Luật Thi

[Thứ Lang]

Thuỳ Linh nói đúng rồi. Điệp ngữ của TLinh đặc biệt ở chỗ 2 chữ đầu câu vẫn giữ y nguyên vị trí ở cuối câu.
Lưỡng đầu xà thường là hai chữ đầu câu đảo ngược vị trí thành hai chữ cuối câu. Thí dụ:
Bí thơ lên chức vì thơ bí

“Lưỡng đầu xà” là do người đời sau bày ra, thời kỳ xuất hiện Đường thi và Luật thi (thơ Đường luật) không có.
Lưỡng đầu xà nghĩa là con rắn hai đầu (hiểu ngầm là giống nhau).
Thí dụ:
Giá đành trong nguyệt trên mây
Hoa sao hoa khéo đoạ đày bấy hoa?
Tức gan riêng giận trời già
Lòng này ai hiểu cho ta hỡi lòng?
.....................................(Nguyễn Du-Kiều)
Kiểu mà Thùy Linh làm, gọi là “Tiền hậu song trùng”. Thí dụ:
Sá chi liễu ngõ hoa tường
Lầu xanh lại bỏ ra phường lầu xanh
.....................................(Nguyễn Du-Kiều)
Xót thay đào lý một cành
Một phen mưa gió, tan tành một phen
.....................................(Nguyễn Du-Kiều)
Phận bèo bao quản nước sa
Lênh đênh đâu nữa cũng là lênh đênh
.....................................(Nguyễn Du-Kiều)
Anh hùng mới biết anh hùng
Rày xem phỏng đã cam lòng ấy chưa ?
.....................................(Nguyễn Du-Kiều)
Dẫu rằng vật đổi sao dời
Tử sinh cũng giữ lấy lời tử sinh
.....................................(Nguyễn Du-Kiều)
Mấy lời tâm phúc ruột rà
Tương tri dường ấy, mới là tương tri
.....................................(Nguyễn Du-Kiều)
Bút ngọc vờn tranh tô bút ngọc
Tầng mây tỏa khói mắc tầng mây
(Thùy Linh)

Cái vụ “Lưỡng đầu xà” nầy hiện nay vẫn chưa thống nhất quan điểm. Nếu hiểu là hai đầu cây đòn gánh như Thùy Linh nói thì nhìn những thí dụ trên.
Cũng có người (ý kiến/quan điểm) như RCQ là đảo ngữ hai chữ đầu thành hai chữ cuối, như:
Hải thệ ghi tâm lời thệ hải
Sơn minh khắc dạ chữ minh sơn
(Thứ Lang)
Bí thơ lên chức vì thơ bí
(RCQ)
Tóm lại khi thông thạo thể thơ Đường luật chính thể, chính luật rồi thì các “biến thể” đều làm được dễ dàng, chỉ cần quan sát cách “biến thể” của họ là làm được ngay.

[Thứ Lang]

Thử đọc bài dưới đây, chỉ nói lái đảo chữ vô tội vạ mà nó có nghĩa gì đâu kà ?? mần kiểu này thì bao nhiêu bài thơ chẳng được ?
Ngướu như tương, thất luật, thất đối, vô nghĩa, ăn bí rồi Mống xây ...xây là chữ x thành s ... đầu ý một đường, đuôi nghĩa một nẻo không dính nhau ...!!
Tác giả có nhào vô thì bổn cô nương xách kiếm Oathkeeper ra nghinh chiến ...[IMG]file:///C:\Users\LAPNGU~1\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\ 01\clip_image001.gif[/IMG][IMG]file:///C:\Users\LAPNGU~1\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\ 01\clip_image002.gif[/IMG]
~~~
Đông Về (Lưỡng Đầu Xà Nghịch Thiệt)
Tác giả: JB.Nguyễn Hùng

Mống xây tuy gần phải mấy sông
Thông chường gió lạnh nhớ thương chồng
Gia mẹo bấy vụ luôn gieo mạ
Cống bây bao mùa vẫn cấy bông
Cắn mự phương nào tình cứ mặn
Cồng nàng cách biệt nghĩa càng nồng
Đông về mộng ước theo đê vòng
Nhóng mơ giao thời gợi nhớ mong
03-12-2017

Văn chương, thơ phú cái kiểu nầy hiện nay “đại trà” trong nước. Theo đà nghị quyết 36 của đảng, “nhuộm đỏ” tràn lan ra tới hải ngoại như bệnh truyền nhiễm, nói sao cho xiết … Ngặt một nỗi là nhiều người tự xưng là đã từng học hành hồi trước 1975, hoặc có tước vị nầy nọ mà cũng bị tẩy não, nhồi sọ và “đầu hàng giai cấp” đỉnh cao trí tệ ưu việt… cộng, học theo cái bá láp của họ….
Một ngàn năm nô lệ giặc Tàu
Gia tài của mẹ để lại cho con,
Gia tài của mẹ rặt tiếng Việt cuồng…!
(Trịnh Công Sơn)

[dulan]

Bài I - Thơ Tứ Tuyệt vần bằng - loại 3 vần

Bài biên soạn của Thứ Lang

BÀI I

THƠ TỨ TUYỆT

Thơ tứ tuyệt đã có từ lâu, trước khi có thơ thất ngôn và ngũ ngôn bát cú. Đầu tiên, thơ tứ tuyệt có nghĩa khác với nghĩa hiện tại: “tứ” là bốn và “tuyệt” có nghĩa là tuyệt diệu. Bài thơ chỉ có 4 câu mà diễn tả đầy đủ ý nghĩa của tác giả muốn trình bày nên người ta mới gọi 4 câu thơ đó là tứ tuyệt.
Tuy nhiên, sau khi có thơ thất ngôn và ngũ ngôn bát cú (luật thi) vào đời nhà Đường, thì thơ tứ tuyệt lại phải được làm theo quy tắc về niêm, vần, luật, đối của lối thơ thất ngôn hay ngũ ngôn bát cú. Vì vậy, sau nầy người ta giải thích chữ “tuyệt” là ngắt hay dứt. Nghĩa là thơ tứ tuyệt là do người ta làm theo cách ngắt lấy 4 câu trong bài bát cú để làm ra bài tứ tuyệt. Do đó niêm, vần, luật, đối của bài tứ tuyệt phải tùy theo cách ngắt từ bài bát cú mà thành.
Thơ tứ tuyệt có 2 thể là luật trắc vần bằng và luật bằng vần bằng.
Mỗi thể đều có một Bảng Luật coi như "công thức" căn bản mà người làm thơ phải tuân theo.

1. TỨ TUYỆT LUẬT TRẮC VẦN BẰNG (không đối)

Sau đây là Bảng Luật Thơ Tứ Tuyệt Luật Trắc Vần Bằng:

BẢNG LUẬT:

T - T - B - B - T - T - B (vần)
B - B - T - T - T - B - B (vần)
B - B - T - T - B - B - T
T - T - B - B - T - T - B (vần)

Ghi chú: Đây là bản chính luật (sẽ có bảng luật bất luận sau). Mới đầu chúng ta nên cố gắng giữ theo chính luật để âm điệu bài thơ được hay. Tuy có bị gò bó nhưng sau nầy sẽ dễ cho chúng ta hơn (trước khó sau dễ).
Các chữ cuối của các câu 1-2-4 bắt buộc phải cùng vần với nhau.

Bài thơ thí dụ để minh họa:

Ðể kẻ mơ tìm mãi khổ đau
Hồn say giấc điệp cuả đêm nào
Tình ơi chợt thấy buồn da diết
Vĩnh viễn đôi mình lạc mất nhau

Thuỳ Linh 29 April 06
Nhặt cánh hoa tàn để nhớ thôi
Người thương năm cũ đã xa rồi
Hồn trăng lạc lõng bay trong gió
Cạn giọt tình sầu lệ đắng môi

Thùy Linh 1 May 06


2. TỨ TUYỆT LUẬT BẰNG VẦN BẰNG (không đối)

Sau đây là Bảng Luật Thơ Tứ Tuyệt Luật Trắc Vần Bằng:

BẢNG LUẬT:

B - B - T - T - T - B - B (vần)
T - T - B - B - T - T - B (vần)
T - T - B - B - B - T - T
B - B - T - T - T - B - B (vần)


Ghi chú: Đây là bản chính luật (sẽ có bảng luật bất luận sau). Mới đầu chúng ta nên cố gắng giữ theo chính luật để âm điệu bài thơ được hay. Tuy có bị gò bó nhưng sau nầy sẽ dễ cho chúng ta hơn (trước khó sau dễ).
Các chữ cuối của các câu 1-2-4 bắt buộc phải cùng vần với nhau.

Bài thơ thí dụ để minh họa:


Cuộc đời như có cũng như không
Nhịp bánh xe quay tuổi chất chồng
Trái đất dần xoay ngày tháng lụn
Nỗi buồn lạc mãi cõi mênh mông

Thùy Linh 30 Aug 09

Không ai biết được chuyện ngày mai
Thức dậy là vui quý một ngày
Muốn đổi men cay thành mật ngọt
Nhìn đời lăng kính đẹp hôm nay

Thùy Linh 31 Aug 09

...

Xin chào Luật Thi và quan khách cùng thi hữu

Xin cảm ơn huynh Thứ Lang thật nhiều

Cảm ơn Thùy Linh đã post bài





Dulan sẽ đọc từ từ tất cả các bài trong đây

...

Thân mến và chúc vui,
Dulan
...


Thùy Linh ơi, cho dulan gửi lời thăm chị Cát Vân nha
Trước đây khi còn sinh hoạt, chị hay nhắc dulan tên hoa,
nhớ hồi còn nhỏ sóc em sơn đá hình cánh cam trang trí trong sân vườn,
chị nói sẽ mua sơn làm theo sóc em rồi khoe,
nhưng lâu quá không thấy chị về Phố nữa.

Chị Cát Vân ơi , sóc em lớn rồi, chuẩn bị thi tú tài

...

[Thứ Lang]

Xin cảm ơn huynh Thứ Lang thật nhiều.

Dulan cám ơn Thùy Linh thì rất chính xác, chứ Thứ Lang có làm gì đâu mà cám ơn nè!
Ủa mà sóc em nghĩa là sao ta? Hổng hiểu gì hết, xin “đả thông” giùm, please!
Chị Cát Vân nghe nói đi tu ở chùa Tịnh Không rồi… hihi…

[dulan]

Dulan cám ơn Thùy Linh thì rất chính xác, chứ Thứ Lang có làm gì đâu mà cám ơn nè!
Ủa mà sóc em nghĩa là sao ta? Hổng hiểu gì hết, xin “đả thông” giùm, please!
Chị Cát Vân nghe nói đi tu ở chùa Tịnh Không rồi… hihi…

Huynh Thứ Lang khiêm tốn quá

...

Dạ, hùi dulan mới vào sinh hoạt net, post hình trong sân có nhiều sóc đến ăn trái sồi,
mà dùng chữ màu tím, nên được đặt tên là sóc tím, hai đứa bé tên sóc chị & sóc em.
Lúc mới vào Phố sóc em bé tí nè huynh Thứ Lang:




...

Mời huynh sữa bắp hỉ:



...

[Thứ Lang]

Chị Cát Vân ơi, sóc em lớn rồi, chuẩn bị thi tú tài.

Nhìn hình và cảnh, thấy sóc tím hình như đang sống ở một nước ngoài Việt Nam, mà cũng có thi tú tài nữa hén.
Thứ Lang không biết hết, nhưng chắc trên thế giới vẫn còn một số nước dùng tiếng thi tú tài?

[Thùy Linh]

...

Xin chào Luật Thi và quan khách cùng thi hữu

Xin cảm ơn huynh Thứ Lang thật nhiều

Cảm ơn Thùy Linh đã post bài





Dulan sẽ đọc từ từ tất cả các bài trong đây

...

Thân mến và chúc vui,
Dulan
...


Thùy Linh ơi, cho dulan gửi lời thăm chị Cát Vân nha
Trước đây khi còn sinh hoạt, chị hay nhắc dulan tên hoa,
nhớ hồi còn nhỏ sóc em sơn đá hình cánh cam trang trí trong sân vườn,
chị nói sẽ mua sơn làm theo sóc em rồi khoe,
nhưng lâu quá không thấy chị về Phố nữa.

Chị Cát Vân ơi , sóc em lớn rồi, chuẩn bị thi tú tài

...

Hic Du Lan ơi, chị Cát Vân rất hiền, dễ thương, xinh đẹp, mình có nhiều hình của gia đình chị. Bây giờ chắc nhóc lớn và con gái chị Cát đã lớn hết rồi như hai cô Sóc của Du Lan vậy, thời gian ...bay qua trên bầu trời, 8-9 năm qua rồi còn gì .

Hồi mình bỏ diễn đàn mình không nói một tiếng nào, email của Trần đại huynh và chị Cát Vân có hỏi han mình cũng im thin thít, dạo đó mình quá bận, rồi cũng không điện thoại, cho đến một đã ra người thiên cổ, một đã dời nhà đổi số điện thoại luôn rồi .
Đó là điều đáng trách và thiếu sót của mình, hai huynh, tỷ này thương mình lắm, thường email nói chuyện còn gửi sách cho mình rất nhiều.

Không có chi Du Lan, cứ từ từ đọc, không khó nếu Du Lan có kiên nhẫn và yêu thích . Thơ Đường luật cần đi từng bước mới vững, học có bài bản, làm bài tập, không thì vấp té sẽ không đến nơi đâu, bắt đầu từ thơ Tứ Tuyệt rồi Tứ Tuyệt có đối, v...v...
như nấu ăn, làm bánh cũng phải học, học cách nào không quan trọng, làm được hay không mới nói ...có công mài sắt có ngày nên ...xà beng
Giống như trong trang LThi này hùi trước có thời Hồng Y Nương, TL4 đã làm bài tập ...Du Lan xem lại bài vở sẽ có nhiều hữu ích .

Có thể làm 4 câu Tứ Tuyệt liên hoàn với Chú Tiểu, Thứ Lang, RCQ tỷ tỷ và TLinh trong đây, rồi tiến lên ...

Thứ Lang vào ĐT sau, ít giao thiệp chỉ ở trong vườn thơ trồng hoa, đào đất không biết ai, ai nhiều đâu. Du Lan ở Thuỵ Điển nhiều năm rồi đó Thứ Lang à, trong đây ai cũng biết .

Cảm ơn bánh ngon và đẹp của Du Lan, nhìn thấy màu sắc của Noel trong đó, mình mới chăng đèn Giáng Sinh xong . Chúc Du Lan và hai Sóc luôn tươi vui, khoẻ mạnh và an lành.

[dulan]

...

Cảm ơn huynh Thứ Lang đã hỏi

Dạ, 2 sóc học chương trình IBDP
(International Baccalaureate Diploma Program)


...


Thùy Linh mến
Vậy là chị Cát Vân không còn liên lạc với Thùy Linh nữa hở, buồn quá vậy

Dulan sẽ cố gắng đọc bài trong đây, cám ơn Thùy Linh khuyến khích

...

[Thứ Lang]

2 sóc học chương trình IBDP
(International Baccalaureate Diploma Program)

Cám ơn du lan.
Thứ Lang hiểu rồi. Té ra là dịch ra tiếng Việt theo cách gọi Việt Nam từ 1970 trở về trước là tú tài.
Ở mỗi nước có cách gọi riêng (không hẳn giống nhau vì khác ngôn ngữ). Đại khái là tốt nghiệp trung học.

[Thứ Lang]

Bài đọc chơi
Hai Bà Chúa Thơ Nôm Đạo Thơ?
(Bài viết của Huỳnh Hữu Đức)
Trong tình cờ, đọc được bài viết "Xuân Của Xuân Hương - với bài thơ Đánh Đu.." của Ngô Vưu trường Quốc Học Huế nơi trang Thơ Đường Đất Việt. Ngô Vưu đã không ngớt lời ca ngợi nữ sĩ Hồ Xuân Hương:
"... Ít viết về đề tài mùa xuân nhưng thơ Xuân Hương bài nào cũng tràn trề sức trẻ. Tả mùa xuân, nữ sĩ chọn một trò chơi dân gian.

ĐÁNH ĐU
Bốn cột khen ai khéo khéo trồng
Người thì lên đánh kẻ ngồi trông
Trai quỳ gối hạc khom khom cật
Gái uốn lưng ong ngửa ngửa lòng
Bốn mảnh quần hồng bay phấp phới
Hai hàng chân ngọc duỗi song song
Chơi xuân có biết xuân chăng tá
Cọc nhổ đi rồi lỗ bỏ không

...Hồ Xuân Hương tả khéo đến mức bạn đọc có thể hình dung đối tượng rõ mồn một từ toàn cảnh đến cận cảnh. Từ việc cây đu được dựng như thế nào đến cảnh chơi đu, kiểu chơi đu của con trai con gái xưa. Các cặp từ láy đối nhau: khom khom - ngửa ngửa, phấp phới - song song...
...Hai câu kết là lời trách móc, nuối tiếc: Vui chơi đón xuân mà có biết đến tình xuân? cuối vụ chơi xuân, các cột đu lại nhổ đi hết, chỉ còn trơ lại các lỗ cọc và rồi người ta sẽ lấp đi. Chân tình mà cũng thật chua chát về thói vô tâm đáng trách của người đời...
...Cái tài của Xuân Hương là biết tìm và diễn tả những điểm gặp gỡ, tương đồng giữa sự việc này và sự việc kia, giữa cái thanh và cái tục. Vì những lí do tế nhị, trên sách vở, người ta chỉ giảng cái thanh, nhưng để hiểu, để cười tủm tỉm, thích thú và thấm thía tài nghệ về chữ nghĩa của Xuân Hương thì phải hiểu nghĩa của cái tục.
Ở lớp nghĩa này, hai cặp thực, luận phát huy hết khả năng đăng đối của nó.

Trai đu gối hạc khom khom cật
Gái uốn lưng ong ngửa ngửa lòng

Thử sắp xếp ra từng cặp: trai - gái, đu - uốn, khom khom cật - ngửa ngửa lòng. Tổng hợp các yếu tố đối: nghĩa, từ loại, phối thanh, nhịp... tất cả tạo được hình ảnh trai gái chồng khít lên nhau, tạo được cảm giác bằng trắc, trên dưới êm ái, nhẹ nhàng; đạt được hiệu quả cao nhất của cảm giác thẩm mỹ. Đặc biệt từ cật ở câu luận là một danh từ chỉ bộ phận cơ thể nhưng đứng sau từ láy khom khom nó thường được hiểu là một động từ, âm cuối ất trắc cao như các âm gật, bật, lật tạo cảm giác hành động, có nhịp nhanh, liên tục... càng hay chứ sao!
Hình ảnh hai hàng chân ngọc duỗi song song thì có lẽ chỉ có thơ, mà phải là thơ Xuân Hương mới tả được như vậy. Họa sĩ làm sao vẽ được đôi chân khỏe đẹp, co duỗi sống động, nhịp nhàng đến thế. Trong trường hợp này, nghệ thuật hội họa đành chào thua nghệ thuật ngôn từ.
Hai câu kết là một sự liên tưởng độc chiêu của Xuân Hương. Chơi xuân có cảm nhận được xuân, có tình với xuân không? Thời gian đi, mối tình nào chẳng tàn, cuộc vui nào chẳng tan. Mở đầu bài thơ là cảnh khéo khéo trồng cọc, thì kết thúc bài thơ là cảnh cọc nhổ đi rồi lỗ bỏ không uể oải, mệt mỏi, pha một chút ngậm ngùi, nuối tiếc. Hình ảnh ở hai câu này quá rõ nhưng cũng không bắt bẻ được là nó tục. Cái đó là do người đọc tự liên tưởng, tác giả có nói đâu? Cái tài của Xuân Hương là sờ sờ ra đấy..."

Có lẽ nhà giáo Ngô Vưu chưa hề biết thơ đời Hậu Lê có bài "Cây Đánh Đu" trong Hồng Đức Quốc Âm Thi Tập. Đây là một Bài Thơ dạng Đường Luật Thất Ngôn Xen Lục Ngôn, một dạng thơ rất thông dụng thời Hậu Lê. Nếu biết, Ngô Vưu có khen cách dùng chữ ở hai cặp Thực và Luận không?

Cây Đánh Đu
Bốn cột lang nha cắm để trồng
Ả thì đánh cái ả còn ngong
Tế hậu thổ khom khom cật
Vái hoàng thiên ngửa ngửa lòng
Tám bức quần hồng bay phới phới
Hai hàng chân ngọc đứng song song
Chơi xuân hết tấc xuân dường ấy
Nhổ cột đem về để lỗ không
(Hồng Đức Quốc Âm Thi Tập)

Như thế, Ngô Vưu có phải đã khen sai đối tượng chăng?
Điều này, làm tôi chợt nhớ đến bài viết của TS Phạm Trọng Chánh trong trang Giới Trẻ:

"...Bài thơ CHỢ TRỜI được khắc vào đá núi Thầy, Sài Sơn dưới có ghi rõ: “Đề năm Hồng Đức thứ bảy” (1476) tác giả là Thiên Nam Động Chủ, tức Vua Lê Thánh Tôn.

Chợ Trời
Bầu trời thú lạ cũng nhiều nơi
Chẳng thú đâu hơn thú Chợ Trời
Sáng sớm mưa tan trưa nắng đứng
Chiều hôm mây họp tối trăng chơi
Hàng bày hoa quả tư mùa sẵn
Chợ góp giang sơn một thú vui
Bán lợi mua danh nào những kẻ
Lại đây mặc cả một đôi lời

Bài thơ đã tạc vào đá, không thể nhầm lẫn, không thể sửa chữa vài chữ, rồi bảo đó là thơ Hồ Xuân Hương..."

Chợ Trời
Khen thay con Tạo khéo trêu ngươi
Bày đặt ra nên cảnh chợ Trời
Buổi sớm gió đưa, trưa nắng đứng
Ban chiều mây họp, tối trăng chơi
Bầy hàng hoa quả tư mùa sẵn
Mở phố giang sơn bốn mặt ngồi
Bán lợi, buôn danh nào những kẻ
Chẳng nên mặc cả một đôi lời.
(Hồ Xuân Hương)

Không chì riêng Hồ Xuân Hương, bà Huyện Thanh Quan còn để lại cho chúng ta nghi vấn về gốc của bài thơ "Vịnh Đèo Ngang".
Theo Nguyễn Vĩnh Tráng qua bài viết "Phải chăng Bà Huyện Thanh Quan đã trau chuốt lại bài thơ "Đèo Ngang" nguyên thủy?” được đăng trên trang Chim Việt Cành Nam như sau:

"...tôi tìm thấy trong Contes et Légendes du Pays d’Annam của Lê Văn Phát, viết năm 1913, in lần thứ 2, tại Imprimerie de l’Union Nguyễn Văn Của, Sàigòn 1925, có bài "Le Râle d’eau" . Trong "Le Râle d'eau" lại có bài "Đèo Ngang", tác giả vô danh, rặt chữ Nôm, văn phong rất mộc mạc, còn nội dung thì giống hệt nội dung bài "Qua Đèo Ngang" của Bà Huyện Thanh Quan.
Bài "Le Râle d’eau" kể chuyện ngày xưa. Chuyện vua La Hoa (?) nước Chiêm Thành đem quân đánh Giao Chỉ. Môt cận thần tên Quốc đã hết lời can gián và xin hoãn lại cuộc viễn chinh, nhưng nhà vua không nghe. Biết rằng trận chiến này thế nào cũng đem lại thất bại, Quốc xin theo, hầu quyết tâm bảo vệ an toàn cho chúa.
Cuộc chiến xảy ra ở Đèo Ngang. La Hoa, quá hiếu chiến, quá chủ quan, tiến thẳng đến trận tiền, nên bị trúng tên mà chết. Quá đau đớn, Quốc liều xông ra chém giết giữa muôn tên ngàn giáo để báo thù. Nhưng đơn thương độc mã, nên Quốc đã chết dưới làn sóng của địch quân. Quá uất ức, hồn của Quốc không siêu thoát được, cứ phảng phất quanh Đèo Ngang để tìm xác chủ, nhưng vô hiệu quả. Sau đó Quốc tái sinh dưới dạng con chim Cuốc để đêm đêm rít lên những tiếng kêu bi ai của một vị trung thần khóc quốc vương tử trận: "Quốc Quốc, La Hoa ", Quốc ở đây, còn La Hoa ở đâu?
Một văn nhân vô danh, đi qua Đèo Ngang, nhớ lại chuyện xưa, đã làm bài thơ "Đèo Ngang".
Ông Lê Văn Phát chỉ để lại hai tác phẩm La vie intime d’un Annamite et ses croyances vulgaires, (Bulletins de la Société des Etudes Indochinoises, Imprimerie F.H Schneider Sàigòn 1907), và Contes et Légendes du Pays d’Annam, (Imprimerie de l’Union Nguyễn Văn Của, Sàigòn 1913), bằng chữ Pháp. Như thế, có thể ông Lê Văn Phát không biết nhiều về các tác phẩm của Bà Huyện Thanh Quan. Những bài của ông Lê Văn Phát viết, toàn là chuyện cổ tích, huyền thoại dân gian cả. Bài “Đèo Ngang” trong Contes et Légendes du Pays d’Annam có thể là một giai thoại dân gian lâu đời, có trước thời Bà Huyện Thanh Quan chăng. Sau đây là bài "Đèo Ngang" theo ông Lê Văn Phát:

Đèo Ngang
Qua ải Đèo Ngang bóng ác tà
Cỏ cây chen đá lá chen ba
Non cao rải rác tiều vài lão
Đất rộng lai rai xóm mấy nhà
Nhớ chúa đau lòng con Quốc-Quốc
Kêu người mỏi miệng tiếng Hoa-Hoa
Dừng chơn ngóng cổ miền non nước
Một tấm lòng riêng ta với ta
(Vô danh)

[ ... Quốc-Quốc, tên của trung thần Quốc]
[ ... Hoa-Hoa, tên của vua La Hoa]
Vậy phải chăng Bà Huyện đã lấy bài đó, đã có từ lâu, và trau chuốt lại thành một bài thơ bất hủ như ta đã biết"

Vịnh Đèo Ngang
Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá lá chen hoa.
Lom khom dưới núi tiều vài chú,
Lác đác bên sông chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia.
Dừng chân đứng lại trời non nước,
Một mảnh tình riêng ta với ta.
(Bà Huyện Thanh Quan)

Một vấn đề thật thú vị. Thuở còn đi học, tôi chưa bao giờ được Thầy Cô nói về vấn đề nầy. Có phải do Chương trình của Bộ QUốc Gia Giáo Dục thiếu sót khi đưa những bài thơ này vào chương trình dạy, hay tại những nhà biên soạn sách giáo khoa không ghi chú rõ ràng, trong khi những tài liệu đều có sẵn?
Nếu đứng trên quan điểm ngày nay, đây là hành động Đạo Thơ của Hồ Xuân Hương và bà Huyện Thanh Quan. Còn thời trước, tôi thật sự không biết, có lẽ do lúc đó không có tác quyền.
Nhưng thú thật, tôi rất thích thú với những bài thơ chỉnh sửa này qua thi tài của Hai Bà Chúa Thơ Nôm này

Huỳnh Hữu Đức biên soạn
(Nguồn: https://huynhhuuduc.blogspot.com/2016/07/hai-ba-chua-tho-nom-dao-tho.html)