ăn việc làm, và hỏi thăm sức khỏe.


http://www.voatiengviet.com/content/nuoc-dang-phat-trien-can-de-dan-ngheo-truy-cap-internet/1700181.html