Cuộc sống thật và giả

[chuongd]

Cuộc sống thật và giả


Con người, lúc sinh ra, hoàn toàn trần truồng. Lúc lớn lên, họ tập che đậy. Nhưng khi tình cảm trai gái lên cao độ, họ lại trở về trạng thái ban sơ khi mới chào đời. Lúc mất đi, do ý muốn của thân nhân, người mất được tận liệm quần áo đàng hoàng. Do đó, cuộc sống giả và thật chỉ là tương đối, dù hiểu theo nghĩa cụ thể hay theo cách lý luận đạo đức.

Ngày xưa, trên báo thường có mục ”Tìm bạn bốn phương”. Một cảnh bát nháo ...và cũng vui vui. Bởi, họ lên mục này để tìm bạn (thật sự thế ...) ...nhưng bạn kiểu nào ..thì đủ kiểu, đủ hạng người. Nhưng, vui nhất là có những anh đực rựa lại giả gái ...và ngược lại.

Ngày nay, thời buổi điện tử, có trang facebook, qua đó, người ta cũng có thể tìm bạn. Có những vụ đã tiến đến hôn nhân (ở với nhau có lâu không thì chưa biết) ...nhưng cũng có đôi vụ, sau khi tìm đến nhau ...kết quả là cái xác của người con gái được tìm thấy ở đâu đó.

Ông bà có câu nói rất đúng: ”Dò sông dò biển dễ dò, nào ai lấy thước mà đo lòng người”!...Tóm lại, cái ”duyên” trai gái gặp nhau thật là không nói sao cho hết được. Bởi, có người có tình yêu một chiều (trong thơ văn cũng như ngoài thực tế). Có khi họ gặp nhau trực tiếp, tìm hiểu nhau khá lâu ...rồi cũng chẳng đi đến đâu. Nhưng, đôi khi do ”Tiếng sét ái tình” ..họ chỉ quen nhau một thời gian ngắn, rồi lập gia đình ...và ở với nhau đến tóc bạc răng long. Rồi người giàu yêu kẻ nghèo ..người đẹp trai, đẹp gái ..yêu kẻ có tật bẩm sinh ....

Nói chuyện gần đây nhất là trường hợp ông Fridtjof Nansens, người Na Uy.
(Bạn đọc vào Google.com, thử xem có bài viết về ông này không)

Người đàn bà ông yêu là người Mỹ. Bà ta nhỏ hơn ông ấy 30 tuổi. Tuy thể chất không bị bệnh ...nhưng cuộc sống tình ái của bà có lẽ hơi khác thường. Bà ấy có ba người chồng ...và cả hàng trăm người tình. Thế mà ông ấy phải lòng !...

Không biết ông ấy có bệnh gì hay không ...hay vì trái tim quá nóng bỏng mà gửi thư kèm theo hình (trần truồng) của ông đến bà ta. Eric Utne, một người Mỹ gốc Na Uy, tác giả cuốn sách mới được phát hành (có thư và cả hình), là cháu nội của bà Brenda Ueland, người tình của Nansen.

Ở Mỹ, người ta chỉ lấy phần khỏa thân bên trên, cắt bỏ phần bên dưới. Nhưng, tại Na Uy, họ để nguyên. Ông Nansen chết năm 1930, thọ 79 tuổi. Bà Brenda chết năm 1985, thọ 94 tuổi. Ông được xem là một danh nhân của Na Uy (có bài viết gọi là ”anh hùng”). Nhưng câu chuyện tình cảm đó xảy ra đã hơn 70 năm rồi, kể từ ngày ông ấy chết. Có lẽ người Na Uy có óc thực tế (?) khi họ muốn trả lại sự thật cho quá khứ ... dù là quá khứ tốt hay không của môt người có danh tiếng.

Còn đảng CS ở Việt Nam, để làm lợi cho chế độ, họ đã cho ông Hồ một cuộc sống giả tạo!!....



Đặng Quang Chính

[chuongd]

Bức tranh biết nói (2)


Cuộc triển lãm tranh hiện có tại Viện Bảo tàng Munch có tựa: MAPPLETHORPE+MUNCH (có nghĩa là triển lãm hình của Mapplethorpe và tranh của Munch)

Nói là triển lãm hình là đúng vì tuy không có ý định này, nhưng Mapplethorpe đã dùng máy ảnh Polaroid SX-70 để thực hiện những ý định nghệ thuật của mình. Nhất là khi đã làm công việc trong ban nhiếp ảnh của Andy Warhol’s Interview magazine.

"Robert Mapplethorpe was born November 4, 1946, in Floral Park, New York. He left home in 1962 and enrolled at the Pratt Institute, Brooklyn, in 1963, where he studied painting and sculpture and received his B.F.A. in 1970. During this time, he met artist, poet, and musician Patti Smith. She encouraged his work and posed for numerous portraits when they lived together in Brooklyn and in the Chelsea Hotel in Manhattan, a gathering place for artists, writers, and musicians in the early 1970s.

It was not Mapplethorpe’s original intention to be a photographer, and from 1970 to 1974, he mainly made assemblage constructions that incorporate images of men from pornographic magazines with found objects and painting. In order to create his own images for these collages, Mapplethorpe turned to photography, initially using a Polaroid SX-70 camera. Interested in portraiture, Mapplethorpe worked as a staff photographer for Andy Warhol’s Interview magazine. He also produced album covers for Smith and the group Television, and at the same time photographed socialites and celebrities such as John Paul Getty III and Carolina Herrera" (1)

Đã có bài viết nói về triển lãm của Mapplethorpe. Chúng ta sẽ trở lại với bài viết đó sau (vì, việc thưởng thức tranh không ai hoàn toàn giống nhau).

Việc so sánh giữa hai nhà nghệ thuật (họa sĩ Munch và nhiếp ảnh gia) cũng đã cũng đã được trang mạng của Viện Bảo Tàng phác họa (2). Chẳng hạn, cả hai dùng truyền thống thể loại giống nhau như chân dung và những kiểu mẫu gây chú ý. Cả hai đều gây tai tiếng với những cuộc triển lãm của họ. Họ là những nghệ sĩ có những lề thói không theo khuôn mẫu của xã hội (bohemians) và thuộc một dạng thức văn hóa không chính thống.

Kristin Skåmedal, giám đốc điều hành nhà xuất bản nhiếp ảnh cũng có sự đối chiếu riêng của bà ta. Liên hệ của họ về tính dục trái lại hoàn toàn xa cách nhau, khi những động lực đồng tình luyến ái được phô diễn thô bạo qua chứng bạo dâm và biến thái của Mapplethorpes một cách rõ ràng; trong khi Munch quan tâm hơn đến các khía cạnh phức tạp tinh thần nhiều hơn về tình dục (3).

Cá nhân người viết, đã xem qua cuộc triển lãm của Melgaard trước đây, nên chẳng mang thành kiến gì về cách diễn đạt của các nhà nghệ thuật đương thời. Nhất là cách phô bày về vấn đề tính dục trong tác phẩm của họ. Nếu trong chúng ta, có người đã xem những bức hình của một nhiếp ảnh viên người Mỹ (?)- quên tên- cũng đều thấy rằng, tâm lý "bầy đàn" trong những bức hình đó rất rõ. Nhiếp ảnh gia ra thông cáo trên mặt báo khá lâu, để mọi người có thể chuẩn bị đến một nơi vào ngày do ông ta định trước -kể cả địa điểm cũng vậy- (dĩ nhiên đã được phép của chính quyền sở tại). Tại đó, mọi người, sau khi được ông ta ra một hiệu lệnh gì đó, tất cả cởi hết quần áo trên người ra, để ông ta thu vào đó một bức ảnh tổng thể (không thấy rõ từng khuôn mặt mỗi người). Việc này đã được ông ta thực hiện độ 4 năm lần, tại những thành phố lớn, có tiếng trên thế giới.

Mọi người, qua hình, có thể rất đông -có thể đến cả vài trăm hay cả ngàn người- đều muốn phô bày "cái thật" của mình một cách công khai, cho nhiều người chiêm ngưỡng. Cái tâm lý như muốn tỏ rằng ta đây đã không còn bị "tabu" về tình dục ngăn cản nữa; cái tâm lý đó như được phổ biến vào thời buổi điện tử hiện nay. Một bài viết gần đây, cho rằng, thái độ về tình dục của người Hoa, gần đây đã thay đổi. Thay đổi đến mức, nếu một người vào trong một tiệm massage, khi sự phục vụ chưa làm người khách hàng ưng ý, người đó có thể yêu cầu người massage thỏa mãn ý muốn làm tình của người này (?)!...

Do đó, đối với những người khác xem triển lãm có nhận xét ra sao không biết, đối với tôi, có vài bức hình không nói lên sự đối chiếu -như ý muốn của nhóm dàn dựng cuộc triển lãm- giữa Munch và Mapplethorpe. Chẳng hạn, ở khu vực 4 (chủ đề: khuôn mặt và tình dục) có hai bức hình của Mapplethorpe được đặt cạnh nhau. Một bức, có hình người, từ cổ trở xuống, với màu da tay như của một người có gốc dân nước ngoài (Phi châu chẳng hạn), mặc một cái quần, với cái khuy kéo bị hở, đưa nguyên khẩu "súng lục" ra ngoài. Hình bên cạnh, cũng không thấy phần đầu, nhưng hoàn toàn khỏa thân, với tay cầm khẩu súng thật, ở phía dưới, thẳng hàng với khẩu súng thật là "khẩu súng" của bản thân anh ta. Một hình khác, là bức tranh của Munch, vẽ ra cảnh một mặt trăng, dọi ánh sáng xuống mặt nước. Hình đối chiếu của Mapplethorpe là một người đàn ông khỏa thân, hai chân đứng chàng hảng, người khom xuống, không thấy mặt vì đầu cuối thấp. Sự đối chiếu này có gượng lắm không ..?!.

Dù sao, dự một cuộc triển lãm cũng thấy được một số điều liên quan đến những thay đổi trong thực tế ở xã hội bên ngoài. Dĩ nhiên, có người xem triển lãm như là một dịp giải trí đơn thuần .. hoặc cũng là một cách "học làm sang" của đôi người, khi họ muốn chứng tỏ họ có một đời sống phong lưu, nhiều thì giờ rảnh rỗi (chẳng hạn).

Chúng ta dành thì giờ vào lần tới, để xem qua ý kiến của một người đã đi xem triển lãm của Mapplethorpe. Nhân đó, chúng ta đề cập đến sự chân thật trong cách phô diễn tính cách của một người Âu tây và một người Phương đông.


Đặng Quang Chính
24.04.2016
21.36




Ghi chú:
(1) http://www.guggenheim.org/artwork/ar...t-mapplethorpe
(2) Det er en rekke fascinerende paralleller og berøringspunkter mellom Edvard Munch og Robert Mapplethorpe og det er dette som utforskes i utstillingen Mapplethorpe+Munch. Ved hjelp av 141 verk av Mapplethorpe og 95 verk av Munch presenteres en unik sidestilling av to store kunstnere som aldri før er gjort.

Det finnes flere interessante fellestrekk i Munch og Mapplethorpes kunstverk. Særlig interessant er begge kunstneres bruk av tradisjonelle sjangere som portretter og aktmotiver. Et annet fellestrekk er deres selvforståelse som kunstnere, og måten de begge skapte skandale med sin kunst. De var begge kunstnerbohemer i sin tid og en del av subkulturer.

I utstillingen vises en rekke selvportretter der både Munch og Mapplethorpe prøver ut sin egen identitet som kunstnere. De fremstiller seg selv ved eksistensielle yttergrenser. Dette gjelder blant annet Munchs fotografiske selvportretter fra begynnelsen av århundret og Mapplethorpes tidlige polaroider, der han utforsker sin egen seksualitet foran kameraet. Her møtes de to kunstnerne i samme medium.

Et annet av utstillingens fascinerende høydepunkter er Munch og Mapplethorpes tolkning av maskulinitet, seksualitet og kjønn. I likhet med Munch tar Mapplethorpe for seg kvinneakten, med blant annet en serie med fotografier av Lisa Lyon, som var en pioner innen kvinnelig bodybuilding i begynnelsen av åttitallet. Her snur Mapplethorpe opp ned på stereotypier om kvinnekroppen. De mange portrettene i utstillingen viser begge kunstnerne som fremragende portrettører.
(3) Mapplethorpe+Munch – Fotografi